اتاق نیوز – احسان احمدی – هنگامیکه محمد نهاوندیان؛رئیس دفتر رئیس جمهوری از اتاق بازرگانی به دولت راه پیدا کرد، یادداشتی را در وب سایت رسمی خود با عنوان "آرزوی بخش خصوصی" به نگارش درآورد.
یادداشتی که محتوای آن پیرامون بهاراقتصادی ایران بود و رفع تمام مشکلات اقتصادی را زمانی مقدر دانست که همگرایی مطلق در میان اهالی اقتصادی کشور ایجاد شده باشد. در این نوشته نویسنده امیدوار بود که در این مسیر، فعالان بخش خصوصی از هیچ تلاشی برای همراهی با دولت دریغ نکند و این استراتژی را همان آرزوی بخش خصوصی دانست. چنین اظهاراتی از سوی دولتمردانی همچون دکتر نهاوندیان که بر مشکلات و ظرفیت های بخش خصوصی اشراف دارد، این امید را در دل اعضای بخش خصوصی زنده کرد که بسیاری از موانع از سر راه آن ها برداشته شود و انسجام بخش خصوصی بیش از پیش شود. اما تا به امروز خبری از این همگرایی بین اهالی اقتصاد نیست. شاید مشکل اصلی در اینجا باشد که همکاری اندکی میان متولیان اصلی بخش خصوصی یعنی اتاق بازرگانی، اتاق اصناف و اتاق تعاون وجود دارد. موضوعی که اکثر اعضای اتاق های بازرگانی، اصناف و تعاون در گفت و گو با اتاق نیوز بر آن تأکید داشتند. در این هفته اتاق نیوز موضوع نظرسنجی خود را به روی علت همکاری کم میان اتاق ها قرار داد و در کنار نظرسنجی به مصاحبه با کارشناسان و دست اندرکاران امر پرداخت.
فرامرز احمدی نژاد نایب رئیس اتاق بازرگانی اهواز در این باره اظهار داشت:متاسفانه گاه مسئولان این اتاق ها وارد مسایل سیاسی و ارتباط با مسئولان دولتی شده و رسالت اصلی تشکل خود را فراموش می کنند. البته دولت ها نیز گهگاهی از این قضیه به نفع خودشان سوء استفاده می کنند.
وی همچنین عنوان کرد:هر گاه یکی از این اتاق ها خواهان امتیازی از دولت باشد یا در مقابل تصمیمات دولت ایستادگی کند؛ساده ترین ترفندی که دولت ها به کار می بندند این است که به یک تشکل دیگر قدرت می دهند و یا از آن حمایت می کنند.در بحث مالیات بر ارزش افزوده شاهد بودیم که اتاق اصناف آخرین حلقه ایی بودند که باید مالیات می پرداختند اما اختلافاتی بین آن ها به وجود آمد.دولت وقت نیز آن ها را رو به روی هم قرار داد و هنوز که هنوز است بسیاری از واحدهای تحت پوشش اتاق اصناف مالیات بر ارزش افزوده خود را پرداخت نکرد اند.
احمدی نژاد با تاکید بر این عدم استقلال مدیران و هیات رئیسه اتاق ها مهم ترین دلیل همکاری کمرنگ بین این سه بخش است؛تصریح کرد:متاسفانه گاه مدیران ارشد بخش خصوصی تحت تاثیر عقاید و تفکرات دولتی ها قرار می گیرند و وظیفه اصلی خود را که حمایت از تشکل زیر مجموعه خودشان است؛ فراموش می کنند.
وی گفت:به نظر من هیچ قانونی بالاتر از نگرش نیست.در کشور ما قوانین نانوشته بیشتر از قانون های رسمی رعایت می شود.در واقع افراد به سادگی قانون را دور می زنند.البته منکر این نمی شوم که قوانین نیاز به اصلاح دارند اما گاه قانون هم وجود دارد؛ اما به دلیل این که نمی خواهیم کاری را انجام دهیم آن را به نبود قانون ربط داده و قانون را بهانه می کنیم.
احمدی نژاد تصریح کرد:از تمام مسئولان ارشد بخش خصوصی می خواهم تا به اصل نظام تشکلی وفادار باشند.تا زمانی که تشکل ها با یکدیگر وحدت داشته باشند دولت نمی تواند درون آن ها نفوذ کند و به واسطه همگرایی دولت با بخش خصوصی قطعا فضای اقتصادی بهتر خواهد شد.
اعضای بخش خصوصی باید از تمام ظرفیت های یکدیگر استفاده کنند
پدرام سلطانی نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران نیز در تشریح نوع همکاری ها در بین اهالی بخش خصوصی گفت:زمینه برای تقویت روابط اتاق های تعاون ، بازرگانی و اصناف وجود دارد و در جلسه ایی با حضور روسای سه اتاق بر تقویت روابط، انسجام و همگرایی تاکید شد.
وی با اشاره به این که برای رسیدن به اقتصاد غیر دولتی بخش های غیر دولتی اعم از خصوصی و تعاونی باید از منابع و امکاناتشان به شکل بهینه استفاده کنند؛تصریح کرد:یکی از مصادیق استفاده بهینه این است که این سه اتاق در همگرایی و تبادل اطلاعات، تقسیم کار به عمل بیاورند؛توانمندی های حوزه های کارشناسی را بهم پیوند بزنند و در مواقعی که نیاز به اتخاذ موضع، پیگیری مسایل و مشکلات بخش های غیر دولتی هست؛با یکدیگر هم نظر و یکپارچه شوند.قطعا با تعریف پروژه های مشترک و اطلاع رسانی وایجاد ساز و کارهای لازم می توان به این مهم دست یافت.
سلطانی گفت: قطعا نظر دولتی ها به این همکاری مثبت خواهد بود هر چند ممکن است نظرات و سلایق افراد در دولت با هم متفاوت باشد.
قوانین بخش خصوصی نیاز به اصلاح و بازنگری دارند
محمد لاهوتی عضو هیات نمایندگان اتاق تهران موازی کاری و عدم اطلاع از برنامه های یکدیگر را دلیل کمرنگ بودن روابط بین اتاق ها برشمرد و اعلام کرد: تا این سه بخش تاثیرگذار در اقتصاد کشور به شکل مجزا و جزیره ایی فعالیت کنند تعامل مطلوب صورت نخواهد گرفت.
وی با اشاره به این که در قانون هر کدام از این اتاق ها دارای جایگاه مجزا هستند؛گفت:این بدان معناست که همه این اتاق ها با هم برابرند و از نظر تاثیرگذاری و میزان رای هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند اما به محض این که به یکی از اتاق ها جایگاه بالاتری داده شود؛ ناخود آگاه حالت رقابت بین آن ها شکل می گیرد و بقیه احساس می کنند قرار است جایگاه آن ها متزلزل شود؛این امر در هایت منجر به تقابل بین اتاق ها می شود.
این عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران تصریح کرد:همان طور که شاهد هستیم ؛امروز در تمام دنیا ثبت هرکار اقتصادی اعم از صادراتی، تولیدی، صنفی و صنعتی همه در یک مجموعه انجام می شود و یک مدیریت واحد به این امور رسیدگی می کند.اما در قوانین ما این امور از هم تفکیک شده اند که این یک اشکال اساسی و باعث ایجاد شکاف بین اتاق ها شده است.هر چند این سه اتاق منافع مشترک بسیاری با هم دارند اما در نهایت تصمیم گیری ها بیشتر بر مبنای تثبیت جایگاه خودشان است نه برپایه مباحث کارشناسی.
لاهوتی تصریح کرد:قوانین ما نیاز به اصلاح و بازنگری دارند و باید با تعریف یک لایحه و قانون جدید فضا را به گونه ایی فراهم کنیم که همه این اتاق ها زیر نظر یک مدیریت واحد فعالیت کنند ؛در این صورت قطعا نتایج فعالیت ها خروجی بهتری در حوزه اقتصاد کشور خواهد داشت.
وی با اشاره به حضور نمایندگان اتاق های تعاون ،اصناف و بازرگانی در شورای گفت و گو اظهار کرد:عملا این سه اتاق با یکدیگر در ارتباطند.هر کدام از این اتاق ها بر اساس وظایف قانونی خود عمل می کنند و در جایی که نیاز به همکاری و مشورت یکدیگر باشد قطعا این کار را انجام می دهند. و این گونه نیست که هیچ گونه تعاملی با یکدیگر نداشته باشند.
اما آن چه در دنیا اثبات شده این است که درکشورهایی که این سه بخش را تحت مدیریت یکپارچه در آورده اند؛بخش خصوصی مقتدرانه تر توانسته به وظایف خودعمل کند و دولت ها نیز تصدی گری خود را به بهترین نحو ممکن انجام داده اند.در نتیجه ارتباط بین بخش خصوصی و حاکمیت یک ارتباط متوازن است.اما در کشور ما به دلیل شرایطی که گفته شد؛ تصمیمات به شکل پراکنده گرفته می شود و گاه منافع یک بخش در تعارض با منافع بخش دیگر قرار می گیرد.بنابراین نیاز است که این موضوع حتما مورد بازنگری و اصلاح قرار گیرد.
شورای گفت و گو مجالی برای بهبود روابط
در سوی مقابل نایب رئیس اتاق اصناف ایران با بیان اینکه تقویت روابط اتاق ها در حال شکل گیری است، گفت: روابط بین اتاق ها طی یک سال گذشته بهبود یافته است و حضور موثر نمایندگان بخش خصوصی در جلسات شورای گفت و گو می تواند همکاری بین بخش های مختلف بخش خصوصی را گسترش دهد.
جلال الدین محمد شکریه افزود: به طور حتم وزارت صنعت، معدن و تجارت باید بستری برای اتحاد هر چه بهتر اتاق ها فراهم کند و مجلس هم در تصویب قوانینی که اتاق ها را در اهداف متصل می کند، مساعدت های لازم را با بخش خصوصی داشته باشد.
وی با بیان اینکه هر سه اتاق باید جلسات ادواری خود را به صورت منظم برگزار کنند، اظهار داشت: به عضویت درآمدن اتاق ها در هیات عالی نظارت بر سازمان های صنفی کشور و کمیسیون نظارت بر شهرستان‌های هر استان می تواند عصر جدیدی از همکاری ها را رقم بزند و بخش خصوصی باید از این فرصت به نحو احسن استفاده کند.
نایب رئیس اتاق اصناف ایران گفت: سعی داریم در تدوین متن اصلاحیه قانون نظام صنفی مواردی را لحاظ کنیم که اتاق ها در بخشی از قوانین به هم متصل شوند و به طور یقین داشتن اشتراک اهداف هم ضرورتی است که روابط را تقویت خواهد کرد.
پیشتازی اتاق اصناف در بهبود روابط اتاق ها
عضو هیأت رئیسه اتاق اصناف ایران نیز در این خصوص گفت: روابط ضعیف بین اتاق های اصناف، بازرگانی و تعاون ، به عدم شناخت از توانمندی های یکدیگر برمیگردد و در نظام اقتصادی کشور، هر یک از ارکان بخش خصوصی بسته به نوع فعالیت خود، جایگاه ویژه ای در اقتصاد دارند و اتاق ها برای تقویت روابط خود باید به این نکته توجه داشته باشد.
سعید ممبینی افزود: در بخش تجارت داخلی اعضای اتاق بازرگانی می توانند از ظرفیت های اصناف استفاده کنند و برای رسیدن به این مهم اتاق ها باید تجارت داخلی و خارجی را به صورت تخصصی آنالیز کنند.
وی با بیان اینکه مجموعه دولت و مجلس باید نگاه یکسانی به هر سه اتاق داشته باشند، اظهار داشت: نگاه متفاوت مجموعه مدیریتی کشور باعث شده است تا بخش خصوصی انسجام لازم را نداشته باشد و وزارت صنعت هم برنامه ای برای رسیدن به این مهم پیشنهاد نکند.
عضو هیأت رئیسه اتاق اصناف ایران اعلام کرد: در حال حاضر هیأت رئیسه اتاق اصناف خواستارارتباط مستمر با اتاق های بازرگانی و تعاون است و برگزاری اولین جلسه مشترک بین اتاق ها در محل اتاق اصناف ایران گواه این مدعی است.
تفکر سیستمی مدیران تغییر کند
رئیس کمیسیون ارتباطات اتاق اصناف تهران گفت: عدم تعامل مطلوب بین مجموعه بخش خصوصی که متشکل از اتاق های بازرگانی، اصناف،تعاون و همچنین خانه صنعت،معدن و تجارت است،به نوع نگاه مدیران آن باز می گردد و اگر تفکر سیستمی بر بخش های مختلف اتاق ها حکم فرما شود، تقویت همکاری ها در بخش خصوصی را شاهد خواهیم بود.
علی توسطی افزود: در تفکر سیستمی مدیران تمام جوانب کار و ابزارهای لازم را برای پیشبرد اهداف در نظر می گیرند به طوریکه با برنامه ریزی و بودجه بندی دقیق گام به گام به اهداف سازمانی خود می رسند.
این مقام مسئول در اتحادیه فروشندگان ماشین آلات صنعتی و کشاورزی تهران با بیان اینکه مدیران بخش خصوصی با جان و دل در حوزه کاری خود فعالیت می کنند اما نگاهشان کلی و مقطعی است، اظهار داشت: تا زمانی که مشکل تفکر سیستمی حل نشود، تمام اعضای بخش خصوصی را در کنار هم نخواهیم دید.
توسطی گفت: موفقیت هر مجموعه را می توان به ساعتی تشبیه کرد که چندین چرخه دنده دارد و خروجی این ساعت نشان دادن ساعت دقیق است.اگر یکی از این چرخ دنده ها شکسته باشد دیگر چرخ دنده ها به کار خود ادامه خواهند داد اما بهره وری لازم را شاهد نخواهیم بود.
وی عنوان کرد: اگر مدیران در نگاه جامع نگری اهداف مشخص را دنبال نکنند، راه به جایی نخواهند برد.کمااینکه در سال های گذشته با وجود ظرفیت های مناسب در مجموعه بخش خصوصی و به دلیل عدم همکاری، فرصت های خوبی را از دست دادیم.
رئیس کمیسیون ارتباطات اتاق اصناف تهران با اعلام اینکه در بخش اقتصادی قانون اساسی سه بخش عمده دولتی، خصوصی و تعاون منظور شده است، گفت:اقتصاد دولتی حدود ۸۰ درصد، تعاونی ۵ درصد و بخش خصوصی ۱۵درصد قدرت عمل را در اقتصاد کشور دارا هستند. اما همواره در اقتصاد کشور شاهد هستیم که بیشتر نوآوری و بهره وری ها در آن ۱۵ درصد بخش خصوصی صورت گرفته است.
علی توسطی اظهار داشت: بخش خصوصی بسیار توانمند تر از دیگر بخش ها است و برای ارتقاء جایگاه اتاق ها، نیاز به همدلی و شناسایی ظرفیت های یکدیگر است.
بر اساس آخرین نظرسنجی انجام شده توسط اتاق نیوز 45 درصد کاربران سایت مشکل همکاری اندک میان 3 اتاق اصلی بخش خصوصی را در موضوع سومدیریت اتاق ها می دانند. همچنین 24 درصد از شرکت کنندگان در این نظرسنجی معتقد بودند که عدم شناخت اتاق ها از همدیگر عامل ارتباط اندک میان اتاق ها است.
