اتاق نیوز- برنج هندی در چند سال اخیر با حاشیههای زیادی روبه‌رو بوده است. عدهای مخالف افزایش بیرویه برنج هندی در سبد خانوارهای ایرانی هستند و عدهای دیگر به کیفیت پایین این محصول معترضاند. البته علاوه بر این مسائل، حاشیههای دیگری از قبیل آلوده‌بودن برنجهای وارداتی از هند و میزان بالای سرب آنها اذهان عمومی را مشغول کرده بود. سیاستگذاریهای جدیدی در مورد برنج هندوستان توسط دولت در یک‌سال‌ونیم اخیر صورت گرفته است. در وهله اول دستور منع واردات برنج هند توسط حجتی، وزیر جهاد کشاورزی و در وهله دوم تغییر اولویتبندی منابع تأمین برنج وارداتی توسط شرکت بازرگانی دولتی بهعنوان یکی از بزرگ‌ترین واردکنندگان برنج در کشور صادر شد، اما نکته دیگر آنکه واردات برنج از کشورهای آمریکای شمالی و جنوبی اخیرا صورت گرفته است تا نیاز بازار داخل را به تنوع در برنج برطرف کند و به‌این‌ترتیب به نظر میرسد، رقیبی برای برنج هندی وارد میدان شده باشد.
کاهش قیمت برنج هندی با ممنوعیت واردات آن
علی قنبری، معاون وزیر جهاد کشاورزی و مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی در گفتوگو با «شرق» در این رابطه گفت: وضعیت موجودی برنج در کشور درحال‌حاضر خوب است و با توجه به اینکه تا کمتر از یک ماه دیگر به فصل برداشت برنج داخلی می‌رسیم، نیازی به واردات برنج احساس نمی‌شود. در این مورد هم وزیر جهاد کشاورزی دستوری مبنی بر منع ورود کشتیهای حامل برنج از تاریخ ١/٠٥/٩٤ تا ١/٠٨/٩٤ صادر کرد.
عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس با اشاره به شایعاتی در مورد ورود ایران به بازار برنج هند که موجب شد در یک هفته اخیر قیمت این محصول در هندوستان به‌شدت افزایش پیدا کند، گفت: در چند سال اخیر سهم ایران از بازار برنج هندوستان به‌شدت افزایش پیدا کرده بود که موجب افزایش تقاضای برنج هندی و در نتیجه افزایش قیمت آن شده بود. در سال گذشته که دستور منع واردات برنج هندی توسط وزیر جهاد کشاورزی، صادر شد قیمت این محصول روند نزولی در پیش گرفت. درحال‌حاضر نیز بازار برنج هند به‌شدت متأثر از ورود ایران به بازار این محصول است. به‌هرحال بازرگانان و واسطهها به‌دنبال کسب منفعت و سود هستند و البته مأموریت شرکت بازرگانی دولتی ایران تأمین منافع کشور و تنظیم بازار است. به این علت با توجه به مکفی‌بودن ذخایر برنج داخل و نزدیک‌بودن فصل برداشت، در حال حاضر نیازی به ورود به بازار برنج هند احساس نمی‌شود.
پاسخ‌گویی به تنوع نیازهای بازار با برنجهای آمریکایی
وی با اشاره به واردات برنج از سوی شرکت بازرگانی دولتی ایران از دیگر کشورها نیز افزود: به منظور تنوعبخشی در مبادی واردات برنج و ایجاد پراکنش مناسب در سبد مصرف برنج مردم که از مصادیق اقتصاد مقاومتی نیز است و همچنین پاسخ‌گویی به تنوع نیازهای بازار، شرکت بازرگانی دولتی ایران در روزهای اخیر به مقدار قابل توجهی برنج از آمریکای جنوبی و شمالی برای ورود به موقع خریداری کرده است. با توجه به اینکه از اول مرداد برنج داخلی وارد بازار می‌شود و همین‌طور به منظور حمایت از تولیدکنندگان داخلی، بر اساس سیاستهای وزارت جهاد کشاورزی، شرکت بازرگانی دولتی اقدام به خرید و فروش برنج در بازههای زمانی مذکور نخواهد کرد.
قنبری در رابطه با سیاست حمایت از مصرفکننده نیز اظهار کرد: ذخایر استراتژیک که در دستور کار شرکت بازرگانی دولتی است به منظور حمایت از مصرفکننده ایجاد شده است. به این ترتیب این ذخایر زمانی که بازار با بحران عرضه و تقاضا روبه‌رو می‌شود برای کنترل قیمتها و تامین رفاه مردم، شرکت بازرگانی دولتی اقدام به عرضه برنج به بازار داخلی کرده و از تورم و گرانی جلوگیری خواهد کرد. به این ترتیب قیمتها در مقابل نوسانات شدید ناشی از بحران عرضه یا رفتار سوداگرانه بخش خصوصی، کنترل می‌شوند.
وی با اشاره به وضعیت کنونی قیمت برنج در بازار داخلی و بازار جهانی افزود: قیمتها در داخل کشور روند باثباتی دارند. همچنین در بازارهای جهانی هم روند قیمتها نزولی است، هرچند در چند روز اخیر برنج هندوستان با افزایش قیمت روبه‌رو شد که این افزایش قیمت به علت مناقصه عراق برای خرید برنج هندی و شایعه واردات ایران از این محصول بود که با واردنکردن این برنج از سوی ایران به نظر میرسد به زودی قیمتها به روند نزولی خود بازگردد.
نیازی به واردات برنج نداریم
جمیل علیزاده شایق، رئیس هیأت‌مدیره و دبیر انجمن برنج ایران نیز در گفتوگویی با «شرق» در این زمینه گفت: دستور واردات برنج از مبدا هند برای همیشه صادر نشده است. از آنجاییکه واردات برنج در سال‌های ٩٢ و ٩٣، کسری عرضه برنج داخلی را جبران کرده، وزیر جهاد کشاورزی برای مدتی واردات برنج از هندوستان را ممنوع کرد.
وی با اشاره به اختلافنظر در مورد واردات برنج در جهاد کشاورزی افزود: گروهی در وزارت جهاد کشاورزی معتقدند با توجه به کسری یک میلیون تنی برنج باید همواره آماده برای واردات برنج به کشور باشیم، اما در مقابل گروهی دیگر که انجمن برنج نیز با آنها موافق است، میگویند در سال‌های اخیر به علت واردات برنج بیش از نیاز بازار داخلی و عدم کاهش تولید داخلی برنج، نیازی به واردات دوباره در سال ٩٤ نخواهیم داشت؛ چراکه در سال ٩٢، دومیلیون تن برنج وارد کشور شد، در حالیکه نیاز کشور به برنج فقط یک میلیون تن بود. سال ٩٣ نیز اقدام به واردات یک میلیون تن برنج صورت گرفته و با درنظرگرفتن این مسئله، هنوز یک میلیون تن برنج مازاد در کشور وجود دارد و تولید دومیلیون تنی برنج داخلی نیز نیاز سه‌میلیون تنی داخل را جبران خواهد کرد. علاوه بر آنکه تا پایان اردیبهشتماه، ١٤٩هزار تن برنج نیز از کشورهای هند و پاکستان وارد کشور شده و هنوز آماری از واردات خردادماه نیز در گمرک به ثبت نرسیده است.
علیزاده‌شایق با بیان اینکه اخیرا تجار هندی برای بازاریابی به کشور آمده بودند، افزود: هر کشوری برای شناسایی بازار میتواند وارد ایران شود، اما خرید ایران مبنی بر نیاز داخل خواهد بود که اکنون چنین نیازی حس نمی‌شود. علاوه بر آنکه اکنون تحریمها آن‌قدر دست‌وپاگیر نیست که مجبور باشیم فقط از هند برنج وارد کشور کنیم و میتوانیم برای جبران کسری برنج، واردات برنج را از کشورهای ویتنام، اروگوئه یا پاکستان داشته باشیم.
تفاوت قیمت برنج در مراکز تولید و عرضه
دبیر انجمن برنج ایران با اشاره به مشکلاتی که در راستای عرضه برنج در بازار داخلی وجود دارد، ادامه داد: متأسفانه در پنج، شش سال اخیر قیمت برنج در مراکز تولید و عرضه، با یکدیگر متفاوت بوده است، چراکه نظارت دقیقی بر مراکز عرضه وجود ندارد و آنچه در این مراکز یافت می‌شود، علاوه بر آنکه از لحاظ قیمت گرانتر است، ناخالصی فراوانی دارد و این تخلفات متأسفانه همچنان ادامه دارد.
منبع:شرق
