هومن حاجی پور/ معاونت تشکل های اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران
دوره هشتم اتاق بازرگانی ایران بسیار سریع تر از دوره های قبل خود را پیدا کرد. مشخص شدن مدیران کلیدی اتاق ایران بدون اتلاف وقت باعث شد استفاده بهینه از زمان پیش روی شده است. همین سرعت عمل در جمع آوری دیدگاه ها درباره کمیسیون ها باعث شده است که امکان شروع به کار کمیسیون ها تا قبل از شهریور ماه ممکن باشد. اما در عین حال فرصتی تاریخی برای ایجاد اصلاحاتی ساختاری در بدنه کمیسیون ها ایجاد شده است.
معمولا در جلسات تعیین کمیسیون، بحث ها بیشتر در مورد تعداد کمیسیون ها معطوف است. البته این یک حقیقت است که کم شدن تعداد کمیسیون ها در عمل باعث افزایش قدرت مدیریت و در نتیجه تقویت کمیسیون ها می شود و به همین دلیل بهتر است تعداد کمیسیون های اتاق ایران در دوره هشتم بیشتر از دوره هفتم نباشد. اما مسئله اساسی تر تغییرات ساختاری در نحوه انتخاب کمیسیون ها، نحوه عضویت و در یک کلام تعیین هدف کمیسیون ها است. در واقع چالش اساسی در ساختار فعلی کمیسیون ها این است که اگر یک کمیسیون از نظر دیدگاهی در مقابل یک اتاق بازرگانی یا یک تشکل فراگیر قرار گرفت، آن وقت کدام حق با کدامیک است. بر اساس قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی مسئولیت ساماندهی به تشکل های اقتصادی را دارا است. در دوره گذشته در عین حال شاهد این موضوع بودیم که کمیسیون هایی با موضوعاتی ایجاد شد که دقیقا تشکل و یا حتی تشکل هایی هم نام و هم هدف با این کمیسیون وجود داشت. مدیریت متفاوت این تشکل ها و کمیسیون ها در عمل باعث شده بود که خود مانعی در برخی مسائل پیش روی بخش خصوصی باشند. با این حساب باید ساختاری بهینه برای جلوگیری از این پارادوکس در نظر گرفت که بتواند چنین موضوعی را حل کند.
مسئله اول ایجاد ساختار صحیح انجمن ها-دفدراسیون ها وکنفدراسیون ها است به طوری که برای تمام مسائل اساسی کنفدراسیون هایی قوی و فراگیر وجود داشته باشد. در حقیقت زمانی که کنفدراسیون هایی همچون صادرات، واردات، انرژی، حمل و نقل و .... تاسیس و به صورت قوی مشغول به کار باشد ، می بایست کمیسیون های متناظر نیز بصورت مکمل و با سیاستگذاری واحدو مدیریت یکپارچه تشکیل و موجب
هم افزایی در اتاق گردند. مسئله بعدی عضویت در کمیسیون ها است. سوال این است که چه کسی عضو چه کمیسیونی باید باشد. در اتاق بازرگانی دو گروه نمایندگان منتخب و نمایندگان تشکلی وجود دارند. درباره نمایندگان منتخب در زمان انتخاب زمینه کاری فرد با توجه به گروهی که در آن ثبت نام می کند مشخص
می شود و باید الزاماتی برای شرکت در کمیسیون مرتبط وجود داشته باشد. از سوی دیگر در مورد نمایندگان تشکلی لازم است که هر تشکل در کمیسیون مرتبط به خود نماینده ای داشته باشد.
شاید بسیاری از این کارها در این دوره قابلیت اجرا پیدا نکند ولی می توان زیربنای آن را از همین دوران ایجاد کرد. مسیر کمیسیون ها باید به سمتی باشد که تنها شاهد کمیسیون های مشکل محور باشیم. اگر بخش خصوصی در مسائل بانکی و بیمه با مشکل روبرو است کمیسیون بانک و بیمه تشکیل شود و این مشکلات را رسیدگی کند. با حل شدن این مشکلات هم در عمل دیگر نیازی به این کمیسیون نخواهد بود و کمیسیون هایی جدید با توجه به مشکلات جدید شکل خواهد گرفت. اگر امروز با توجه به تغییر مدیریت و اعتقاد رئیس جدید اتاق بازرگانی به مسئله تقویت تشکل ها این تغییرات ساختاری در کمیسیون ها شروع شود در آینده نه چندان دور شاهد کارایی بیشتر این کمیسیون ها خواهیم بود.
