رييس‌جمهور مي‌گويد موافق گراني ارز نيست اما خبر رسيد دلار به ۱۵30 تومان رسيده است و سكه طرح قديم ۶۴۰ هزار تومان و سكه طرح جديد ۶۲۲ هزار تومان قيمت خورده است. اين عدد‌ها ديروز روي تابلو قيمت همه صرافي‌ها و طلافروشي‌ها ثبت شده بود و البته هر از گاهي چند قدمي هم پيشروي مي‌كرد و دوباره پا پس مي‌كشيد. قيمت‌هايي كه تا همين چند ماه پيش كسي به خواب هم نمي‌ديد وقتي هم كه اولين نشانه‌هاي توفان خودنمايي كرد و حرفه‌اي‌ها و كارشناسان نرخ‌ها را تا مرزهاي شگفت‌انگيز قابل رشد توصيف كردند، دست‌كم تا چند هفته اين پيش‌بيني‌ها روياسازي و در مواردي حتي سياه‌نمايي تعبير شد اما تب و تاب اوليه كه فرونشست، معلوم شد عبور از موج جديد گراني به اين سادگي‌ها ميسر نيست. جالب اينكه اين نرخ‌هاي محيرالعقول چندباري به دستور و صلاحديد رييس‌كل بانك مركزي مجبور به عقب‌نشيني شده بود. آخرين مورد همين دستورات خلق‌الساعه هم همين چند هفته پيش صادر شد. اما تجربه همه اين سياست‌هاي دستوري دست‌كم در سال ۹۰ به بازار و مشتريانش نشان داده تبعات و پس‌لرزه‌هاي اين شوك‌ها مقطعي است و در چشم برهم‌زدني به كنار مي‌روند و قيمت‌ها باز هم در مسير رشد به حركت خود ادامه مي‌دهند. به عبارت ديگر مجموع سياست‌هاي بانك مركزي و رييس‌كل آن تنها موفق شده عامه مردم را به اين نتيجه قاطع برساند كه قرار نيست قيمت‌ها نزول كند و همين امر انتظار قيمتي آنها را در مورد سكه و ارز به خصوص دلار به رقم‌هاي نجومي رسانده كه البته ديگر غيرقابل دسترس به نظر نمي‌رسد.
دلار ۱۵۳۰ تومان
در بازار ارز ديروز دلار كه حركت خود را از رقم هزار و ۴۵۰ تومان آغاز كرده بود، در چشم برهم‌زدني پرواز كرد و به هزار و ۵۳۰توماني توقف كرد. به اين ترتيب پيش‌بيني كارشناساني كه بسيار پيش‌تر از اين ارزش واحد پول آمريكا را تا پايان سال، هزار و ۵۰۰تومان اعلام كرده بودند، زودتر از آنچه انتظار مي‌رفت، محقق شد. به اين ترتيب هيچ عجيب نيست اگر تا قبل از تحويل شدن سال پرماجراي ۹۰، قيمت دلار تا هزار و ۷۰۰تومان هم پيش برود و به سوي دو هزار تومان در سال آينده خيز بردارد. در مورد يورو البته به احتمال فراوان دستيابي به رقم دو هزار تومان به همين زودي ميسر خواهد شد چون صراف‌ها در بيست و نهمين روز آذر هر يورو را هزار و ۹۱۹تومان مي‌خريدند و هزار و ۹۴۵تومان به فروش مي‌رساندند.پوند هم كه آهسته و پيوسته به رشد خود ادامه مي‌دهد و ارزش هر واحد از آن در بازار ارز ديروز تا دو هزار و ۳۵۰تومان هم بالا رفت.
دلار رسمي گران نشد
بانك مركزي روز سه‌شنبه همزمان با موج بلند گراني در بازار آزاد ترجيح داد دست به قيمت‌هاي رسمي نزند. به اين ترتيب نرخ مرجع هر دلار آمريكا را با دو ريال كاهش 11هزار و پنج ريال، نرخ مرجع هر پوند را با 36 ريال افزايش 17 هزار و 75 ريال و نرخ مرجع هر يورو را با 36 ريال افزايش 14 هزار و 310ريال تعيين كرد. نرخ ارز مسافرتي هم براي هر دلار 12 هزار و 135 ريال تعيين شد كه اين رقم نسبت به روز دوشنبه شش ريال افزايش داشت.
پرواز سكه
از وقتي قيمت سكه از مرز نيم ميليون تومان گذشت و حتي با افت بحران جهاني و كاهش قيمت اونس طلا حاضر به عقب‌نشيني نشد، بسياري از كارشناسان با توجه به فرمول قيمت‌گذاري سكه معتقد بودند بازار گرفتار حبابي بزرگ شده است، اما بانك مركزي به هيچ عنوان حاضر به پذيرش اين موضوع نبود حتي وقتي قيمت‌ها ۶۰۰ هزار تومان را هم پشت سرگذاشت باز هم رييس‌كل بانك مركزي هيچ علاقه‌اي نداشت در اين خصوص پاسخ واضحي بدهد، اما همين چند هفته پيش طبق معمول با يك شوك ناگهاني ورق برگشت و رييس‌كل بانك مركزي اعلام كرد دستور تخليه حباب قيمتي ۸۰ هزار توماني را داده و به اين ترتيب فروش ارزان سكه در شعب بانك ملي كليد خورد.
به اين ترتيب هزاران نفر هر روز براي سودي معادل ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان مراحل شب‌نشيني را طي مي‌كردند. شب را در مقابل شعب بانك ملي به صبح مي‌رساندند با يكديگر و با مسوولان شعبه گلاويز مي‌شدند و اگر اقبال داشتند ظهر روز بعد موفق به خريد مي‌شدند، اما همان‌طور كه انتظار مي‌رفت اين راه هم به سرانجام نرسيد. رييس‌كل بانك مركزي هم كه درخصوص كنترل بازار و قيمت‌ها همه را مقصر مي‌داند جز سياست‌هاي خود را، اول گناه بالا رفتن پيش‌بيني قيمت سكه نزد عامه مردم را به گردن بورس كالا انداخت، بعد رسما بازار آتي را به قمارخانه تشبيه كرد و بعد هم گفت كه با پيش فروش سكه آن هم به قيمت كمتر از ۵۴۰ هزار تومان روند رشد نرخ‌ها را كنترل كرد. اما اين وعده هم نتوانست تبعات توقف عرضه‌هاي ارزان دولتي را كاهش دهد به همين علت ديروز ارزش سكه كه بانك مركزي با حراج سرمايه خزانه به كمتر از ۶۰۰ هزار تومان رسانده بود تا ۶۲۲ هزار تومان بالا رفت و سكه طرح جديد هم ۶۴۰ هزار تومان معامله شد.
جنگ رواني است
اما همه اين اتفاق‌ها و شكست پي‌درپي سياست‌هاي بانك مركزي باعث نمي‌شود كه رييس‌جمهوري از موضع خود در مورد وضعيت عرضه و تقاضا در بازار ارز عقب‌نشيني كند. محمود احمدي‌نژاد در جشن يك‌سالگي اجراي قانون هدفمندي يارانه‌ها گفت: درآمدهاي ارزي ما خيلي بيشتر از مصارف ارزيمان است.اما به گفته او با اين وجود افرادي هستند كه اصرار دارند قيمت ارز بايد بالا برود، اين يك كار غيرعادي است و پايه اقتصادي ندارد. رييس‌جمهور مصر است درآمدهاي ارزي ايران بسيار بيشتر از مصارف ارزي است، البته به جز چند درصد تورمي كه به ما تحميل شده به همين دليل شرايط خوب است، گرچه برخي اصرار دارند، بگويند شرايط اقتصادي كشور بحراني است كه به نظر من اين جنگ رواني است. احمدي‌نژاد در ادامه وعده داد، بازار سكه و ارز ساماندهي خواهد شد. افزايش لحظه‌اي در بازار اين نگراني را ايجاد مي‌كرد كه مشكلي در بحث نقل و انتقال ارز به كشور ايجاد
پيش به سوي خريد
نكته جالب ديگر اينكه در همين شرايط نابسامان كه قيمت‌ها در چشم بر هم زدني چند پله بالا مي‌روند. سيل خريداران به سوي بازارهاي ارز و سكه به راه افتاده كه البته سهم بازار ارز از اين جذابيت بسيار بيشتر از رقيب است. اين در حالي است كه در روزهاي گذشته قيمت‌ها به مراتب كمتر از اين ارقام بود، نه كسي ميل به خريد داشت و نه كسي تمايلي به فروش؛ يعني آن‌طور كه صراف‌ها مي‌گفتند مردم هنوز در انتظارند كه بازار تكليف قيمت‌ها و مسير قطعي آن را مشخص كند و بعد براي خريد بسيج شوند. با اين تفسير مي‌توان گفت ظاهرا هم بازار تصميم خود را گرفته و هم مردم در مورد از راه رسيدن فصل خريد به اجماع دست يافته‌اند. البته بايد به اين نكته هم اشاره كرد خبر توقف فروش نقدي سكه هم بازتاب خود را در بازار ارز نشان داده و مشتريان هر روز بازار سكه را به سوي خود جذب كرده است. البته ديروز در بازار ماجراي خريد نيز در برخي مقاطع به بن‌بست رسيد.
برخي از متقاضيان خريد سكه ديروز از ناكامي خود براي دريافت سكه خبر دادند و از سوي ديگر برخي از فروشندگان مدعي شدند كه با رسيدن دلار به هزار و 500تومان اجازه فروش دلار را از دست داده‌اند. بانك مركزي در مورد نحوه پيش‌فروش سكه در سيستم بانكي عنوان كرده است، قيمت پيش‌فروش هر سكه بدون محاسبه ماليات بر ارزش افزوده معادل 540هزار تومان خواهد بود و اوراق چهارماهه تنها در شعبه فروشنده در پايان دوره قابل تبديل به سكه خواهد بود و اگر مشتري بخواهد اين اوراق را پيش از پايان دوره چهارماهه نقد كند بانك تنها متعهد به بازپرداخت رقم 540هزار تومان اوليه خواهد بود.
حال سوال اينجاست، بانك مركزي با اين روش به دنبال چه هدفي بوده؟ آيا مي‌توان انتظار داشت قيمت هر سكه بهار آزادي با اين روش حدود 540 هزارتومان كاهش پيدا كند؟ البته بايد گفت پيش‌فروش به اين صورت كه مبلغ كامل از سوي خريدار پرداخت مي‌شود، مي‌تواند استقبال از اين طرح را كاهش دهد و كاهش از پيش‌فروش سكه به معناي ملتهب شدن بازارهاي‌هاي پولي ديگر خواهد بود و در عمل به معناي شكست طرح جديد بانك مركزي است، البته شايد قضاوت زود به نظر برسد و بايد منتظر ماند و ديد چه پيش خواهد آمد. از سوي ديگر اين روند مي‌تواند به معني دخالت در فعاليت بورس كالا تلقي شود مگر آنكه بانك مركزي توانسته باشد در همين مدت كوتاهي كه بين تصميم‌گيري‌ها و اعلام آن در بانك مركزي طي مي‌شود بورس كالايي را در اين فرآيند مشاركت داده باشد كه بعيد به نظر مي‌رسد.
دلار باز هم اوج مي‌گيرد
به هر حال در اين شرايط بيشتر كارشناسان اعم از خوشبين‌ها و آنها كه مانند اسدالله عسگراولادي عينك خوشبینی برچشم دارند معتقدند قيمت دلار طي روزهاي آينده از رقم‌هاي فعلي فراتر خواهد رفت. اسدالله عسگراولادي كارشناس اقتصادي كه از جمله مدافعان افزايش نرخ ارز است، به سخنان محمود بهمني در اتاق تهران اشاره كرد و گفت: سخنان رييس‌كل بانك مركزي نشان داد كه نظام ارزي ايران از ضعف مديريتي مهار نرخ ارز رنج مي‌برد.
عسگراولادي كه از فعالان اقتصادي كاركشته و آگاه به تجارت و اقتصاد بين‌الملل است، معتقد است كه با توجه به اظهارنظرهاي اخير محمود بهمني، نرخ دلار به رشد قيمت خود ادامه مي‌دهد و اين سير صعودي قيمت در بازار آزاد تا پايان سال‌جاري فراتر از نرخ فعلي خواهد رفت.
منبع:شرق
کد خبر:
15470
تاریخ انتشار: 30 آذر 1390 - 10:52
رييس‌جمهور مي‌گويد موافق گراني ارز نيست اما خبر رسيد دلار به ۱۵30 تومان رسيده است و سكه طرح قديم ۶۴۰ هزار تومان و سكه طرح جديد ۶۲۲ هزار تومان قيمت خورده است. اين عدد‌ها ديروز روي تابلو قيمت همه صرافي‌ها و طلافروشي‌ها ثبت شده بود و البته هر از گاهي چند قدمي هم پيشروي مي‌كرد و دوباره پا پس مي‌كشيد. قيمت‌هايي كه تا همين چند ماه پيش كسي به خواب هم نمي‌ديد وقتي هم كه اولين نشانه‌هاي توفان خودنمايي كرد و حرفه‌اي‌ها و كارشناسان نرخ‌ها را تا مرزهاي شگفت‌انگيز قابل رشد توصيف كردند، دست‌كم تا چند هفته اين پيش‌بيني‌ها روياسازي و در مواردي حتي سياه‌نمايي تعبير شد اما تب و تاب اوليه كه فرونشست، معلوم شد عبور از موج جديد گراني به اين سادگي‌ها ميسر نيست. جالب اينكه اين نرخ‌هاي محيرالعقول چندباري به دستور و صلاحديد رييس‌كل بانك مركزي مجبور به عقب‌نشيني شده بود. آخرين مورد همين دستورات خلق‌الساعه هم همين چند هفته پيش صادر شد. اما تجربه همه اين سياست‌هاي دستوري دست‌كم در سال ۹۰ به بازار و مشتريانش نشان داده تبعات و پس‌لرزه‌هاي اين شوك‌ها مقطعي است و در چشم برهم‌زدني به كنار مي‌روند و قيمت‌ها باز هم در مسير رشد به حركت خود ادامه مي‌دهند. به عبارت ديگر مجموع سياست‌هاي بانك مركزي و رييس‌كل آن تنها موفق شده عامه مردم را به اين نتيجه قاطع برساند كه قرار نيست قيمت‌ها نزول كند و همين امر انتظار قيمتي آنها را در مورد سكه و ارز به خصوص دلار به رقم‌هاي نجومي رسانده كه البته ديگر غيرقابل دسترس به نظر نمي‌رسد.
دلار ۱۵۳۰ تومان
در بازار ارز ديروز دلار كه حركت خود را از رقم هزار و ۴۵۰ تومان آغاز كرده بود، در چشم برهم‌زدني پرواز كرد و به هزار و ۵۳۰توماني توقف كرد. به اين ترتيب پيش‌بيني كارشناساني كه بسيار پيش‌تر از اين ارزش واحد پول آمريكا را تا پايان سال، هزار و ۵۰۰تومان اعلام كرده بودند، زودتر از آنچه انتظار مي‌رفت، محقق شد. به اين ترتيب هيچ عجيب نيست اگر تا قبل از تحويل شدن سال پرماجراي ۹۰، قيمت دلار تا هزار و ۷۰۰تومان هم پيش برود و به سوي دو هزار تومان در سال آينده خيز بردارد. در مورد يورو البته به احتمال فراوان دستيابي به رقم دو هزار تومان به همين زودي ميسر خواهد شد چون صراف‌ها در بيست و نهمين روز آذر هر يورو را هزار و ۹۱۹تومان مي‌خريدند و هزار و ۹۴۵تومان به فروش مي‌رساندند.پوند هم كه آهسته و پيوسته به رشد خود ادامه مي‌دهد و ارزش هر واحد از آن در بازار ارز ديروز تا دو هزار و ۳۵۰تومان هم بالا رفت.
دلار رسمي گران نشد
بانك مركزي روز سه‌شنبه همزمان با موج بلند گراني در بازار آزاد ترجيح داد دست به قيمت‌هاي رسمي نزند. به اين ترتيب نرخ مرجع هر دلار آمريكا را با دو ريال كاهش 11هزار و پنج ريال، نرخ مرجع هر پوند را با 36 ريال افزايش 17 هزار و 75 ريال و نرخ مرجع هر يورو را با 36 ريال افزايش 14 هزار و 310ريال تعيين كرد. نرخ ارز مسافرتي هم براي هر دلار 12 هزار و 135 ريال تعيين شد كه اين رقم نسبت به روز دوشنبه شش ريال افزايش داشت.
پرواز سكه
از وقتي قيمت سكه از مرز نيم ميليون تومان گذشت و حتي با افت بحران جهاني و كاهش قيمت اونس طلا حاضر به عقب‌نشيني نشد، بسياري از كارشناسان با توجه به فرمول قيمت‌گذاري سكه معتقد بودند بازار گرفتار حبابي بزرگ شده است، اما بانك مركزي به هيچ عنوان حاضر به پذيرش اين موضوع نبود حتي وقتي قيمت‌ها ۶۰۰ هزار تومان را هم پشت سرگذاشت باز هم رييس‌كل بانك مركزي هيچ علاقه‌اي نداشت در اين خصوص پاسخ واضحي بدهد، اما همين چند هفته پيش طبق معمول با يك شوك ناگهاني ورق برگشت و رييس‌كل بانك مركزي اعلام كرد دستور تخليه حباب قيمتي ۸۰ هزار توماني را داده و به اين ترتيب فروش ارزان سكه در شعب بانك ملي كليد خورد.
به اين ترتيب هزاران نفر هر روز براي سودي معادل ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان مراحل شب‌نشيني را طي مي‌كردند. شب را در مقابل شعب بانك ملي به صبح مي‌رساندند با يكديگر و با مسوولان شعبه گلاويز مي‌شدند و اگر اقبال داشتند ظهر روز بعد موفق به خريد مي‌شدند، اما همان‌طور كه انتظار مي‌رفت اين راه هم به سرانجام نرسيد. رييس‌كل بانك مركزي هم كه درخصوص كنترل بازار و قيمت‌ها همه را مقصر مي‌داند جز سياست‌هاي خود را، اول گناه بالا رفتن پيش‌بيني قيمت سكه نزد عامه مردم را به گردن بورس كالا انداخت، بعد رسما بازار آتي را به قمارخانه تشبيه كرد و بعد هم گفت كه با پيش فروش سكه آن هم به قيمت كمتر از ۵۴۰ هزار تومان روند رشد نرخ‌ها را كنترل كرد. اما اين وعده هم نتوانست تبعات توقف عرضه‌هاي ارزان دولتي را كاهش دهد به همين علت ديروز ارزش سكه كه بانك مركزي با حراج سرمايه خزانه به كمتر از ۶۰۰ هزار تومان رسانده بود تا ۶۲۲ هزار تومان بالا رفت و سكه طرح جديد هم ۶۴۰ هزار تومان معامله شد.
جنگ رواني است
اما همه اين اتفاق‌ها و شكست پي‌درپي سياست‌هاي بانك مركزي باعث نمي‌شود كه رييس‌جمهوري از موضع خود در مورد وضعيت عرضه و تقاضا در بازار ارز عقب‌نشيني كند. محمود احمدي‌نژاد در جشن يك‌سالگي اجراي قانون هدفمندي يارانه‌ها گفت: درآمدهاي ارزي ما خيلي بيشتر از مصارف ارزيمان است.اما به گفته او با اين وجود افرادي هستند كه اصرار دارند قيمت ارز بايد بالا برود، اين يك كار غيرعادي است و پايه اقتصادي ندارد. رييس‌جمهور مصر است درآمدهاي ارزي ايران بسيار بيشتر از مصارف ارزي است، البته به جز چند درصد تورمي كه به ما تحميل شده به همين دليل شرايط خوب است، گرچه برخي اصرار دارند، بگويند شرايط اقتصادي كشور بحراني است كه به نظر من اين جنگ رواني است. احمدي‌نژاد در ادامه وعده داد، بازار سكه و ارز ساماندهي خواهد شد. افزايش لحظه‌اي در بازار اين نگراني را ايجاد مي‌كرد كه مشكلي در بحث نقل و انتقال ارز به كشور ايجاد
پيش به سوي خريد
نكته جالب ديگر اينكه در همين شرايط نابسامان كه قيمت‌ها در چشم بر هم زدني چند پله بالا مي‌روند. سيل خريداران به سوي بازارهاي ارز و سكه به راه افتاده كه البته سهم بازار ارز از اين جذابيت بسيار بيشتر از رقيب است. اين در حالي است كه در روزهاي گذشته قيمت‌ها به مراتب كمتر از اين ارقام بود، نه كسي ميل به خريد داشت و نه كسي تمايلي به فروش؛ يعني آن‌طور كه صراف‌ها مي‌گفتند مردم هنوز در انتظارند كه بازار تكليف قيمت‌ها و مسير قطعي آن را مشخص كند و بعد براي خريد بسيج شوند. با اين تفسير مي‌توان گفت ظاهرا هم بازار تصميم خود را گرفته و هم مردم در مورد از راه رسيدن فصل خريد به اجماع دست يافته‌اند. البته بايد به اين نكته هم اشاره كرد خبر توقف فروش نقدي سكه هم بازتاب خود را در بازار ارز نشان داده و مشتريان هر روز بازار سكه را به سوي خود جذب كرده است. البته ديروز در بازار ماجراي خريد نيز در برخي مقاطع به بن‌بست رسيد.
برخي از متقاضيان خريد سكه ديروز از ناكامي خود براي دريافت سكه خبر دادند و از سوي ديگر برخي از فروشندگان مدعي شدند كه با رسيدن دلار به هزار و 500تومان اجازه فروش دلار را از دست داده‌اند. بانك مركزي در مورد نحوه پيش‌فروش سكه در سيستم بانكي عنوان كرده است، قيمت پيش‌فروش هر سكه بدون محاسبه ماليات بر ارزش افزوده معادل 540هزار تومان خواهد بود و اوراق چهارماهه تنها در شعبه فروشنده در پايان دوره قابل تبديل به سكه خواهد بود و اگر مشتري بخواهد اين اوراق را پيش از پايان دوره چهارماهه نقد كند بانك تنها متعهد به بازپرداخت رقم 540هزار تومان اوليه خواهد بود.
حال سوال اينجاست، بانك مركزي با اين روش به دنبال چه هدفي بوده؟ آيا مي‌توان انتظار داشت قيمت هر سكه بهار آزادي با اين روش حدود 540 هزارتومان كاهش پيدا كند؟ البته بايد گفت پيش‌فروش به اين صورت كه مبلغ كامل از سوي خريدار پرداخت مي‌شود، مي‌تواند استقبال از اين طرح را كاهش دهد و كاهش از پيش‌فروش سكه به معناي ملتهب شدن بازارهاي‌هاي پولي ديگر خواهد بود و در عمل به معناي شكست طرح جديد بانك مركزي است، البته شايد قضاوت زود به نظر برسد و بايد منتظر ماند و ديد چه پيش خواهد آمد. از سوي ديگر اين روند مي‌تواند به معني دخالت در فعاليت بورس كالا تلقي شود مگر آنكه بانك مركزي توانسته باشد در همين مدت كوتاهي كه بين تصميم‌گيري‌ها و اعلام آن در بانك مركزي طي مي‌شود بورس كالايي را در اين فرآيند مشاركت داده باشد كه بعيد به نظر مي‌رسد.
دلار باز هم اوج مي‌گيرد
به هر حال در اين شرايط بيشتر كارشناسان اعم از خوشبين‌ها و آنها كه مانند اسدالله عسگراولادي عينك خوشبینی برچشم دارند معتقدند قيمت دلار طي روزهاي آينده از رقم‌هاي فعلي فراتر خواهد رفت. اسدالله عسگراولادي كارشناس اقتصادي كه از جمله مدافعان افزايش نرخ ارز است، به سخنان محمود بهمني در اتاق تهران اشاره كرد و گفت: سخنان رييس‌كل بانك مركزي نشان داد كه نظام ارزي ايران از ضعف مديريتي مهار نرخ ارز رنج مي‌برد.
عسگراولادي كه از فعالان اقتصادي كاركشته و آگاه به تجارت و اقتصاد بين‌الملل است، معتقد است كه با توجه به اظهارنظرهاي اخير محمود بهمني، نرخ دلار به رشد قيمت خود ادامه مي‌دهد و اين سير صعودي قيمت در بازار آزاد تا پايان سال‌جاري فراتر از نرخ فعلي خواهد رفت.
منبع:شرق
