یک اقتصاد دان گفت: اگر رهبران و قوای مختلف کشورها با یکدیگر همگرا عمل کنند، حتی با منابع انرژی اندک نیز می‌توان به توسعه دست یافت.
به گزارش اتاق خبر به نقل از ایسنا، محمد ستاری‌فر در نخستین همایش الگوی ایرانی توسعه اظهار کرد: جوامع انسانی در طول تاریخ به دنبال رفاه و آسایش بودند، اما ساختار توسعه‌ای که امروز ذهن مردم را به خود جلب کرده، تاریخی 200 ساله دارد.
وی به طرح چند پرسش و چالش که پیشروی الگوی ایرانی توسعه قرار دارد، پرداخت و افزود: پرسش نخست این است که چگونه جوامع عقب افتاده و نیمه متمدن دشت‌های مرکزی و شمالی اروپا در قرن 15 توانستند مدارها و زنجیره‌های عقب افتادگی را پاره کرده و خود را به مرزهای توسعه یافتگی نوین که جهان کنونی را دگرگون ساخته است، دست یابند؟ پرسش دوم این است که چگونه بعضی از کشورهای عقب افتاده پس از جنگ دوم جهانی و بعضا فاقد پیشینه تاریخی دستیابی به مدارهای پیشرفت را به دست آوردند؟
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی دولت اصلاحات با اشاره به اینکه کشور ایران جزو نخستین کشورهای دارای برنامه توسعه بوده است، اضافه کرد: کشور ایران با برخورداری از واقعیت‌های تاریخی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، طبیعی و اقلیم‌های مناسب از شاخص‌های بنیادبین توسعه برخوردار است.
ستاری فر ادامه داد: پرسش بعدی این است که چرا برنامه‌های توسعه ایران در 70 سال گذشته نتوانست به رهایی، آزادی، پیشرفت و عدالت این مرز و بوم عمق جدی و همه جانبه ببخشد؟
رییس اسبق سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی با بیان اینکه یکی از شاخص‌های توسعه وجود منابع مالی است، گفت: آیا منابع مادی و انسانی گسترده و حدود 1200 میلیارد دلار منابع حاصل از فروش نفت و گاز بعد از انقلاب برای تحقق توسعه یافتگی کشور کافی نبود؟
وی خاطرنشان کرد: باتوجه به اینکه کشور در حد قواره ترکیه نیروی کار، در حد قواره عربستان نفت، در حد قواره گاز روسیه و در حد قواره استرالیا معدن دارد، این میزان از منابع برای توسعه کشور کافی نبوده و نیست؟
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی با طرح این پرسش که چه کسی مسوول پاسخگویی به این سوالات است، اظهار کرد: رهبران حاکمیت، نظام تکنوکراسی، نظام دیوان سالاری، بازار، ملت و یا نهادهای مدنی، کدامیک باید مسوولیت پاسخگویی به این سوالات بنیادین را برعهده بگیرند؟ در سطح اولیه که کشور نیازمند پارادایم توسعه است، مسوولیت طرح این پارادایم و نهادینه کردن آن بر عهده کیست؟ و در نهایت مسوولیت نهایی توسعه یافتگی یا توسعه نیافتگی کشورهای برعهده مردم است یا دولت‌ها؟
ستاری فر با بیان اینکه خطاب توسعه به همه مردم است، اضافه کرد: توسعه زمانی محقق می‌شود که رهبران و قوای مختلف کشورها با یکدیگر همگرا باشند و همگرا عمل کنند، نه واگرا. در این صورت است که اگر حتی منابع انرژی اندک هم باشد، می‌توان به توسعه دست یافت. ایرانی‌ها زمانی می‌توانند به توسعه دست یابند که منظومه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی را به شکل پایدار و مستمر تشکیل دهند.
این استاد دانشگاه علامه طباطبایی به الزامات بنیادین و نهادی در تحقق توسعه اشاره کرد و گفت: پی ریزی گفتمان توسعه‌ای در بین رهبران حاکمیت باعث پی ریزی نظام تدبیر و حکمروایی توسعه‌ای می‌شود. در واقع پی ریزی گفتمان توسعه‌ای بین رهبران حاکمیت که باید برخوردار از عقلانیت باشد، باعث پی ریزی سیاست‌ها و خط مشی‌های عمومی با کیفیت لازم در عرصه جغرافیایی و جمعیتی خواهد شد و این موضوعات در نهایت منجر به پیامدهایی مانند اشتغال‌زایی، تورم تک رقمی، کاهش تورم و ... می‌شود.
ستاری فر با بیان اینکه در زمان دولت اصلاحات شاخص توسعه حدود هشت درصد بود، اضافه کرد: پایدار کردن میزان هشت درصد، کیفیت رهبران مملکت را می‌خواست. اگر بخواهیم کاری انجام دهیم و توسعه‌ای در کشور داشته باشیم، نیازمند نظام تدبیر و توسعه هستیم. هر بار که رهبران مملکت عزم به توسعه کردند، کشور در این موضوع موفق بوده است.
وی افزود: بر سردر بانک جهانی نوشته شده، "یک کشور فقیر است، چون منابع مادی فقیر دارد" و بعدها این جمله به جمله "یک کشور فقیر است به دلیل سوءتدبیرهایش" تغییر یافت.
مولف کتاب سرمایه و توسعه تصریح کرد: ایران سخت نیازمند پیکره بندی نیروهای سیاسی در جهت منافع و توسعه پایدار است. از رهگذر این پیکره بندی می‌توان به پیکره بندی حکمروایی، پیکره بندی بر اساس منافع ملی و توسعه پایدار و سپس پیکره بندی بین دولت و ملت بر اساس منافع ملی و توسعه پایدار نام برد.
دولت‌ها وظیفه ایجاد امنیت در کشور را دارند
هم چنین یک اقتصاددان با اعتقاد بر اینکه دولت نمی‌تواند توسعه ایجاد کند، گفت: دولت‌ها تنها وظیفه ایجاد امنیت در کشور را دارند و نباید پای خود را از این وظیفه فراتر بگذارند.
عبدالحسین ساسان اظهار کرد: باید نهادسازی، تشخیص سلبی‌های اقتصادی و اقتصاد ثبوتی پس از تشخیص سلبی‌های اقتصادی در کشور مطرح شود. توسعه بر هم افزایی ثروت است که ما نتوانستیم در طول تاریخ این مهم را انجام دهیم.
این اقتصاددان اضافه کرد: اگر دولتی نتوانست، جلوی حمله خارجی را بگیرد، مسوول پرداخت خسارت‌ها به خسارت دیدگان است. باقی مسایل تنها از دل ملت بیرون می‌آید.
