توجه به موضوعاتی که مربوط به ارتباطات خانوادگی و مشکلات و معضلاتی که خانواده‌ها در جامعه با آن‌ها دست به گریبان هستند، از دغدغه‌های عمده فیلمسازان در این دوره از جشنواره بوده است. در میان این فیلم‌ها آثاری هستند که تلخی و دردآور بودن این معضلات را به مخاطبان خود می‌چشانند و برخی دیگر به نوع دیگر  و به طور غیر مستقیم به این مشکلات اجتماعی می‌پردازند.

 

*فیلم‌های اجتماعی

 

جشنواره سی و چهارم فیلم فجر در حالی در تدارک برگزاری است که برخلاف بخش عمده آثار جشنواره‌های سال‌های گذشته، فیلم خانوادگی هم در آن دیده می‌شود. آثاری که موضوع ارتباط خانوادگی در آن مطرح و مورد بحث است. موضوعات اجتماعی از پرطرفدارترین ژانر فیلمسازان ایرانی است.

 

*اجتماعی- خانوادگی و عاشقانه

 

«آبنبات چوبی» اثر محمد حسین فرحبخش- یک اثر اجتماعی- خانوادگی و اختلاف دیدگاه نسل قدیم و جدید پیرامون مشکلات خانواده و تاثیر جامعه برجوانان امروزی.

 

«گیتا» اولین ساخته مسعود مددی- اثر اجتماعی با تکیه بر روابط خانوادگی و ارتباط مادر و فرزند .

 

«دلبری» جلال اشکذری- یک اثر اجتماعی با محوریت شخصیت زنی به نام طوبی.

 

«خشم و هیاهو» هومن سیدی- داستانی اجتماعی و خانوادگی با داستانی شبیه به ماجرای قتل همسر ناصر محمدخانی فوتبالیست مشهور کشور.

 

«دختر» سید رضا میرکریمی- یک اثر اجتماعی که یک دختر به دلیل دعوت شدن به یک مهمانی و اصرار به قبول دعوت با خانواده‌اش به مشکل بر می‌خورد.

 

«به دنیا آمدن» محسن عبدالوهاب- داستانی اجتماعی و خانوادگی که روابط یک زوج را نشان می‌دهد که پس از سال‌ها زندگی مشترک و در آستانه  میانسالی برای ادامه زندگی مشترک دچار مشکلاتی می‌شوند.

 

«امکان مینا» کمال تبریزی- فیلمی خانوادگی که شک و خیانت موجب فروپاشی روابط عاشقانه یک زوج می‌شود.

 

«رسوایی2» مسعود ده‌نمکی- که سری دوم رسوایی است و 10 سال بعد از اتفاقات رسوایی را به تصویر می‌کشد و اتفاقاتی باز هم شخصیت روحانی فیلم را دچار مشکلاتی می‌کند.

 

«زاپاس» ساخته برزو نیک‌نژاد-  یک درام اجتماعی در خصوص حفظ ارزش‌های بنیان خانواده است.

 

«عادت نمی کنیم» جدیدترین اثر ابراهیم ابراهیمیان- به ایجاد شک در ارتباط یک زوج و اتفاقات پس از آن می‌پردازد.

 

«کفشهایم کو؟» کیومرث پوراحمد - ملودرام خانوادگی و البته اجتماعی است  که به پیامدهای مهاجرت و تبعات بیماری آلزایمر می‌پردازد.

 

«لانتوری» رضا درمیشیان - فیلم اجتماعی و عاشقانه که با وجود کش و قوس‌های ساخت بالاخره به جشنواره فیلم فجر رسید.

 

«مالاریا» پرویز شهبازی- این فیلم که فرزند بهزاد فراهانی و مجری زن معروف به ایفای نقش در آن می‌پردازند، یک اثر اجتماعی است و البته به گفته کارگردانش هیچکس در این فیلم به مالاریا دچار نیست. بلکه مفهوم این نام در بطن فیلم نهان است.

 

«نقطه کور» مهدی گلستانه- داستان اجتماعی و خانوادگی با محوریت نقش مرد خانواده و اتفاقاتی که برای او می‌افتد.

 

«نیمه شب اتفاق افتاد» تینا پاکروان-  یک اثر اجتماعی با پرداخت به ارتباط‌های عاشقانه نامتعارف و اتفاقات ناشی از آن.

 

«وارونگی» بهنام بهزادی- اثری اجتماعی و خانوادگی در مورد اعضای یک خانواده است که اتفاقی زندگی آن‌ها را دستخوش تغییرات  می‌کند.

 

«هفت ماهگی» هاتف علیمردانی- ملودرام اجتماعی و ارتباط میان انسان‌ها و خانواده‌های شهری.

 

«برادرم خسرو» داستان اجتماعی با پرداخت به مشکلات روحی و روانی یک جوان که مهمان برادرش می‌شود.

 

«پل خواب» داستانی اجتماعی که برگرفته از رمان «جنایت و مکافات» داستایوفسکی است. 

 

«خانه‌ای درخیابان چهل ویکم» حمیدرضا قربانی- داستانی اجتماعی و خانوادگی دارد و ویژگی خاص آن ایفای یک نقش متفاوت از مهناز افشار است.

 

«خماری» اولین فیلم بلند سینمایی داریوش غذبانی است که در قالب ملودرام اجتماعی ساخته شده و به معضل اعتیاد در جامعه می‌پردازد.

 

«لاک قرمز» اولین اثر بلند سینمایی سید جمال سیدحاتمی و با موضوع اجتماعی است. شخصیت اصلی آن یک دختر است و علت انتخاب نام فیلم در زوایای درونی فیلم به مخاطب تفهیم می‌شود.

 

«متولد65» - اولین اثر بلند سینمایی مجیدتوکلی یک اثر اجتماعی است و داستان رویا پردازی یک دختر و پسر جوان برای ثروتمندشدن است که در این مسیر با حقایقی مواجه می‌شوند. 

 

«من» اولین ساخته سهیل بیرقی است که به بخش سودای سیمرغ راه یافته است و با گریم و نقش متفاوت لیلا حاتمی و امیرجدیدی یک فیلم اجتماعی با موضوع جالب است.

 

«اینجا کسی نمی‌میرد» به کارگردانی حسین کندری- این فیلم در گروه هنر و تجربه به نمایش در می‌آید و از بازیگران تئاتر تشکیل شده است. این فیلم در ژانری ساخته شده است که اجتماعی است و مخاطب خاص دارد.

 

«چهارشنبه» به کارگردانی سروش محمدزاده یک داستان اجتماعی است و اتفاقاتی در یک روز بخصوص «چهارشنبه» قرار است، برای شخصیت‌های داستان رخ دهد.

 

«قیچی» - یک اثر اجتماعی به کارگردانی کریم لک‌زاده در گروه هنر و تجربه است که  قصه شخصیتی را روایت می‌کند که از تهران می‌گریزد و برای خروج از کشور به جنوب می‌رود. 

 

«گاهی» ساخته یک گروه هنری به هدایت حمیدرضا رحمانی است و اولین فیلم سلفی سینما لقب دارد. این فیلم که با تکنیک جدید در بخش هنر و تجربه قرار دارد، قصه محور است.

 

«ممیرو» ساخته هادی محقق یک داستان اجتماعی است که سبک متفاوتی را برای روایت دارد و شخصیت اصلی آن یک پیرمرد و نوه‌اش هستند.

 

«نیمرخ‌ها» آخرین اثر زنده یاد ایرج کریمی یک اثر اجتماعی است که با وخامت حال شخصیت داستان که بیماری سرطان دارد، ارتباطاتی در خانواده او شکل می‌گیرد که متفاوت از گذشته است. 

 

دو فیلم «برداشت دوم از قضیه اول» و «تمرینی برای اجرا» در گروه هنر و تجربه به موانع و مشکلات گروه‌های تئاتری در حوزه هنر کشور می‌پردازد که هنرمندان تئاتری با آن‌ها دست به گریبان هستند:

 

«برداشت دوم از قضیه اول» به کارگردانی پویان باقرزاده- تلاش یک گروه را برای ساخت فیلم بلند سینمایی نشان می‌دهد. این فیلم نیز از بازیگران تئاتر تشکیل شده است. مشکلات و موانع موجب کلافه شدن گروه می‌شود. عوامل سازنده این فیلم گروه تئاتر «پاپتی ها» هستند. 

 

«تمرینی برای اجرا» به کارگردانی محمدعلی سجادی- این فیلم هم یک گروه تئاتر را نشان می‌دهد که در تکاپو و تدارک رساندن نمایشنامه‌شان برای اجرا هستند. به گفته کارگردان فیلم در این اثر، اولویت اصلی پرداختن به اهمیت ادبیات و بخصوص شاهنامه فردوسی است که در سینمای ایران در انزوا قرار گرفته است.

 

«شهروند کاملا معمولی» مجید برزگر- این اثر نیز در گروه فیلم‌های اجتماعی است که با حضور در گروه هنر وتجربه  به جشنواره سی و چهارم فیلم فجر می‌آید.

 

«اژدها وارد می شود» مانی حقیقی کارگردان این فیلم اجازه افشای موضوع آن را نداده است، اما اتفاقات این فیلم متعلق به  دهه 40 در ایران است. با این تفاسیر به نظر می‌رسد به تماشای یک فیلم متفاوت معمایی خواهیم نشست که عنوانش با یکی از فیلم‌هایی که بروسلی ستاره رزمی کار فقید سینمای کشور کره بازی کرده، یکی است. البته با پذیرفته شدن این اثر در فستیوال برلین و قبول نکردن حذف بخشی از فیلم توسط مانی حقیقی، امکان بیرون آوردن این فیلم به وسیله عوامل آن از جشنواره وجود دارد.

 

 

* اجتماعی - پلیسی

 

«آخرین بار کی سحر را دیدی؟» جدیدترین اثر فرزاد مؤتمن پس از ساخت «خداحافظی طولانی»، یک فیلم پلیسی با پس زمینه اجتماعی است. فضای این فیلم به گفته کارگردان آن متفاوت از آثار قبلی است و ریتم تندی دارد. 

«سیانور»- سیانور بهروز شعیبی یک فیلم عاشقانه پلیسی با فضای سیاسی است که به یک رابطه عاشقانه در دهه 50 می پردازد. به نظر می رسد این فیلم بحث برانگیز در جشنواره سی و چهارم از فیلم‌های پر مخاطب شود.

* اجتماعی- طنز

«بارکد»- بارکد چهارمین اثر مصطفی کیایی تنها فیلم طنز سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر است که با بیان طنز یکی از معضلات اقتصادی کشور را به تصویر می‌کشد. کیایی که پس از ساخت فیلم «عصر یخبندان» قصد ساخت فیلم اجتماعی دیگری را داشته است، به دلیل ایجاد فضای جدید در میان انبوه مشکلات روزمره مخاطبانش، دست به ساخت یک فیلم طنز زده است.

 

*فیلم‌های ارزشی و مرتبط با دفاع مقدس و جریان مقاومت 

فیلم‌های «بادیگارد» حاتمی کیا، «نفس» نرگس آبیار و «ایستاده در غبار» محمدحسین مهدویان از فیلم‌های ارزشی این دوره از جشنواره فجر محسوب می‌شود.

«بادیگارد» با تم سیاسی به زندگی یک محافظ شخصی می‌پردازد که از یک شخصیت مهم محافظت می‌کند. «نفس»فیلمی اجتماعی در بستر دفاع مقدس و مثل «سیانور» روایتگر دهه 50 است و زندگی چهار کودک را به همراه پدر و مادربزرگشان روایت می‌کند. «ایستاده در غبار» اثری است که در آن برای اولین بار در سینمای ایران به  شخصیت جاوید الاثر احمد متوسلیان پرداخته می‌شود. «جشن تولد» نیز در سوریه ساخته شده و به جنایات گروه تروریستی داعش و مظلومیت مردم مقاوم سوریه و موضوع مدافعان حرم می پردازد.

 

در این میان برخی فیلم‌ها هم مثل «سگ و دیوانه عاشق» به کارگردانی علی محمد قاسمی، «سینما نیمکت» محمد رحمانیان و «اینجا کسی نمی‌میرد» به کارگردانی حسین کندری درگروه هنر و تجربه در ژانر بخصوصی که در دسته‌بندی قرار بگیرد، ساخته نشده‌اند اما هر سه فیلم سبکی نو دارند.

منبع:باشگاه خبرنگاران جوان