اتاق خبر- در پی سفر رئیس جمهور محترم جمهوری اسلامی ایران، جناب آقای دکتر روحانی به فرانسه، شاهد عقد قراردادهایی مابین طرفین بودیم که در این میان قراردادی که توجه بیشتری را به خود معطوف کرد، خرید هواپیماهای مدرن توسط ایران بود.
از همان ابتدای اعلام این خبر جبههگیریهای مختلفی را در داخل و خارج شاهد بودیم. عده ای خوشحال که ایرانیان هم از این پس هواپیماهای مدرن و ایمن در اختیار خواهند داشت و به حسن درایت دولت احسنت میگفتند و عدهای نیز اقدام دولت را مشابه عملکرد کشورهای عربی حاشیه خلیجفارس دانستند که تنها با خرید کالاهای لوکس و وارد نکردن تکنولوژی تولید آن، به کشور و تواناییهای فنی آن خیانت کرده است. فارغ از هرگونه جهتگیری سیاسی، اقدام دولت از جهات فنی، اقتصادی و بینالمللی بسیار هوشمندانه و درست بود. برای این مدعا میتوان دلایل ذیل را برشمرد:
1- واضح و مبرهن است که کشور عزیزمان نیازمند نوسازی ناوگان هواپیمایی خود است و این نیاز با توجه به اینکه با جان انسانها سر و کار دارد، نیازی ضروری است. زیرا ناوگان هوایی فعلی کشور بسیار فرسوده بوده و سالها از عمر هواپیماهای موجود در این ناوگان میگذرد و طی سالهای اخیر و بدلیل تحریمهای اعمال شده توسط کشورهای غربی، حتی امکان تهیه قطعات یدکی برای همین هواپیماهای فرسوده نیز به سختی فراهم بود. لذا در صورتی که اقدامی صورت نمیگرفت بسیار محتمل بود که در آینده نزدیک شاهد حوادث تلخ و غیرجبرانی در ناوگان هوایی باشیم. لذا اقدام دولت در خرید این هواپیماها دقیقا در زمان درستی صورت گرفت.
2- بنا بر بند فوق و نیاز فوری کشور به نوسازی ناوگان هوایی، امکان تامین این نیاز با استفاده از دانش و تکنولوژی فعلی موجود در کشور در کوتاهمدت فراهم نیست. اگرچه نمیتوان به هیچوجه منکر تواناییهای متخصصان کشور در علم هوافضا بود و پیشرفتهایی که طی چند سال گذشته در این حوزه صورت گرفته گواه این تواناییست. با این حال تاکید میشود که نیاز کشور به جوانسازی ناوگان هوایی، نیاز فوری بود که در حال حاضر امکان تامین آن در داخل فراهم نیست اما امید است که در سالهای آتی و با وارد شدن تکنولوژیهای نوین به کشورمان، شاهد تبدیل شدن ایران عزیز به کشورهای دارای دانش تولید هواپیماهای تجاری مدرن باشیم.
3- کشور ایران به دلیل داشتن موقعیت جغرافیایی بسیار مناسب و آسمانی امن، میتواند به عنوان ترمینالی برای پروازهای مسافران از کشورهای غربی به بخش شرقی آسیا و بالعکس تلقی شود. نقشی که به راحتی در غیاب داشتن هواپیماهای مدرن، آن را به کشورهای جنوبی حاشیه خیلجفارس واگذار کرده است. بنابراین میتوان با بکارگیری هواپیماهای خریداری شده در مسیرهای پر رفت و آمد و ایفای نقش کانکشن در پرواز میان کشورهای غربی و شرقی عواید فراونی را نصیب کشور گرداند. با نگاهی به لیست هواپیماهای خریداری شده توسط دولت از جمله هواپیماهای بسیار مدرن A380 مشخص است که دولت هدف مشابهی را از این خریدها دنبال کرده است و امید است اکنون که روابط ایران با کشورهای غربی وارد فصلی جدید شده است بتوان از این ظرفیت کمال استفاده را برد.
4- یکی از افسوسهای فعلی کشور ما، عدم استفاده از ظرفیتهای بسیار بالای جذب توریست در ایران است. ایران عزیزمان یکی از کشورهای غنی از لحاظ جاذبههای توریستی است اما به دلایل مختلف تاکنون بهره ناچیزی از این ظرفیت برده شده است. وجود ناوگان مدرن و ایمن هوایی یکی از زیرساختهای لازم در جذب توریستها محسوب میشود. لذا میتوان با تکیه بر هواپیماهای خریداری شده بعنوان بستری جهت ورود توریستها به کشور و پرداختن به سایر نیازمندیها، شاهد ورود بیش از پیش توریستها باشیم که میتواند منبع بسیار مهمی در کسب درآمد و اشتغال کشور محسوب شود.
5- با بکارگیری هواپیماهای خریداری شده میتوان مقاصد پروازی جدیدی را برای کشور تعریف کرد که خودبخود باعث جذب تجار، توریستها و افزایش مبادلات میان کشور و کشورهای جدید خواهد شد.
6- عملیاتی شدن هواپیماهای خریداری شده، باعث اشتغال صدها نفر بطور مستقیم ائم از خلبان، خدمه پروازی و غیره و هزاران نفر بطور غیر مستقیم خواهد شد.
7- با اختصاص هواپیماهای جدید به خطوط فعلی هوایی خارجی، میتوان تعدادی از هواپیماهای موجود را به پروازهای داخلی اختصاص داد که در این صورت هموطنان بیشتری امکان بهرهگیری از مسافرت هوایی را پیدا خواهند کرد.
و در نهایت امیدواریم با تحویل به موقع هواپیماهای خریداری شده و اخذ سیاستهای مناسب از طرف دولت، شاهد بیشترین تاثیرات مثبت این اقدام چه در عرصه بینالمللی و چه داخلی باشیم.
*کارشناس مسائل اقتصادی
