سه شکاف در ارکان اساسی رژیم عربستان

 به گزارش اتاق خبر به نقل از ایرنا، پایگاه خبری صعده پرس یمن روز چهارشنبه در گزارشی به نقل از رویترز از پدیدار شدن شکاف در سه رکن اساسی رژیم عربستان سعودی خبر داد و نوشت: فرصت برای موفقیت محمد بن سلمان کم رنگ تر شده است.

رویترز در این گزارش افزود: ارکان سه گانه اصلی که بنیان رژیم عربستان سعودی بر آن بنا نهاده شده عبارتند از نفت، خاندان آل سعود و فرقه مذهبی (وهابیت).
در این خبر آمده است: اصلاحات جاری در عربستان برای پایان دادن به بحران بزرگترین اقتصاد خاورمیانه که پایه آن بر نفت بنا شده، ممکن است گام بی ثباتی برای برقراری آرامش در دو رکن اصلی دیگر یعنی خانواده آل سعود و فرقه وهابیت باشد.
دولت سعودی از سال 1932 میلادی به دست عبدالعزیز آل سعود که یکی از شیوخ بزرگ قبیله ای عربستان بود، تاسیس شد و از آن زمان تاکنون حکومت بر این کشور در محاصره و انحصار آل سعود قرار داشته که ثروت های هنگفت نفتی آن به اشکال مختلف هدایا و قراردادهای تجاری بین آنها و موسسات مذهبی (وهابی) توزیع می شده است.
اما قیمت نفت که از سال 2012 با 62 درصد کاهش مواجه شده، باعث بروز مشکلاتی برای عربستان شده و دولت این کشور را مجبور به اتخاذ تصمیماتی برای کاهش یارانه انرژی از مردم این کشور کرده که مسلما کاهش حمایت مردمی را برای این حکومت در پی داشته و خواهد داشت.
براساس این گزارش، طرح اصلاحات اقتصادی که اکنون از سوی محمد بن سلمان جانشین ولیعهد عربستان ارایه شده یک اقدام بلند پروازانه ای است که در این کشور بی سابقه است و این شاهزاده جوان با عنوان طرح اصلاحات 2030 مطرح کرد تا بتواند اتکای این کشور بر نفت را که بیش از 70 درصد درآمد و بودجه این کشور را تشکیل می دهد، کاهش دهد.
رویترز نوشت: به رغم اینکه کاهش اتکای عربستان به نفت یک ضرورت مالی برای ریاض محسوب می شود تا بتواند کسری شدید بودجه خود را جبران نماید اما این راهکار در میان انبوهی از خطرات سیاسی پیچیده شده و ممکن نیست بتواند در میان مناطق قبیله ای و فقیر که در صحراهای این کشور زندگی می کنند مورد استقبال قرار گرفته و حمایت شود.
به نوشته رویترز، شاید این موضوع در صورتی که همه حاکمان خاندان آل سعود که تعداد آنها از یک هزار نفر بیشتر است در قلب یک مرد خلاصه شده و متحد بودند، می توانست ثمر بخش باشد، اما اکنون اختلافات زیادی بین آنها وجود دارد که عملی شدن این طرح را ناممکن می کند.
رویترز افزود: در صورت فوت ملک سلمان بن عبدالعزیز (شاه کنونی)، حکومت عربستان برای اولین بار خارج از روال پیشین پادشاهی در این کشور که بین فرزندان دست به دست می شد به اختلافات گسترده دچار خواهد شد.
به نظر می رسد بالا آمدن و رسیدن ناگهانی حکومت به بن سلمان 31 ساله که فرزند شاه کنونی عربستان می باشد، یک نوع تهدید برای محمد بن نایف پسر عمویش که از نظر وراثتی می بایست به عنوان ولیعهد سردمدار عربستان شود به حساب می آید، امری که اکنون با ملاحظه کاری فرزندان حکام سابق این کشور به آن نگریسته می شود.
هرچند کسان دیگری نیز مثل متعب بن عبدالله یکی دیگر از فرزندان پادشاه سابق عربستان هستند که اکنون کنار گذاشته شده اند، ولی ممکن است که در درگیری های آینده بر سر حکومت در این کشور نقش فعالی داشته باشند.
براساس این گزارش، سوابق تاریخی اختلافات داخل خانواده آل سعود حتی به سال 1964 نیز برمی گردد، زمانی که ملک سعود مجبور شد تاج و تخت شاهی را به برادرش ملک فیصل تسلیم کند.
رویترز سپس به اتحاد و همپیمانی نانوشته ای بین خاندان حکومتی آل سعود با وهابیت به عنوان اسلامگرایان تندرو که از اسلام سنی حمایت می کنند، اشاره کرد و افزود: عبدالعزیز بدون برخورداری از حمایت وهابیون ممکن نبود بتواند بطور یکپارچه بر عربستان حکومت کند.
فرقه و افکار وهابیت که غالبا به تندروی و فرقه گرایی مذهبی معتقد است چه بسا می تواند بزرگترین مانع برای برقراری صلح و آرامش بین ریاض و تهران به عنوان اسلام شیعی و نیز مانعی بزرگ برای تحقق اصلاحات اجتماعی در عربستان باشد.
در این گزارش آمده است: بدون انجام برخی تغییرات بزرگ مثل احترام به حقوق زنان و اجرای دیگر قوانین اسلام، محال است تغییرات اقتصادی کنونی در عربستان موفقیت آمیز باشد.
رویترز در پایان افزود: در بدترین سناریوی ممکن، رقابت بین خاندان حکومتی آل سعود و نیز قوای مذهبی منطقه ای و فشار مضاعف اقتصادی ممکن است ستون های اصلی حکومت عربستان سعودی را متزلزل کند و این کشور را به جنگ های چند اقلیمی زیر نظر رهبران رقیب همانند زمان ملک عبدالعزیز بکشاند که تاثیر آن بر آرامش خاورمیانه بسیار عمیق خواهد بود.