به گزارش اتاق خبر، دیدیم و خواندیم، آن هم نه در یک مرکز ساده و با هوای به نسبت خوب و رفت‌وآمد آسان، بلکه در گرمای ۴۵درجه و لابه‌لای توفان‌های شن و خاک که بدون دعوت و نتیجه‌گیری خوب یا بد از راه می‌رسید و باید به هر جهت برای دستیابی به آن نتیجه وعده داده شده، تحمل را بر روح و جسم می‌افزودیم. همه همکاران مطبوعاتی و به قولی رسانه‌ای آمده بودند و قدیمی‌ترینش گویا من بودم، رفتار و ادب مدیران مرکز تولید «کلینکر» و سیمان خوب و قابل‌توجه بود، به‌ویژه اینکه شخص مدیرعامل مرکز که به همت و خواست او بیشتر از ۶۰۰ نیروی بومی از شهرهای اطراف از صبح زود تا غروبگاهان در بخش‌های مختلف برای اشتغال دائمی و تولید و بالا بردن اقتصاد وابسته به ناحیه زاهدان و زابل و نزدیکی‌های مرز سه‌گانه ایران، افغانستان و پاکستان پیوسته درحال فعالیت بوده و همانگونه که اطلاع داده شد، از راه‌اندازی یک شرکت بزرگ تولید سیمان در زابل تبدیل به ۸ شرکت وابسته با ملزوماتش و با ساخت و راه‌اندازی ۳ برج ۱۰ طبقه که فقط در اختیار خانواده‌های این نیروها قرار گرفته، بیشترین فعالیت و ثمردهی نمونه را به وجود آورده بودند. در این گزارش به چشم‌انداز و برنامه‌های تجاری بازار حاصل از تولیدات سیمان این استان می‌پردازیم.
دور و دورتر
وقتی مدیران شرکت صنایع سیمان زابل، برای همراهی و همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت کلمه «تشکر ویژه» را به‌کار می‌برند، خیلی حرف‌ها و مسائل در زمینه اشتغال و درآمدزایی و آینده‌نگری هم مطرح می‌شود و زمانی که به این واقعیت اشاره می‌کنند که: فقط ۱۰۰ نفر اشتغال را در کوه‌های تفتان داشتیم، حس تازه‌ای به وجود می‌آید، چراکه دست‌های قدرتمند نیروهای بومی از زابل تا مرز و رسیدن به محل دریافت ادامه دارد که به نوعی همه نشانه‌های یک حرکت بزرگ اقتصادی از ساخت و تولید تا عرضه و صادرات و درآمدزایی حاصله در آن دیده می‌شود. به گفته مدیرعامل شرکت، تنها در ماه گذشته ۲۰ هزار تن سیمان فله به افغانستان فرستاده شده و بر همین اساس هم آن نیروی ۱۰۰ نفره همراه با اشتغال در کوه‌های تفتان به‌کار گرفته می‌شوند، اما دورتر از تفتان و زابل و افغانستان نیز در کار صادرات سهم اقتصاد روبه‌رشد مشخص می‌شود، چراکه نمایندگی شرکت در «وین» نیز تاسیس شده تا نسبت به انجام دیگر اقدامات برنامه‌ریزی شده و شاید در آینده نزدیک لزوم راه‌اندازی شرکت‌های دیگر نیز احساس شده و به همان نسبت به توسعه‌های جدید برسیم.
جاده، پل و خطوط ریلی
یکی از اصلی‌ترین طرح‌ها در جهت هرچه پربارتر کردن برنامه‌های پس از تولید و عرضه برای صادرات بیشتر جدا از جاده و پل، ساخت یک مسیر ریلی است که بیشترین دستاوردحاصل از فعالیت‌ها را به وجود می‌آورد. دسترسی به خطوط ریلی جزو طرح‌های در دست اجرا است که از این طریق به بهترین وضعیت ممکن برسیم. البته یکی دیگر از برنامه‌ها پیشبرد فعالیت‌ها در ایجاد نوار نقاله روی رودخانه است که مشکلات مربوط به حمل زمینی را نداشته و هیچ توقف و مانعی را به وجود نمی‌آورد.
به هر حال در این وسعت ۸۶ هزار مترمربعی فعالیت‌ها برای ساخت شرکت‌های بزرگ، از سوی «ایمیدرو» و وزارت صنعت، معدن و تجارت اقدامات قابل توجهی انجام شده و به نتایج خوبی رسیده‌ایم و برای توجه بیشتر به صادرات در اندازه مورد نظر، مطالعات خوبی در بخش صنایع معدنی انجام داده‌اند، با این چشم‌انداز و برنامه‌ریزی‌های مناسب، استان سیستان و بلوچستان برای سرمایه‌گذاری بیشتر و اولویت‌شناسی و اولویت‌پذیری، آمادگی لازم را دارد.
پاکت‌های پلی پروپیلن
برنامه‌ریزی جدیدی که در جهت صادرات و نیز پوشش کامل توزیع در داخل مورد انجام قرار گرفته راه‌اندازی کارخانه ساخت پاکت‌های پلی پروپیلن است که به عنوان یک موفقیت اقتصادی در تولید و بکارگیری و حتی گرفتن سفارش ساخت مطرح است. به‌طور معمول در همه شرکت‌های بزرگ تولیدی جهانی یا به قولی جهان شمول همه وسایل و تجهیزات موردنیاز برای ساخت و بسته‌بندی و رنگ و دیگر ملزومات جداجدا محاسبه، برنامه‌ریزی و به اجرا درمی‌آید تا به هیچ‌وجه لزومی به تکیه‌گاه‌ها و مراکز خرید دیگر نباشد، درباره همین تولید و ساخت سیمان و کلینکر نیز هیچ تکیه‌ای به بخش‌های طراحی و ساخت دیگری نیست، اما درباره کلینکر (Clinker) و چگونگی تولیدش باید بدانیم: در تولید سیمان پرتلند، دانه‌های حرارت دیده‌ای است که به‌طور معمول ۲۵/۳ میلی‌متر «قطر» دارد و از حرارت دادن به سنگ‌آهک و آلومینیوم سیلیکات (خاک رس) در طی مرحله کوره سیمان به وجود می‌آید. کلینکر یکی از مواد اولیه تولید سیمان به شمار رفته و یک محصول فرآیندی است و بر حسب نوع سیمان، در ترکیب سیمان استفاده می‌شود به‌طور کلی سیمان را به دو طریقه تر و خشک تهیه می‌کنند، در روش تر مواد اولیه (کلینکر) را با آب مخلوط و آسیاب می‌کردند و در متد خشک مواد اولیه در حالت خشک آسیاب می‌شود. برای تولید آن ابتدا سنگ‌آهک را به‌وسیله دینامیت منفجر کرده و پس از استخراج، در سنگ‌شکن‌های ویژه، به‌تدریج خرد می‌کنند، گرد سنگ را سپس در آسیاب‌های ساچمه‌ای با دوغاب خاک رس مخلوط می‌کنند و در این روش آسیاب، خرد شدن سنگ به نرمی انجام می‌شود و پس از تبدیل به گرد و دوغاب حاصل آمده به مخازن مخصوص هدایت می‌شود، بعد این مواد با یکدیگر جوش خورده و تشکیل گلوله‌هایی به اندازه ۴ تا ۳۰ میلی‌متر می‌دهند که محصول به‌دست آمده را تفاله کوره یا همان کلینکر می‌نامند. نکته مهم و جالب اینکه برای برنامه‌ریزی‌های بعد در ساخت سیمان و بسته‌بندی در پاکت‌های «پلی‌پروپیلن» و ارسال به مقصدهای داخلی و خارجی «دپو» کرده و برای چند ماه بعد از آن استفاده می‌شود که البته جداگانه هم به کار گرفته شده و نوعی پس‌انداز در سطح کارخانه به شمار می‌آید، از آنجا که هوای منطقه به شدت گرم است و به ۴۵درجه در این فصل سال می‌رسد، هیچ اتفاقی از نظر رطوبت و یا کم و زیاد شدن از نظر وزنی برایش نمی‌افتد.
به هر حال براساس گفته‌ها و نظرهای ارائه شده از جانب مدیران شرکت سیمان و نیز وزارت صنعت، معدن و تجارت، بالا رفتن بازده کار و تولید و میزان حضور ایران در تولید و صادرات که حدود ۱/۲میلیون تن را به نمایش می‌گذارد، باعث شده تا یک شرکت اولیه، اینک با ساخت پاکت‌های ویژه بسته‌بندی به ۸ شرکت تبدیل شود و شرکت صنایع سیمان زابل به عنوان یکی از موفق‌ترین شرکت‌های تولید سیمان در ایران مطرح باشد به‌طوری که براساس همین محاسبه‌ها، میزان صادرات نسبت به ظرفیت، مقام نخست را کسب کرده است.
اما و چراهای تولید
اما با توجه به این میزان کار و تولید باید بدانیم، با توجه به اینکه طراحی تمامی مراحل و بخش‌های ساخت و تولید با آخرین فناوری‌های روز اروپا انجام شده و تمامی تجهیزات با بهترین کیفیت موجود و از معتبرترین تولیدکنندگان بنام اروپایی تامین شده، توان تولید تا ۱۲۰/۰۰۰ تن کلینکر را داریم که با استفاده از آزمایشگاه‌های مجهز و پیشرفته و البته بکارگیری مدیریت پیشرفته برای برنامه‌ریزی‌های آتی، می‌توانیم بهترین کیفیت را در تولید سیمان داشته باشیم، به‌ویژه اینکه از نظر اقتصادی و سرمایه‌سازی دنباله‌دار برای این شرکت و شرکت‌های مشابه ایرانی، آینده بسیار خوبی متصور است تا هم تولیدات بیشتری داشته باشیم و هم بر تعداد نیروهای شاغل افزوده شده و بیشترین سهم درآمدزایی را به وجود آوریم، چون درآمدزایی بالا، آن هم با استفاده از نیروهای بومی و نگاه مستقیم تجارتی و اقتصادی به آینده، انگیزه‌های لازم را در بخش مدیران، سرمایه‌گذاران و دیگر گروه‌های فعال به وجود
می‌آورد.
نکته قابل توجه دیگر این است که چون در بعضی اوقات و فصول سال ممکن است مصرف داخلی با کاهش روبه‌رو شده و به تبع آن فروش پایین بیاید، باید با دست دیگر به صادرات اقدام کرده و نگذاریم رقم درآمد که باید پیوسته درحال افزایش باشد، به ناگاه پایین بیاید و چشم‌انداز براساس محاسبات به عمل آمده حداقل به ۸۰۰/۰۰۰ تن برسد، دیگر اینکه به همین دلیل نیز حجم سرمایه‌گذاری بزرگی انجام شده است، به هر حال سرمایه‌گذاری باید متناسب با زمان تعریف شود، تاسیس شرکت در وین، راه‌اندازی یک شرکت در کابل و راه‌اندازی کارخانه برای ساخت پاکت‌های مخصوص ازجمله این اهداف است.
گاز مسئله اصلی در استان
با توجه به اینکه مقدار کار در بخش‌های مختلف تولیدی استان روز به روز در حال افزایش است و با این همه هنوز از «مازوت» برای سوخت استفاده می‌شود، مهم‌ترین برنامه در جهت فردا و فرداها در تولید کار و اشتغالزایی و درآمدسازی به هر حال آوردن گاز به این منطقه است که حلال بسیاری از مشکل‌های موجود است. استان سیستان و بلوچستان ۱۱/۵درصد مساحت کشور را دارد و بین جامعه سیستان و بلوچستان و کرمانی‌ها این بحث است که آنها بیشترین وضعیت کار را دارند یا کرمانی‌ها؟ این در حالی است که استان سیستان و بلوچستان یک مرز طولانی با پاکستان و افغانستان دارد که بیشتر امکان توسعه صادرات را به وجود می‌آورد، به عبارت دیگر ۳۰۰کیلومتر مرز آبی از چابهار دارد و از سوی دیگر برای سرمایه‌گذاری از امنیت کامل برخوردار است. با همه اینها اصل موضوع در جهت همراهی و همگامی با همه سرمایه‌گذاران و نیروهای بومی حل مسئله گاز است، این درست که تولید گرمای لازم با مازوت همتراز با گاز است، اما از نظر اقتصادی و حفظ محیط‌زیست گاز کامل‌ترین وضعیت ممکن را هم از لحاظ اقتصادی و هم تولید انرژی برای مصرف در واحدهای تولیدی به خود اختصاص داده است و به گفته همه افراد صاحب صلاحیت و سهامداران و نیروهای موجود، تصمیم‌های بزرگ درباره همه ماجراها و برنامه‌ریزی‌ها باید در استان گرفته شود تا بهترین نتیجه حاصل شود، اگر بحث سوخت از آغاز به بخش فرآورده‌های استان واگذار می‌شد، به‌طور حتم موفقیت بیشتری به‌دست می‌آمد. با این همه باید چشم دوخت به حرکت‌های روبه رشد و توسعه آینده و نتیجه‌گیری برای اشتغال بیشتر برای نیروهای جوان و تحصیلکرده و در برگرفتن همه نیروهای بومی و امیدوار باشیم برای حضور واقعی همه افراد در شهرها و مراکزی که احتیاج به کار و ساخت درآمد و آینده‌سازی دارند.
منبع: صمت
