اتاق خبر - طرح این مسئله که البته اهداف دیگری را نیز دنبال می کند تلاش دارد با اعمال فشار بیشتر بر چین، این کشور را نسبت به مواضع اش در دریای جنوبی وادار به عقب نشینی کند چرا که چین می گوید مالک بخش های عمده ای از این دریا است.
آمریکا با اجرای این سیاست در واقع تلاش داشت مسئله دریای جنوبی در عرصه بین المللی برجسته تر شود تا بتواند علاوه بر حضور فیزیکی خود در این پهنه آبی، کشورهای آسیای جنوب شرقی را که بیشتر آنان همپیمان این کشور هستند با خود همراه سازد.
جوسازی این کشور درباره آزادی پرواز و کشتیرانی در منطقه که البته با هم‌صدایی برخی از کشورهای همین منطقه هم همراه بود، سبب شد تا وضعیت امنیتی دریای جنوبی و شرق آسیا بیش از هر زمان دیگری متشنج تر شده و خطر بروز رویارویی قدرت ها بیشتر شود.
این موضوع حتی باعث شد تا روزنامه «گلوبال تایمز» که به صراحت لهجه در چین شهرت دارد، اعلام کند که ارتش چین باید برای درگیری و نبرد نظامی در دریای جنوبی آماده باشد.
این نشریه در آن گزارش حتی تاکید کرد که اگر لازم باشد چین برای گرفتن حق خود در این دریا باید از سلاح هسته ای استفاده کند؛ موضوعی که باعث شد تا برخی از کشورهای منطقه نسبت به این موضع گیری تند نشریه، واکنش محتاطانه ای داشته باشند.
درگیری های چین با برخی از کشورهای ساحلی دریای جنوبی در حق حاکمیت و منافع دریایی سابقه بیش از 30 سال دارد و در این مدت طولانی چین و کشورهای مربوطه در این زمینه مدیریت و کنترل خوبی بر اوضاع داشتند و مسئله دریای جنوبی حتی مانع توسعه روابط دو جانبه طرفین نشد. اما مشکل میان چین و برخی کشورهای حاضر در اطراف این دریا به باور کارشناسان از جمله «شو بو» سفیر چین در «آ سه آن» زمانی بیشتر شد که طرح استراتژی به اصطلاح «تعادل مجدد آسیا و آقیانوس آرام» آمریکا مطرح می شود.
با این حال شاید آن زمان که آمریکایی ها تصمیم گرفتند 60 درصد از نیروی نظامی خود را به منطقه آسیا و اقیانوس آرام اعزام کنند، فکر نمی کردند تا این اندازه با چالش بزرگی به نام چین روبرو شوند.
کشورهایی نظیر کره جنوبی، ژاپن و امروز فیلیپین و ویتنام ظاهرا مشکلی برای همراهی با آمریکا در دریاهای شرقی و جنوبی ندارند اما برای چین به عنوان یک قدرت نوظهور منطقه، ورود آمریکا به آن تحمل ناپذیر است.
انتشار اخبار و گزارش ها در چین، آمریکا و دیگر کشورهای منطقه، انتقادهای پکن و واشنگتن از هم و صدور بیانیه های وزارتخانه های خارجه و دفاع دو کشور دیگر حالت روزمرگی پیدا کرده و هر از گاهی این بیانیه ها به وسیله ای برای تاختن بر علیه یکدیگر تبدیل می شود.
با این حال آنچه بیشتر نگران کننده است اینکه فیلیپین در سال 2013 میلادی به دادگاه لاهه در مورد ادعای منازعات ارضی چین شکایت کرد و قرار است رای در ماه جاری میلادی صادر شود.
گزارش رسانه های غربی و برخی از گزارش های منطقه ای حکایت از آن دارد که رای به نفع چین صادر نخواهد شد و ظاهرا وزارت خارجه چین که از این امر آگاهی دارد، پیشتر بارها با صدور بیانیه هایی اعلام کرده که رای دادگاه هر چه باشد برای این کشور فاقد ارزش است.
از سوی دیگر آمریکایی ها با ترفندهای جدید بار دیگر مسئله منازعات را به صحنه بین المللی کشانده اند تا یقین حاصل کنند رای دادگاه به نفع مانیل و در واقع به نفع آمریکا صادر خواهد شد و آنها راه ورود گسترده نظامی به این پهنه آبی را هموارتر خواهند کرد.
در همین ارتباط شماری از مقام های کهنه کار پنتاگون مدعی شده اند که چین درصدد لایروبی سواحل جزیره ای «اسکاربروف» در این دریا است.
آنها می گویند که این منطقه در 150 مایلی فیلیپین قرار دارد در صورتی که فاصله چین با آن 500 مایل است و طبیعتا این منطقه جزو حق مالکیت مانیل می باشد.
اگرچه چین درباره چنین ادعاهایی اظهار نظر نکرده است و هنوز صحت این اظهار نظرها معلوم نیست اما به نظر می رسد که اینها نوعی هشدار به چین باشد.
مقام های آگاه به مسائل نظامی می گویند که اگر چین لایروبی هایی را برای ساخت و ساز در این منطقه انجام دهد، می تواند با توجه به حضور در دو جزیره دیگر یعنی «اسپراتلی» و «پاراسل»؛ سراسر دریای جنوبی را از آن خود کرده و با ایحاد یک مثلت، به ایجاد منطقه شناسایی ویژه هوایی در دریای جنوبی اقدام کند.
رسانه های غربی معتقدند که اگر چنین کاری صورت گیرد در واقع نوعی نبرد میان چین و آمریکا شروع خواهد شد و ممکن است آمریکایی ها در دفاع از فیلیپین به قوای نظامی متوسل شوند که البته از دیدگاه واشنگتن برنده این نبرد در چنین منطقه ای چین نخواهد بود.
دریای جنوبی به دلیل ورود نظامی آمریکا و همکاری های گسترده این کشور با برخی کشورها نظیر فیلیپین و ویتنام و مخالفت های اساسی و زیربنایی با چین در خصوص مالکیت بر جزایر آن و بهانه هایی چون آزادی هوانوردی و آزادی کشتیرانی در این منطقه، در حال رقم زدن شرایط نگران کننده ای است که طبیعتا برای هیچ یک از کشورهای منطقه در بیرون و درون آن سودمند نخواهد بود.
شاید به همین دلیل بود که مالزی زمانی که بیانیه نشست هفته گذشته وزیران خارجه «آ سه آن» در جریان اجلاس ویژه آنان با چین صادر شد بر نگرانی های جدی در باره دریای جنوبی تاکید کرد و خواستار اصلاح آن شد و حتی بیانیه ها را از روی میز جمع کرد تا به هر شکل ممکن جلوی تنش های فزاینده را که ممکن است به درگیری بینجامد، بگیرد.
در حال حاضر مسئله دریای جنوبی یکی از مسائل مهم در منطقه و همچنین یکی از موارد حساس امنیتی تاثیرگذار در صلح و ثبات آسیای شرقی تبدیل شده است و اگر چه می توان گفت که آمریکا به لحاظ همراهی برخی کشورهای منطقه در این مناقشه توانسته به هدف خود دست یابد اما نکته مهم این است که هیچ یک از طرفین از وضعیت متشنج دریای جنوبی سود نخواهد برد.
ایرنا
94110
