اتاق خبر: در همایش دو روزه انقلاب صنعتی چهارم که در محل نمایشگاه بینالمللی تهران برگزار شد، شرکتکنندگان تا حدی متوجه این موضوع شدند. آیندهای که در آن تمام اتفاقات، دیجیتال و اتوماتیک است. در این همایش از چگونگی خرید از یک فروشگاه مواد غذایی تا راهاندازی کارخانههای خودروسازی تشریح شد. آنچه در این همایش برای مخاطبان یکی از جذابترین موضوعات درباره آیندهای که اکنون آن را تجربه میکنیم، بود، راهاندازی کارخانههای ساخت خودرو پاک بود.
کارخانههای کوچک در فضای ۵۰ در ۵۰ متر میتوانند خودروهایی تولید کنند که از انرژی خورشیدی تغذیه میشوند. با اینکه ساخت کارخانه خودروسازی در این ابعاد یکی از شگفتیهای این همایش دو روزه بود اما این پایان شگفتی انقلاب صنعتی چهارم نبود. این کارخانهها در حالی راهاندازی میشوند که متقاضی فقط نیاز به فضا، آب، برق و سرمایه دارد. تمام قطعات و ماشینآلات مورد نیاز این کار به طور اتوماتیک نصب شده و تولید پس از یک روز آغاز میشود. ظرفیت تولید این کارخانهها حدود ۵۰خودرو در روز است.
تاکنون فقط خودروسازی «فیات» توانسته این رویا را محقق کند و در صورتی که انقلاب صنعتی چهارم در دنیا فراگیر شود، ظرفیت و تنوع تولید افزایش چشمگیری خواهد یافت. زندگی صنعتی بشر اکنون به انقلاب صنعتی چهارم نزدیک میشود و نشانههایی از آن به وجود آمده است. آنچه در این زمینه اهمیت دارد این است که کارشناسان پیشبینی میکنند تا ۵۰ سال آینده این انقلاب تمام دنیا را دربرمیگیرد.
شعاع انقلاب صنعتی چهارم اما به کارخانه فیات خلاصه نمیشود و یکی از شرکتهای آلمانی نیز توانسته مبنیبر اصول این انقلاب صنعتی فعالیت کند. کارخانه «فستو» آلمان که نماینده آن نیز در این همایش حضور داشت، از دیگر کارخانههایی است که توانسته برخی از شاخصهای انقلاب صنعتی چهارم را رعایت کند.
چرخ تولید روی فرکانسهای رادیویی
به گفته کارشناسان، قرار است انقلاب صنعتی چهارم در ۵۰ سال آینده دنیا را تسخیر کند اما از چند سال پیش برخی از کشورهای بزرگ خود را برای این انقلاب آماده کردهاند. انقلاب صنعتی چهارم از امریکا و آلمان شروع شد و اکنون کشورهایی مانند فرانسه، دانمارک و فنلاند نیز خود را برای این موضوع آماده میکنند. به گفته عماد مالات، نماینده شرکت آلمانی فستو، چین نیز به زودی به جرگه کشورهایی میپیوندد که قصد آمادگی برای چهارمین انقلاب صنعتی را دارند. شیوه تولید یکی از پیچیدهترین بحثهای انقلاب صنعتی چهارم است. در این شیوه به انعطافپذیری در تولید اهمیت بسیاری داده میشود. مدیر کارخانه در حالی که کل فرآیند تولید را از طریق تلفن همراه و تبلت خود میتواند مدیریت کند، مواد اولیه را نیز براساس سفارش مشتری درنظر میگیرد و از طریق فرکانسهای رادیویی این پیام به ماشینآلات میرسد. بر این اساس تولید در انقلاب صنعتی چهارم وابسته به سفارشی است که مشتری میدهد و واحدهای تولیدی میتوانند بیشترین تغییرات را در تولید داشته باشند. محدودیت تولید یکی از مشکلاتی است که اکنون در دنیا وجود دارد که پیشبینی میشود در انقلاب صنعتی چهارم برطرف شود. عماد مالات، نماینده شرکت فستو درباره شرایط آمادگی برای انقلاب صنعتی چهارم، در روز دوم این همایش گفت: «یکی از مهمترین موضوعاتی که اکنون در دنیا برای صنعتگران اهمیت بسیاری دارد، چگونگی آماده شدن برای انقلاب صنعتی چهارم است. نباید فراموش کرد که در انقلاب صنعتی دیجیتال بسیاری از صنایع از بین رفتند و جای خود را به واحدهای دیجیتالی که ظرفیت و کیفیت بیشتری در تولید داشتند، دادند. اکنون صنعتگران دنیا نمیخواهند در صورت تحقق انقلاب صنعتی چهارم از چرخه تولید خارج شوند و به این دلیل در جستوجوی مناسبترین راهکار برای رسیدن به انقلاب صنعتی چهارم هستند. » وی با اشاره به اینکه در آماده شدن برای انقلاب صنعتی چهارم مقایسه خطوط صنعتی سنتی و خطوط صنعتی شبکهای و اینترنتی یکی از مهمترین الزامات است، گفت: «در سیستم تولید سنتی ظرفیت تولید کاهش یافته و به دلیل قدیمی بودن ماشینآلات انعطافپذیری تولید نیز کاهش بسیاری مییابد. انعطافپذیری در تولید یکی از موضوعاتی است که در انقلاب صنعتی چهارم به عنوان رکن از آن یاد میشود. » نماینده شرکت فستو در تشریح انعطافپذیری در تولید گفت: «بسیاری از مشتریان تمایل دارند از تنظیمات شخصی و فردی در محصولات دیجیتال استفاده کنند. واحدهای سنتی به هیچ وجه ظرفیت انجام این کار را ندارند و واحدهای تولیدی دیجیتال نیز در این کار محدودیتهای بسیاری دارند. بر این اساس، اضافه کردن تنظیمات شخصی و تولید محصول فردی از جمله وظایف انقلاب صنعتی چهارم است. » مالات افزود: «در خطوط تولیدی که برای انقلاب صنعتی چهارم درنظر گرفتهشده تمام دستورهایی که به ماشینآلات تولید داده میشود بر اساس فرکانسهای رادیویی است و دست انسان در این شیوه تولید هیچ نقشی ندارد. در این شیوه با استفاده از فرکانسهای رادیویی دستورهای لازم برای تولید داده میشود و براساس آن دستورها ماشینآلات مواد اولیه مورد نیاز را وارد خط تولید میکنند. »
وی درباره انعطافپذیری در تولید با استفاده از دستورهای رادیویی گفت: «در این شیوه تولید مشخص میشود که مواد اولیه وارد شده به چرخه تولید برای کدام مشتری است. به عبارتی از نخستین مراحل تولید مشخص میشود این محصول برای کدام مشتری است. این کار علاوه بر اینکه سبب میشود مشتری در لحظه بداند که محصولش در چه مرحلهای است، ظرفیت انعطافپذیری در تولید را در مواد اولیه گسترش میدهد. » این کارشناس انقلاب صنعتی چهارم پایش در تمام مراحل تولید را از جمله مزیتهای انقلاب صنعتی چهارم دانست و گفت: «اکنون در دپارتمان آموزش فستو سکوی آموزشی طراحی شده که تولیدکنندگان میتوانند با شیوه تولید به سبک انقلاب صنعتی چهارم از نزدیک آشنا شوند. در این دپارتمان ارتباط انسان با ماشین، ماشین با ماشین، ماشین با قطعه و محصول با انسان آموزش داده میشود. با توجه به اینکه انسان در روند تولید به این شیوه هیچ دخالتی ندارد باید این روابط را بهدرستی فراگرفت. شیوه تولید در انقلاب صنعتی چهارم مبنیبر هوش مصنوعی است. بر این اساس، اگر تولیدکنندگان این روابط را نشناسند، نمیتوانند در تولید موفق باشند. »
وی درباره آموزش تولید در انقلاب صنعتی چهارم گفت: «یکی از موضوعاتی که در آموزش این شیوه اهمیت بسیاری دارد کوچکسازی کارخانه است. در این دپارتمان ۴ سکوی آموزشی وجود دارد که از الگوهای کوچک آموزش شروع میشود و به کارخانه مجازی میرسد. این کار با هدف سادهسازی کارخانههای رادیویی انجام شده است. » مالات افزود: «مدیریت و کنترل کارخانههای احداث شده مبنیبر اصول انقلاب صنعتی چهارم نیز دیگر به شیوههای گذشته ارتباطی ندارد. مدیر کارخانه میتواند میزان تولید، کیفیت تولید، ثبت سفارش و تمام امور مرتبط به تولید را از طریق تلفن همراه و تبلت کنترل کند. »
این کارشناس انقلاب صنعتی با اشاره به اینکه اکنون شعاع انقلاب صنعتی چهارم به کشورهای بسیاری رسیده است، گفت: «این موج در دنیا از امریکا و آلمان شروع شد. اکنون کشورهایی مانند دانمارک، فرانسه و فنلاند نیز به مجموعه کشورهایی که برای انقلاب صنعتی چهارم آماده میشوند، پیوستهاند. » وی با بیان اینکه یکی از بزرگترین سکوهای آموزشی تا ماه آینده در چین احداث میشود، گفت: «حجم سرمایهگذاری این سکوی آموزشی یک میلیون و ۵۰۰ هزار یورو است. این سکوی آموزشی میتواند انقلاب صنعتی آسیا را متحول کند. »
۵۰x۵۰
کارخانههای خودروسازی از بزرگترین کارخانهها در کشورها هستند. همچنین جدیترین تغییری که در انقلاب صنعتی چهارم بر تولید خودرو ایجاد خواهد شد، همین موضوع است. شرکت فیات اکنون کارخانههای تولید خودرو پاک را با ظرفیت تولید ۵۰ خودرو در روز در فضایی به اندازه ۲ هزار و ۵۰۰ مترمربع ساخته و نصب میکند. به عبارتی عمر کارخانههای خودروسازی بزرگ در دنیا کوتاه و کوتاهتر میشود. این کارخانهها در شرکت فیات ساخته و با کانتیرنربرهای تماماتوماتیک به محلی که مشتری سفارش داده باشد، منتقل میشوند. به گفته یکی از مدیران کارخانه فیات برای راهاندازی این کارخانه خودروسازی فقط به آب، برق و فضا نیاز است. باید درنظر داشت که یکی از وظایف انقلاب صنعتی کوچک کردن فضای تولید است. این کارخانه اکنون توانسته تا ۵۰۰ درصد فضای تولید ماشین پاک را نسبت به رقبای خود کاهش دهد.
در این همایش پیترو پرلو، مدیر پژوهشهای شرکت فیات درباره خودروهای تولیدشده براساس انقلاب صنعتی چهارم گفت: «از دیگر موضوعاتی که در این انقلاب صنعتی اهمیت دارد، شیوه استفاده از ماشینهای تولید شده است. این ماشینها که با استفاده از اصول انقلاب صنعتی چهارم تجاریسازی شدهاند، راننده ندارند و میتوانند کارهای شخصی افراد را انجام دهند.
به گفته پرلو، یکی از مشکلاتی که در اروپا وجود دارد رفتن و خرید کردن از فروشگاههای مواد غذایی است. بر این اساس، یکی از قابلیتهایی که برای این ماشین درنظر گرفته شده این است که مواد غذایی مورد نیاز به ماشین سفارش داده میشود.
با استفاده از نقشههای ماهوارهای نزدیکترین فروشگاه شناسایی شده و مشخص میشود که سفارش مورد نظر در این فروشگاه موجود است یا خیر. ماشین به سمت فروشگاهی که محصولات مورد نیاز را داشته باشد حرکت میکند. به طور اتوماتیک سفارش را به فروشگاه میدهد و از حساب بانکی صاحب خودرو مبلغ مورد نیاز کسر میشود. فروشنده محصولات را داخل ماشین میگذارد و ماشین مسیر بعدی را که به آن گفته میشود، درپی میگیرد.
وی با اشاره به اینکه این بخشی از زندگی افرادی است که با استفاده از مزایای انقلاب صنعتی چهارم میخواهند زندگی کنند، گفت: «این بخش مربوط به مصرفکنندگان از محصولات انقلاب صنعتی چهارم بود و موضوع مهم دیگر تولیدکنندگان براساس این شیوه هستند. تمام تفکراتی که در زمینه تولید تاکنون وجود داشته باید تغییر کند. باید درنظر داشت که درباره انقلاب صحبت میشود و این یعنی تغییر تمام سیستمهای فکری و تولیدی. »
مدیر پژوهشهای شرکت فیات با بیان اینکه در کارخانههای اتوماتیک نسل چهارم انقلاب صنعتی تمام قطعات مورد نیاز در بخشهای مختلف تولید میشوند، گفت: «یکی از موضوعاتی که باعث میشود طراحی کارخانهها تخصص بسیار پیچیدهای باشد این موضوع است. باید توجه کرد که انعطافپذیری در تولید افزایش و فضای تولید کاهش یابد. برای انعطافپذیری در تولید باید هر قطعه به طور مجزا تولید تا تغییرات مورد نیاز اعمال شود. همچنین به قدری فضا برای تولید وجود ندارد که این کار آسان انجام شود. بر این اساس، هر دستگاه جزئی را تولید میکند که بخشی از کل محصول را تشکیل میدهد. »
به گفته پرلو، «مهمترین وظیفه انقلاب صنعتی رعایت این دو موضوع در کنار هم است. باید فضای تولید را کاهش دهد و تولید تمام قطعات را از یکدیگر مجزا کند. یکی از روشهایی که با استفاده از آن میتوان این دو کار را همزمان انجام داد، تولید موازی است. تاکنون در بسیاری از صنایع تولید به شیوه خطی بوده و از اصطلاح خط تولید هم استفاده میشود. این در حالی است که برخی از کارخانههای نسل چهارم میتوانند به طور موازی تمام قطعات را تولید و در یک نقطه خاص آنها را به یکدیگر متصل کنند و محصول نهایی تشکیل شود. »
منبع: صمت
95102