اتاق خبر: با این همه سال‌های تحریم و دوری از بازارهای جهانی، ورود فناوری روز جهان به کشور را کند کرد و در نتیجه افزایش قیمت تمام‌شده محصولات، قدرت رقابتی محصولات ایران با سایر تولیدکنندگان را کاهش داد. اکنون با لغو تحریم‌ها و حضور شرکت‌های بزرگ صاحب فناوری این مسئله رفع خواهد شد. به این منظور نقشه راهی که بتواند مسیرهای صادراتی و محصولات مورد نیاز بازار هدف آن را تعریف کند الزامی است.
کارشناسان معتقدند شناسایی بازارهای هدف نیازمند یک استراتژی بازاریابی مدون و اصولی است که متاسفانه در ایران تنها براساس روابط سیاسی و دیپلماتیک کشور با کشورهای خریدار بوده است که این خود تشخیص بازارهای بالقوه از بالفعل را مشکل می‌کند. این امر در نوع خود می‌تواند میزان سودآوری موردانتظار تولیدکنندگان را تحت تاثیر قرار دهد. این در حالی است که در بیشتر کشورهای خاورمیانه، تولید و صادرات محصولات پتروشیمی از طریق شرکت‌های چندملیتی انجام شده که درنهایت از مزایای بازارهای انحصاری و شبه‌انحصاری برخوردار شده‌اند. از این گذشته، کیفیت محصولات این شرکت‌ها نیز به سبب برخورداری از فناوری بالا در حد استانداردهای جهانی بوده، به‌طوری‌که این صادرکنندگان به راحتی توانسته‌اند بخش عمده‌ای از بازارهای جهان را به خود اختصاص دهند.
بنابراین، کشورهایی که بازار آنها به‌عنوان بازارهای هدف ایده‌آلی برای محصولات مزیت‌دار ایران پیشنهاد می‌شود به شرطی حاضر به خرید محصولات تولیدی ایران هستند که از کیفیت بالایی برخوردار باشند. تحقق این مهم نیز نیازمند ورود فناوری‌های مدرن و بروز جهانی است. از طرفی صادرات باید در قالب یک استراتژی بلندمدت توسعه صنعتی و درقالب استراتژی توسعه صادرات و بازاریابی تعریف شود تا به این صورت شرکت‌هایی که قصد ورود به بازارهای جهانی را دارند با آگاهی از تقسیم‌بندی بازار، نسبت به انتخاب بازارهای هدف تصمیم‌گیری کنند.
این درحالی است که شرکت‌های صادرکننده از الگوهای شناسایی، بخش‌بندی و انتخاب بازارهای جدید نیز آگاهی کافی ندارند در نتیجه قادر به توسعه بازارهای خود نبوده و نسبت به شناسایی بازارهای جدید ناتوان هستند. به اعتقاد کارشناسان حضور سرمایه‌گذاران خارجی علاوه براینکه می‌تواند منابع مالی مورد نیاز را تامین کند می‌تواند راهگشای سرمایه‌گذاری‌های جهت‌دار برای تولید محصولات باکیفیت متقاضی شود.
در روزهای اخیر حضور شرکت‌های اروپایی و همکاری این شرکت‌ها با واحدهای تولیدی خصوصی نشان از آغاز تحرک مثبت شرکت ملی پتروشیمی برای ایجاد بازارهای هدفی دارد که میزان سودآوری به مراتب بیشتری را نسبت به گذشته برای واحدهای تولیدی داخلی به ارمغان بیاورد.
دریافت فناوری‌های مورد نیاز
امضای قرارداد شرکت لینده آلمان و شرکت کیان، روز سه‌شنبه ۱۲ مرداد با حضور مرضیه شاهدایی، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران ازجمله این تحولات مثبت در شناسایی بازارهای هدف است. به گفته مرضیه شاهدایی در گفت‌وگو با شانا امضای قرارداد نشان‌دهنده ازسرگیری ارتباط قدیمی لینده با بخش پتروشیمی ایران است.
گفتنی است شرکت لینده، بزرگترین تولیدکننده گازهای صنعتی در جهان است، سهام گروه لینده، در تمامی بازارهای بورس اوراق بهادار موجود در آلمان، ازجمله بورس فرانکفورت، معامله می‌شود. این شرکت همچنین در فهرست بازار بورس زوریخ ذکر شده است. شرکت لینده، با توجه به میزان قیمت سهام، در فهرست ۳۰ شرکت نخست شاخص دکس، قرار گرفته است. از مهم‌ترین منافعی که امضای این قرارداد عاید ایران می‌کند اعطای دانش فنی و مهندسی پایه کارخانه الفین، بوتادین، استخراج بنزن و هیدرودی آلکیلاسیون به شرکت پتروشیمی کیان از سوی شرکت آلمانی لینده انجام می‌شود که این قرارداد با اعتباری افزون‌بر ۳۴ میلیون و ۹۶۰هزار یورو اجرایی خواهد شد.
توسعه صادرات فنی مهندسی
مرضیه شاهدایی درباره با نقشه راه صادرات محصولات پتروشیمی می‌گوید: برنامه صادراتی محصولات پتروشیمی ایران به این کشورها باید بر مبنای تولید مواد اولیه مورد نیاز صنایع پایین‌دستی و تکمیلی آنها انجام شود. به گفته این مقام مسئول نبود فناوری روزآمد جهان در بازارهای هدف همسایه ایران موجب می‌شود ایران نتواند به این کشورها محصولات پایه خود را صادر کند به این معنی که این کشورها بیشتر نیازمند تامین مواد اولیه مورد نیاز برای صنایع میان و پایین‌دستی خود هستند.
مدیرعامل شرکت ملی پتروشیمی ایران افزایش قدرت استراتژیک صادراتی ایران به بازارهای هدف را در گرو تکمیل و توسعه صنایع پایین‌دستی می‌داند و تصریح می‌کند: راه نفوذ به بازارهای هدف به‌ویژه بازارهای منطقه از طریق صادرات محصولات صنایع تکمیلی و پایین‌دستی پتروشیمی میسر خواهد بود، از طرفی صادرات خدمات فنی ـ مهندسی به کشورهایی چون آذربایجان و ترکمنستان که از دارندگان نفت و گاز هستند می‌تواند به تداوم حضور ایران در بازارهای این کشورها منجر شود.
وی درباره نوع مواد صادراتی ایران که در بازارهای جهانی و منطقه‌ای بالاترین میزان متقاضی را دارد، می‌افزاید: امروز بازار پلی‌پروپیلن و اتیلن و پلی‌اتیلن و پی‌وی‌سی بالاترین میزان متقاضی را دارد.
توسعه زنجیره ارزش افزوده
شاهدایی رسیدن به بیشترین میزان زنجیره ارزش‌افزوده را از مهم‌ترین اهدافی دانست که در نقشه راه پتروشیمی در نظر گرفته شده است؛ وی می‌گوید: با وجود چنین منابع هیدروکربنی، دستیابی به بازارهای هدف جدید جز با توسعه زنجیره ارزش‌افزوده محقق نخواهد شد از این‌رو مجوز تاسیس واحدهای جدید تولیدی در بخش بالادستی به سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی داده نخواهد شد مگر اینکه توسعه صنایع میان و پایین‌دستی آن را نیز عهده‌دار شوند.
وی با اشاره به لزوم ورود دانش و فناوری روز برای تولید محصولات پتروشیمی تصریح می‌کند: سرمایه‌گذاری‌های مستقیم و غیرمستقیم خارجی برای تولید محصولات باکیفیت‌تر با انتقال دانش مورد نیاز از برنامه‌هایی است که شرکت ملی پتروشیمی در دست اجرا دارد.
پیش‌خرید محصولات پتروشیمی
به گفته شاهدایی سرمایه‌گذاری‌های شرکت‌های اروپایی بیشتر به‌صورت پیش‌خرید محصول انجام می‌شود که آنها بیشتر متقاضی محصولات پلیمری هستند.
وی در رابطه با نقشه راه بازاریابی ایران تصریح می‌کند: وقفه‌ای در اجرایی و عملیاتی‌شدن سوئیفت و مسیر گشایش اعتباری اسنادی‌ها رخ داد که منجر شد شرکت‌های اروپایی که می‌خواستند ضمن سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف صنعت پتروشیمی خرید محصول و نیز کارهای اجرایی عملیاتی آن را برعهده بگیرند، کمی کندحرکت کنند. البته با رفع کامل موانع یادشده تعامل‌ها از سر گرفته خواهد شد.
منبع: صمت
95102
