اتاق خبر: با تغییرات جوی و شرایط اقلیمی و به دنبال آن با وقوع خشکسالی طی سال‌های اخیر در حال حاضر بحران آب به‌عنوان نخستین 
پدیده بحرانی در سطح جامعه شناخته شد چراکه با افزایش این روند بحران شدید در منابع آبی کشور را شاهد خواهیم بود وبه‌مرور می‌تواند با جنگ آب، امنیت اجتماعی مردم را با خطر روبرو سازد.
آب به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های عصر حاضر در میان مردم به شمار می‌آید به‌طوری‌که می‌تواند در آینده‌ای نزدیک سرمنشأ بسیاری از تغییر و تحولات دنیا باشد اگرچه درگذشته مشکل کمبود آب تنها در مقیاس‌های محلی خلاصه می‌شد اما در سده اخیر با رشد جمعیت و توسعه روزافزون جامعه شهری و نیاز به مصرف آب در بخش‌های صنعتی، کشاورزی و خدماتی شاهد مقیاس‌های ملی و جهانی نیز هستیم.
با کاهش بارندگی، آب‌های سطحی و آب‌های زیرزمینی در آینده نیز جنگ بحران آب ادامه دارد
جنگ آب تنها ثمره تغییرات اقلیمی وخشکسالی امروز نیست بلکه این مقوله با حفر چاه، قنات و آب‌انبارهای مختلف ریشهٔ طولانی در تاریخ دارد و همچنان هم با کاهش بارندگی، آب‌های سطحی و آب‌های زیرزمینی در آینده نیز جنگ بحران آب ادامه دارد.
استان مازندران نیز با دارا بودن پوشش گیاهی فراوان، شرایط جوی و اقلیمی مساعد و همچنین پتانسیل‌های بسیار در آب‌های زیرزمینی و سطحی در بحث کمیت و کیفیت آب شرب با مشکل روبرو شده که در این زمینه نیازمند آگاهی بخشی و فرهنگ‌سازی است.
مسئول منابع امور آب شرق مازندران آب را یک بحث امنیت اجتماعی برشمرد چراکه با شدیدتر شدن کمبود منابع آبی به‌تبع شاهد مهاجرت‌های داخلی در سطح استان و شهرستان‌ها خواهیم بود لذا در این راستا با مشارکت جمعی و افکار عمومی باید این منابع را به منابع پایدار ارتقا داد.
محمدرضا حاجیان افزود: ما همواره در طی این سال‌های اخیر به دنبال توسعه بخش کشاورزی بودیم ازاین‌رو به‌مرور با توسعه بخش کشاورزی باید منابع تأمین آب به‌خوبی توسط کارشناسان مدیریت و منابع آبی پایدار در شهرستان‌ها جایگزین و شناسایی شود.
وی کمبود شدید آگاهی، حساسیت افکار عمومی و همچنین نبود فرهنگ‌سازی صحیح الگوی مصرف آب را از دلایل اصلی کم‌آبی حاضر دانست که نیازمند اقدامات خردمندانه از سوی مسئولان ذی‌ربط است.
به گفته این مسئول بحران آب به‌عنوان مهم‌ترین و بحرانی‌ترین مقوله در نخستین جایگاه و مبحث محیط‌زیست هم به‌عنوان دومین مقوله حیاتی در جایگاه بحرانی کشور قرار گرفتند لذا در این راستا دولتمردان باید فرهنگ‌سازی و ارائه الگوی صحیح مصرف را به اقشار جامعه عرضه کنند.
در طی ۱۰ سال اخیر شاهد کاهش ۲۸ میلیون مترمکعب سفره آب‌های زیرزمینی هستیم
مسئول منابع امور آب شرق مازندران با اشاره به وضعیت آب‌های زیرزمینی شرق استان، از این مناطق به‌عنوان تنها دشت ممنوعه شمال کشور یادکرد و همچنین افزود: در طی ۱۰ سال اخیر شاهد کاهش ۲۸ میلیون مترمکعب سفره آب‌های زیرزمینی هستیم.
حاجیان اضافه کرد: آب نگاشت ما حاکی از افت کمی و کیفی آب زیرزمینی است از همین رو میزان املاح موجود در آب ازجمله نیترات و کلر در برخی از مناطق استان ازجمله دشت‌های ساحلی رو به افزایش است که امیدواریم با اجرای طرح احیا سفره‌های زیرزمینی به تعادل برسند.
انسداد ۱۰۰۰ حلقه چاه در مازندران
وی با اشاره به انسداد یک هزار حلقه چاه غیرمجاز در سال ۹۵ بیان کرد: یکی از پروژه‌های طرح احیا و تعادل بخشی، انسداد چاه‌های غیرمجاز در سطح استان و شهرستان‌ها است که در گام نخست انسداد ۱۰۰ حلقه چاه در دستور کار قرار گرفت.
سید جمال موسوی معاون طرح توسعه و منابع شرکت آب منطقه‌ای مازندران نیز در گفتگو با خبرنگار مهر بابیان اینکه ۴۰۸ چاه غیرمجاز در این منطقه داریم تصریح کرد: انسداد چاه‌های غیرمجاز به‌عنوان یکی از مهم‌ترین تکالیف ما قلمداد می‌شود لذا در همین راستا اولویت را برای اراضی با اضافه برداشت‌های بسیار قراردادیم چراکه در همین زمینه به دنبال مدیریت حداقلی ۲۰ درصد از چاه‌های شهرستان هستیم.
به گفته معاون طرح توسعه و منابع شرکت آب منطقه‌ای مازندران ۴۷ گروه کشف و بازرسی در سطح استان به کشف و بازرسی از حلقه‌های چاه غیرمجاز مازندران می‌پردازند ازاین‌رو با کمک دستگاه قضا باید وارد عمل شد چراکه با مشارکت این دستگاه بخش اعظمی از موانع از میان برداشته می‌شود.
وی با تأکید بر اینکه در تولید محصولات کشاورزی به سمت کشاورزی کم آب طلب برویم افزود: با توجه به اینکه استان مازندران در بخش کشاورزی از جایگاه بسیار خوبی برخوردار است، لذا جهت صرفه‌جویی در مصرف بهینه آب درزمینهٔ تولید محصولات کشاورزی باید به سمت محصولات کم آب طلب روی آورد چراکه هم بهره‌وری و هم اصلاح الگوی مصرف موردتوجه قرار می‌گیرد.
این مسئول در ادامه به نصب کنتورهای هوشمند در امور آب شهری و روستایی و همچنین پیگیری پروانه‌های بهره‌برداری شده تأکید کرد و همچنین در بحث آلاینده‌ها شناسایی و جمع‌آوری منابع آلاینده زا را از سوی کارشناسان محیط‌زیست خواستار شد.
منابع آبی مازندران در هاله‌ای از ابهام
مشاور اجتماعی مدیرعامل آب منطقه‌ای مازندران از آب به‌عنوان یکی از سرمایه‌های عظیم استان مازندران یادکرد و همچنین در این حوزه اظهار داشت: هراستانی در بحث اقتصاد مقاومتی به داشته‌هایش معطوف می‌شود لذا مازندران نیز در این حوزه باید به بخش آب نگاه ویژه‌ای داشته باشد درواقع ازاین‌رو ظرفیت‌های آب‌های زیرزمینی این منطقه باید شناسایی شود.
امرالله براری با اشاره به نظرسنجی سه هزار کشاورز منطقه مازندران افزود: از نظرسنجی‌های به‌دست‌آمده بین سه هزار کشاورز مازنی حدود ۴۵ درصد از کشاورزان از سواد خواندن و نوشتن محروم مانده‌اند لذا این برهه برای دهیاران بهترین فرصت قلمداد می‌شود تا کشاورزی و پتانسیل‌های آب را بار دیگر احیا کنند.
وی بابیان اینکه مراکز دانشگاهی ما به مقوله آب و ایمنی آن بیگانه هستند متذکر شد: زمانی که دانشجویان به این مراکز علمی در شهرستان‌ها ورود پیدا می‌کنند باید مسئولان و اساتید دانشگاهی طی برنامه‌ریزی مدون این مسئله را به دانشجویان عرضه کنند.
این مسئول مناطق شرق مازندران را بحرانی‌تر از مناطق دیگر استان یادکرد همچنین گفت: باید ضمن استفاده درست از روش‌های مطرح‌شده بهترین برون‌رفت از این مشکل در دستور کار قرار گیرد.
جعفر احمدی فرماندار نکا نیز با توجه به منابع محدود آبی در شهرستان نکا خواستار مدیریت آب‌های سطحی و زیرزمینی شهرستان شد و در ادامه بیان کرد: استان مازندران در بخش اجرای طرح توسعه منابع آب دارای از عقب‌ماندگی رنج می‌برد چراکه تنها ۱۰ درصد از آب‌های سطحی موجود و مدیریت می‌شود لذا باید در خصوص مهار و استفاده بهینه از آن چاره‌اندیشی شود.
فرماندار نکا افزود: به دلیل محدودیت منابع آب و کاهش بارندگی‌های فصلی، نیاز است منابع آب‌های سطحی و زیرزمینی موجود را به‌خوبی شناسایی و بهره‌برداری از آن‌ها به‌صورت برنامه‌ریزی‌شده و دقیق صورت گیرد.
بهینه‌سازی منابع آب موردتوجه قرار گیرد
وی با اشاره به افت کمیت وکیفیت حوزه آب در استان مازندران علی‌الخصوص شهرستان نکا تصریح کرد: باید با استفاده از اقتصاد درون‌زا متناسب با منابع آب موجود در هر منطقه کشاورزی صنعت و خدمات موردتوجه و توسعه یابد درواقع جهت ارتقای کمیت وکیفیت منابع آبی موجود باید به سراغ محصولات کشاورزی کم آب طلب رفت تا از خسارات وارده به سفره‌های زیرزمینی کاسته شود.
نماینده عالی دولت در شهرستان نکا اضافه کرد: الگوی کشت، اصلاح این الگو و همچنین بهینه‌سازی منابع آبی در محصولات کشاورزی باید توسط کارشناسان مربوطه به مردم در شهر و روستاها آموزش داده شود تا بخش قابل‌توجهی از منابع موجود تأمین ذخیره شود.
احمدی با موردتوجه قرار دادن توجیه اقتصادی در تولیدات کشاورزی متذکر شد: همان‌طور که بیش از ۹۰ درصد از آب شیرین ما در بخش کشاورزی صرف می‌شود باید با مدنظر قرار دادن توجیه اقتصادی با برنامه‌ریزی مدون مناطق مستعد برای کشت محصولات زراعی شناخته ومورد استفاده قرار گیرد.
رئیس شورای حفاظت از منابع آبی شهرستان نکا در پایان ترویج فرهنگ صرفه‌جویی، اصلاح الگوی کشت و پرهیز از کشت محصولات پرمصرف آب را ازجمله راهکارهای مدیریت منابع آبی اعلام کرد که بسیار می‌تواند در مقابله با جنگ آب مثمرالثمر باشد.
استفاده از روش‌های نوین آبیاری در حوزه کشاورزی، ارتقای سطح فرهنگ مردم جامعه در بهینه‌سازی از آب، ساخت سدهای جدید و احداث شبکه‌های پیشرفته، تغییر الگوی کشت کشاورزان، توجه به عرضه و تقاضای کل اقشار جامعه، بهسازی شبکه‌های فرسوده و به‌کارگیری از اندیشه‌های علمی هریک می‌تواند جهت پیشگیری از بحران آب نقش بسزایی را ایفا کند حال باید دید کارشناسان و مسئولان ذی‌ربط سطح استان و شهرستان چه میزان به این مقوله حیاتی می‌پردازند.
منبع:مهر
