اتاق خبر: بر این اساس، قرار است وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی استانداردهای لازم برای مرکب‌هایی را که در صنعت چاپ برای مصرف در بسته‌بندی این محصولات مصرف می‌شود، تدوین کند.
واحدهای چاپ و بسته‌بندی در شرایط کنونی از طرف دو وزارتخانه مورد بررسی و نظارت قرار می‌گیرند که این دو نهاد شامل وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌شود. براساس آخرین تصمیم‌ها قرار است وزارت بهداشت هم به فهرست نهادهای نظارتی بر این بخش اضافه شود. این موضوع باعث شده برخی از چاپخانه‌داران با مشکلاتی روبه‌رو شوند. به گفته آنها، نظارت باید در تولید پیش‌برنده باشد نه بازدارنده و در صورتی که نهادهای نظارتی افزایش یابند، در کار تولید اختلال‌هایی ایجاد می‌شود. بهمن پورمند، نایب‌رییس اتحادیه چاپخانه‌داران با اشاره به اینکه چاپ و بسته‌بندی یکی از صنایعی است که بیشترین ارتباط را با انسان دارد، گفت: «رعایت موارد بهداشتی و استانداردهای لازم بسته‌بندی و چاپ محصولاتی که انسان به‌طور مستقیم از آنها استفاده می‌کند، یکی از چالش‌های این صنعت در کشور است. »
پورمند با بیان اینکه مرکب و موادی که در چاپ و بسته‌بندی استفاده می‌شود باید از استاندارد و کیفیت کافی برخوردار باشد، توضیح داد: «این صنعت در مواد غذایی و آرایشی تاثیر بسیاری دارد. به این دلیل مرکب‌هایی که در بافت پلیمری صنایع غذایی استفاده می‌شوند باید نفوذپذیر باشند تا به جداره‌های بیرونی سرایت نکنند. به عبارتی باید در لایه‌های درونی صنعت بسته‌بندی قرار گیرند. در این صورت مرکب‌ها هیچ مشکلی برای سلامت غذا و دارو ایجاد نمی‌کنند. البته باید درنظر داشت، مرکب‌هایی که از این خاصیت برخوردارند با بهترین رنگدانه (پیگمنت)ها تولید شده‌اند. »
نایب‌رییس اتحادیه چاپخانه‌داران با بیان اینکه اکنون رنگدانه‌های موجود در مرکب‌های ایران کیفیت کافی را ندارند، گفت: «در ایران چند واحد تولید مرکب وجود دارد که بارها از آن نمونه‌برداری شده و بررسی‌ها نشان می‌دهد که این مرکب‌ها کیفیت کافی را برای استفاده در صنعت غذا و دارو ندارند. مشکلی اصلی مرکب‌های تولیدشده در ایران رنگدانه‌های موجود در آن است. »
وی به این پرسش که چرا از رنگدانه‌های مرغوب‌تر استفاده نمی‌شود، این‌گونه پاسخ داد: «رنگدانه‌های مرغوب قیمت‌های بسیاری دارند که نمی‌توان از آنها در صنعت مرکب‌سازی استفاده کرد. به عبارتی، اگر از رنگدانه‌های مورد نظر استفاده شود، قیمت مرکب‌های تولیدی در کشور افزایش می‌یابد و تولید این محصول توجیه اقتصادی خود را از دست می‌دهد. »
پورمند با اشاره به اینکه برخی از محصولات پلیمری که اثر منفی دارد باید نظارت وزارت بهداشت را داشته باشد، گفت: «یکی از نیازها در این زمینه، این است که ابتدا وزارت بهداشت استانداردهای مشخصی را تدوین کند. تا زمانی که این استانداردها وجود نداشته باشد، نمی‌توان در زمینه تولید مرکب‌های مورد نیاز اقدام کرد. وزارت بهداشت بر تولید مرکب تاکنون نظارتی نداشته و مسئولیت این موضوع بر عهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. این وزارتخانه اکنون بر تولید مرکب نظارت دارد و در صورتی که تخلف‌هایی دیده شود از طرف نهادهای نظارتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با آنها برخورد می‌شود. اکنون با احتساب اینکه باید استانداردهای لازم در این زمینه ایجاد شود، نیاز به حضور وزارت بهداشت نیز احساس می‌شود. »
وی با بیان اینکه مرکب‌های تولید شده در کشور که مصارف معمول دارند، با مشکلی روبه‌رو نیستند و به‌طور استاندارد تولید می‌شوند، گفت: «اکنون مشکلی که در تولید مرکب وجود دارد، فقط در بخش مصارف خوراکی و بهداشتی و درمانی است. در زمینه مرکب‌های خوراکی نیز مشابه خارجی این محصول از کیفیت بسیاری برخوردار است که تولید آن در کشور برای کارخانه‌داران توجیه اقتصادی ندارد. »
نظارت، اهرم کمک به تولید باشد
وجود چند دستگاه نظارتی در کشور نشان از بی‌برنامگی در نهادهای نظارتی است. این جمله عقیده یک فعال حوزه چاپ در کشور است. به گفته او، نظارت باید اهرم کمک به تولید باشد اما اکنون یکی از اهرم‌های فشار بر بخش تولیدی است و این موضوع به صنعت چاپ آسیب بسیاری وارد کرده است. اکنون قرار است وزارت بهداشت نیز بر تولید مرکب نظارت داشته باشد و یکی از دغدغه‌های چاپخانه‌داران این است که نظارت بر آنها افزایش می‌یابد.
علیرضا غلام‌نژاد، فعال حوزه چاپ درباره مرکب‌هایی که استاندارد لازم را برای استفاده در بسته‌بندی و چاپ صنایع غذایی، دارویی و بهداشتی دارند، به صمت گفت: «این مرکب‌ها از رنگدانه‌های ویژه‌ای تشکیل شده‌اند که اکنون در ایران تولید نمی‌شود. این رنگدانه به دلیل آسیب‌های محیط‌زیستی، اکنون در اروپا هم تولید نمی‌شود و عمده تولید این محصول در چین و هند است. »
این فعال حوزه چاپ با اشاره به اینکه استفاده از رنگدانه‌های استاندارد صنایع غذایی برای واحدهای تولید مرکب در ایران توجیه اقتصادی ندارد، گفت: «اگر واحدهای تولید مرکب در کشور قصد استفاده از این رنگدانه‌ها را داشته باشند، نمی‌توانند محصول رقابت‌پذیر تولید کنند. دلیل اصلی این موضوع تعرفه واردات است. قیمت تمام‌شده این محصول در کشور بیش از هزینه واردات آن می‌شود و به این دلیل در شرایط کنونی ظرفیت تولید این مرکب خاص در کشور وجود ندارد. »
وی با اشاره به اینکه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این زمینه باید همکاری بیشتری با یکدیگر داشته باشند، گفت: «اکنون موضوعاتی که به چاپ ارتباط دارد با نظارت وزارت ارشاد است. همچنین در صورتی که قرار باشد مرکب‌های استاندارد برای مصرف در صنایع غذایی در داخل کشور تولید شود، وظیفه نظارت بر آن به عهده وزارت بهداشت قرار می‌گیرد. اکنون مسئولیت تدوین استاندارد این محصول نیز به عهده وزارت بهداشت گذاشته شده است. وظایفه نظارتی این دو نهاد باید در حالی انجام شود که در کار تولید اختلالی ایجاد نشود. » غلام‌نژاد با بیان اینکه نباید یک واحد تولیدی را با چند نهاد نظارتی درگیر کرد، گفت: «تولید استاندارد برای مسئولان و تولیدکننده واقعی دغدغه است اما نباید برای بررسی این موضوع واحدهای تولیدی را به طور دائم مورد بررسی و نظارت قرار داد. عمده مشکلاتی که اکنون بخش تولید را در کشور درگیر کرده، تعدد نهادهای بالادستی بر تولید است. تولیدکننده با بسیاری از واحدهای نظارتی که تمام آنها زیرمجموعه دولت است، درگیر می‌شود و باید کار تولید را رها کند و به امور نظارتی بپردازد. »
این فعال حوزه چاپ با اشاره به اینکه استاندارد و نظارت باید اهرم کمک به تولید باشد، گفت: «تولید محصول باکیفیت به نفع تولیدکننده و مشتری است. باید درنظر داشت که تولیدکننده هم برای تولید محصول باکیفیت تلاش می‌کند و خوشبختانه این نگاه اکنون در بخش تولید کشور ایجاد شده است. نکته مهم در این زمینه، نقش دستگاه‌های نظارتی بر تولید است. اگر این دستگاه‌ها نقش نظارتی را با نگاه حمایت و افزایش سطح کیفی محصولات تولیدی انجام دهند، مشکلی برای تولید ایجاد نمی‌شود و دستگاه‌های نظارتی به جای اخلال در سیستم تولید، می‌توانند پیش‌برنده باشند. اکنون اما این‌طور نیست و دستگاه‌های نظارتی بیشتر مخل تولید هستند. »
وی افزود: «نباید تولیدکننده را در شرایط کنونی اقتصاد ایران با چند دستگاه نظارتی روبه‌رو کرد. این شیوه سال‌ها پیش در دنیا منسوخ شده است. اگر دستگاه‌های نظارتی محور مشخصی برای نظارت بر تولید داشته باشند، دیگر نیاز نیست چند دستگاه این کار را انجام دهند. مهم‌ترین دلیل که باعث می‌شود تولیدکننده با چند نهاد نظارتی روبه‌رو شود، این است که محور و سازوکار نظارت در کشور به‌طور دقیق تعریف نشده است. »
منبع: صمت
95102
