اتاق خبر: بنابر قانون برنامه پنجم توسعه، شبکه ملی اطلاعات کشور، شبکه‌ای دارای امکان ایجاد شبکه‌های اینترانت، خصوصی و امن داخلی است که به همراه سوئیچ‌ها، مسیریاب‌ها و مراکز داده‌ای مبتنی‌بر پروتکل اینترنت (IP) بوده و درخواست‌های دسترسی داخلی و دریافت اطلاعاتی که در مراکز داده داخلی نگهداری می‌شود به هیچ‌وجه از خارج کشور مسیریابی نمی‌شود. در تعریف این طرح دسترسی ۶۰ درصد خانوارها به شبکه پرسرعت و ۱۰۰ درصد کسب‌وکارها به این شبکه از الزاماتی است که در بندهای (الف) و (ب) ماده ۴۶ قانون برنامه پنجم توسعه به آن اشاره شده بود، اما ایران تا پایان برنامه پنجم توسعه نتوانست به آن دست یابد و به این ترتیب افتتاح این پروژه در آغاز برنامه ششم توسعه و با ۱۱ سال تلاش محقق شد. در مراسم افتتاح فاز نخست شبکه ملی اطلاعات که یکشنبه ۷ شهریور در محل وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برگزار شد، اسحاق جهانگیری معاون اول رییس‌جمهوری، محمود واعظی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، ابوالحسن فیروزآبادی دبیر شورای‌عالی فضای مجازی، نصرالله جهانگرد معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و سایر معاونان وی حضور داشتند.
سهم دولت از سرمایه‌گذاری‌ها
در بخشی از این مراسم جهانگیری، معاون اول رییس‌جمهوری با اشاره به سرمایه‌گذاری‌های بزرگ انجام شده، اظهار کرد: ما جزو معدود کشورهایی نیستیم که چنین طرحی را دنبال می‌کنیم، بلکه به طور تقریبی همه کشورهای توسعه‌یافته از شبکه ملی اطلاعات ویژه خود برخوردارند. در همین زمینه و برای به ثمر رسیدن این شبکه، حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان در طول ۳ سال گذشته سرمایه‌گذاری شده که ۲۰ درصد از آن از سوی دولت و باقی از جانب بخش خصوصی بوده است. در طول سال‌های اجرای این پروژه، منتقدان زیادی راجع به روند اجرایی آن سخن گفتند و برخی آن را مانعی بر سر راه دسترسی آزاد به اطلاعات دانستند؛ موضوعی که جهانگیری در سخنان خود به صراحت با آن مخالفت کرد و گفت: شبکه ملی اطلاعات سدی بر سر راه دسترسی آزاد به اطلاعات نیست بلکه خدمات با سرعت بیشتر، کیفیت بهتر، هزینه کمتر و امنیت بالاتر دراختیار مردم قرار خواهد گرفت. البته نباید این موضوع را نادیده گرفت که در دنیای امروز هیچ پدیده مهم فناوری وجود ندارد که تنها به عنوان فرصت مطرح باشد و تهدید به همراه نداشته باشد. مهم این است که در رویارویی با این تحولات، منفعل، سردرگم و گریزان نباشیم بلکه بتوانیم به‌موقع در برابر آن اقدام به انتخاب کرده و برنامه‌ریزی مناسب کنیم. وی با اشاره به اهمیت فناوری اطلاعات در توسعه کشورها اظهار کرد: عصری که در آن قرار داریم، عصر اطلاعات است و هیچ کشور در هیچ جای دنیا نمی‌تواند از خدمات فناوری اطلاعات چشم‌پوشی کند. ما نیز باید به سمت دولت الکترونیک پیش برویم و برای رفاه مردم تلاش کنیم که خوشبختانه زیرساخت‌های استقرار دولت الکترونیک تا حد قابل قبولی فراهم شده است. علاوه بر این، ایران یکی از کشورهایی است که از نظر تعداد جوانان تحصیلکرده در جایگاه بالایی قرار دارد و این فرصتی است که زمینه‌های اشتغال و توسعه کشور را فراهم کنیم.
تامین زیرساخت و حمایت از تولید محتوا
در مسیر دستیابی به شبکه ملی اطلاعات مهم‌ترین موضوع تامین زیرساخت‌هایی بود که امکان سرعت دستیابی به شبکه ملی اطلاعات را افزایش دهد. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز تامین این بخش را مهم‌تر از سایر بخش‌ها می‌داند و بیشتر تلاش‌های خود را در طول ۳ سال ریاست بر این وزارتخانه در زمینه تامین زیرساخت‌ها و حمایت از تولید محتوا معطوف داشته است.
وی در در این مراسم ضمن اشاره به تلاش‌های اپراتورها و تولیدکنندگان محتوا در مسیر راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات گفت: چیزی که امروز به آن رسیدیم، محصول کار جمعی است و باید بدانید که شبکه ملی اطلاعات هیچ محدودیتی برای دسترسی کاربران به اطلاعات و خدمات ایجاد نمی‌کند و کاربران پس از این اطلاعات و خدمات را با کیفیت بهتر، سرعت بالاتر و تعرفه کمتر دریافت می‌کنند. نصرالله جهانگرد، رییس سازمان فناوری اطلاعات نیز ضمن سخنرانی در این مراسم، شبکه ملی اطلاعات را یکی از بزرگترین پروژه‌های استراتژیک ایران دانست و گفت: بازنگری طرح شبکه ملی اطلاعات از سال ۹۲ آغاز شد و عمده اقدامات در جهت ایجاد محیط اقتصادی و فعال بود به همین دلیل فعالیت‌های مربوط به حفظ حریم شهروندان، فعالیت‌های مربوط به خدمات محتوایی پایه و پیوست فرهنگی و حوزه انتقال، شبکه‌های دسترسی از اقدامات انجام شده برای توانمندسازی این شبکه است. وی درباره سهم ترافیک داخلی اظهار کرد: بررسی‌ها نشان می‌دهد که در شهریور ۹۲، ۹۰ درصد ترافیک اینترنت به خارج می‌رفت، اما درحال‌حاضر سهم ترافیک داخل به بیش از ۴۰ درصد رسیده و امیدواریم بتوانیم در آینده سهم ترافیک داخلی را بیشتر کنیم.
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با تاکید بر اصل صیانت در شبکه ملی اطلاعات افزود: در شبکه ملی اطلاعات زمینه شناسایی کاربران فراهم شده و به هویت نامعین در شبکه ملی اطلاعات سرویس داده نمی‌شود. اکنون شاخص هزینه دسترسی در کشورهای پیشرفته ۳ درصد هزینه خانوار است که ما نیز آن را به صورت هدف قرار داده‌ایم و در تلاش هستیم هر چه زودتر به آن دست یابیم.
دستیابی به قدرت بازدارندگی سایبری
دبیر شورای‌عالی فضای مجازی نیز در مراسم رونمایی از فاز نخست شبکه ملی اطلاعات بر ظرفیت فضای مجازی برای تولید قدرت در دنیا اشاره کرد و گفت: ما نیز باید به قدرت بازدارندگی سایبری دست یابیم تا بتوانیم به کشورهای دیگر نیز خدمات دهیم. این موضوع در صورتی محقق می‌شود که شبکه ملی اطلاعات قدرتمندی داشته باشیم و حتی به فکر صادرات خدمات آن به بازارهای منطقه‌ای و کشورهای اسلامی باشیم. وی با اشاره به تعریف شبکه ملی اطلاعات افزود: در بحث شبکه ملی اطلاعات نیز برداشت‌های متفاوتی وجود دارد، اما براساس تعریف شورای‌عالی فضای مجازی این شبکه به هیچ وجه اختصاصی در چارچوب مرزهای جغرافیایی ایران تعریف نشده است. شبکه ملی اطلاعات، شبکه‌ای است که در آن اراده ملی ایران محقق می‌شود و یک ملت می‌تواند نیازهای فضای مجازی خود را در این شبکه برطرف کند و همه خدمات و آنچه در فضای مجازی قابل تحقق است در چارچوب اطلاعات، ارتباطات و اتصالات و انواع خدمات در حوزه‌های مختلف مانند اقتصادی، آموزشی، دولت و سلامت الکترونیک محقق شود و با تمهیدات اندیشیده شده در شبکه، امکان خدمات‌دهی شبکه‌های خارج از کشور هم مهیا شده است.
بنابر پیش‌بینی‌ها، قرار است فاز دوم این طرح در دهه فجر امسال و فاز نهایی آن همزمان با روز جهانی ارتباطات در اردیبهشت ۹۶ به بهره‌برداری کامل برسد. در فاز نخست اتصال ۶۰ درصد خانوارهای ایرانی به شبکه پرسرعت، راه‌اندازی مراکز داده و اتصال دسترسی‌های داخلی به شبکه‌های توزیع محتوا بدون مسیریابی خارجی محقق شده و در فاز دوم ۱۰۰ درصد کسب و کارها به این شبکه متصل خواهد شد.
منبع: صمت
95102
