تهران امروز- به‌طور كلي تامين مالي دليل اصلي اين دور زدن قانون است. در واقع بانك‌ها با احتساب 84هزار ميليارد توماني كه معوقات و مشكوك‌الوصول دارند، طبيعي است دست به چنين اقداماتي بزنند. در واقع بخشي از آن به اين موضوع بر مي‌گردد. دليل ديگر هم چراغ سبز بانك مركزي براي جمع‌آوري نقدينگي از جامعه در آخر سال است
با اينكه بر اساس دستورالعمل بانك مركزي، بانك‌ها و موسسات مالي اعتباري نبايد بيش از 7درصد سود روزشمار به مشتريان اختصاص دهند، در عمل تنها اين قانون روي كاغذ اعمال مي‌شود و بسياري از بانك‌ها به صورت آشكار بيش از اين رقم سود روزشمار پرداخت مي‌كنند. معاون شعبه يكي از بانك‌ها درخصوص ناديده گرفتن اين دستورالعمل مي‌گويد: «در واقع توافق نانوشته‌اي بين ما و بانك مركزي هست كه ما مي‌توانيم به هر صورتي كه ممكن است نقدينگي مردم را جذب كنيم.» نكته‌اي كه ايرج نديمي عضو كميسيون اقتصادي مجلس به شكلي ديگر آن را تاييد مي‌كند: «گزاره بي‌اطلاع بودن بانك مركزي از اين تخلف مردود است چون موضوعي بسيار آشكار است. اما اينكه چرا بانك مركزي اغماض مي‌كند يا اغماض نمي‌كند و برخورد كرده ولي آن را اعلام نمي‌كند به اين دليل است كه بيش از هر نهاد ديگري از وضعيت حقيقي بانك‌ها و حجم عظيم 84 هزار ميليارد تومان معوقات خبر دارد و همانگونه كه خودش از طريق پيش‌فروش سكه قصد جمع‌آوري نقدينگي را در جامعه دارد به بانك‌ها هم اجازه داده تا در قالب طرح‌هاي سپرده‌گذاري ويژه و كوتاه‌مدت، نقدينگي در دست مردم را جمع و در پروژه‌هاي سودآور خود صرف كنند.»
روز اول ماه آخر سال؛ بانك‌هاي مركز شهر با ازدحام مشتريان روبه‌رو هستند. اما براي كارمندان ساده پشت باجه‌ها هم اين امر بديهي است كه مشتري‌ای كه قصد دارد دارايي‌اش را در قالب سپرده‌گذاري كوتاه مدت به بانك بسپارد، مي‌توان بدون نوبت به او خدمات داد. هر چند بيشتر كارمندان توجيه هستند كه نبايد بيش از 7 درصد سود به حساب‌هاي سپرده كوتاه مدت پرداخت، اما با خلأهاي قانوني و ميان‌برهايي كه موسسه متبوع‌شان براي پيشنهاد سود بيشتر به مشتريان فراهم كرده، آشنا هستند. در يكي از شعب مركز شهر بانك انصار، معاون شعبه بعد از اينكه تاكيد مي‌كند، سود سپرده كوتاه‌مدت روزشمار توسط بانك مركزي 7درصد تعيين شده با رويي خوش اضافه مي‌كند: «البته اگر شما مبلغي بالاي 10ميليون تومان سرمايه‌گذاري كنيد ما هم بيش از 10درصد سود بيشتر مي‌دهيم و سود سپرده كوتاه‌مدت روزشمار ما 17.5 درصد مي‌شود.» البته بانك‌ها بسته به نوع تبليغات و سياست تعيين شده، توسط مديران‌شان اين دور زدن‌هاي قانوني را به اشكال متفاوت اجرا مي‌كنند. كارمند بخش سپرده‌هاي بانك كار‌آفرين هم بعد از اينكه رقم 7درصدي تعيين شده توسط بانك مركزي را يادآوري مي‌كند، به سرعت ادامه مي‌دهد: «البته بانك كار‌آفرين اين امكان را براي شما فراهم كرده تا با خريد «اوراق گواهي سپرده‌گذاري» 20 درصد سود روزشمار بگيريد.» اگر به اين كارمند دستورالعمل بانك مركزي را يادآور شويد كه تنها 7درصد را براي سپرده‌هاي روزشمار مجاز مي‌داند با لبخندي كه تصنعي است تاكيد مي‌كند: «ما 20 درصد سود را براي اورق سپرده مي‌دهيم و حساب‌هاي روزشمار ما هم همان 7درصد است.» اين در حالي است كه در سراسر اين شعبه تنها عدد 20درصد بر پوسترهاي تبليغاتي بانك در مقابل سپرده كوتاه مدت نقش بسته و خبري از 7درصدي كه بايد به صورت قانوني به سپرده‌هاي كوتاه مدت پرداخت شود، در آگهي‌ها ديده نمي‌شود. بانک کشاورزی هم با اینکه سود سپرده کوتاه مدت روزشمار را 7درصد اعلام می کند، اما با طرح تبسم تا 32درصد سود به مشتریان خود می دهد. کارمند یکی از شعب این بانک می‌گوید: «کاری که بانک پاسارگاد و سرمایه با طرح‌هایی مانند حساب ویژه عمر انجام می‌دهند را ما در طرح تبسم پیش‌بینی کردیم و به مشتریان خود ارائه می‌کنیم.»
راه‌هاي دور زدن قانون
در حالي كه بانك‌هاي دولتي تا حد امكان سعي دارند فعاليت خود را قانوني جلوه دهند و طرح‌هاي «سپرده كوتاه مدت ويژه» كه براي دور زدن دستورالعمل بانك مركزي تهيه كرده‌اند را در كنار «سود روزشمار 7 درصد» برجسته كرده‌اند؛ موسسات مالي و اعتباري بي‌هيچ پرده‌پوشي سودهاي روز شمار بالاي 18 درصد را تبليغ مي‌كنند.
تعاوني اعتباري ثامن يكي از آنهاست. روي شيشه ورودي در يكي از شعب اين موسسه با حروف درشت از سود 18 تا 19.5 درصد به سپرده‌هاي كوتاه مدت روزشمار، به مشتريان خوش‌‌آمد مي‌گويد. محسن ساداتي بازنشسته نيروهاي مسلح در مقابل يكي از باجه‌ها با دقت اعدادي را يادداشت مي‌كند. او يكي از كساني است كه قصد دارد از اين امكان موسسه مالي اعتباري ثامن استفاده كند. اگر به او بگویيد كه اين اقدام موسسه برخلاف دستورالعمل بانك مركزي است و سود روزشمار قانوني فقط 7 درصد است، نگاهي با تعجب به شما مي‌اندازد و مي‌گويد: «ما كه جراتش را نداريم برويم سكه و دلار بخريم. حالا چه اشكالي دارد در حالي كه همه چيز گران مي‌شود و ارزش پول ما كم مي‌شود، 19درصد سود به ما بدهند. من اين پول را براي خريد خانه پسرم كنار گذاشتم كه بعد از عيد عروسي‌اش است. پولم را در حساب قرض‌الحسنه همسرم گذاشته بودم كه چيزي برنده نشد، حالا آمدم اينجا تا آن موقع اينجا بماند تا بيشتر از اين ارزشش كم نشود.» او درخصوص ميزان سرمايه‌گذاري‌اش مي‌گويد: «من 35 ميليون دارم كه اينجا 19 درصد سود مي‌دهند. اگر بالاي 50 ميليون بود سودش 19.5 درصد مي‌شد. مثل اينكه زير 20 ميليون هم تا 18 درصد سود مي‌دهند. خدا پدرشان را بيامرزد.»
كارمند بخش تسهيلات اين موسسه مالي و اعتباري در واكنش به اين سوال كه بانك مركزي سود روزشمار را 7درصد اعلام كرده و اگر بخواهد جلوي اين نوع پرداخت سود را در موسسه شما بگيرد چگونه از مشتري‌ها جبران خسارت مي‌كنيد، پاسخ مي‌دهد: «شما و بقيه مشتريان نبايد نگران چنين موضوعي باشید، چون اگر كار ما غيرقانوني بود انجام نمي‌داديم. در واقع ما از بانك مركزي اجازه لازم اين كار را گرفتيم. بر فرض محال هم اگر فردا بانك مركزي بگويد شما بايد فقط 7درصد سود بدهيد، ارتباطي به توافق ما با مشترياني كه پيش از اين پول‌شان را نزد ما سپرده كوتاه مدت گذاشته‌اند، ندارد و ما همان رقم هنگام افتتاح حساب را تا ريال آخر پرداخت مي‌كنيم.»
اما بانك‌هاي ديگر با احتياط بيشتري در پوسترهاي تبليغاتي و گفته‌هاي كارمندان‌شان از سود بيش از 7 درصد براي سپرده‌هاي روزشمار خبر مي‌دهند. بانك پارسيان در كنار سپرده كوتاه مدت روزشمار كه 7 درصد سود دارد، سپرده كوتاه مدت ويژه را با 10 درصد سود به مشتريانش پيشنهاد مي‌كند. بانك تجارت هم به همين شكل عمل مي‌كند. اما براي سپرده كوتاه مدت ويژه‌اش كه 10درصد سود دارد شرط گذاشته كه حداقل بايد 3 ماه سپرده نزد بانك باقي بماند. بانك رفاه هم در قالب طرح‌هاي مختلف سعي كرده سود بيشتري براي سپرده‌هاي روزشمار كوتاه مدتش لحاظ كند. به عنوان مثال در طرح «درخشان» اين بانك تا 12 درصد سود به سپرده‌هاي كوتاه مدت تعلق مي‌گيرد؛ حتي اگر مشتري بعد از يك ماه حساب خود را هم ببندد باز هم همان 12 درصد برايش محاسبه مي‌شود.
بانك سرمايه هم مانند موسسه اعتباري ثامن بر حسب ميزان سپرده مشتريانش سودي متفاوت و روزشمار مي‌دهد. اين بانك تنها تا مبلغ 5ميليون تومان سقف مورد نظر بانك مركزي را رعايت مي‌كند و 7 درصد سود مي‌دهد و بالاي 5 ميليون تومان اين سود دو برابر شده و 14 درصد به مشتريان تعلق مي‌گيرد.
بانك‌ها سود مي‌برند
اما دليل اصلي اين اقدام بانك‌ها و موسسات مالي و اعتباري چيست؟ ايرج نديمي نماينده لاهيجان در مجلس و عضو كميسيون اقتصادي در مجلس به تهران امروز مي‌گويد: «به‌طور كلي تامين مالي دليل اصلي اين دور زدن قانون است. در واقع بانك‌ها با احتساب 84هزار ميليارد توماني كه معوقات و مشكوك‌الوصول دارند، طبيعي است دست به چنين اقداماتي بزنند. در واقع بخشي از آن به اين موضوع بر مي‌گردد. دليل ديگر هم چراغ سبز بانك مركزي براي جمع‌آوري نقدينگي از جامعه در آخر سال است.»
به اعتقاد اين نماينده مجلس، كسب سود هم يكي از دلايل اين رفتار بانك‌هاست. او مي‌گويد: «در واقع بانك‌ها خودشان به‌دنبال حداكثر سود هستند و پروژه‌هايي را در دست گرفته‌اند كه ميزان سودشان از تورم جامعه كمتر نيست. براي همين و به عنوان مثال نقدينگي را از استاني مانند گيلان جمع‌آوري مي‌كنند و آن را در پروژه‌اي سودده در استان تهران يا خراسان خرج مي‌كنند و چنان به سود نهايي خود اطميان دارند كه در اين رهگذر اگر چند درصد سود بيشتر به سپرده‌هاي كوتاه مدت بدهند، اتفاقي نمي‌افتد.»
کد خبر:
37843
تاریخ انتشار: 2 اسفند 1391 - 10:44
تهران امروز- به‌طور كلي تامين مالي دليل اصلي اين دور زدن قانون است. در واقع بانك‌ها با احتساب 84هزار ميليارد توماني كه معوقات و مشكوك‌الوصول دارند، طبيعي است دست به چنين اقداماتي بزنند. در واقع بخشي از آن به اين موضوع بر مي‌گردد. دليل ديگر هم چراغ سبز بانك مركزي براي جمع‌آوري نقدينگي از جامعه در آخر سال است
با اينكه بر اساس دستورالعمل بانك مركزي، بانك‌ها و موسسات مالي اعتباري نبايد بيش از 7درصد سود روزشمار به مشتريان اختصاص دهند، در عمل تنها اين قانون روي كاغذ اعمال مي‌شود و بسياري از بانك‌ها به صورت آشكار بيش از اين رقم سود روزشمار پرداخت مي‌كنند. معاون شعبه يكي از بانك‌ها درخصوص ناديده گرفتن اين دستورالعمل مي‌گويد: «در واقع توافق نانوشته‌اي بين ما و بانك مركزي هست كه ما مي‌توانيم به هر صورتي كه ممكن است نقدينگي مردم را جذب كنيم.» نكته‌اي كه ايرج نديمي عضو كميسيون اقتصادي مجلس به شكلي ديگر آن را تاييد مي‌كند: «گزاره بي‌اطلاع بودن بانك مركزي از اين تخلف مردود است چون موضوعي بسيار آشكار است. اما اينكه چرا بانك مركزي اغماض مي‌كند يا اغماض نمي‌كند و برخورد كرده ولي آن را اعلام نمي‌كند به اين دليل است كه بيش از هر نهاد ديگري از وضعيت حقيقي بانك‌ها و حجم عظيم 84 هزار ميليارد تومان معوقات خبر دارد و همانگونه كه خودش از طريق پيش‌فروش سكه قصد جمع‌آوري نقدينگي را در جامعه دارد به بانك‌ها هم اجازه داده تا در قالب طرح‌هاي سپرده‌گذاري ويژه و كوتاه‌مدت، نقدينگي در دست مردم را جمع و در پروژه‌هاي سودآور خود صرف كنند.»
روز اول ماه آخر سال؛ بانك‌هاي مركز شهر با ازدحام مشتريان روبه‌رو هستند. اما براي كارمندان ساده پشت باجه‌ها هم اين امر بديهي است كه مشتري‌ای كه قصد دارد دارايي‌اش را در قالب سپرده‌گذاري كوتاه مدت به بانك بسپارد، مي‌توان بدون نوبت به او خدمات داد. هر چند بيشتر كارمندان توجيه هستند كه نبايد بيش از 7 درصد سود به حساب‌هاي سپرده كوتاه مدت پرداخت، اما با خلأهاي قانوني و ميان‌برهايي كه موسسه متبوع‌شان براي پيشنهاد سود بيشتر به مشتريان فراهم كرده، آشنا هستند. در يكي از شعب مركز شهر بانك انصار، معاون شعبه بعد از اينكه تاكيد مي‌كند، سود سپرده كوتاه‌مدت روزشمار توسط بانك مركزي 7درصد تعيين شده با رويي خوش اضافه مي‌كند: «البته اگر شما مبلغي بالاي 10ميليون تومان سرمايه‌گذاري كنيد ما هم بيش از 10درصد سود بيشتر مي‌دهيم و سود سپرده كوتاه‌مدت روزشمار ما 17.5 درصد مي‌شود.» البته بانك‌ها بسته به نوع تبليغات و سياست تعيين شده، توسط مديران‌شان اين دور زدن‌هاي قانوني را به اشكال متفاوت اجرا مي‌كنند. كارمند بخش سپرده‌هاي بانك كار‌آفرين هم بعد از اينكه رقم 7درصدي تعيين شده توسط بانك مركزي را يادآوري مي‌كند، به سرعت ادامه مي‌دهد: «البته بانك كار‌آفرين اين امكان را براي شما فراهم كرده تا با خريد «اوراق گواهي سپرده‌گذاري» 20 درصد سود روزشمار بگيريد.» اگر به اين كارمند دستورالعمل بانك مركزي را يادآور شويد كه تنها 7درصد را براي سپرده‌هاي روزشمار مجاز مي‌داند با لبخندي كه تصنعي است تاكيد مي‌كند: «ما 20 درصد سود را براي اورق سپرده مي‌دهيم و حساب‌هاي روزشمار ما هم همان 7درصد است.» اين در حالي است كه در سراسر اين شعبه تنها عدد 20درصد بر پوسترهاي تبليغاتي بانك در مقابل سپرده كوتاه مدت نقش بسته و خبري از 7درصدي كه بايد به صورت قانوني به سپرده‌هاي كوتاه مدت پرداخت شود، در آگهي‌ها ديده نمي‌شود. بانک کشاورزی هم با اینکه سود سپرده کوتاه مدت روزشمار را 7درصد اعلام می کند، اما با طرح تبسم تا 32درصد سود به مشتریان خود می دهد. کارمند یکی از شعب این بانک می‌گوید: «کاری که بانک پاسارگاد و سرمایه با طرح‌هایی مانند حساب ویژه عمر انجام می‌دهند را ما در طرح تبسم پیش‌بینی کردیم و به مشتریان خود ارائه می‌کنیم.»
راه‌هاي دور زدن قانون
در حالي كه بانك‌هاي دولتي تا حد امكان سعي دارند فعاليت خود را قانوني جلوه دهند و طرح‌هاي «سپرده كوتاه مدت ويژه» كه براي دور زدن دستورالعمل بانك مركزي تهيه كرده‌اند را در كنار «سود روزشمار 7 درصد» برجسته كرده‌اند؛ موسسات مالي و اعتباري بي‌هيچ پرده‌پوشي سودهاي روز شمار بالاي 18 درصد را تبليغ مي‌كنند.
تعاوني اعتباري ثامن يكي از آنهاست. روي شيشه ورودي در يكي از شعب اين موسسه با حروف درشت از سود 18 تا 19.5 درصد به سپرده‌هاي كوتاه مدت روزشمار، به مشتريان خوش‌‌آمد مي‌گويد. محسن ساداتي بازنشسته نيروهاي مسلح در مقابل يكي از باجه‌ها با دقت اعدادي را يادداشت مي‌كند. او يكي از كساني است كه قصد دارد از اين امكان موسسه مالي اعتباري ثامن استفاده كند. اگر به او بگویيد كه اين اقدام موسسه برخلاف دستورالعمل بانك مركزي است و سود روزشمار قانوني فقط 7 درصد است، نگاهي با تعجب به شما مي‌اندازد و مي‌گويد: «ما كه جراتش را نداريم برويم سكه و دلار بخريم. حالا چه اشكالي دارد در حالي كه همه چيز گران مي‌شود و ارزش پول ما كم مي‌شود، 19درصد سود به ما بدهند. من اين پول را براي خريد خانه پسرم كنار گذاشتم كه بعد از عيد عروسي‌اش است. پولم را در حساب قرض‌الحسنه همسرم گذاشته بودم كه چيزي برنده نشد، حالا آمدم اينجا تا آن موقع اينجا بماند تا بيشتر از اين ارزشش كم نشود.» او درخصوص ميزان سرمايه‌گذاري‌اش مي‌گويد: «من 35 ميليون دارم كه اينجا 19 درصد سود مي‌دهند. اگر بالاي 50 ميليون بود سودش 19.5 درصد مي‌شد. مثل اينكه زير 20 ميليون هم تا 18 درصد سود مي‌دهند. خدا پدرشان را بيامرزد.»
كارمند بخش تسهيلات اين موسسه مالي و اعتباري در واكنش به اين سوال كه بانك مركزي سود روزشمار را 7درصد اعلام كرده و اگر بخواهد جلوي اين نوع پرداخت سود را در موسسه شما بگيرد چگونه از مشتري‌ها جبران خسارت مي‌كنيد، پاسخ مي‌دهد: «شما و بقيه مشتريان نبايد نگران چنين موضوعي باشید، چون اگر كار ما غيرقانوني بود انجام نمي‌داديم. در واقع ما از بانك مركزي اجازه لازم اين كار را گرفتيم. بر فرض محال هم اگر فردا بانك مركزي بگويد شما بايد فقط 7درصد سود بدهيد، ارتباطي به توافق ما با مشترياني كه پيش از اين پول‌شان را نزد ما سپرده كوتاه مدت گذاشته‌اند، ندارد و ما همان رقم هنگام افتتاح حساب را تا ريال آخر پرداخت مي‌كنيم.»
اما بانك‌هاي ديگر با احتياط بيشتري در پوسترهاي تبليغاتي و گفته‌هاي كارمندان‌شان از سود بيش از 7 درصد براي سپرده‌هاي روزشمار خبر مي‌دهند. بانك پارسيان در كنار سپرده كوتاه مدت روزشمار كه 7 درصد سود دارد، سپرده كوتاه مدت ويژه را با 10 درصد سود به مشتريانش پيشنهاد مي‌كند. بانك تجارت هم به همين شكل عمل مي‌كند. اما براي سپرده كوتاه مدت ويژه‌اش كه 10درصد سود دارد شرط گذاشته كه حداقل بايد 3 ماه سپرده نزد بانك باقي بماند. بانك رفاه هم در قالب طرح‌هاي مختلف سعي كرده سود بيشتري براي سپرده‌هاي روزشمار كوتاه مدتش لحاظ كند. به عنوان مثال در طرح «درخشان» اين بانك تا 12 درصد سود به سپرده‌هاي كوتاه مدت تعلق مي‌گيرد؛ حتي اگر مشتري بعد از يك ماه حساب خود را هم ببندد باز هم همان 12 درصد برايش محاسبه مي‌شود.
بانك سرمايه هم مانند موسسه اعتباري ثامن بر حسب ميزان سپرده مشتريانش سودي متفاوت و روزشمار مي‌دهد. اين بانك تنها تا مبلغ 5ميليون تومان سقف مورد نظر بانك مركزي را رعايت مي‌كند و 7 درصد سود مي‌دهد و بالاي 5 ميليون تومان اين سود دو برابر شده و 14 درصد به مشتريان تعلق مي‌گيرد.
بانك‌ها سود مي‌برند
اما دليل اصلي اين اقدام بانك‌ها و موسسات مالي و اعتباري چيست؟ ايرج نديمي نماينده لاهيجان در مجلس و عضو كميسيون اقتصادي در مجلس به تهران امروز مي‌گويد: «به‌طور كلي تامين مالي دليل اصلي اين دور زدن قانون است. در واقع بانك‌ها با احتساب 84هزار ميليارد توماني كه معوقات و مشكوك‌الوصول دارند، طبيعي است دست به چنين اقداماتي بزنند. در واقع بخشي از آن به اين موضوع بر مي‌گردد. دليل ديگر هم چراغ سبز بانك مركزي براي جمع‌آوري نقدينگي از جامعه در آخر سال است.»
به اعتقاد اين نماينده مجلس، كسب سود هم يكي از دلايل اين رفتار بانك‌هاست. او مي‌گويد: «در واقع بانك‌ها خودشان به‌دنبال حداكثر سود هستند و پروژه‌هايي را در دست گرفته‌اند كه ميزان سودشان از تورم جامعه كمتر نيست. براي همين و به عنوان مثال نقدينگي را از استاني مانند گيلان جمع‌آوري مي‌كنند و آن را در پروژه‌اي سودده در استان تهران يا خراسان خرج مي‌كنند و چنان به سود نهايي خود اطميان دارند كه در اين رهگذر اگر چند درصد سود بيشتر به سپرده‌هاي كوتاه مدت بدهند، اتفاقي نمي‌افتد.»
