شاخص کل بورس به طور تقریبی طی دو ماه گذشته 38 درصد رشد کرده است که در این مدت کوتاه رشد بسیار قابل توجهی است. و عملا با توجه به اینکه شاخص بورس میانگین وزنی از قیمت سهام معامله شده است، قیمت سهام شرکت‌های بزرگ مثل شرکت‌های معدنی، فلزی، پتروشیمی و هلدینگ‌های بزرگ طی دو ماه گذشته حدودا بین 60 تا 70 درصد رشد داشته‌اند که رشد بسیار بالایی است. اگر ما بخواهیم دلیل این رشد را بدانیم، باید چند ماه به عقب بازگردیم، یعنی به پاییز و اوایل زمستان 97. بورس در این مقطع زمانی در یک مدت تقریبا کوتاه دچار افت نسبتا شدیدی شد که دو دلیل عمده داشت؛ اول، افت قیمت جهانی مواد خام و دوم، نگرانی فعالان بازار از کاهش حجم فعالیت شرکت‌های تولیدی به‌ویژه شرکت‌های صادرات‌محور ناشی از تحریم. بنابراین رشد امروز بازار سرمایه به دو دلیل مربوط می‌شود؛ اول اینکه قیمت جهانی مواد خام از اوایل زمستان سال گذشته به‌تدریج شروع به رشد کرد و دوم اینکه طبق گزارش‌هایی که شرکت‌های بورسی ماهانه در سایت کدال منتشر می‌کنند، نگرانی که در بازار وجود داشت به آن شدت و حدت اتفاق نیفتاد و شرکت‌های بورسی توانستند محصولاتشان را بفروشند و صادر کنند. این دلایل در کنار تورمی که بر اقتصاد ایران حاکم است و افزایش قیمت برخی کالاهای داخلی مثل کالاهای شوینده و... مزید بر علت شدند تا درآمد شرکت‌های تولیدی و درنتیجه سودآوری آنها با افزایش مواجه شود. پس این دلایلی که برشمردم باعث رشد قیمت سهام و نهایتا رشد شاخص بورس شدند. نکته‌ای که وجود دارد این است که اگر قرار باشد رشد بازار به همین سرعت و شدت ادامه پیدا کند، چون به‌ویژه طی چند روز کاری گذشته شاخص بورس رشد بسیار سریعی را ثبت کرده است، به نظر می‌رسد ظرف چند روز آینده قیمت سهام شرکت‌ها در بورس به اهداف قیمتی خود که می‌بایست در تابستان امسال برسد، رسیده است. بنابراین ما به جایی می‌رسیم که دیگر تقاضا و نقدینگی کافی برای حمایت از قیمت سهام در سطوح بالاتر وجود نخواهد داشت. یعنی از یک طرف تقاضا کاهش پیدا می‌کند و از طرف دیگر عرضه بالا می‌رود، به این دلیل که قیمت سهام به اندازه‌ای رشد کرده است که همه در سود قرار می‌‌‌گیرند. و فروشندگان سهام می‌توانند اقدام به شناسایی سودهای بالا کنند. بنابراین تحلیل من این است که اگر رشد بورس به همین صورت ادامه داشته باشند، ظرف چند روز آینده بازار به سقف خودش می‌رسد و احتمالا ما شاهد ریزش بازار خواهیم بود. ولی با فرض ثبات متغیرهای تاثیرگذار بر بازار، نمی‌توان گفت امروز قیمت سهام حبابی شده است. فقط مشکلی که وجود دارد این است که رشد قیمت سهام در مدت کوتاهی اتفاق افتاده است.کاش کمی زمان سپری می‌شد و بعد ما این رشد بی‌سابقه را تجربه می‌کردیم. دلیل آن هم این است که فعلا گزینه‌های جایگزین برای سرمایه‌گذاری وجود ندارد و بازار سهام اصلی‌ترین گزینه برای سرمایه‌گذاری است. چون از طرفی سیستم بانکی فعلا سودهای قابل توجهی را به سپرده‌گذاران نمی‌دهد و از طرف دیگر قیمت‌ها در بازار مسکن به سطحی رسیده که تقاضایی برای ملک وجود ندارد.

* تحلیلگر بازار سرمایه