يکي از بزرگترين مشکلاتي که در حوزه املاک و مستغلات کشور داريم موضوع کشف قيمت بود و اصطلاحا بازار از نظر اطلاعاتي کارا نبوده است. تعبير عاميانهاش اين است که هر مالکي خودش تشخيص ميداده که چه قيمتي را براي ملکش پيشنهاد دهد. گاهي در يک کوچه، يک ساختمان و چهار آپارتمان مشابه چهار قيمت متفاوت داده ميشد و هيچکس هم نميتوانست مبنا و معياري را براي آن بيان کند. يکي از بزرگترين محاسني که اگر بورس املاک و مستغلات خوب اجرا شود و شبيه ارز محدوديتهايي را نداشته باشد که قابليت اتکاي آن زير سوال برود، ميتواند داشته باشد، بحث کشف قيمت است که بهنظر ميرسد در مناطق و بخشهاي مختلف اين امکان را پيدا ميکنيم که کشف قيمت بهتري داشته باشيم و افراد حداقل با يک پيشذهنيت در دامنه معقولي بتوانند دنبال آپارتمان بگردند. البته من نميدانم که آيا معاملات به صورت فيزيکي است يا اوراقي و مالي هم هست، اما متعارف اين است که حتما بايد معاملات اوراقي هم انجام شود و آن زمان نتيجهاش اين خواهد شد که مانند آنچه که در باقي بازارها نظير بورس کالا داشتيم، عدهاي هستند که نياز به خريد خانه دارند و عده ديگري نيز وجود دارند که به خانه بهعنوان کالاي مصرفي نگاه نميکنند و ميخواهند در اين حوزه سرمايهگذاري و از نوسانات قيمت آن استفاده کنند. اينها به جاي اينکه بازار مسکن را با تلاطم مواجه کنند، ميتوانند روي داراييهاي مالي با پشتوانه املاک و مستغلات يا اصطلاحا ريسک افزايش و کاهش ارزش املاک، خريد و فروش کنند بدون اينکه بخواهند روي قيمت املاک و مستغلات تاثير بگذارند. بهنظرم اين هم يکي از کارکردهاي خيلي خوب اين بازار است که ميتواند جلوي تلاطمها را بگيرد. يعني بين کسي که اصطلاحا به دنبال نوسانگيري و سرمايهگذاري روي ريسک افزايش و کاهش ارزش املاک و مستغلات است و کسي که واقعا نيازمند داشتن ملک است، تفاوتي حاصل ميشود. حتما اين بازار ميتواند بازار معاملاتي مسکن را حرفهايتر و از اين وضعيت خارج کند. همين الان هم در اندازههاي خيلي کوچکتر مجموعهها و موسساتي اين کارها را انجام دادهاند. بهعنوان مثال مجموعهاي در يکسري از مناطق خاص 20 شعبه افتتاح کرده و زمان مراجعه افراد به تعبير آژانس املاک و مستغلات، بهجاي اينکه پروفايل آن 100 ملک و 200 پرونده داشته باشد، آن مجموعه ادعا ميکند که دو هزار پرونده و ملک دارد، طبيعتا زمانيکه بورس املاک و مستغلات وجود داشته باشد، ميتوانيم چندين برابر اين مورد اطلاعات را در اختيار داشته باشيم و زمانيکه تمامي عرضهکنندگان و متقاضيان يکجا جمع شوند و اطلاعات شفافي از ملکشان ارائه دهند، طبيعتا بازار از نظر کشف قيمت به بازار حرفهاي نزديکتر خواهد شد. يکسري اتفاقات ديگر هم ميافتد و آن هم کمشدن ريسکهاي غيرسيستماتيک در اين بازار است.
آرمان ملی