به گزارش اتاق خبر، روابط دو کشور حتي در شرايط سخت هم همواره برقرار بوده است. همچنين دولت سوئيس علاوه بر اينکه حافظ منافع آمريکا در ايران است، حافظ منافع ايران در کانادا و حافظ منافع متقابل ايران و عربستان در دو کشور بوده و بنابراين علاوه بر ابعاد دوجانبه، روابط دو کشور داراي گستردگي موضوعي در اين ارتباط نيزهست. اين روابط در سطوح مختلف در چارچوب نقشه راهي است که در سفر سال 95 رئيسجمهور سوئيس به تهران پيريزي و متعاقب آن در سفر رئيسجمهور ايران به سوئيس مورد تاييد قرار گرفت. درخصوص تماسهاي پومپئو با وزير خارجه سوئيس نيز برخي بر اين باور هستند که اين سفر ربطي به مسائل روابط ايران و آمريکا ندارد و اين سفر از قبل و در چارچوب روابط دوجانبه و سفرهاي منظم وزراي خارجه دو کشور برنامهريزي شده اما برخي نيز سوئيس را حامل پيامهايي براي ايران ميدانند. از سوي ديگر به نظر ميرسد وزير امورخارجه آمريکا تلاش ميکند کشورهاي ثالث را از روابط عادي با ايران منصرف کند که البته تاکنون شکست خورده است. همانطور که در موضوع سفر مديرکل آژانس به تهران هم شکست خوردند. در راستاي بررسي اين مساله «آرمان ملي» گفتوگويي با علياصغر زرگر، کارشناس مسائل بينالملل داشته است که در ادامه ميخوانيد.
امروزه نقش سوئيس در عرصه بينالمللي و در ارتباط با ايران چگونه ترسيم شده است؟
سوئيس يکي از کشورهاي بيطرف در عرصه جهاني است که در واقع سالهاي زيادي حافظ منافع ايالاتمتحده در ايران است. وقتي يک کشور حافظ منافع کشوري ديگر است در کنار سفارتخانه خود يک دفتر براي حفظ منافع کشور ثالث ايجاد ميکند. زماني که ميان ايران و ايالاتمتحده مشکلي پيش ميآيد سفير سوئيس در تهران احضار ميشود و اگر مقرر شود پيغامي نيز براي ايالاتمتحده ارسال شود بازهم از طريق سفارت سوئيس انجام ميشود. اين امر براي آمريکا نيز صدق ميکند. سفر وزير امورخارجه سوئيس به ايران را نبايد يک اتفاق تازه و بيسابقه قلمداد کرد زيرا در راستاي تعاملات ديپلماتيک است. سوئيس در زمان تحريم بر اين باور بود که بايد با ايران همکاري کرد و سياستهاي خصمانه راه به جايي نميبرد و به نحوي در سختيها هم در کنار ايران بوده است. از نظر تبادل دارو و غذا سوئيس همواره در تلاش بوده است تا به ايران کمک کند. در برههاي زمان به دنبال سرمايهگذاري 20 ميليارد دلاري در صنعت گاز ايران بودند و يکي از حاميان خطلوله گاز ايران به اروپا بوده است. بنابراين سوئيس منافع خاصي در ايران دارد و همواره بهعنوان يک عامل صلح عمل ميکند. اين موضع رسمي سوئيس در جهان پرتنش امروز است.
وزير امورخارجه سوئيس در سفر به ايران حامل پيامي خاص است؟
شکي نيست که در آخرين روزهاي منتهي به انتخابات رياستجمهوري آمريکا، مقامات اين کشور تلاش ميکنند تا به جاي بحرانسازي تا حدودي نظر ايران را به سمت خود جلب کنند زيرا در عرصه تنشزايي به نتيجه نرسيدهاند. اين هدف جديد آمريکا چند وجه دارد. ايران به التهابات و تنشها در منطقه عليه آمريکا اقدامي انجام ندهد زيرا آنها به نظر ميرسد در نزديکي انتخابات به دنبال جنگ جديدي نيستند. آنها نميخواهند مساله تفاهم امارات و رژيمصهيونيستي در اين روزها گريبان آنها را بگيرد. در خاورميانه چالشهاي زيادي براي آمريکا وجود دارد و از هرگونه اتفاق در هر نقطه از اين منطقه هراس دارند و به همين علت امروزه بهصورت مداوم نيروهاي خود را جابهجا کرده يا از تعداد آنها کم ميکنند. ترامپ امروزه حفظ آرامش در خاورميانه را ميخواهد زيرا به اين نتيجه رسيده است که ميتواند ابزار بهتري براي او باشد. اين حفظ آرامش و خواست متقابل آن از ايران يکي از پيامهايي است که ممکن است از طريق سفير سوئيس به ايران منتقل شده باشد.
آيا ممکن است به واسطه سوئيس اندکي از فشار تحريمها عليه ايران در همين راستا کاهش يابد؟
سوئيس همواره حامي گشايش عليه ايران بوده و ممکن است در اين برهه زماني نيز رقم بخورد. آمريکا هرچند سياست خود را حفظ کرده است اما در اين ميان کانال مالي سوئيس ميتواند مثبت واقع شود. مديريت تنشها شايد پيام خود سوئيسيها براي ايران باشد و عنوان کنند که ايران منتظر انتخابات رياستجمهوري ايالاتمتحده بماند و اقدامي تنشزا انجام دهد و به اقدامات تحريکآميز برخي کشورها در منطقه نيز واکنش نشان ندهد. در اين ميان اگر ترامپ در انتخابات رياستجمهوري به پيروزي برسد به نظر من يک اولتيماتوم در نظر خواهد گرفت تا با ايران ديدار کند و شايد پس از آن اقدامي انجام دهد اما امروز بعيد به نظر ميرسد اتفاقي بيفتد. يکي ديگر از پيامهايي که ممکن است سوئيس حامل آن براي ايران باشد ادامه روند تبادل زندانيان دو کشور است که اين نيز در راستاي همان برنامه و نقش صلحآميز اين کشور است. معمولا وزراي خارجهاي که به ايران ميآيند براي روابط دوجانبه بيشتر تلاش ميکنند اما به علت اينکه ايران روابط پيچيده مستقيمي با سوئيس ندارد موارد جانبي قطعا مطرح خواهد شد. اينکه وزير امورخارجه سوئيس به شهرهاي مختلف ايران سفر ميکند و از مناطق فرهنگي و تاريخي ايران بازديد ميکند خود بيانگر اين است که اين کشور از سوي ديگر و در وراي مسائل جانبي به دنبال گسترش روابط خود با ايران است و به آينده روابط دو کشور خوشبين است. در اين ميان موضع ايران و ايالاتمتحده مشخص است و صرفا بايد منتظر بود. اين روزها قطعا اتفاق عجيب و غريبي رقم نخواهد خورد و اگر به دنبال اتفاقات کمسابقه هستيم بايد منتظر نتايج انتخابات آمريکا بود.