به گزارش اتاق خبر، به نقل از بازار، اختلاف قیمت 350 میلیون تومانی یکی از محصولات جدید خودروسازان، از کارخانه تا بازار، سبب ایجاد رکود در معاملات خودرویی شده است. ازسوی حجم انبوهی از خودروها در کف کارخانه‌ها به دلیل نبود قطعات انباشت شده است. این موارد ریشه در عدم پرداخت مطالبات به موقع قطعه سازان از سوی خودروسازان دارد. زمانی که اقتصاد یک صنعت را نتوان کنترل و هدایت کرد، رابطه عرضه و تقاضا در بازار دچار ناپایداری شده و قیمت محصولات به طور چشمگیری افزایش خواهد داشت. گاهی شنیده می‌شود که نبود وزیر صمت برای کنترل صنعت خودرو، مشکلات را دوچندان کرده است.
راهبردی برای کنترل نقدینگی از سوی دولت
سخنگو کمیسیون صنایع و معادن مجلس ضمن اشاره به فاصله قیمتی خودرو از کارخانه تا بازار، بیان کرد: «اگر این فاصله افزایش یابد، بازار آشفته تر و سوداگری در آن بیشتر خواهد شد. سرازیر شدن نقدینگی از بورس به سمت بازار خودرو سبب ایجاد قیمت کاذب شده است.» خودرو نیز یک موضوع چند وجهی بوده که بحث تولید توام با عرضه و تقاضا در این حوزه نقش گسترده دارد. این گستردگی گاهی سبب پیچیده شدن بازار خواهند شد.
حجت اله فیروزی با بیان اینکه اگر قرار باشد در حوزه خودرو کار اساسی ایجاد شود، نباید دستوری با حوزه‌های اقتصادی برخورد کرد، افزود: اگر قوانینی از در حوزه خودرو تعیین شده یا از سوی وزارت صمت مقرارتی تنظیم و خودروسازان راهبردی دارند، همه این مسائل درمان اساسی برای صنعت خودرو نخواهد بود. اگر دولت، مجلس و خودروسازان اقدامی انجام دهند، قطعا مقطعی و کوتاه مدت بوده و تاثیر چندانی در صنعت نخواهد داشت.
ساماندهی خودرو از صنعت تا بازار
وی با اشاره به اینکه در کمیسیون صنعت و معدن کارگروهی با طرح ساماندهی صنعت خودرو تشکیل شده، گفت: در این طرح از قطعه‌سازی، تولید خودرو، عرضه خودرو، عدم تعهد خودروسازان و... جرم انگاری شده و این موضوعات را به جرم تلقی کرده برای آن نیز مجازات تعین شده است.
فیروزی با اعلام اینکه برای حل مشکلات خودرو را به عرضه در بورس باید برد و سازوکاری برای آن نیز در نظر گرفته شده، بیان کرد: خودروسازانی که تولیدات آن‌ها سقف پایینی دارد، الزام این مورد را ندارند. قیمت خودرو اگر در بورس عرضه شود، درصد کمی بالاتر از قیمت تمام شده است. برای مطلع‌سازی مشتریان از این قضیه خودروساز موظف است سامانه‌ای تعبیه کند که میزان مبلغ قطعات خریداری شده را به نمایش بگذارد. این سامانه باید به مدت 5 سال در انظار عمومی قرار داشته تا عموم مردم بتوانند قیمت قطعات و اجزای که سبب ایجاد ساختار یک خودرو شده را مشاهده و ارزیابی و بررسی کنند.
وی با اعلام اینکه برای کنترل و نظارت این فرآیند از سوی خودروسازان که تخلف در آن انجام ندهند، گفت: «سیستم‌های نظارت تعبیه شده که این فرآیند را خودروسازان دور نزنند، قراردادهایشان را باید با قطعه سازان افشا و اعلام کنند.» ازسوی یکی از چالش‌های اصلی صنعت خودرو عدم پرداخت به موقع پول قطعه‌سازان از سوی خودروسازان است. برای حل این مشکل، اگر خودرو در بورس عرضه شود، از محل فروش خودرو، مطالبات قطعه سازان پرداخت خواهد شد.
فیروزی گفت؛ اگر بیشتر از سود خودروسازان، خودرو فروخته شود، پول آن به جیب تولید کننده نخواهد رفت. بلکه در هصندوقی نزد وزارت صمت نگهداری خواهد شد تا در صورت ارتقا کیفیت و بهبود محصولات به عنوان پاداش و ایجاد انگیزه به خودروسازان پرداخت شود. همچنین سیستمی دیده شده در زمان فروش خودرو، بیمه خودرو با خودروسازان است.
دولت برنامه کنترل سرمایه عرضه کند
یک عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس ضمن اشاره به اینکه اساسی‌ترین مشکلی که تا کنون دولت نتوانسته آن را حل کند، نقدینگی است، گفت: «هر روز نقدینگی به سمتی حرکت می‌کند، بورس تا کمی سیر نزولی به خود گرفت، سرمایه سرگردان از آنجا خارج و به سمت بازار خودرو سرازیر شد. پس از مدتی نیز بازار خودرو اشباع می‌شود و به سمت طلا، مسکن و... می‌رود. برای نقدینگی باید فکری کرد که به سمت تولید و اشتغال برود، تا این هدف محقق نشود همین وضعیت را شاهد خواهیم بود. بهترین کار این هست که دولت برنامه‌ای بدهد، برنامه باید این باشد که نقدینگی جامعه را به سمت تولید و اشتغال هدایت کند. دولت با نداشتن برنامه هم بورس را دچار مشکل کرده و هم مردم نمی‌دانند کجا سرمایه گذاری کنند. از سوی تولید به حاشیه رفته است.»
سید جواد حسینی کیا ضمن بیان راه‌حل برای کنترل نقدینگی افزود؛ قیمت خودرو در خودروسازی افزایش نیافته بلکه به دلیل حضور مافیا قیمت در بازار سیر صعودی دارد. از انجایی که مردم از سوی دولت برنامه‌ای نمی‌بینند، دنبال این هستند که پول خود را به سرمایه تبدیل تا ارزش خود را حفظ و بلکه ارزش افزوده هم داشته باشد. دولت در بورس ناموفق عملکرد، بیشتر از این ظرفیت برای مدیریت جامعه وجود داشت.
نقدینگی تنها مشکل صنعت خودرو نیست
وی افزود: اگر بخواهیم ظرفیت تولید را افزایش و به سمت ایجاد امنیت برای تولید کننده برویم، دولت نیز باید حمایت کند تا جهت دهی انجام شود. اکنون تولید مقرون به صرفه نبوده و مردم عمدتا به سمت دلالی می‌روند.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس به بیان سایر مشکلات صنعت خودرو پرداخت و ادامه داد: در هیچ کجای دنیا قطعه ساز خودروساز نبوده، اما در کشور این اتفاق رخ داده و سایه روی کیفیت خودرو می اندازد. هیچ کجای دنیا سهام دار هیات مدیره نیست، لذا این شرایط سبب عدم مشتری مداری در تولید خواهد شد. از مشکلات دیگر عرضه خودروبازار اشباع یک طرفه بدون رقابت برای تولید کننده خودرو است. زمانی که یک طرفه است رقابت پذیری ندارد، حاصل آن عدم رعایت استاندارد است. همچنین قیمت دستوری به جای عرضه و تقاضا بها خودرو را تعیین می‌کند و نباید فراموش کرد هزینه‌های سربار خودروسازی ایران زیاد است. تنها راه حل برای خروج از بحران فعلی صنعت خودرو، تحقق جهش تولید به واسطه ایجاد ثروت مولد برای صنعت است. اگر مردم از ارزش آفرینی ثروت در تولید مطلع شوند، سرمایه‌ها به بازارهای موازی منتقل نخواهد شد.
