در ماه های آخر پس از انتخابات ریاست جمهوری بسیاری از ناظران خارجی و فعالان اقتصادی با امیدواری روند مذاکرات بین دولت های ایران و آمریکا و متحدانش را پیگیری می کردند تغییر دولت و شرکت گسترده مردم در انتخابات ریاست جمهوری به نمایندگان جمهوری اسلامی ایران اعتبار جدیدی بخشیده بود که در ژنو به ثمر نشست .
علی دادپی، اقتصاد دان و استاد دانشگاه کلایتون دریاداشتی که در ویژه نامه ایام نوروز تجارت فردا منتشر شده ، آورده است در اولین توافقنامه بخشی از تحریم ها به مدت شش ماه لغو شد و ایران توانست به بخشی از درآمدهای نفتی اش را که در بانک های خارجی ذخیره شده بود دسترسی پیدا کند اگر این شش ماه مقدمه تغییرات پایدارتری باشند روند تحولات در آنها می تواند زمینه پیش بینی رویدادهای آینده را فراهم کند .
در یکی از بندهای توافقنامه ژنو ، دولت های طرف مذاکرده اعلام کردند تحریم صدور قطعات هواپیما و تجهیزات هواپیمایی به ایران به مدت شش ماه لغو می شود مطابق این توافقنامه شرکت های هواپیمایی ایرانی که رسما تحریم نشده بوند می توانستند قطعات مورد نیاز خود را تامین کنند . اعلام این توافق باعث امیدواری های بسیاری شد که شرکت های هواپیمایی ایرانی به ویژه ایران ایر خواهند توانست از تمام ظرفیت ناوگان خود استفاده کنند با این حال هفته های بعد ، نشان داد که از اعلام یک توافق تا اجرای آن راهی طولانی وجود دارد کم شدن تحریم ها به معنای کمرنگ شدن آنها نیست .
تنها چند هفته بعد از توافق ژنو نهادهای قنوانی در کشور ترکیه یک محموله موتورهای هواپیماهای ایرباس را توقیف کردند که توسط یک هواپیمایی ایرانی خریداری شده بود به نظر می رسید ماموران دولت ایالات متحده هنوز مطابق دستورالعمل های گذشته عمل می کردند و می گفتند . تقاضای رسمی شرکت های بوئینگ و جنرال الکتریک برای دریافت مجوز صدور قطعه و تجهیزات هواپیمایی به ایران هنوز بی پاسخ مانده است .به رغم توافق ژنو دستورات اجرایی و بخشنامه ها و مقررات تغییری نکرده اند با روند فعلی بعید است دراین ماه ها قطعه ای به ایران برسد.
تنها توافق های دیپماتیک کافی نیست
نباید کتمان کرد که تحریم های اعمال شده علیه ایران هزینه تجارت خارجی را افزایش داده اند .اگرچه فرایند مبادله کالا ادامه پیدا کرده است اما افزایش هزینه ها باعث خروج بسیاری ازفعالان اقتصادی و شرکت های بازرگانی از بازار تجارت بین ایران و آمریکا شده است . طولانی شدن تحریم ها این غیبت را طولانی تر کرده و باعث نابودی کانال های ارتباطی شده است . تحریم ها در مورد تعمیر و نگهداری هواپیما لغو شد ولی مسیری برای مبادله واقعی کالا و قطعات باز نشده است در فقدان این مسیر نه تولید کنندگان آمریکایی و نه شرکت های ایرانی نتوانستند از این فرصت بهره برداری لازم را بکنند .
در نگاه خوشبینانه درسال 1392 خورشیدی بخشی از تحریم ها لغو خواهد شد و روند حذف برخی دیگر شروع خواهد شد اما برای آنکه حذف این تحریم ها اثر مثبتی بر اقتصاد ایران داشته باشد و باعث افزایش حجم مبادله کالا و خدمات شود تنها توافق های دیپلماتیک کافی نیست ، فعالان اقتصادی دو طرف باید بکوشند تا دولت هایشان حرف را با عمل همراه کنند و گام هایی را بردارند که این توافقات دیپلماتیک را اجرایی کند تنها کم شدن تحریم ها کافی نیست در برخی موارد ، مانند صنایع هوایی و انرژی ، تحریم ها بیش از چند دهه مشغول تخریب زیرساخت های تجارت خارجی بوده اند این خرابی را نمی توان ظرف چند هفته بازسازی کرد .
آنچه باعث امیدواری است خوش بینی فعالان اقتصادی هردو طرف است . شرکت های ایرانی مانند بوئینگ به خوبی از مزایا و منافع اقتصای د فعالیت در بازار ایران خبر دارند ، آنها نیازمند فشاری ازطرف دولت ایران نیستند که به دولت خود برای مجوزهای لازم فشار بیاورند . بازار رقابت برای ورود و بازگشت به بازار ایران گرم است . در ژنو کمتر کسی از رفتار وزیر امور خارجه فرانسه خوشحال شد وقتی خلاف عرف دیپلماتیک به تنهایی موافقت اولیه را به هم زد ، ولی هیات اقتصادی فرانس با 145 همراه ، نمایندگان تمامی شرکت های فرانسوی، عازم تهران شد . آن گروه از رسانه های آمریکایی که رفتار خودسرانه فرانسه را تحسین کردند . امروز در باره شتابش برای بهره برداری از فرصتی که موافقتنامه ژنو فراهم کرده است سکوت می کنند . شاید آمریکایی ها دارند باور می کنند که هزینه تامین منافع اقتصادی دیگران را به تنهایی به دوش کشیده اند . جالب است که مشاهده کنیم بازگشت به اقتصاد ایران برای اروپاییان که در سال های گذشته ارتباط خود را با کشور ما حفظ کرده اند به مراتب ساده تر از آمریکاییان است .جایی که اروپاییان به سرعت و ظرف چند هفته عمل می کنند.
ایالات متحده هنوزدرگیر سنت تحریمی است که یه تنه به اجرا گذاشته است ، شرکت ها و بنگاه های اقتصادی اش نمی توانند از این فرصت حداکثر استفاده را ببرند . در سال 93 شاید این مهمترین بحث تحریم ها باشد . چطور کم شدن تحریم ها را به کمرنگ شدن آنها تبدیل کنیم تا همه طرف ها از این فرصت بهره ببرند . درصورت این بهره برداری اقتصادی است که توافقات دیپلماتیک پایدار
خواهند بود.
کد خبر:
56563
تاریخ انتشار: 3 فروردین 1393 - 13:46
در ماه های آخر پس از انتخابات ریاست جمهوری بسیاری از ناظران خارجی و فعالان اقتصادی با امیدواری روند مذاکرات بین دولت های ایران و آمریکا و متحدانش را پیگیری می کردند تغییر دولت و شرکت گسترده مردم در انتخابات ریاست جمهوری به نمایندگان جمهوری اسلامی ایران اعتبار جدیدی بخشیده بود که در ژنو به ثمر نشست .
علی دادپی، اقتصاد دان و استاد دانشگاه کلایتون دریاداشتی که در ویژه نامه ایام نوروز تجارت فردا منتشر شده ، آورده است در اولین توافقنامه بخشی از تحریم ها به مدت شش ماه لغو شد و ایران توانست به بخشی از درآمدهای نفتی اش را که در بانک های خارجی ذخیره شده بود دسترسی پیدا کند اگر این شش ماه مقدمه تغییرات پایدارتری باشند روند تحولات در آنها می تواند زمینه پیش بینی رویدادهای آینده را فراهم کند .
در یکی از بندهای توافقنامه ژنو ، دولت های طرف مذاکرده اعلام کردند تحریم صدور قطعات هواپیما و تجهیزات هواپیمایی به ایران به مدت شش ماه لغو می شود مطابق این توافقنامه شرکت های هواپیمایی ایرانی که رسما تحریم نشده بوند می توانستند قطعات مورد نیاز خود را تامین کنند . اعلام این توافق باعث امیدواری های بسیاری شد که شرکت های هواپیمایی ایرانی به ویژه ایران ایر خواهند توانست از تمام ظرفیت ناوگان خود استفاده کنند با این حال هفته های بعد ، نشان داد که از اعلام یک توافق تا اجرای آن راهی طولانی وجود دارد کم شدن تحریم ها به معنای کمرنگ شدن آنها نیست .
تنها چند هفته بعد از توافق ژنو نهادهای قنوانی در کشور ترکیه یک محموله موتورهای هواپیماهای ایرباس را توقیف کردند که توسط یک هواپیمایی ایرانی خریداری شده بود به نظر می رسید ماموران دولت ایالات متحده هنوز مطابق دستورالعمل های گذشته عمل می کردند و می گفتند . تقاضای رسمی شرکت های بوئینگ و جنرال الکتریک برای دریافت مجوز صدور قطعه و تجهیزات هواپیمایی به ایران هنوز بی پاسخ مانده است .به رغم توافق ژنو دستورات اجرایی و بخشنامه ها و مقررات تغییری نکرده اند با روند فعلی بعید است دراین ماه ها قطعه ای به ایران برسد.
تنها توافق های دیپماتیک کافی نیست
نباید کتمان کرد که تحریم های اعمال شده علیه ایران هزینه تجارت خارجی را افزایش داده اند .اگرچه فرایند مبادله کالا ادامه پیدا کرده است اما افزایش هزینه ها باعث خروج بسیاری ازفعالان اقتصادی و شرکت های بازرگانی از بازار تجارت بین ایران و آمریکا شده است . طولانی شدن تحریم ها این غیبت را طولانی تر کرده و باعث نابودی کانال های ارتباطی شده است . تحریم ها در مورد تعمیر و نگهداری هواپیما لغو شد ولی مسیری برای مبادله واقعی کالا و قطعات باز نشده است در فقدان این مسیر نه تولید کنندگان آمریکایی و نه شرکت های ایرانی نتوانستند از این فرصت بهره برداری لازم را بکنند .
در نگاه خوشبینانه درسال 1392 خورشیدی بخشی از تحریم ها لغو خواهد شد و روند حذف برخی دیگر شروع خواهد شد اما برای آنکه حذف این تحریم ها اثر مثبتی بر اقتصاد ایران داشته باشد و باعث افزایش حجم مبادله کالا و خدمات شود تنها توافق های دیپلماتیک کافی نیست ، فعالان اقتصادی دو طرف باید بکوشند تا دولت هایشان حرف را با عمل همراه کنند و گام هایی را بردارند که این توافقات دیپلماتیک را اجرایی کند تنها کم شدن تحریم ها کافی نیست در برخی موارد ، مانند صنایع هوایی و انرژی ، تحریم ها بیش از چند دهه مشغول تخریب زیرساخت های تجارت خارجی بوده اند این خرابی را نمی توان ظرف چند هفته بازسازی کرد .
آنچه باعث امیدواری است خوش بینی فعالان اقتصادی هردو طرف است . شرکت های ایرانی مانند بوئینگ به خوبی از مزایا و منافع اقتصای د فعالیت در بازار ایران خبر دارند ، آنها نیازمند فشاری ازطرف دولت ایران نیستند که به دولت خود برای مجوزهای لازم فشار بیاورند . بازار رقابت برای ورود و بازگشت به بازار ایران گرم است . در ژنو کمتر کسی از رفتار وزیر امور خارجه فرانسه خوشحال شد وقتی خلاف عرف دیپلماتیک به تنهایی موافقت اولیه را به هم زد ، ولی هیات اقتصادی فرانس با 145 همراه ، نمایندگان تمامی شرکت های فرانسوی، عازم تهران شد . آن گروه از رسانه های آمریکایی که رفتار خودسرانه فرانسه را تحسین کردند . امروز در باره شتابش برای بهره برداری از فرصتی که موافقتنامه ژنو فراهم کرده است سکوت می کنند . شاید آمریکایی ها دارند باور می کنند که هزینه تامین منافع اقتصادی دیگران را به تنهایی به دوش کشیده اند . جالب است که مشاهده کنیم بازگشت به اقتصاد ایران برای اروپاییان که در سال های گذشته ارتباط خود را با کشور ما حفظ کرده اند به مراتب ساده تر از آمریکاییان است .جایی که اروپاییان به سرعت و ظرف چند هفته عمل می کنند.
ایالات متحده هنوزدرگیر سنت تحریمی است که یه تنه به اجرا گذاشته است ، شرکت ها و بنگاه های اقتصادی اش نمی توانند از این فرصت حداکثر استفاده را ببرند . در سال 93 شاید این مهمترین بحث تحریم ها باشد . چطور کم شدن تحریم ها را به کمرنگ شدن آنها تبدیل کنیم تا همه طرف ها از این فرصت بهره ببرند . درصورت این بهره برداری اقتصادی است که توافقات دیپلماتیک پایدار
خواهند بود.
کلید واژه ها :
