محمدحسين برخوردار اكنون چهره‌اي آشنا در ميان بازرگانان، صنعتگران، فعالان اقتصادي و مديران دولتي و البته روزنامه‌نگاران است. رييس هيات مديره مجمع واردات ۴ سال پيش در چنين روزهايي با جرات تمام و با عنوان رييس گروه واردكنندگان و نمايندگان شركت‌هاي دولتي در انتخابات اتاق تهران حاضر شد و با راي بالايي به اتاق راه يافت.
تجار اصيل منافع ملي‌را قرباني منافع شخصي نمي‌كنند
عضويت او در هيات رييسه اتاق بازرگاني، صنايع و معادن و كشاورزي تهران در ۴ سال گذشته و همچنين مشاركت فعال وي در كميسيون‌هاي اصلي اتاق، موجب شده است كه اطلاعات و تحليل‌هاي او به ويژه وقتي با پشتوانه كارشناسي از مقوله واردات دفاع مي‌كند، با واكنش منفي مواجه نشود. محمدحسين برخوردار معتقد است مجمع واردات يكي از نيرومندترين تشكل‌هاي بخش خصوصي ايران به حساب مي‌آيد كه در اين روزگار با پشتوانه دانش، تجربه، مهارت مديريتي و به ويژه اصالت در كار، توانسته است جاي خود را باز كند.
با وي درباره مسايل روز و همچنين فلسفه واردات و تفاوت‌هاي تجار اصيل و كساني كه ناگهان در اين عرصه پيدا مي‌شوند گفت‌وگو كرديم. صحبت‌هاي وي را درباره آنچه پرسيديم را در ادامه مي‌خوانيد:
ظلم تحريم
بدون ترديد و با استناد به متون معتبر و رفتارهاي دنياي مدرن و همچنين با نگاهي به آموزه‌هاي تجارت آزاد مي‌توان گفت كه روش تحريم اقتصاد ايران توسط غرب به ويژه ايالات متحده امريكا، ظلم به جامعه ايراني است. غربي‌ها به رهبري امريكا ۳۵ سال است كه اقتصاد ايران را زير فشار قرار داده‌اند و اين يك معضل بزرگ بر سر راه تجارت خارجي ايران بوده و هست. تشديد تحريم‌ها از اواخر سال ۱۳۸۹ به بهانه اينكه ايران مي‌خواهد سلاح هسته‌اي توليد كند، ظلم بزرگ‌تري است كه هم‌اكنون نيز شاهد آن هستيم. رهبران امريكا و ساير كشورهاي غربي خوب مي‌دانند كه ايران به دنبال توليد سلاح هسته‌اي نيست و حركت ايران به سمت بومي كردن توليد انرژي هسته‌اي را بهانه كرده‌اند. وقتي رهبر معظم انقلاب بارها تاكيد مي‌كنند كه ايران قصد توليد سلاح هسته‌اي ندارد بايد پذيرفت كه اين كار انجام نخواهد شد. رهبران غربي يك بار صداقت، شجاعت و توانايي ايران را در جنگ هشت سالهاي كه بر ايران تحميل كردند را ديده‌اند و مي‌دانند ايران تسليم زورگويي نخواهد شد اما مي‌خواهند ظلم خود را ادامه دهند، اما به نظر مي‌رسد كاري از پيش نخواهند برد.
تحريم و انحراف در تجارت
امريكا و كشورهاي همراه او در ۳۵ سال سپري شده با محاصره اقتصادي ايران نه تنها راه را بر تجارت آزاد و عادي ايران بستند، بلكه فضاي كار را براي زاد و رشد يك تفكر انحرافي در كسب و كار باز كردند. اين تفكر انحرافي، «خودكفايي در توليد همه چيز» در ميان برخي افراد در گروه‌ها بود. درست است كه تحميل تحريم‌ها بر اقتصاد ايران موجب شد كه ايرانيان در كسب برخي تكنولوژي‌هاي مورد نياز به مرحله خوبي برسند و آنها را در داخل توليد كنند. اما يك مسير اشتباه را باز كرد و آن توجيه مساله توليد همه كالاها در داخل بود.
راه را باز كردند
پس از پيدا كردن تفكر غيركارشناسي و زيان‌آوري كه معتقد بود همه چيز بايد در داخل توليد شود متاسفانه اجازه داده شد كه در شرايط كمبود سرمايه ارزي در همه سالهاي گذشته به ويژه دهه ۱۳۶۰، سرمايه‌گذاري در توليد هر كالايي بدون لحاظ كردن اينكه آيا در توليد آن كالا مزيت نسبي داريم يا نه شروع و شدت پيدا كرد. ساخت و راه‌اندازي هزاران هزار واحد توليدي كه تنها با اين توجيه كه مي‌خواهند كشور را خودكفا كنند و همچنين حمايت‌هاي ارزي، ريالي، فني، تعرفه‌اي و اقتصادي از آنها در دهه‌هاي گذشته دستاورد تلخ و ناراحت‌كننده‌اي بود كه براي اقتصاد ايران چيزي به ارمغان نياورد.
مديريت ناكارآمد
شعار و رفتار غيركارشناسي مبتني بر توليد همه كالاها در داخل علاوه بر اينكه موجب دلسردي و نارضايتي مشتريان و مصرف‌كنندگان ايراني شد كه كالاهاي با كيفيت نازل را بايد خريداري مي‌كردند يك ضايعه اسفناك بزرگ داشت كه تا امروز كمتر به آن پرداخته شده است و آن هدر دادن نيروي انساني ايران بود. هزاران و صدها نفر از نخبگان ايراني كه مي‌توانستند در فضاي رقابتي، شرايط عمومي مديريت را بهبود بخشند به سمت توليد كالاهايي رفتند كه در بازار داخلي هم نمي‌توانست رقابت كند و صادرات آن نيز ممكن نبود. هدر دادن توانايي نخبگان ايراني در مسير ياد شده چيزي است كه بايد در كانون توجه قرار گيرد تا دوباره تكرار نشود.
قانون‌هاي بازدارنده
در روزگاري كه حمايت از توليد همه چيز در داخل اوج مي‌گرفت و ميلياردها دلار و هزاران ميليارد توان از منابع گرانقيمت كشور در جرخه توليد كالاهاي بدون كيفيت هدر مي‌رفت، رخدادهاي تاسف‌بار ديگري را شاهد بوديم. قانونگذاران در مجلس و در دولت‌هاي مختلف براي اينكه كارگران اين كارخانه‌ها كه توانايي رقابت نداشتند و هر آن بيم تعطيلي آنها مي‌رفت را حمايت كنند، قانون كاري غيركارآمد را نوشتند كه خودب موجب افزايش ناكارآمدي و پايين آمدن بيشتر بهره‌وري سرمايه و كار مي‌شد. برخي ديگر از قانون‌هاي بازدارنده در اين دوران تدوين و اجرا شد. تثبيت اصلاح قانون تجارت قديمي و قانون گمرك، وضع مقررات چند لايه براي جلوگيري از واردات شفاف و... در اين سال‌ها انجام شد.
بستن در گفت‌وگوهاي تجاري
ظلمي كه رهبران امريكايي با اعمال تحريم عليه ايران انجام دادند پيامدهاي تاسف‌باري داشت كه به گوشه‌هاي از آن اشاره كردم. يكي از پيامدهاي اين رفتار ظالمانه بسته شدن در گفت‌وگوهاي تجاري بود. در حالي كه كشورهايي مثل ويتنام، چين و اندونزي با ماهيت نظام سرمايه‌داري غرب مخالف بودند اما در همان دوران خصومت گفت‌وگوهاي تجاري را ادامه دادند. طرفداران خودكفايي در توليد همه كالاها در ايران از يك طرف و افراطيون امريكايي از سوسي ديگر اجازه گفت‌وگوي تجاري ايران با غرب را مسدود و باريك كردند. نتيجه اين بسته شدن درهاي گفت‌وگو فقدان سرمايه‌گذاري خارجي‌ها در ايران بود. نيامدن تكنولوژي‌هاي مدرن و نو، فقدان آموزش مناسب براي مديران در حوزه بازاريابي و... نيز كار را بر ما سخت كرد.
كار سخت تجار اصيل
در همه ۳۵ سالي كه شرايط براي تجارت خارجي ايران دشوار و راه‌ها ناهموار بودند، اما تجار اصيل و دلسوز كه درد پيشرفت ميهن و حفظ آموزه‌هاي ديني را داشند با هر زحمتي بود توانستند كار كنند.
بازرگانان ايراني اصيل كه سود قانوني، عرفي را براي ريسك‌پذيري خود و همچنين سرمايه‌اي كه به كار گرفته است را حق خود م‌داند و نمي‌خواهد اجحاف كند يا انحصار ايجاد كند، در همه سالهاي يادشده با صلابت ايستادند و با واردات كالاهاي اساسي، مواد اوليه و كالاهاي واسطه‌اي مانع از افزايش قيمت‌ها در داخل شده و چرخ‌هاي توليد و صنعت را روان كردند.
ويژگي تجار اصيل
شايد اين پرسش براي خوانندگان ارجمند پيش آيد كه تجار اصيل چه ويژگي‌هايي دارند. نخستين ويژگي يك تاجر اصيل اين است كه همواره به فكر تجارت و ادامه اين كار در بلندمدت است و براي سودن بردن غيرعادي و رانت‌جويانه و يك بار مصرف به اين پيشه روي نياورده است. تجار اصيل كار خود را گونه‌اي سامان مي‌دهند كه همواره باشند. براي اينكه اين اتفاق بيفتد بايد چند چيز فراهم باشد كه مهم‌ترين آنها خوشنامي است. تاجري كه خوشنام نباشد، اعتماد همكاران و شركاي خود و همتايان خود را نتواند به دست آورد در بازار نمي‌ماند. پس تاجر اصيل، مي‌ماند و اين كار مستلزم نام نيك و ماندگار و اعتماد است.
اما خوشنامي و اعتماد آسان به دست نمي‌آيد و بايد برايش سرمايه‌گذاري كرد. دادن خدمات پس از فروش با كيفيت مناسب، ارايه كالاهاي مطلوب و ارزان، مداراجويي با مشتري و شركاي خارجي، تعامل مثبت و مستمر با نهاد دولت، اكرام مشتري و... از ويژگي‌هاي يك تاجر اصيل است. پرداخت به موقع ماليات و عوارض، لحاظ كردن منفعت ملي در مقاطع ويژه بر منفعت مقطعي و شخصي، دادن مشاوره مفيد به سازمان‌هاي دولتي و نهادهاي حكومتي از ديگر ويژگي‌هاي تجار اصيل به حساب مي‌آيند.
دولت و غيراصيل‌ها
براي اينكه تجارت به ويژه واردات در مسير اهداف توسعه بلندمدت قرار گيرد و از مزيت‌هاي غيرقابل انكار آن در ايجاد فضاي صلح‌آميز استفاده شود چند شرط وجود دارد. يكي از شرط‌هاي بسيار با اهميت اين است كه دولت‌هاي محترم راه را بر كساني كه فرصت‌طلبانه و درمواقع حساس وارد عرصه واردات شده و همه اصول تجاري را براي كسب سودهاي بادآورده و كوتاه‌مدت زير پا مي‌گذارند تنگ و تاريك كند.
دولت محترم بايد براي مديريت واردات بتواند با تشكل‌هاي مرتبط با تجار اصيل همكاري كند تا كساني كه ناگهان در بازار واردات كارها را از حالت طبيعي خارج مي‌كنند نتوانند در اين عرصه‌ها وارد شوند. جلوگيري از ايجاد انحصارات به ويژه براي شركت‌هاي بزرگ غيرشفاف در امر واردات از وظايف ديگر دولت است كه انتظار داريم اين اتفاق بيفتد. جلوگيري از قاچاق انواع كالاها كه در حال حاضر رقم آن به ۲۰ ميليارد دلار رسيده است تجارت اصيل را تهديد مي‌كند و دولت محترم بايد راه آن را ببندد. جلوگيري از دخالت ده‌ها سازمان موازي در كار واردات و حذف قانون‌هاي پرشماري كه هر كدام ديگري را نقض مي‌كند از كارهايي است كه دولت محترم بايد انجام دهد.
حضور در تشكل
مجمع واردات يك تشكل اصيل و شاخص است كه در شرايط امروز ايران مي‌تواند مرجع همكاري و تعامل با دولت باشد و كاستي‌ها و كژي‌هاي بر سر راه واردات را برطرف كند. اين كار اما نيازمند پديدار شدن برخي شرايط است. يكي از اين شرايط نيرومندتر شدن بيشتر مجمع واردات است. اين تشكل كه در حال حاضر نيز قدرت فوق‌العاده خوبي به دست آورده است روزي نيرومندتر مي‌شود كه تجار اصيل ايراني و واردكنندگان ارجمند به آن پيوسته و با كار و فعاليت در كميسيون‌هاي گوناگون شرايط را براي تعامل كارشناسي با دولت مساعد كنند. واردكنندگان توجه دارند كه براي ادامه تجارت بايد جامعه ايراني سرحال و بانشاط و قوي باشد و اين ممكن نيست مگر اينكه تجار اصيل مسووليت اجتماعي خود را انجام داده و شرايط فكري را مهيا كنند.
منبع:اتاق نیوز
کد خبر:
91105
تاریخ انتشار: 11 بهمن 1393 - 16:56
محمدحسين برخوردار اكنون چهره‌اي آشنا در ميان بازرگانان، صنعتگران، فعالان اقتصادي و مديران دولتي و البته روزنامه‌نگاران است. رييس هيات مديره مجمع واردات ۴ سال پيش
کلید واژه ها :
