Performancing Metrics

ابراهیم جمیلی:تسری بهره مالکانه مانع تراشی بر سر توسعه معادن است | اتاق خبر
کد خبر: 97667
تاریخ انتشار: 25 اسفند 1393 - 14:44
مجله ترقی-هر ساله بخشی از درآمدهای موجود در بودجه سالانه کشور توسط معادن و صنایع وابسته به آن تامین می شود و به دلیل تنوع مواد معدنی در ایران و سقوط بهای جهانی نفت که تاثیر بسزایی در درآمدهای بودجه ای داشته شاهد مطرح کردن جایگزینی درآمدهای معدنی به جای نفت بوده ایم.این پیشنهادات سبب شده طی دو سال گذشته شاهد فشارها و پیشنهادات غیر کارشناسی از سوی نهادهای دولتی و مجلس نظیر افزایش یکباره حقوق دولتی و بهره مالکانه و نیز وضع عوارض و مالیات هایی بر روی مواد معدنی که بعضا با نام جلوگیری از خام فروشی مطرح شده،باشیم. البته با کاهش جهانی بسیاری از مواد معدنی و محصولات نهایی تولید شده همچون سنگ آهن و فولاد که تاثیر مستقیمی بر مواد معدنی و محصولات داخل کشور داشته،مسئولان تا حدودی به این نتیجه رسیده اند که فشار بیشتر بر حوزه معدن می تواند تعطیلی واحد های تولیدی را به همراه داشته باشد. همین امر سبب شد تا برای تصمیم گیری سال آتی سهم درآمدی از بخش حقوق دولتی و بهره مالکانه را تعدیل کنند. تعدیل حقوق دولتی و بهره مالکانه از یک سو بقای فعالیت معادن و صنایع را به دنبال خواهد داشت و از سوی دیگر می توان به اجرای طرح های توسعه ایی شرکت های بورسی امیدوار بود .هر چند که باز هم تصمیمات یک شبه و بدون نگاه کارشناسی و تسری بهره مالکانه از دوقلوهای سنگ آهنی به تمامی معادن ،چیزی جز بی اعتمادی سرمایه گذاران  به بازار را به همراه نداشته و سبب خروج سرمایه و بی ثباتی بازار بورس شده است. در رابطه با موضوع تاثیر تصمیمات بودجه ایی سال 94 در بخش معدن و تاثیر آن بر روی معدنی های حاضر در بورس با ابراهیم جمیلی رئیس خانه اقتصاد ایران به گفتگو نشسته و نظرات وی را در خصوص ارزیابی عملکرد شرکت های بورسی جویا شدیم.در ادامه مشروح گفتگو با وی را می خوانید. نظر شما در خصوص وضعیت صنایع معدنی با نگاه به کاهش نرخ بهره مالکانه دوقلوهای  معدنی و سپس تسری آن به تمامی معادن کشور چیست ؟ دولت و مجلس به دلیل کسری بودجه ای که بخاطر کاهش درآمدهای نفتی کشور با آن مواجه است به دنبال جایگزین درآمدها و تامین رقم بودجه بوده بنابراین از هر پیشنهادی برای این منظور استقبال می کنند. در حالی که معتقدم در بخش معدن استراتژی باید راه اندازی و فعال سازی معادن باشد. می توان همزمان با کاهش قیمت نفت ، با افزایش استخراج و تولید مواد معدنی ، کسری بودجه را جبران کرده و سپس بر روی فرآوری آن برنامه ریزی مدونی را داشته باشیم تا در برنامه 5 ساله بعدی بتوانیم جایگزین نفت را از سایر منابع تعریف کرده و به آن برسیم . از این رو تسری بهره مالکانه به تمامی معادن نوعی مانع تراشی برای فعال سازی معادن است. در حالی که اگر معادن سودده شده و سپس از آنها مالیات بر درآمد دریافت شود نه تنها به اشتغال کمک کرده بلکه سبب رونق مناطق محروم و جلوگیری از مهاجرت می شود.بنابراین با تغییر بهره مالکانه مخالف هستم چرا که تغییرات و بعضا تصمیمات ناگهانی بر روی سهام شرکت های معدنی بورسی تاثیر بسزایی داشته و سبب کاهش ارزش ذاتی سهام آنها شده است.همچنین با این اقدامات درآمد دولت حتی کمتر از بهره مالکانه مصوب در بودجه خواهد شد. شرکتهای بورسی وقتی در رونق هستند از طریق تقسیم سود و خرید و فروش سهام ، برای دولت کسب درآمد می کنند . اما اعمال بهره مالکانه غیر کارشناسی ، موجب زیان ده شدن بخش های اقتصادی کشور خواهد شد. برنامه ریزی ها باید به ایجاد آرامش در اقتصاد کشور بیانجامد و در آنها مشوق هایی برای رونق اقتصادی و بخش تولید اعلام شود. اداره تولید به روش سوبسیدی منطقی نیست .بلکه اقتصاد رقابتی و اعمال سیاست های تشویقی می تواند رونق صنعت و راه اندازی معادن را به همراه داشته باشد.تمام تلاش ها در عرضه معدن باید بر روی فعالسازی معادن در مناطق محروم متمرکز شده تا سبب محرومیت زدایی شود نه اینکه به معدن نگاهی کوتاه مدت و درآمدی در زمان کاهش درآمدهای نفتی داشته باشیم که این موضوع قطعاً در بلند مدت مارا با مشکل مواجه خواهد کرد. وضع مالیات بر مواد معدنی را چگونه ارزیابی می کنید ؟ برای دریافت مالیات و تحقق تامین منابع از این بخش باید به سمت نهادینه کردن مالیات بر درآمد و مالیات بر مصرف حرکت کرده و نیز جلوی فرارهای مالیاتی گرفته شود که این امر یقینا ما را در اداره کشور موفق تر خواهد کرد . مالیات بر درآمد سبب تشویق شرکت ها به درآمد زدایی می شود و از سوی دیگر باید جلوی فرار مالیاتی را گرفت. اگر به مالیات ارزش داده شود ، شاهد تامین بخش اعظمی از درآمدها و تامین منابع نیز خواهیم بود . چرا نباید کل درآمد نفتی بجای هزینه در بودجه جاری کشور صرف سرمایه گذاری یا توسعه زیر ساخت هایی همچون حمل و نقل و آموزش کشور شود ؟ چرا نباید بخش اعظم هزینه های جاری کشور از بخش مالیات تامین شود تا علاوه بر کوچک سازی و چابک سازی دولت ،  با کمک درآمدهای نفتی شاهد توسعه زیر ساخت ها و در نتیجه کاهش هزینه ها بود؟ اکنون که فرصت و درآمدهایمان محدود است باید بهترین بهره وری را داشته باشیم و بنابراین تا زمانی که به فرآوری زمان داده نشود نمی توان انتظار اخذ مالیات از مواد معدنی خام را داشت. یکی از راههای تداوم معادن ، فروش خام مواد معدنی و استفاده از درآمدهای حاصل از فروش در توسعه خطوط فراوری است . بازار سرمایه باید با معادن بویژه بحث فرآوری آن آشنا شود . معتقدم باید فرآوری را گسترش داد و باید از کارخانه های فرآوری حمایت کرد. آینده شرکت های معدنی بورسی کشور را با توجه به بودجه 94 برای سال آینده چگونه می بینید؟ در بورس متاسفانه شاهد یک سونامی هستیم و زمانی که باید به بورس اهمیت داده می شد؛مورد کم لطفی قرار گرفت.جنجال های براه افتاده در بورس و وضع قوانین ناگهانی از جمله قیمت خوراک پتروشیمی ها ،اخذ مالیات از ارز مابه التفاوت صادرات و نیز وضع عوارض صادراتی همگی آرام آرام بازار سرمایه را دچار بی ثباتی کرد و زمانی که این موارد نقض شد؛شاهد خروج اعتماد از بازار و در بین سرمایه گذاران بودیم که این موضوع حتی سبب تعدیل منفی بسیاری از شرکت های بورسی در گزارشات 6 و 9 ماهه آن ها شد. در این بین معتقدم شرکت های معدنی به دلیل پتانسیل های قوی که دارا هستند از شرایط بهتری برخوردار خواهند بود و چنانچه آرامش به بازار برگرد،این شرکت ها به رشد خود ادامه خواهند داد. این شرکت ها سوددهی خود را داشته اما  نظیر سایر صنایع بی اعتمادی باید از بازار آن ها هم برچیده شود تا به رفع مشکلات امیدوار بود .بنابراین باید این اعتماد به بازار برگردد که این امر مستلزم عدم تصمیم گیری های یک شبه و ناگهانی است. کاهش بهای جهانی نفت مواد معدنی بویژه سنگ آهن چه تاثیری بر روی چشم انداز شرکت های معدنی بورسی می گذارد؟ بورسی های ثابت ،به این گونه نوسانات قیمتی عادت دارند و می دانند که در بازار رونق و رکود باهم معنا پیدا می کند. در سالی که گذشت بازار شاهد کاهش بهای طلا، سرب، آلومینیوم، نیکل و قلع بود اما این نوسانات که تماما بستگی به چین و رشد اقتصادی جهان دارد در دنیا طبیعی بوده و از این نوسان هاست که شرکت ها و یا ورشکست شده یا بازدهی خوبی پیدا می کنند. جهان شاهد وقوع بدترین اتفاق نه در مواد معدنی بلکه در نفت بوده البته نادیده نگیریم که کاهش بهای نفت برای تولیدکنندگان فاجعه و برای مصرف کنندگانی نظیر اروپا، آمریکا و ژاپن یک فرصت طلایی است و سبب رشد مثبت اقتصاد آنها شده است. در این شرایط موفقیت از آن شرکتی است که با برنامه ریزی و رصد بازار، بهترین عملکردها را داشته باشد. به عبارت دیگر در شرایط حداکثری قیمت ها، بیشترین فروش را داشته و در زمان رکود و کاهش قیمت ها اقدام به اکتشاف یا آشنایی با تکنولوژی های جدید در اکتشاف، استخراج، فرآوری و توسعه فعالیت های خود کند تا مجددا در زمان بهبود نرخ ها، به بهترین سوددهی دست یابد. با توجه به شرایط مطلوب تر فلز روی در بازارهای  جهانی در مقایسه با سایر فلزات رنگین وضعیت شرکت های تولید کننده روی در بورس را چطور می بینید؟ روی نسبت به سایر فلزات در پیش بینی ها وضعیت بهتری داشته و در سال 2014 نوسانات مثبتی را به ثبت رسانده است و ارزیابی ها نیز از صعود بهای آن در سال 2015 خبر می دهد منتها در داخل مشکل ماده معدنی و جود دارد و استراتژی در این حوزه باید رفتن به سراغ استخراج خاک بیشتر به منظور بهره گیری از پتانسیل های موجود در بخش فرآوری، کنسانتره سازی و تولید شمش باشد. اگر مشکل ماده اولیه شرکت های بورسی در حوزه روی حل شود سوددهی این شرکت ها در مقایسه با سایر شرکت ها ی حاضر بهتر خواهد بود. ایران قابلیت افزایش تولید روی را دارد؟ معدن مهدی آباد یکی از پتانسیل های خوب سرب و روی کشور محسوب می شود اما سرمایه گذاری در این معدن توسط سرمایه گذار خارجی به تعویق افتاده و با اقدام سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی (ایمیدرو) و اعلام آمادگی دیگر سرمایه گذاران می توان این نوید را به تولید کنندگان داد که با راه اندازی این معدن مشکل خاک و تامین مواد اولیه بزودی حل گردد. راه اندازی معدن مهدی آباد فرصت خوبی است تا به صنعت سرب و روی شتاب بیشتری داده شود اما حتی با راه اندازی واحدهای مهدی آباد و بخش زیرزمینی معدن انگوران به دلیل ظرفیت های موجود در بخش کنسانتره و تولید شمش کشور، همچنان نیاز به واردات خاک دیده شود. اگر بخواهیم نیم نگاهی به بخش معدن در سال 93 داشته باشیم، شما فعالیت این بخش را چطور ارزیابی می کنید؟ بخش معدن در مقایسه با سایر بخش ها، سالی نسبتا خوب را پشت سر گذاشت اما این روند راضی کننده نبود. چیزی که ما به آن نیاز داریم این است که از پتانسیل های معدنی موجود در کشور البته با رفع موانع موجود همچون معارضین محلی، مشکلات محیط زیست و وضع قوانین و بخش نامه های ناگهانی نهایت استفاده را برد. از سوی دیگر نبودن ماشین آلات، کمبود سرمایه در گردش و عدم همکاری بانک ها در ارایه تسهیلات از دیگر مشکلات بخش معدن کشور به شمار می رود. بزرگترین مشکل بخش معدن البته تصمیماتی است که  به یکباره وضع می شود و نباید قبل از نظرات کارشناسی و اجرایی شدن، رسانه ای نیز شوند چرا که قطعا باعث بی ثباتی و ایجاد نوعی بی اعتمادی در بازار خواهد شد . در دو سال گذشته شاهد اعلام نظرات سلیقه ای فعالان حوزه معدن نظیر وضع عوارض و افزایش حقوق دولتی بوده ایم . چرا در بخش معادن نباید از حضور متخصصان این حوزه استفاده کرد و چرا نباید سرمایه گذاران تشویق شوند ؟ باید مجوز فروشی متوقف شود . دلال بازی از عمده ترین مشکلات بخش معدن کشور است. از جمله راهکارها نیز زمان بندی و تفویض اختیار به سازمان های مربوطه بویژه سازمان های صنعت ،معدن و تجارت استان ها و محیط زیست به منظور رفع مشکلات موجود بوده تا بدین طریق هم معادن خود را موظف به رعایت مسایل زیست محیطی دانسته و از تخریب جلوگیری کنند و هم محیط زیست همکاری لازم را با آنها داشته باشد . چنانچه این مشکلات حل شود با توجه به پتانسیل های موجود کشور و تنوع مواد معدنی ، بخش معدن قابلیت جهش بزرگ و جایگزینی بجای نفت را دارد و تنها پیش نیاز آن کمک به دولت از یک طرف و اعتماد دولت به بخش خصوصی از طرف دیگر در جهت دستیابی سریعتر به اهدافی همچون ایجاد اشتغال ، رشد اقتصادی و افزایش در آمد سرانه است . از دیگر توصیه هایی که می توان به بخش معدن داشت ، در نظر گرفتن اهلیت اشخاص حقیقی و حقوقی در واگذاری های و حمایت از افرادی است که در بحث فرآوری ورود پیدا کرده اند که این امر سبب جلوگیری از خام فروشی نیز خواهد شد . با در نظر گرفتن بخش های مختلف معدن و صنایع وابسته ، نمی توان رشد بخش معدن را تا پایان سال پیش بینی کرد و در مورد آن اظهار نظر قطعی داشت .برای مثال سیمانی ها امسال یکی از سال های پرتنش را پشت سر گذاشتند و وجود سیمان مازاد بیانگر این موضوع است در مقابل برخی معادن نظیر سنگ اهنی های بزرگ با خروج رقبای کوچک از بازار همچنان به تولید خود ادامه داده و از شرایط بهتری برخوردار هستند . یکی از مواردی که در کشور به آن کمتر توجه نشده بحث آمار است  آمار ارایه و اعلام شده از سوی ارگان های مختلف باید دقیق بوده و ازسوی کارشناسان مورد پایش قرار گیرد تا بر اساس این پایش ها برنامه ریزی برای آینده نیز صورت گیرد.    
مطالب مرتبط
نظرات
ADS
ADS
پربازدید