
با توجه به سياستهاي ابلاغي اصل 44 و تاكيدات مقام معظم رهبري به بحث اقتصاد مقاومتي در دوران پس از تحريم كه تا حدي زيادي به مقوله توليد وابسته است، بخش تعاون ميتواند نقش موثري در ايجاد و استقرار اقتصاد مقاومتي ايفا كند.
از ديگر سو، تعاونيهاي توليدي از آنجا كه تاثير مستقيمي بر توليد ناخالص ملي دارند، در اين ميان از جايگاه ويژهيي برخوردارند. اين در حالي است كه در سالهاي اخير بخش تعاون بيشتر با تعاونيهاي توزيعي و مصرف شناخته شده است و بخش توليد به عنوان نخستين حلقه از زنجيره اقتصاد مقاومتي بايد به جايگاه شايسته و بايسته خود دست پيدا كند.
در همين رابطه براي درك وضعيت و جايگاه كنوني تعاونيهاي توليدي در اقتصاد كشور با البرز محمدي، مديركل تعاونيهاي توليدي وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي به گفتوگو نشستيم.
در رابطه فعاليت و كاركرد تعاونيهاي توليدي توضيحاتي بفرماييد.
همانطور كه از نام تعاونيهاي توليدي پيداست بنگاههاي توليدي هستند كه مانند ساير بخشهاي توليدي فعال در بخش خصوصي، متاثر از سياستهاي اقتصادي كشورهستند. اما حضور فعالان توليدي در بخش تعاون تا حدودي متفاوت است زيرا همه اعضا از منافع شركت سهم دارند. يعني همه كاركنان سهامدارند و به قولي براي خودشان كار ميكنند. در ميان بخشهاي توليدي صادرات فرش از اهميت ويژهيي برخوردار است و ميتواند ارزآوري خوبي براي كشور داشته باشد. به ويژه در ايالات متحده امريكا بازار خوبي در انتظار اين كالاي ايراني است. يكي از مديران تعاونيهاي فرش ميگفت 35 تا 40 درصد بازار فرش دنيا دست امريكاست. اين بازار مهمي است كه ما آن را از دست داديم.
اينكه ميگويند تعاونيها بزرگترين شبكه توزيع در كشور هستند چه پتانسيلي را براي اين بخش به ارمغان آورده است؟
حدود 6هزار تعاوني مصرف از روستاهاي كوچك گرفته تا كلانشهرهاي تهران به صورت زنجيره وار در كشور وجود دارند كه شبكه گستردهيي را تشكيل دادهاند. جهت بهرهبرداري از اين پتانسيل قرار است با همكاري شهرداري بخشي از فضاي عمومي شهر در اختيار تعاونيهاي خرد و كوچك مانند صنايعدستي، فرش و... قرار بگيرد كه بسيار مورد استقبال تعاونيها و اتحاديهها قرار گرفته است. در واقع ميتوان گفت تعاونيها در زمينه توليد محصولات و كالاهايشان با مشكلي مواجه نيستند و در تمام حوزههاي كشاورزي، صنايع شيميايي، فولاد و محصولات غذايي حضوري فعال دارند اما نبود بازار فروش كه تعاونيها را با مسائلي روبهرو كرده است.
به نظر شما آيا معرفي خوبي از تعاونيها صورت گرفته است؟مردم شناخت جامعي از كاركرد و تنوع حوزه فعاليت آنان دارند؟
در رابطه با فرهنگسازي و ترويج فرهنگ تعاون همچنان جاي كار داريم. براي مثال چندي پيش كه راديو گفتوگو بودم در برنامهيي به مناسبت هفته دولت از نقش وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي صحبت ميكرديم كه با انتقاد يكي از نمايندگان مجلس مواجه شدم. او معتقد بود كه مردم شناختي ازتعاونيهاي توليدي ندارند و تنها شناختشان از تعاونيها همان تعاونيهاي مسكن و مصرف است. به همين دليل بنده هم معتقدم بايد تا حدودي دامنه ترويج را گسترش دهيم. به همين منظور هم اموري در دست اقدام داريم. در مجموعه تعاونيهاي توليدي مونوگرافي از تعاونيهاي اين حوزه در حال انجام است. در نظر داريم با تلاش همكارانمان در 12 گرايش خروجي منوگرافي را به صورت 12 كتابچه به چاپ برسانيم تا به عنوان مرجع مورد استفاده قرار بگيرد. در اين ميان تجارب و روش كار تعاونيهاي موفق را مورد واكاوي قرار داده و در اختيار ساير فعالان اين عرصه قرار دهيم.
در رابطه با آتشسوزي شناورهاي بنادر صيادي كه خسارتهاي زيادي به صيادان وارد كرد شما جلسه با سازمان شيلات براي حمايت از آنان برگزار كرديد. چه نتيجهيي در بر داشت؟
حادثه آتشسوزي لنجها را ميتوان جزو حوادث غيرمترقبه قلمداد كرد. در اين رابطه يكسري بيتدبيريهايي اتفاق افتاد چرا كه لنجها بيمه نبودند. به همين منظور و با تاكيد وزير محترم جلسهيي را با مهندس كلانتري، نماينده آن ديار، مديركل بنادر كشتيراني، مديركل تعاون استان، معاون اشتغال وزارت و سازمان شيلات برگزار كرديم. در نهايت پيشنهادهايي مطرح كرديم و پيگير هستيم تا از طريق وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي با كمك وزارت جهاد كشاورزي به وضعيت آسيبديدگان اين حادثه رسيدگي شود. سازمان بنادر و كشتيراني نيز موضوع بيمه شناورها را رسيدگي ميكند.
كم آبي به عنوان بزرگترين مشكل اين روزهاي بخش كشاورزي مطرح است. از آنجايي كه 90 درصد بخش كشاورزي تحت نظارت تعاون فعاليت ميكند چه تدابيري در اين رابطه انديشيده شده است؟
اين موضوعي است كه وزارتخانه ما به آن ورود كرده است. تفاهمنامه سهجانبهيي نيز با سازمان مديريت و برنامهريزي و وزارت جهاد كشاورزي منعقد كرد و در پي آن طرح ملي و اثرگذار گسترش شهركهاي گلخانهيي كليد خورد كه دغدغه كم آبي كشاورزان را دارد. با توجه به اينكه يكي از بحرانها و چالشهاي جدي در حوزه كشاورزي مديريت در بحران آب است بنابراين يكي از راههايي كه ميتواند، كمككننده باشد توسعه گلخانههاي هيدروفونيك است. در نظر داريم اين طرح در صد هزار هكتار بهصورت ملي اجرا شود.
همچنين با شهركهاي كشاورزي هم در حال انعقاد يك تفاهمنامه هستيم تا ليست شهركهايي كه ميتوانند در حوزه تعاون واگذار كنند در اختيار ما قرار بگيرد. اين موضوع به عنوان يكي از راهبردهاي اساسي و جدي در بخش كشاورزي مطرح است. آنگونه كه مديرعامل شركت شهركهاي كشاورزي اعلام كردند 90 شهرك آماده واگذاري هستند كه ميانگين هر يك در حدود 40 هكتار است. از سوي ديگر صندوق توسعه ملي تسهيلات مناسبي در اختيار دارد كه ميتوان با همين پشتوانه در حوزه حفظ ذخاير دريايي گامهاي مهمي برداشت. در رابطه با افرادي كه مايل هستند تا در زمينه بركههاي پرورش ماهي سرمايهگذاري كنند بايد بگويم سازمان شيلات هم آمادگي كامل دارد تا بركههاي مناسب را در اختيار شركتهاي تعاوني يا علاقهمندان به اين بخش بگذارد.
منبع : روزنامه تعادل