
گزارش زیر در ساعت 12ظهر روز گذشته تهیه شده است. به همین دلیل قیمتهای موجود در این گزارش با نرخ جدول متفاوت است. جدولها در ساعت پایانی معاملات روز گذشته بازار تنظیم شدهاند.
پاساژ افشار حال و هواي هميشه را ندارد. از زماني كه 150 دلال حاشيه اين پاساژ دستگير شدند، روزهاي آرام خود را سپري ميكند. از آن همه دلالي كه در هم ميلوليدند و دلار ديوانه را معامله ميكردند تنها چند مرد گوشي به دست مانده كه بيوقفه راه ميروند و قيمت ميگيرند و شايد هم در حال معاملهاي باشند. بيرون پاساژ افشار اما؛ همهمهاي برپاست. نگاه دلالان منتظر، به سمت هر عابر تازهواردي ميخزد. هر گوشهاي كه نگاه ميكني گروه گروه دلال دور هم نشستهاند و با يكديگر اختلاط ميكنند. اما تعداد آنها از چهار نفر تجاوز نميكند. شايد پس از برخوردهاي 10روز گذشته امکان تجمع بيش از اين تعداد را ندارند. اگر آن گوشه و كنارها جايي براي نشستن هم نباشد، روي موتورهاي پاركشده، جا خوش كردهاند و بيوقفه صحبت ميكنند. نزديكتر كه ميشوي ميفهمي جان كلامشان همان دلار است كه اين روزها جزء لاينفك هر گفتوگويي است. هرچه كه از كنار پاساژ افشار دورتر ميشوي، از تعداد دلالان نيز كاسته ميشود. بيتفاوت هم كه باشي، آنها نسبت به عابران بيتفاوت نيستند. يكي از آنان به كنارم ميآيد. فرصت مناسب فرا ميرسد. پيشقدم ميشوم و ميپرسم، دلار هم ميخري؟ جوابش مثبت است.ميگويد: «هم ميخريم، هم ميفروشيم. چندتا داري؟»
چهارهزارتا.
2100 تومان ميخرم.
چند ميفروشي؟
قيمت نوسان دارد. اگر الان بخري 2200 تومان.
قيمت دلار نسبت به ديروز تغييري نكرده اما بازار قابل پيشبيني نيست. اول صبح هر دلار 2400 تومان هم فروخته شد اما قيمت فعلي همان 2200 تومان است.
همين گفتوگوي كوتاه كافي است تا برخي دلالان هم به جمع دو نفره ما بپيوندند. اين روزها ديگر نيازي به اجازه نيست. همين كه بحث دلار باشد، هر اظهارنظري ممكن ميشود. يكي از دلالان به من توصيه ميكند، دلارهايت را بفروش. اين روزها همه آناني كه دلار خريدهاند، فروشنده شدهاند. زماني كه عرضه زياد شود، قيمت هم كاهش مييابد. اگر زود نجنبي، فرصت را از دست ميدهي. ديگري ميگويد؛ اما من شك ندارم كه قيمت دلار تا پايان سال به 3000 تومان هم ميرسد. ديگران نيز تاييدش ميكنند. كمكم، عابران كنجكاو نيز به جمع ما اضافه ميشوند. ديگر من و دلال، كانون گفتوگو نيستيم. همانطور كه ديگران مشغول گفتوگو هستند، او را خطاب قرار ميدهم: «از 15 بهمن به بعد، دارنده دلار بدون فاكتور، قاچاقچي محسوب ميشود، آيا اين تصميم، بر جريان خريد و فروش ارز....؟» صحبتم را قطع ميكند و ميگويد: «نه؛ خانم! به هيچوجه اثر نميگذارد. تنها اثر آن گرانتر شدن دلار است. زيرا ديگر كالاي معمولي نيست و قاچاق شده و دارنده آن قاچاقچي است.»
اما ديگر كسي جرات نميكند دلار را در جيبش بگذارد.
ما هم نميگذاريم. پس از توافق با مشتري، در محل ديگري پول را از مشتري ميگيريم و دلار را تحويل ميدهيم.
اوضاعت اين روزها خوب شده؟
من كه نه.
چرا؟
چند ماه پيش حرفه ديگري داشتم. مدتي است به بازار برگشتهام.
يعني از زماني كه نوسانهاي دلار شدت پيدا كرد؟
آره.
دیروز در آخرین ساعتهای کاری بازار، هر سکه طرح قدیم 830 هزار تومان و هر دلار 1900 تومان معامله شد
بازار تغيير كرده؟
بازار همان بازار است اما بيشتر كساني كه قبلا ميشناختم، حالا به ميليونرهايي تبديل شدهاند كه باوركردني نيست.
توجهم به جمع بغلدستيام جلب ميشود. همهمهاي برپاست.
از دلال كناريام ميپرسم چه خبر شده؟
او هم از بغلدستياش همين سوال را میکند. صدايش را ميشنوم كه ميگويد: دلار بالا رفت.
چند؟
2250 تومان.
باز هم بالا رفت؟
بله. نوسانها لحظهاي است. من مجبور شدم يك ساعت به دنبال كاري بروم، آمدم ديدم قيمتها تغيير كرده.
كمكم بر تعداد افرادي كه دورمان جمع شده، افزوده ميشود. در اين لحظه ديگر صحبت از دلار نيست. دايره گفتوگوها به مواد غذايي نيز كشيده شده. خانمي كه جوان هم نيست ميگويد: «شما از افزايش دلار ميگوييد اما خبر نداريد كه بقالي سركوچه نيز نرخها را بالا برده است. مردم گونيگوني لوبيا، نخود و... ميخرند و انبار ميكنند.» دغدغههاي كوچك اقتصادي موضوع گفتوگوي دلالان هم ميشود.
دلال ديگري را به كناري ميكشانم.
وضعيت حواله چگونه است؟
200 تومان گرانتر از قيمت دلار آزاد است.
مردم تمايلي به حواله دارند؟
حواله هم كم شده اما آناني كه ناچارند، حواله ميكنند و چارهاي جز اين هم ندارند.
اگر دلار كم بياوري از كجا تهيه ميكني؟
از صرافيهايي كه آشنا هستند.
صرافيها هم وارد خريد و فروش ارز با قيمت آزاد شدهاند؟
بله، چرا نه؟ آنها نميتوانند با نرخ 1400 تومان كه دولت تعيين كرده، خريد و فروش كنند.
در همين هنگام با دست به تابلوي قيمت ارز كه پشت ويترين يكي از صرافيهاست اشاره ميكند: «اين قيمتها به صورت دستوري تعيين شده و صرافها تنها آن را روي تابلوهاي خود مينويسند اما قيمتهاي واقعي چيز ديگر است.»
دلار، اولين ارزي است كه روي تابلو نوشته شده است. خريد 1390، فروش 1400 تومان. وارد صرافي ميشوم. تا مرا ميبينند ميگويد، خريد و فروش دلار نداريم و سرش را به كار ديگري گرم ميكند. كنار پيشخوان خانمي ايستاده. چند سكه در دست دارد. قصدش فروش است. صراف پولها را ميشمارد و به دست زن ميدهد و سكهها را ميگيرد.
قيمت خريد سكه طرح جديد را ميپرسم. ميگويد: 820 هزار تومان ميخريم، 880 هزار تومان ميفروشيم. چند نفر ديگر هم وارد صرافي ميشوند و خواهان فروش دلار هستند اما پاسخ هماني است كه صراف چند لحظه پيش به من گفت. در صرافي ديگر هم وضع به همين منوال است. خريد و فروش ارز متوقف شده و محور تمامي معاملات خريد و فروش سكه است.
ظهر كه از راه ميرسد، تعداد دلالان هم بيشتر ميشود. اما جو همان است كه بود. خودرواي كنار پاساژ افشار پارك ميكند. دو نفر از آن پياده ميشوند. با نگاه، انبوه دلالان را ميكاوند. نگاهها، دو نفر را بدرقه ميكند. پلاك دولتي خودرو همه را مشكوك كرده. همهمه كمتر ميشود، اما خبري نميشود. بگير و ببندي در كار نيست. باز هم گفتوگوها جريان مييابد.
در صرافي ديگري را باز ميكنم. تابلواش مانند ساير صرافان خالي از قيمت است. برخي از صرافان كه مجوز دارند، به اجبار قيمتهاي دولتي را بر تابلوي خود نوشتهاند و آناني هم كه مجوز فعاليت ندارند، تابلو را پاك كردهاند و خيال خود را راحت اما درخصوص سكه وضع فرق ميكند.
هريك از صرافان، قيمت متفاوتي را بر تابلوهاي خود نوشتهاند. به هر تابلو كه نگاه ميكني، از شدت تفاوتها سرگيجه ميگيري. قيمت خريد سكه تمام بهار آزادي از 800 هزار تومان آغاز ميشود تا 850هزار تومان. قيمت فروش سكه اما با نوسان بيشتري همراه است. كمترين قيمت روي تابلوها 880 هزار تومان و بيشترين آن يك ميليون و سيهزار تومان است. برخي از صرافان نيز از خريد سكه به دليل حباب قيمتي آن امتناع ميكنند. جاي خالي خريد سكه گوياي امتناع آنهاست كه به يكي، دو صراف ختم نميشود. اينجا نيز قيمتها لحظهاي است. برخي از صرافان به پاي تابلوها آمدهاند و قيمتها را اصلاح ميكنند. بازار رو به كاهش آورده است.
بعدازظهر ديروز قيمت هر سكه تمام بهار آزادي طرح جديد تا 850هزار تومان و هر دلار آمريكا تا 1900 تومان پايين آمد. در اين گير و دار پيشبيني بازار به هيچوجه امكان ندارد. برخي از صرافان ميگويند قيمت دلار و سكه در روزهاي آينده پايين ميآيد چراكه بانكمركزي همزمان با تاييد مصوبه شوراي پول و اعتبار در خصوص افزايش سود سپردهها تا 21درصد، كلي دلار و سكه راهي بازار كرده تا اثرات افزايش نرخ سود را به رخ بكشد. البته همسو با اين جريان هر اونس طلا در بازارهاي جهاني با 21دلار كاهش نسبت به روز دوشنبه به 1676 دلار رسيد. همين عامل موجب شد قيمت طلا و به تبع آن قيمت دلار با كاهش همراه شود و اين شانس ديگري است كه اقدام بانك مركزي را موفقيتآميز جلوه ميدهد. با اين حال انبوهي از افراد روبهروي تابلوها ايستادهاند و شاهد كاهش نرخها هستند. برخي، چهره درهم ميكشند و برخي نيز بيتفاوت تنها نظارهگر ماجرا هستند. اصلاح قيمتها كه تمام ميشود، پيش ميكشند و ميروند تا روزي ديگر كه قيمتها براي چندمين بار بهانه افزايش بيابند.
قيمت سكه در 6 سال 1200درصدگران شد
رييس كميسيون انرژي مجلس با بيان اينكه قيمت سكه در شش سال اخير افزايش 1200درصدي داشته است، گفت: چنين اتفاقي در هر كشور ديگري رخ ميداد، اين اتفاق را به بحران اقتصادي تشبيه ميكردند، هماكنون هم دولت بايد به اين رخداد مانند بحران بنگرد و براي رفع آن تلاش كند. حميدرضا كاتوزيان مشكل موجود در بازار ارز و سكه و نوسان قيمت را ريشهاي خواند و به مهر گفت: ايراد اصلي عدم جديت در بهكارگيري خرد جمعي از طرف دولت بوده كه از سالها قبل شاهد آن هستيم. وي ادامه داد: آثار بيتوجهي به اين مقوله در مديريت كلان اقتصادي كشور ديده ميشود كه از جمله آن «بهروز نبودن تصميمگيريها» و «تصميمگيريهاي روزانه» است. متاسفانه نسبت به اتفاقات داخلي و بينالمللي تحليل درستي در حوزه اقتصاد وجود ندارد و مسوولان نتوانستند درست عمل كنند.
رييس كميسيون انرژي مجلس بخشي از افزايش قيمت ارز و سكه در هفتههاي اخير را ناشي از تحريمها دانست و گفت: اما اين همه مساله نيست. بخش عمدهاي مربوط به ضعف تصميمگيري دستگاههاي ذيربط است. بيبرنامگي و عدم توانايي در كنترل بازار و تلاشهاي سطحي و بيثمري كه در هفتههاي اخير شاهد بوديم، نوسان در قيمتها را تشديد كرده است. كاتوزيان تصريح كرد: سياست پيشفروش سكه تصميمي بود كه مسوولان گمان ميكردند اوضاع را بهبود ميبخشد در حاليكه نه تنها جواب نداد بلكه شرايط را بدتر كرد و اين آثار تصميمات غيركارشناسي است. رييس كميسيون انرژي مجلس در بيان تبعات ناشي از نوسان قيمت ارز و سكه خاطرنشان كرد: اين وضعيت تزلزل در تصميمگيري و نابساماني را دامن ميزند و مردم نميدانند درصورت سپردهگذاري در بانك يا خريد اوراق مشاركت، فردا دولت چه تصميمي خواهد گرفت؟ آيا تصميم دولت تغيير نميكند؟ همين ناامنيهاي فعلي باعث ميشود مردم نسبت به سپردهگذاري رغبتي نداشته باشند. نماينده تهران ادامه داد: از زمان تصدي پست رياستجمهوري توسط احمدينژاد قيمت سكه از 93هزار تومان به يكميليون و صدهزار تومان رسيده يعني 12 برابر شده است. افزايش 1200درصدي قيمت سكه در شش سال گذشته اگر براي هر كشور و هر اقتصاد ديگري رخ ميداد اين اتفاق را به بحران اقتصادي تشبيه ميكردند، هماكنون هم دولت بايد به اين رخداد مانند بحران بنگرد و براي رفع آن تلاش كند.
منبع:شرق