
اتاق نیوز- زمستان سال گذشته وقتي بانك مركزي براي تك نرخي كردن قيمتها و تثبيت موقعيت خود به عنوان متولي، پاي نيروي انتظامي را به چهارراه استانبول باز كرد اهالي بازار ارز از اين اتفاق شگفتزده به نظر ميرسيدند اما با گذشت چند ماه و با تشديد نظارت بر فعاليت صرافيها كسي از ابطال مجوزها و توبيخ و جريمهها متعجب نميشود. بانك مركزي و رييسكل آن بارها هشدار داده كه با صرافيهايي كه از قوانين تخلف كنند مقابله خواهند كرد و اگر لازم شد روي مجوزشان مهر باطل خواهند زد. اولين زنگ خطر هم وقتي به صدا درآمد كه بعد از مذاكرات اسفند ۹۰ اتحاديه كشوري طلا و جواهر و بانك مركزي كه با حضور نيروي انتظامي برگزار شد. اين اتحاديه دو ماه مهلت گرفت تا مجوزهايي كه به صرافيها براي خريد و فروش ارز داده باطل اعلام كند اما وقتي مهلت به آخر رسيد و خبري از ابطال جواز فعاليت اين صرافيها نشد، بانك مركزي فهرست اين گروه از معاملهگران را از كانون صرافها گرفت و به دست نيروي انتظامي داد تا تكليفشان از طريق برخورد قضايي يكسره شود. اما اين ظاهرا آغاز راه است چون آنطور كه معاون نظارت بانک مرکزی به ایسنا ميگويد مجوز فعاليت ۲۱ صرافي باطل شده و اين تازه آمار سال گذشته است. ابراهیم درویشی تصریح کرد: امسال هم برخورد با صرافان غیرمجاز تازه شروع شده است.
به گفته درويشي جلوي صرافيهاي غيرمجاز با هماهنگي ستاد مبارزه با مفاسد، نيروي انتظامي و وزارت اطلاعات گرفته ميشود و اين صرافيهاي غيرمجاز بسته خواهند شد. البته پرونده تخلفات صرافيها و برخورد با آنها به همين جا ختم نميشود و جرايم هم محدود به همين يك مورد نميشود. از بازار ارز خبر ميرسد كه پرونده چند صرافی دیگر هم در نوبت رسيدگي قرار دارند و البته آنگونه که شنیده میشود اين بار به جرم همكاري با گروه آريا. اين گروه از صرافيها متهم به همكاري و صدور حواله براي كارگزار بانكهاي صادرات و توسعه صادرات هستند كه همزمان با برخی از متهمان پرونده سههزارمیلیاردتومانی هم همكاري ميكردند. براساس قانون پولشويي صرافها بايد معاملات بيش از پنجهزار دلار را به بانك مركزي گزارش بدهند در غير اين صورت متخلف محسوب ميشوند البته برخی از اين صرافها مدعي هستند كه صدور حواله براي اين كارگزار را به بانك مركزي گزارش دادهاند. به هر حال با توجه به حساسيت شرايط بازار ارز و اثرگذاري اتفاقات آن بر تمام بازار كالا و خدمات وزارت اطلاعات هم براي مقابله با متخلفان دست به كار شده است.
در چنين شرايطي و در حالي كه در بازار رقيب قيمتها در مقابل افزايش قيمت جهاني طلا مقاومت ميكند در بازار ارز قيمت دلار كمي كاهش يافت هرچند كه اين نزول چندان هم چشمگير نبود. هر دلار آمريكا ديروز چهار تومان ارزانتر از روز سهشنبه به فروش رسيد و در هنگام فروش از طرف صرافها هزار و ۷۶۳ تومان قيمت خورد. اين در حالي بود كه پوند واحد پول انگليس دوهزار و ۷۷۰ تومان در اين روز ارزش داشت يعني ۱۰ تومان ارزانتر از روز پيش در مورد يورو نيز وضع بر همين منوال بود. هر واحد پول اروپايي ديروز دوهزار و ۲۲۰ تومان خريداري ميشد و دوهزار و ۲۳۰ تومان به فروش ميرسيد يعني پنج تومان ارزانتر از روز سهشنبه.
روز طلايي
اما برخلاف بازار ارز كه قيمت زير سايه اخبار نهچندان خوشايند، رو به نزول داشت در بازار سكه، در روي پاشنه گراني ميچرخيد. طلا چند روزي است كه تحتتاثير بحران اروپايي دوباره در مركز توجه قرار گرفته و به امنترين روش سرمايهگذاري تبديل شده است. ارزش هر اونس طلا ديروز تاهزار و ۶۳۷ تومان هم بالا رفت. اين به معناي رشد ۱۹ دلاري نسبت به روز پيش و افزايش بيش از ۸۰ دلار نسبت اواخر هفته گذشته است. اما با وجود رشد هيجانانگيز ارزش طلا در بازار جهاني قيمت سكه در بازار داخلي تلاش ميكند هيجان زده نشود و رشد قيمتها با دامنه رشد قيمت طلا تناسب چنداني ندارد. به اين ترتيب به نظر ميرسد قيمت سكه در مقابل قيمت جهاني طلا مقاومت خود را آزمايش ميكند.
بازار سكه سال گذشته هم چنين مقاومتي را تجربه كرد. در آن روزها بانك مركزي رسما به رقيبي براي فروشندگان بازار آزاد تبديل شده بود و تلاش ميكرد با حفظ اختلاف قيمت، تقاضا براي خريد را از اين بازار منحرف كند به همين علت هم وقتي قيمت طلا در بازار جهاني ناگهان در مدار رشد قرار گرفت بازار آزاد تمام تلاش خود را كرد تا براي حفظ مشتريانش در مقابل گراني مقاومت كند. دست آخر هم البته چاره جز تسليم نبود و قيمت سكه بعد از عقبنشيني فروشندگان از آخرين خاكريز به شدت بالا رفت. در ادامه هم بانك مركزي به اين نتيجه رسيد كه ارزانفروشي در آن شرايط دردي از بازار دوا نميكند و البته ذخاير به حراج گذاشته ميشود بنابراين هر دو بازار رسمي و آزاد به موازات هم قيمتها را افزايش دادند. با اين تجربه بايد ديد اين بار بازار سكه تا چه زمان ميتواند در مقابل رشد قيمتها مقاومت كند البته اين احتمال هم وجود دارد كه قبل از در هم شكستن مقاومت، نرخها در بازار جهاني تعديل شود. ديروز هر سكه طرح قديم ۶۸۳هزار تومان قيمت داشت و نوع جديد آن هم ۶۷۶هزار تومان به فروش رسيد يعني به ترتيب پنج و هفتهزار تومان رشد قيمت در يك روز. در همين روز نيم و ربعسكه ۳۳۸ و ۱۸۵هزار تومان ارزش داشت و سكه گرمي ۱۰۵هزار و ۵۰۰ تومان به فروش رفت.
ابزار جايگزين در راه است
البته بانك مركزي هم كه هنوز پرونده پيشفروشهاي سكه را زير بغل دارد هم تصميم ندارد آن را مختومه اعلام كند و هر روز بند و تبصره جديدي براي آن در نظر ميگيرد. در تازهترين مورد هم پيمان قرباني، مدير اداره بررسيها و سياستهاي اقتصادي بانك مركزي از آغاز عرضه ابزار جديد جايگزين پيشنهادي بانك مركزي از ديروز 16خرداد در بانك ملي خبر داد و گفت: استفاده از اين ابزار هم مانند ابزارهاي قبلي اختياري است و افراد در صورت تمايل ميتوانند از آن بهره ببرند. وي ابزار جديد را استفاده از اوراق گواهي سپرده با نرخ 20درصد اعلام و بيان كرد: شرايط استفاده از اين ابزار مانند اوراق گواهي سپرده قبلي است و سود آن از زمان ثبتنام تعلق خواهد رفت، منتها نرخ سود آن به 20درصد كاهش يافته است. قرباني خاطرنشان كرد: بانك مركزي پس از ارزيابيهاي مجدد نرخ سود 20درصد را در شرايط فعلي براي اين ابزار مناسب دانست. به عبارت ديگر طرح و ابزار جديد بانك مركزي براي جايگزيني سكه پيشفروش همان ابزار قبلي است البته با چهاردرصد سود كمتر!
عرضه سكه دو برابر ميشود
قرباني با اعلام اينكه امسال عرضه سكه به بازار دو برابر پارسال به ميزان ششميليون قطعه خواهد بود، گفت: در حال حاضر بازار سكه از ثبات نسبي برخوردار است و اگر در مقاطعي دچار نوساناتي ميشود، تحتتاثير قيمتها در بازارهاي جهاني يا ساير عوامل تاثيرگذار در بازار است. به گفته او، در مجموع تا به امروز ۶/۳ميليون قطعه سكه پيش فروش شده سررسيد شده است كه سهميليون و 454هزار قطعه سكه آن تحويل داده شده، به جاي حدود دوميليون و 95هزار قطعه سكه از ابزار جايگزين استفاده شده است و 785هزار قطعه سكه هم عدم مراجعه داشتند.
منبع:شرق