اعتماد- هنوز اسفند ماه 90 به نيمه نرسيده بود كه اخبار متفاوتي از قطعي گاز برخي از جايگاه‌هاي سي‌ان‌جي منتشر شد و نشان داد كه شركت ملي گاز عزم خود را جزم كرده تا حتي زيرمجموعه دولتي خود را در صورت بدهكار بودن مجازات كرده و در ابتداي امر هم با اهرم فشار قطع محصول مواجه كند.
اين خبر هر چند كوتاه بود اما واكنش‌هاي متفاوتي را در پي داشت به‌گونه‌يي كه سنديكاي سي‌ان‌جي در همان زمان با ارسال نامه‌يي از وزير نفت خواست تا مشكل موجود را كه منجر به تعطيلي سه ماهه برخي از جايگاه‌ها خواهد شد برطرف كند.
اين روال ادامه يافت تا اينكه در هفته‌هاي ابتدايي سال 91 بود كه جواد اوجي مدير عامل شركت ملي گاز ايران از احتمال قطع گاز صنايع و نيروگاه‌هاي بدهكار خبر داد و از همان ابتداي سال زمزمه‌هاي اولتيماتوم‌هاي جديد گازي به اين بخش‌ها را به صدا درآورد. اين امر كه با اعتراض برخي صنايع و پرشماري برخي وعده‌هاي قديمي دولتي‌ها همراه شده بود كار را به جايي رساند كه شركت ملي گاز ايران در مقاطعي با اعلام اولتيماتوم‌هاي مختلف صنايع و نيروگاه‌ها را مجاب به پرداخت بدهي‌هاي خود كرد.
اين امر هر چند در آن زمان و در روزهاي بهاري آنچنان زنگ خطري براي نيروگاه‌ها و البته تامين گاز سراسري به صدا درنمي‌آورد اما رسيدن به ماه‌هاي سرد اين تهديد مي‌تواند روال توليد و تامين برق را با اما و اگرهايي مواجه كند.
البته بر اساس گزارش ميزان مصرف گاز در كشور و آمارهايي كه اين شركت اعلام كرده است افزايش ميزان مصرف گاز در بخش‌هاي خانگي موجب شده است تا شركت ملي گاز ايران براي تامين گاز مورد نياز بخش‌هاي خانگي گاز مصرفي نيروگاه‌ها را قطع كند و به اين ترتيب بار ديگر تجربه قطع گاز نيروگاه‌ها در سال‌هاي متوالي تكرار شود اما با اين تفاوت كه هر ساله گاز نيروگاه‌ها در فصل زمستان و ماه‌هاي دي و بهمن قطع و اين نيروگاه‌ها مجبور به استفاده از ساير سوخت‌ها بودند، و اين بار در ماه‌هاي پاياني فصل پاييز اين امر روي داده است.
بر اساس گزارشي كه خبرگزاري مهر نيز در اين باره منتشر كرده است، همزمان با افزايش مصرف گاز توسط مشتركان خانگي و تجاري، گاز 60 نيروگاه قطع شده و سوخت زمستاني مورد نياز واحدهاي نيروگاهي با مصرف روزانه 94 ميليون ليتر گازوئيل و نفت كوره تامين مي‌شود.
در آستانه فصل زمستان، ركوردهاي جديدي در مصرف گاز طبيعي ايران به ثبت رسيده است به‌طوري‌كه مصرف اين انرژي پاك به 480 ميليون متر مكعب در روز رسيده كه حدود 80 درصد اين گاز فقط در بخش خانگي و تجاري مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
در چند روز گذشته متوسط مصرف گاز طبيعي در بخش‌هاي خانگي، تجاري و صنايع غير عمده به مرز 350 ميليون متر مكعب رسيده است و حتي پيش‌بيني مي‌شود با سردتر شدن دماي هوا در اكثر استان‌هاي كشور مصرف گاز مشتركان خانگي و تجاري به بيش از 500 ميليون مترمكعب در روز افزايش يابد.
همزمان با افزايش مصارف گاز در فصل زمستان، نيروگاه‌ها و صنايع عمده در اولويت نخست قطع گاز قرار مي‌گيرند و در روزهاي اخير هم ميزان گازرساني به نيروگاه‌ها و صنايع بزرگ كشور به ميزان قابل توجهي كاهش يافته است. در حال حاضر 67 نيروگاه برق به شبكه ملي گاز متصل هستند كه با توجه به كاهش پيك مصرف برق در زمستان ميزان مصرف گاز طبيعي اين واحدها هم كاهش يافته است.
در شرايط فعلي ظرفيت توليد برق ايران به بيش از 65 هزار مگاوات رسيده است كه براي توليد ميزان برق بطور متوسط روزانه به بيش از 220 ميليون متر مكعب گاز (معادل توليد گاز 9 فاز پارس جنوبي) نياز است. با اين وجود اين روزها پيك مصرف برق كشور به 29 تا 30 هزار مگاوات در روز كاهش يافته كه براي توليد اين ميزان برق هم مصرف روزانه گاز نيروگاه‌ها از 220 ميليون مترمكعب تابستاني به 130 ميليون مترمكعب كاهش يافته است.
هم‌اكنون گاز 50 نيروگاه بطور كامل قطع شده و بطور متوسط روزانه 35 ميليون مترمكعب گاز طبيعي به واحدهاي نيروگاهي تحويل داده مي‌شود. بر اين اساس براي جبران كاهش گازرساني به نيروگاه‌ها، روزانه 46 ميليون ليتر نفت كوره و 48 ميليون ليتر گازوئيل تحويل نيروگاه‌ها مي‌شود. از سوي ديگربراي افزايش راندمان توليد برق و كاهش مصرف سوخت مايع در نيروگاه‌ها، با خروج نيروگاه‌هاي قديمي استفاده از نيروگاه‌هاي سيكل تركيبي را در دستور كار قرار داده است.
البته در اين زمينه چندي پيش جواد اوجي در گزارشي آماري از وضعيت گازرساني به صنايع و خانوارها و نيروگاه‌ها عنوان كرد: دماي مناسب 18 تا 21 درجه است و با رصد كردن مشتركين به ويژه مشتركين پرمصرف طبق دستورالعملي كه از دولت گرفته‌ايم مي‌توانيم تا 48 ساعت گاز هر مشترك پرمصرف را كه به اخطارهاي شركت گاز بي توجهي كند، قطع كنيم و در اين باره اولويت هشدار ما مشتركان دولتي هستند.
وي كه روز چهارشنبه گذشته را ركورددار مصرف گاز در كشور خوانده بود خواستار توجه جدي به صرفه جويي در مصرف اين حامل انرژي شد.
به گفته وي در روز گذشته 480 ميليون مترمكعب مصرف گاز در بخش‌هاي خانگي، تجاري، صنايع و نيروگاه‌ها مصرف شده است و حداقل 340 ميليون متر مكعب مربوط به بخش خانگي و تجاري بوده است. متاسفانه در بخش خانگي بخش زيادي از گاز، اسراف مي‌شود و شدت مصرف انرژي در كشور بالاست.
اوجي با اشاره به اينكه سرانه مصرف انرژي در كشور 18 برابر ميانگين مصرف در ژاپن، 10 برابر كشورهاي اروپايي و 8 برابر ميانگين كشور امريكاست، از شهروندان خواست با توجه به آغاز فصل سرما و افزايش مصرف گاز به علت تامين گرمايش منازل مسكوني، با استفاده بهينه از اين نعمت خدادادي كمك كنند همه مردم از اين نعمت بهره‌مند شوند و افت فشار يا قطعي گاز نداشته باشيم.
مدير عامل شركت ملي گاز ايران تصريح كرد: سازمان‌هاي دولتي هم براساس بخشنامه دولت موظفند در روزهاي تعطيل حتما سيستم‌هاي گرمايش خود را خاموش كنند و عوامل شركت‌هاي گاز استاني از ساختمان‌هاي سازمان‌ها و ارگان‌هاي دولتي بازرسي مي‌كنند.
اوجي اظهار داشت: مسوولان ساختمان‌هاي دولتي يك ساعت قبل از آغاز كار اداري مي‌توانند سيستم‌هاي گرمايشي را روشن كنند و حداقل يك ساعت قبل از پايان ساعت اداري هم بايد اين سيستم‌ها را خاموش كنند. امسال تعميرات پالايشگاه‌ها و خطوط انتقال و احداث ايستگاه‌هاي جديد تقويت فشار، انجام و خطوطسراسري جديدي گاز آماده شده است و اميدواريم با همكاري مردم عزيز كشورمان مشكلي در افت فشار و قطعي گاز نداشته باشيم.
اوجي افزود: از مردم مي‌خواهيم نكاتي ساده همچون پوشيدن لباس مناسب در منزل و خاموش كردن سيستم گرمايشي هنگام خروج از منزل را رعايت كنند، نصب شيرهاي ترموستاتيك براي استفاده‌كنندگان از پكيج يا رادياتور مي‌تواند 25 تا 30 درصد مصرف گاز را در اين سيستم‌ها كاهش دهد و در مصرف گاز صرفه‌جويي قابل توجهي داشته باشد.
اين شرايط در حالي است كه تجربه قطع گاز نيروگاه‌ها در دي ماه سال 86 و استفاده بي‌ضابطه از برق در آن سال موجب شد تا در تابستان 87 قطعي برق و سهميه‌بندي برق اجرايي شود.
