اتاق خبر- گروه اقتصادی: قیمت خودرو و حواشی مربوط به قیمت گذاری آن توسط شورای رقابت یکی از مسائل مورد بحث در صنعت خودروسازی ایران است. با این حال اختلاف نظرات بسیاری در مورد چگونگی تعیین قیمت خودرو توسط شورای رقابت، میان این شورا و خودروسازان وجود دارد. در این زمینه اتاق خبر با احمد نعمت بخش رئیس انجمن خودروسازان ایران گفت و گویی را ترتیب داده است که مشروح آن در ادامه می خوانید.
سرنوشت قیمت خودرو در سال 95 به کجا خواهد رسید؟ آیا باید منتظر آزادسازی قیمت خودرو باشیم؟
در حال حاضر انجمن خودروسازان ایران و حتی جناب وزیر محترم وزارت صنعت، معدن و تجارت به دنبال آزاد سازی قیمت خودرو هستند. علت این کار مسائل مربوط به بازاریابی و تجارت است زیرا در هیچ جای دنیا شاهد قیمت گذاری به صورت دستوری برای خودرو نیستیم. با این حال به علت اینکه گفته می شود که ایران خودرو و سایپا درصد بالایی از بازار خودرو را در اختیار دارند مشمول قوانین انحصار خواهند شد. به هر صورت امیدوار هستیم که با تلاش های انجمن 
خودروسازان و آقای نعمت زاده وزیر صنعت، شاهد خروج صنعت خودروی کشور از قوانین انحصار باشیم و قیمت گذاری خودرو در حاشیه بازار صورت بگیرد. ضمن اینکه خودروسازان نیز علاقه ای به افزایش آنچنانی قیمت خودرو ندارند.
یعنی خودروسازان مخالف افزایش قیمت خودرو هستند؟
حرف خودروسازان این است که از بوروکراسی اداری موجود که شامل ارائه مدارک متعدد به شورای رقابت خلاص شوند. این پروسه باعث بروز مشکلات زیادی برای خودروسازان شده است. برای مثال شرکت های خارجی که قصد شراکت و سرمایه گذاری در صنعت خودروسازی ایران را دارند بعد از اینکه به روند قیمت گذاری خودرو در کشور پی می برند از شراکت و سرمایه گذاری در ایران پشیمان خواهند شد. این امر نشان از ایجاد مانع برای سرمایه گذاری در کشور دارد.
پس با توجه به این صحبت ها می توان اینگونه برداشت کرد که خودروسازان مخالف هرگونه دخالت در امر قیمت گذاری خودرو هستند.
بله، صد درصد. به هر حال شورای رقابت نیز به دلیل سیاست های جدید عمدتا برای ایران خودرو و سایپا قیمت گذاری می کنند. من شخصا با برخی از اعضا شورای رقابت صحبت کرده ام و این افراد اعتقاد داشتند که به دلیل تیراژ پایین سایر شرکت های خودروساز و نزدیکی قیمت آنها با قیمت خودرو های وارداتی رقابت قیمتی میان آنها وجود دارد و قیمت گذاری آنها در حاشیه بازار صورت خواهد گرفت.
با توجه به صحبت هایی که شورای رقابت در مورد قیمت خودرو انجام داده است به نظر شما دلایل و دیدگاه های شورای رقابت منطقی است؟
نه به هیچ عنوان دلایل شورای رقابت را در این زمینه قبول نداریم. برای مثال شورای رقابت هر سال اعلام می کند که باید بهره وری را بیشتر کنید و به دلیل اینکه این کار را خودروسازان انجام نداده اند از افزایش قیمت خودرو جلوگیری می کنند درحالیکه برای انجام این کار نیاز است که هزینه تولید را کم کنیم. یکی از راه های جلوگیری از افزایش هزینه ها کاهش نیروی کار است اما به ما اجازه تعدیل نیروی کار را نمی دهند. برای شما مثالی می زنم. در سال 90، در حدود 1.650 هزار دستگاه خودرو تولید شد اما در سال گذشته با همین تعداد نیرو کمتر از یک میلیون دستگاه خودرو تولید شد. این آمار نشان از مازاد بودن نیروی کار در صنعت خودروسازی کشور دارد.
پس خودروسازان نیز بر مازاد بودن نیروی کار شاغل در این بخش صحه می گذارند.
بله و به ما دستور داده شده است که کسی بیکار نشود. علت این دستور، بروز عواقب اجتماعی ناگواری است که به دلیل بیکار شدن این افراد به وجود خواهد آمد.
به غیر از این موضوع، بحث کیفیت خودروهای تولیدی به میان می آید. این موضوع بر همگان آشکار است که خودروهای تولید شده در کشور فاقد کیفیت لازم هستند. در این مورد چه نظری دارید؟
ببینید دلیل آن هم قیمت گذاری است. در اردیبهشت 93 سه درصد به ما اجازه افزایش قیمت دادند. امسال نیز بعد از دوسال برای سایپا کمتر از نیم درصد و ایران خودرو 1.8 درصد اجازه افزایش قیمت داده اند. شما کدام کالا را سراغ دارید که در این فاصله دو ساله افزایش نیم درصدی داشته باشد؟ اما سایر کالاها و خدمات افزایش قیمت بسیار بیشتری داشته اند. حتی از وزیر بهداشت سوال می کنند افزایش نرخ ویریت پزشکان در سال 95 چه می زان می شود؟ ایشان پاسخ می دهند حداقل به اندازه نرخ تورم( حدود 15 درصد). با توجه به اینکه هزینه انرژی و دستمزد کارگر و سایر هزینه ها در تمام صنایع کشور افزایش داشته است چطور سایر صنایع اجازه افزایش قیمت محصولات تولیدی خود را دارند اما خودروسازان اجازه افزایش قیمت را ندارند. وقتی اجازه افزایش قیمت خودرو داده نمی شود نتیجه آن بی کیفیتی محصول نهایی خواهد شد. با توجه به این که خودرو از قطعات بسیاری تشکیل شده است خودروسازان نیز با توجه به ثابت بودن قیمت خودروی خود، نمی توانند سالانه به قطعه سازان خود افزایش قیمت دهند. در حقیقت می توان ادعا کرد که فریز کردن قیمت خودرو به طور زنجیره ایی بر قیمت و کیفیت قطعه نیز تاثیر خواهد گذاشت. از نقش منفی تحریم های اقتصادی نیز نمی توان گذشت. تحریم ها باعث شدند که خودروسازان برای تامین قطعات خود از منابع غیر اصلی شوند شوند و همین باعث پایین آمدن کیفیت نهایی خودرو نیز شده است.
اما برخی از قطعه سازان ادعا دارند که قطعات تولیدی آنها باید توسط خودروسازان بررسی شود. شما این موضوع را قبول دارید؟
سازه گستر و ساپکو که تامین کننده قطعات خودرو برای سایپا و ایران خودرو هستند موظف به کنترل این قطعات هستند. اما این صحبت ها شانه خالی کردن از مسئولیت قطعه سازان است. صحبت از انجام کار بزرگی است که در کارخانه های خودروسازی انجام می شود. برای مثال هر روز صبح 2500 کامیون قطعه به کارخانه ایران خودرو آورده می شود که قرار است همان روز در خودروهای تولیدی به کار برده شود. به همین دلیل امکان بررسی تمامی آنها به هیچ عنوان وجود ندارد و بررسی آنها به صورت تصادفی صورت می گیرد.
86 درصد یک خودرو را قطعات آن تشکیل می دهد و در صورت بروز مشکلی در قطعه، خودرو دچار مشکل خواهد شد. 14 درصد تولید یک خودرو در کارخانه خودرو سازی انجام می شود و شامل سه مرحله مونتاژ بدنه، پیش رنگ و رنگ آمیزی نهایی و در آخر مونتاژ نهایی انجام می شود. در نتیجه قطعه نقش مهمی در ساخت و کیفیت خودرو دارد.
پس با توجه به این صحبت ها قطعه سازان را در کاهش کیفیت خودرو مقصر می دانید؟
من اعتقاد دارم که ساختار قطعه سازی در ایران مشکل اساسی دارد. در تمام دنیا قطعه سازان از حدود 10 سال پیش به سمت مجموعه سازی رفته اند. در واقع خودروسازان به جای خرید از قطعه سازان بی شمار، قطعات خود را از تعداد کمتری مجموعه ساز که خود آنها نیز با قطعه سازان مختلف قرارداد دارند تهیه می کنند. در حقیقت باید ساختار قطعه سازی در کشور اصلاح شود. در همین راستا نیز شورای سیاست گذاری خودرو سال گذشته، خودروسازان و قطعه سازان را موظف به حرکت به سوی مجموعه سازی و جلوگیری از پراکندگی سفارش کرده است. این کار باعث پایین آمدن هزینه های تولید خودرو خواهد شد و همچنین باعث بالا رفتن کیفیت خودرو خواهد شد.
گفتگو از محمد حسن گودرزی
94105 ت
