اتاق خبر: در سال ۲۰۱۵ میلادی میزان تولید ناخالص داخلی این کشور رشد ۱/۲درصدی یافت و به ۴۲۹میلیارد دلار رسید. میزان اشتغالزایی در این کشور حدود ۷میلیون و ۴۰۰هزار نفر تخمین زده شده است. سهم صنعت نیز در توسعه اقتصادی این کشور حدود ۴۲/۲درصد عنوان شده که بیشترین سهم را نسبت به سایر بخش‌های کشاورزی و خدمات دارد. در نگاهی جزئی‌تر درمی‌یابیم که میزان فعالیت صنایع به تفکیک در صنایع تولیدی ۶۶درصد، ماشین‌سازی ۱۲درصد، صنایع غذایی ۳/۲درصد و صنایع بزرگ ۴/۵درصد و سایر صنایع نیز ۱۴/۳درصد اعلام شده است.
کارشناسان اقتصادی معتقدند که صنایع تولیدی قزاقستان از نیمه دوم سال ۲۰۱۵ میلادی دچار انقباض شد، هرچند که تا پایان این سال اوضاع کمی بهبود یافت اما در مجموع خروجی تولیدات صنعتی با کاهش ۲/۵درصدی مواجه شد. به‌دنبال این روند به نظر می‌رسد که امسال میلادی سال بازگشت صنایع به روند تولید قبلی باشد و در صورت به‌دست آوردن نتیجه مطلوب تا آستانه سال ۲۰۱۷ میلادی، میزان تولیدات صنعتی ۳درصد بهبود خواهد یافت.
صنعتگران قزاقستانی در زمینه‌های گوناگون صنایع نفت، گاز، شیمیایی و معدنی فعالیت دارند و سالانه بخش عمده‌ای از درآمد ارزی خود را از این مسیر به‌دست می‌آورند. مشتری اصلی صنایع قزاقستان کشورهای چین، روسیه، ایتالیا، هلند، فرانسه و سوئیس هستند. صنایع شیمیایی در سطح بالاتری نسبت به سایر صنایع قزاقستان قرار گرفته‌اند، به‌طوری‌که این کشور یکی از بزرگترین تولیدکنندگان مواد خام، محصولات نیمه‌آماده و مواد مورد نیاز برای دیگر صنایع به‌شمار می‌آید.
صنایع شیمیایی، نخستین اولویت
قزاقستان در مذاکره با سرمایه‌گذاران خارجی، صنایع شیمیایی را نخستین اولویت سرمایه‌گذاری می‌داند، چراکه گسترش صنایع شیمیایی در این کشور سبب توسعه واحدهای صنعتی شده و توانسته ارزش افزوده بسیاری را برای این کشور به همراه آورد. موقعیت مکانی صنایع شیمیایی که مراحل فرآوری اولیه را دنبال می‌کنند، وابسته به ارتباط آنها با منابع مواد اولیه است، به‌عنوان نمونه مناطق ژامبیل، آکتوبه، آتیرائو در شمال، منطقه پاولودار، کاراگاندا و آلماتی در جنوب این کشور به تولید در زمینه محصولات شیمیایی مشغول هستند.
نفت و گاز نیز از دیگر صنایع بزرگ و درحال توسعه قزاقستان به‌شمار می‌آید که نقش مهمی در تولید ناخالص ملی این کشور دارد. در این میان سهم سرمایه‌گذاری خارجی در افزایش بودجه این صنعت را نیز نمی‌توان نادیده گرفت، چراکه قزاقستان با یدک کشیدن عنوان سومین ذخیره گازی بزرگ جهان پس از عربستان و عراق، یکی از گزینه‌های سرمایه‌گذاران خارجی به شمار می‌آید. میزان ذخیره گازی دریایی این کشور بیش از ۳۰میلیارد بشکه نفتی و میزان گاز موجود در آن بیش از ۶۰میلیارد بشکه ارزیابی شده است. حدود ۷۰درصد از این ذخیره در غرب قزاقستان و در عمق ۵هزار متری زمین قرار گرفته است. در سال ۲۰۱۵ میلادی از سوی مقامات این کشور اعلام شد که روزانه یک‌میلیون و ۵۰۰هزار بشکه گاز از ذخایر نفتی این کشور برداشت می‌شود.
پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که سهم صنایع معدنی این کشور نیز تا سال آینده به ۲۹/۵میلیارد دلار افزایش خواهد یافت. علاوه‌بر این، قزاقستان در صنایع خودروسازی نیز پیشرفت‌های بسیاری را تجربه کرده است. در سال ۲۰۱۴ میلادی شرکت «سی‌کی‌دی» قزاقستان توانست همکاری خود را با شرکت تویوتا گسترش دهد و اعلام کرد که درپی این همکاری در طول ۲۵۰ ماه، ۳هزار خودرو را به بازارهای فروش تحویل خواهد داد. صنایع خودروسازی قزاقستان با رشدی سریع، در سال ۲۰۱۴ میلادی به درآمد سالانه ۲میلیارد دلار دست یافت و می‌توان چنین پیش‌بینی کرد که تا سال ۲۰۱۸ میلادی این صنعت به توان تولیدی سالانه ۱۹۰هزار خودرو دست یابد.
همکاری‌های دوجانبه
ایران و قزاقستان در زمینه‌های تجاری، صنعتی، معدنی و سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت قصد همکاری دوجانبه دارند.
این همکاری اقتصادی که با هدف افزایش میزان مبادلات تجاری با رشد سالانه ۲۰درصدی انجام می‌شود، یکی از حلقه‌های مهم تقویت همکاری اقتصادی و تجاری است که در چارچوب قوانین داخلی دو کشور به سرانجام خواهد رسید.
اولویت‌های سرمایه‌گذاری و همکاری‌های ایران و قزاقستان درباره صنایع پتروشیمی، ساختمان و صنایع غذایی ازجمله تولید و صادرات روغن نباتی و ماشین‌آلات کشاورزی، صنعت برق، نساجی و چرم، دارو و تجهیزات پزشکی، خودروهای ماشین‌سازی و قطعات آنها، متالوژی و زیرساخت‌های حمل‌ونقل است. مقامات دو طرف اعلام کرده‌اند که با هدف تسهیل در متنوع‌سازی صادرات و واردات انواع محصولات و تولیدات کشاورزی، صنعتی، معدنی و سرمایه‌گذاری‌های مشترک، فراهم کردن شرایط رقابتی مناسب برای توسعه همکاری‌های سرمایه‌گذاری و تجارت بلندمدت در میان بنگاه‌های تجاری، صنعتی و معدنی دو کشور و نیز با تاکید بر ادامه اجرای مفاد نقشه راه همکاری‌های بازرگانی، صنعتی، معدنی و سرمایه‌گذاری حرکت می‌کنند.
در همین زمینه تفاهم نقشه راه همکاری در حوزه‌های زمین‌شناسی و معدن بین ایران و قزاقستان و نیز تشکیل کارگروه‌های متالوژی، معدن و زمین‌شناسی، صنعت و خدمات فنی مهندسی از دیگر برنامه‌هایی است که مدنظر قرار گرفته است.
این خبر مورد توجه رسانه‌های داخلی ایران نیز قرار گرفت و مجتبی موسویان، مدیرکل دفتر بازرگانی کشورهای آسیا و اقیانوسیه در گفت‌وگو با ایسنا ضمن تایید این خبر گفت: مسیر توسعه روابط اقتصادی ایران با قزاقستان در حالی مورد توجه قرار گرفته که این کشور عضو اتحادیه اوراسیاست و با ایران همانند کشورهایی از جمله روسیه، بلاروس و ارمنستان پیمان موقت تجارت آزاد امضا کرده تا برخی کالاهای مبادلاتی این کشورها با تعرفه بسیار پایین و حتی صفر مورد مبادله قرار گیرد.
پیش از این هم در دیدار محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران و آست ایسکشف، وزیر توسعه قزاقستان بحث همکاری‌های دوجانبه ایران و قزاقستان مورد بررسی قرار گرفته بود و دو کشور اعلام کردند که در زمینه‌های اقتصادی و صنعتی گوناگون از جمله توسعه خطوط ریلی با یکدیگر به همکاری می‌پردازند تا از این مسیر زمینه توسعه روابط ترانزیتی را نیز فراهم سازند.
بنا بر این گزارش، با توجه به آمادگی ایران برای سرمایه‌گذاری در صنایع قزاقستان و آمادگی پایاپای آنان برای ورود به صنایع ایرانی، این همکاری دوجانبه به سود دو طرف خواهد بود؛ قزاقستان به دلیل رتبه سوم خود در ذخایر گازی می‌تواند مقصدی امن برای سرمایه‌گذاران ایرانی به شماراید و علاوه‌بر این، افزایش درآمدهای ارزی دو کشور، زمینه تبادل تجربه و فناوری را نیز به همراه خواهد داشت به‌ویژه اینکه پیش‌بینی‌های اقتصادی گویاست که سال آینده میلادی برای صنایع گوناگون قزاقستان از جمله صنایع معدنی، تولیدی و شیمیایی سالی خوب و همراه با رشد مثبت خواهد بود.
منبع: صمت
95102
