بهار- امان از این بورس که همه را سر درگم کرده و گاهی اوقات کارشناسان بازار را هم انگشت به دهان و متعجب می‌کند؛ دو ماه پایش را روی گاز می‌گذارد و رکورد پشت رکورد می‌زند و شاخص قله‌های ۳۴، ۳۵، ۳۶، ۳۷ و ۳۸هزار واحدی را در می‌نوردد و تاریخ‌نگاری می‌کند و یک هفته پا در هوا می‌ماند و معلوم نیست به کجا می‌رود و یک هفته هم مانند هفته جاری پایش را روی ترمز که می‌گذارد هیچ، ترمز دستی می‌کشد و در جهت مخالف با شتاب پیشروی می‌کند و معلوم نیست به کجا می‌رود!
اما روز گذشته در ادامه روزهای زمستانی بد بازار سرمایه، یکی از سخت‌ترین و نگران‌کننده‌ترین روزهای بورس در تاریخ 46 ساله بازار سهام رقم خورد؛ روزی که هر چند در پایان معاملات صف‌های فروش سنگین برخی شرکت‌ها جمع‌آوری شد اما رکورد ریزش روزانه شاخص هم در تاریخ بورس شکسته شد. روز گذشته بورس‌بازان و سرمایه‌گذاران در حالی که منتظر بهبود اوضاع بودند اما بنا بر برخی اخبار غیررسمی و شنیده‌ها و شایعه‌ها و همچنین مواضع غیرمنطقی مسئولان سازمان بورس و کنترل بازار از طریق توصیه به عدم خرید و حتی حضور دو مدیر میانی سازمان بورس در یکی از کارگزاری‌ها در دو سه روز گذشته، به همراه افزایش قیمت ارز و مسکن، احتمال اجرای مرحله دوم هدفمندسازی یارانه‌ها و عدم تحرک سرمایه‌گذاران حقوقی، همگی دست به دست هم دادند تا منفی‌ترین روز شاخص بورس در تاریخ 46ساله‌اش، رکورد تاریخی دیگری را در تاریخ بازار سرمایه ایران به ثبت برساند.
دیروز در تالار چه گذشت؟
تالاری که تا دو هفته پیش جای سوزن انداختن در آن نبود با افزایش آلودگی هوا در روزهای اخیر، بهت زده و سرگردان و بی‌رونق که شده هیچ، چنان سوت و کور شد که دیروز سایه ترس و وحشت بر آن، شیشه‌هایش را در روزهای آلودگی هوا و دود، دودی کرد. فضا بی‌روح بود و بی‌رمق و بورس‌بازان بی‌انگیزه و دمق! در این فضای تلخ و سکته‌ای، این جریان منفی با صف‌های فروش سنگین اکثر شرکت‌های بزرگ و عقب‌نشینی ارقام شاخص بورس به کانال 36هزار واحدی آن هم، در یک ساعت اول معاملات تشدید و در ادامه با افت بی‌سابقه شاخص همراه شد.
به طوری‌که رکورد پیشین بیشترین افت روزانه شاخص که مربوط به دوم اردیبهشت سال گذشته با 636 واحد بود، دیروز 690 واحد معادل 1/8درصد از شاخص بورس ریخت تا این متغیر مهم به 36هزار و 594 واحد نزول کند؛ ریزشی که تاکنون مشاهده نشده و تا پیش از این تنها در 17 دی سال‌جاری با 589 واحد افت تجربه شده بود و در 20 ماه گذشته رکورد تازه‌ای محسوب می‌شد اما با سقوط دیروز، بی‌سابقه‌ترین ریزش روزانه شاخص به ثبت رسید. این رکورد منفی به دلیل کاهش قیمت سهام و اثر 103 و 102 واحدی دو شرکت فولاد مبارکه و ملی مس و همچنین 71 واحدی تا 20 واحدی شرکت‌های چادرملو، نفت و گاز پارسیان، سرمایه‌گذاری غدیر، فولادخوزستان، توسعه معادن و فلزات، سرمایه‌گذاری امید، مخابرات و پتروشیمی خارک به دست آمد. در کنار این موارد، متغیر مهم دیگر یعنی ارزش روز بازار هم با کاهش شدیدی همراه شد و به 165هزار‌میلیارد نزول کرد. در این میان آمار معاملات پایانی دیروز به دلیل جمع‌آوری آخر وقت سهام شرکت‌های بزرگ (به جز دو شرکت سرمایه‌گذاری غدیر و نفت گاز پارسیان و به دلیل حاشیه‌های مجمع پتروشیمی پردیس و مقابل هم قرار گرفتن مسئولان نفت و گاز پارسیان و سازمان بورس) با داد‌وستد 176/5میلیارد تومانی بیش از 849میلیون سهم همراه شد. در این حجم، معامله 588میلیون سهم بانک ملت به ارزش 64/6میلیارد تومان و همچنین داد‌وستد 26/4میلیون سهم گل‌گهر به ارزش 36/6میلیارد تومان نقش مهمی داشتند.
نامه سرگشاده فعالان بازار به مجلس و اظهارنظر کارشناسان
در این شرایط مه‌آلود و تاریک، جمعی از سهامداران حقیقی به محمد حسن‌نژاد نماینده مجلس نامه سرگشاده‌ای نوشته و با اعلام برخوردهای سلیقه‌ای متولیان بازار سرمایه، خواهان رسیدگی این موضوع در مجلس شدند. حسن‌نژاد در گفت‌وگو با بهار از پیگیری این نامه و دعوت از وزیر اقتصاد و رییس سازمان بورس به مجلس در صورت لزوم در روزهای آینده خبر داد و ابراز امیدواری کرد که با شفاف‌سازی مسئولان بورسی شاهد برطرف شدن ابهامات و بازگشت آرامش، رونق و اعتماد از دست رفته از بازار سرمایه باشیم.
شاهین شایان‌آرانی، کارشناس ارشد بازار سرمایه درباره مواضع برخی سهامداران حقیقی و اعتراض آن‌ها به رفتار سلیقه‌ای مسئولان سازمان بورس به بهار گفت: «واقعیت این است که مدیریت بورس و بازار سرمایه با توجه به همه فراز و نشیب‌هایی که از سال 84 تاکنون طی کرده، به درجه مطلوبی از دانش و تجربه رسیده و براساس قوانین موجود می‌تواند از ابزارهایی برای محدود کردن رشد شتابان قیمت‌ها استفاده کند. به نظر می‌رسد که سازمان بورس به عنوان نهاد ناظر باید از مکانیسم‌ها و روش‌هایی استفاده کند که با تکیه بر قوانین موجود، قادر به کنترل کردن انگیزه‌ها باشد، نه این‌که به سمتی حرکت کند که در آن سهامداران در مورد دستکاری در قیمت‌ها ادعاهای غیرمنطقی و ناپایدار کنند، البته باید توجه داشت که اگر ادعاهای سهامداران معترض ثابت شود، رفتارهای مسئولان جای اشکال داشته و تخلف محسوب می‌شود.» شایان‌آرانی خاطرنشان کرد که در همه بورس‌های دنیا حتی بورس لندن هنگامی که قیمت سهام شرکتی بی‌دلیل رشد می‌کند، مسئولان می‌توانند با توقف نماد خواهان ارائه اطلاعات جدید و انعکاس آن به بازار باشند، اما نمی‌توانند مانع از خرید و فروش کارگزاران و سرمایه‌گذاران شوند و این رویه غلطی است که نباید تکرار شود. با این اوصاف برخی از فعالان و کارگزاران بر این باورند با توجه به ریزش حدود هزار و 700 واحدی شاخص در چهار روز اخیر، وضعیت روزهای بعد بورس بهتر خواهد شد و درصورت رفع ابهامات سازمان بورس، از هفته آینده قیمت سهام شرکت‌های ارزنده اصلاح می‌شود.
تغییر جهت نمودار شاخص و سایر متغیرهای اصلی معاملات بازار سهام که از 9 دی با توقف ناگهانی شش شرکت جلودار بورس و فرابورس و ابلاغ دستورالعمل خرید اعتباری و سپس سایر عوامل برون‌سازمانی شروع شده بود، دیروز هم تکرار و با افزایش نگرانی سرمایه‌گذاران از آینده شرکت‌ها همراه شد. درحالی که قول دو هفته پیش رییس سازمان بورس برای بازگشایی نماد شرکت‌های جلودار هنوز عملی نشده و مسئولان سازمان هم در مورد پالایشگاه‌های بندرعباس و تبریز و پتروشیمی‌های شیراز و کرمانشاه اطلاع‌رسانی نکرده‌اند، عدم ارائه گزارش عملکرد 9 ماهه مناسب شرکت‌های بزرگ، موضوع مرحله دوم هدفمندسازی یارانه‌ها، اعلام بازنشستگی رییس‌کل بانک مرکزی و توجه برخی بورس‌بازان به بازار مسکن و سایر موارد، همگی دست به دست هم داده‌اند تا اوضاع بورس ناخوشایند باشد. با این اوصاف و شرایط بود که دیروز هم بورس روی خوشی به فعالان نشان نداد و با سقوط هزار و 57 واحدی در سه روز کاری، موجب تکرار نگرانی‌های سرمایه‌گذاران عمدتا حقیقی و تازه وارد شد و فشار فروش سهام شرکت‌های حاضر در گروه‌های فلزی، معدنی، پالایشگاهی و پتروشیمی و تک سهم‌های بزرگی چون مخابرات زمینه‌ساز ریزش ارقام شاخص شد.
فشارهای تورمی و سیاست‌های اقتصادی؛ دلایل ریزش بورس
شاهین شایان‌آرانی، کارشناس ارشد بازار سرمایه در گفت‌وگو با بهار، درباره وضعیت روزهای اخیر بازار سهام که با ریزش بی‌سابقه و 690 واحدی شاخص بورس و تداوم کاهش قیمت سهام اکثر شرکت‌های بزرگ و اعتراض سهامداران همراه شده، اظهار داشت: «با توجه به متغیرهای حاکم بر بازار سرمایه، این ریزش‌ها به دلیل حبابی بودن بازار سهام نیست و نمی‌توان این روند را به حبابی بودن چند وقت گذشته ربط داد. البته ترکیدن حباب قیمت‌ها در همه بازارهای سهام هنگامی رخ می‌دهد که قیمت اکثر شرکت‌ها بدون دلیل رشد فزاینده‌ای از ازرش ذاتی کرده و بدون هیچ اتفاق خاصی هم با سقوط قیمت مواجه شوند. بنابراین می‌توان گفت روند روزهای اخیر بازار سهام ناشی از لزوم اصلاح قیمت‌ها و نقش دو عامل در آن است.» این کارشناس ارشد بازارهای مالی جهانی در بیان دلایل لرزیدن بورس و منفی شدن و افت شاخص‌ها گفت: «طبق بررسی به عمل آمده از شرایط حاکم بر اقتصاد کشور، نخستین عامل موثر بر بازار سرمایه ناشی از انتظارات فشارهای تورمی به دلیل احتمال اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها است و عامل دیگر هم برخی مسائل سیاسی مربوط است؛ به همین دلیل اکثر فعالان اقتصادی و سرمایه‌گذاران تصور مبهمی از آینده اقتصاد کشور و حداقل شش ماه آینده دارند که نتیجه کوتاه‌مدت آن، رشد ارز و سکه است.»
کد خبر:
36780
تاریخ انتشار: 4 بهمن 1391 - 11:34
بهار- امان از این بورس که همه را سر درگم کرده و گاهی اوقات کارشناسان بازار را هم انگشت به دهان و متعجب می‌کند؛ دو ماه پایش را روی گاز می‌گذارد و رکورد پشت رکورد می‌زند و شاخص قله‌های ۳۴، ۳۵، ۳۶، ۳۷ و ۳۸هزار واحدی را در می‌نوردد و تاریخ‌نگاری می‌کند و یک هفته پا در هوا می‌ماند و معلوم نیست به کجا می‌رود و یک هفته هم مانند هفته جاری پایش را روی ترمز که می‌گذارد هیچ، ترمز دستی می‌کشد و در جهت مخالف با شتاب پیشروی می‌کند و معلوم نیست به کجا می‌رود!
اما روز گذشته در ادامه روزهای زمستانی بد بازار سرمایه، یکی از سخت‌ترین و نگران‌کننده‌ترین روزهای بورس در تاریخ 46 ساله بازار سهام رقم خورد؛ روزی که هر چند در پایان معاملات صف‌های فروش سنگین برخی شرکت‌ها جمع‌آوری شد اما رکورد ریزش روزانه شاخص هم در تاریخ بورس شکسته شد. روز گذشته بورس‌بازان و سرمایه‌گذاران در حالی که منتظر بهبود اوضاع بودند اما بنا بر برخی اخبار غیررسمی و شنیده‌ها و شایعه‌ها و همچنین مواضع غیرمنطقی مسئولان سازمان بورس و کنترل بازار از طریق توصیه به عدم خرید و حتی حضور دو مدیر میانی سازمان بورس در یکی از کارگزاری‌ها در دو سه روز گذشته، به همراه افزایش قیمت ارز و مسکن، احتمال اجرای مرحله دوم هدفمندسازی یارانه‌ها و عدم تحرک سرمایه‌گذاران حقوقی، همگی دست به دست هم دادند تا منفی‌ترین روز شاخص بورس در تاریخ 46ساله‌اش، رکورد تاریخی دیگری را در تاریخ بازار سرمایه ایران به ثبت برساند.
دیروز در تالار چه گذشت؟
تالاری که تا دو هفته پیش جای سوزن انداختن در آن نبود با افزایش آلودگی هوا در روزهای اخیر، بهت زده و سرگردان و بی‌رونق که شده هیچ، چنان سوت و کور شد که دیروز سایه ترس و وحشت بر آن، شیشه‌هایش را در روزهای آلودگی هوا و دود، دودی کرد. فضا بی‌روح بود و بی‌رمق و بورس‌بازان بی‌انگیزه و دمق! در این فضای تلخ و سکته‌ای، این جریان منفی با صف‌های فروش سنگین اکثر شرکت‌های بزرگ و عقب‌نشینی ارقام شاخص بورس به کانال 36هزار واحدی آن هم، در یک ساعت اول معاملات تشدید و در ادامه با افت بی‌سابقه شاخص همراه شد.
به طوری‌که رکورد پیشین بیشترین افت روزانه شاخص که مربوط به دوم اردیبهشت سال گذشته با 636 واحد بود، دیروز 690 واحد معادل 1/8درصد از شاخص بورس ریخت تا این متغیر مهم به 36هزار و 594 واحد نزول کند؛ ریزشی که تاکنون مشاهده نشده و تا پیش از این تنها در 17 دی سال‌جاری با 589 واحد افت تجربه شده بود و در 20 ماه گذشته رکورد تازه‌ای محسوب می‌شد اما با سقوط دیروز، بی‌سابقه‌ترین ریزش روزانه شاخص به ثبت رسید. این رکورد منفی به دلیل کاهش قیمت سهام و اثر 103 و 102 واحدی دو شرکت فولاد مبارکه و ملی مس و همچنین 71 واحدی تا 20 واحدی شرکت‌های چادرملو، نفت و گاز پارسیان، سرمایه‌گذاری غدیر، فولادخوزستان، توسعه معادن و فلزات، سرمایه‌گذاری امید، مخابرات و پتروشیمی خارک به دست آمد. در کنار این موارد، متغیر مهم دیگر یعنی ارزش روز بازار هم با کاهش شدیدی همراه شد و به 165هزار‌میلیارد نزول کرد. در این میان آمار معاملات پایانی دیروز به دلیل جمع‌آوری آخر وقت سهام شرکت‌های بزرگ (به جز دو شرکت سرمایه‌گذاری غدیر و نفت گاز پارسیان و به دلیل حاشیه‌های مجمع پتروشیمی پردیس و مقابل هم قرار گرفتن مسئولان نفت و گاز پارسیان و سازمان بورس) با داد‌وستد 176/5میلیارد تومانی بیش از 849میلیون سهم همراه شد. در این حجم، معامله 588میلیون سهم بانک ملت به ارزش 64/6میلیارد تومان و همچنین داد‌وستد 26/4میلیون سهم گل‌گهر به ارزش 36/6میلیارد تومان نقش مهمی داشتند.
نامه سرگشاده فعالان بازار به مجلس و اظهارنظر کارشناسان
در این شرایط مه‌آلود و تاریک، جمعی از سهامداران حقیقی به محمد حسن‌نژاد نماینده مجلس نامه سرگشاده‌ای نوشته و با اعلام برخوردهای سلیقه‌ای متولیان بازار سرمایه، خواهان رسیدگی این موضوع در مجلس شدند. حسن‌نژاد در گفت‌وگو با بهار از پیگیری این نامه و دعوت از وزیر اقتصاد و رییس سازمان بورس به مجلس در صورت لزوم در روزهای آینده خبر داد و ابراز امیدواری کرد که با شفاف‌سازی مسئولان بورسی شاهد برطرف شدن ابهامات و بازگشت آرامش، رونق و اعتماد از دست رفته از بازار سرمایه باشیم.
شاهین شایان‌آرانی، کارشناس ارشد بازار سرمایه درباره مواضع برخی سهامداران حقیقی و اعتراض آن‌ها به رفتار سلیقه‌ای مسئولان سازمان بورس به بهار گفت: «واقعیت این است که مدیریت بورس و بازار سرمایه با توجه به همه فراز و نشیب‌هایی که از سال 84 تاکنون طی کرده، به درجه مطلوبی از دانش و تجربه رسیده و براساس قوانین موجود می‌تواند از ابزارهایی برای محدود کردن رشد شتابان قیمت‌ها استفاده کند. به نظر می‌رسد که سازمان بورس به عنوان نهاد ناظر باید از مکانیسم‌ها و روش‌هایی استفاده کند که با تکیه بر قوانین موجود، قادر به کنترل کردن انگیزه‌ها باشد، نه این‌که به سمتی حرکت کند که در آن سهامداران در مورد دستکاری در قیمت‌ها ادعاهای غیرمنطقی و ناپایدار کنند، البته باید توجه داشت که اگر ادعاهای سهامداران معترض ثابت شود، رفتارهای مسئولان جای اشکال داشته و تخلف محسوب می‌شود.» شایان‌آرانی خاطرنشان کرد که در همه بورس‌های دنیا حتی بورس لندن هنگامی که قیمت سهام شرکتی بی‌دلیل رشد می‌کند، مسئولان می‌توانند با توقف نماد خواهان ارائه اطلاعات جدید و انعکاس آن به بازار باشند، اما نمی‌توانند مانع از خرید و فروش کارگزاران و سرمایه‌گذاران شوند و این رویه غلطی است که نباید تکرار شود. با این اوصاف برخی از فعالان و کارگزاران بر این باورند با توجه به ریزش حدود هزار و 700 واحدی شاخص در چهار روز اخیر، وضعیت روزهای بعد بورس بهتر خواهد شد و درصورت رفع ابهامات سازمان بورس، از هفته آینده قیمت سهام شرکت‌های ارزنده اصلاح می‌شود.
تغییر جهت نمودار شاخص و سایر متغیرهای اصلی معاملات بازار سهام که از 9 دی با توقف ناگهانی شش شرکت جلودار بورس و فرابورس و ابلاغ دستورالعمل خرید اعتباری و سپس سایر عوامل برون‌سازمانی شروع شده بود، دیروز هم تکرار و با افزایش نگرانی سرمایه‌گذاران از آینده شرکت‌ها همراه شد. درحالی که قول دو هفته پیش رییس سازمان بورس برای بازگشایی نماد شرکت‌های جلودار هنوز عملی نشده و مسئولان سازمان هم در مورد پالایشگاه‌های بندرعباس و تبریز و پتروشیمی‌های شیراز و کرمانشاه اطلاع‌رسانی نکرده‌اند، عدم ارائه گزارش عملکرد 9 ماهه مناسب شرکت‌های بزرگ، موضوع مرحله دوم هدفمندسازی یارانه‌ها، اعلام بازنشستگی رییس‌کل بانک مرکزی و توجه برخی بورس‌بازان به بازار مسکن و سایر موارد، همگی دست به دست هم داده‌اند تا اوضاع بورس ناخوشایند باشد. با این اوصاف و شرایط بود که دیروز هم بورس روی خوشی به فعالان نشان نداد و با سقوط هزار و 57 واحدی در سه روز کاری، موجب تکرار نگرانی‌های سرمایه‌گذاران عمدتا حقیقی و تازه وارد شد و فشار فروش سهام شرکت‌های حاضر در گروه‌های فلزی، معدنی، پالایشگاهی و پتروشیمی و تک سهم‌های بزرگی چون مخابرات زمینه‌ساز ریزش ارقام شاخص شد.
فشارهای تورمی و سیاست‌های اقتصادی؛ دلایل ریزش بورس
شاهین شایان‌آرانی، کارشناس ارشد بازار سرمایه در گفت‌وگو با بهار، درباره وضعیت روزهای اخیر بازار سهام که با ریزش بی‌سابقه و 690 واحدی شاخص بورس و تداوم کاهش قیمت سهام اکثر شرکت‌های بزرگ و اعتراض سهامداران همراه شده، اظهار داشت: «با توجه به متغیرهای حاکم بر بازار سرمایه، این ریزش‌ها به دلیل حبابی بودن بازار سهام نیست و نمی‌توان این روند را به حبابی بودن چند وقت گذشته ربط داد. البته ترکیدن حباب قیمت‌ها در همه بازارهای سهام هنگامی رخ می‌دهد که قیمت اکثر شرکت‌ها بدون دلیل رشد فزاینده‌ای از ازرش ذاتی کرده و بدون هیچ اتفاق خاصی هم با سقوط قیمت مواجه شوند. بنابراین می‌توان گفت روند روزهای اخیر بازار سهام ناشی از لزوم اصلاح قیمت‌ها و نقش دو عامل در آن است.» این کارشناس ارشد بازارهای مالی جهانی در بیان دلایل لرزیدن بورس و منفی شدن و افت شاخص‌ها گفت: «طبق بررسی به عمل آمده از شرایط حاکم بر اقتصاد کشور، نخستین عامل موثر بر بازار سرمایه ناشی از انتظارات فشارهای تورمی به دلیل احتمال اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها است و عامل دیگر هم برخی مسائل سیاسی مربوط است؛ به همین دلیل اکثر فعالان اقتصادی و سرمایه‌گذاران تصور مبهمی از آینده اقتصاد کشور و حداقل شش ماه آینده دارند که نتیجه کوتاه‌مدت آن، رشد ارز و سکه است.»
