
بهار- داستان روغن هنوز فروکش نکرده است که کره نیز به فهرست کالاهای کمیاب در بازار اضافه شد تا سیاهه کالاهای کمیاب و در آستانه گرانی دوباره کاملتر از گذشته شود. این روزها یخچال خانهها با کره قهر و واحدهای صنفی نیز چند وقتی است که شاهد کاهش روزانه عرضه این محصول از طرف شرکتهای پخش و تولیدی هستند.
روغن گران میشود، دلیلی ندارد بهجز عدم تخصیص ارز، ولی باز هم بانک مرکزی ارز نمیدهد، کره کمیاب شده است و خبری از ارز نیست. جلسه روز شنبه بانک مرکزی نیز خروجی مثبتی برای بازار نداشته است.
بیتعارف بانک مرکزی راه خود را میرود و بیتوجه به نامههای بازرگانی داخلی وزارت صنعت و انتقادهای نمایندگان مجلس همچنان درهای خزانه ارزی را روی واردات کالاهای اساسی، دارو و مواد اولیه بسته است. ارز مرجع که هیچ، بعضی از واردکنندگان از نوبت چندماهه برای دریافت ارز مبادلهای سخن میگویند؛ نوبتی که به گفته آنها درنهایت پولهای هندی و چینی را نصیب آنها میکند. برای بانک مرکزی فرقی ندارد چه اتفاقی در بازار رخ میدهد، برای همین همچون حذف ارز مرجع برنج، گوشت و محدودکردن ارز مبادلهای برای آنها، این روزها ارز باقی کالاهای اساسی را حذف کرده است و تنها با بیان این مطلب که ارز مورد نیاز را تامین کردهایم در زمین وزارت صنعت بازی میکند و وزارت صنعتیها نیز فعلا سکوت کردهاند تا اینکه کمتر در آشفتهبازار اقتصادی کشور دیده شوند.
این حالوهوای این امروز حوزه گستردهای از اقتصاد است که ارتباط مستقیم با معیشت مردم دارد، اما متولیان تخصیص ارز آرام و بدون استرس. به مجلس که فراخوانده میشوند از تخصیص بیش از نیاز ارز به کالاهای اساسی و مواد اولیه سخن میگویند، اما در مراجعه متقاضیان ارز شانه بالا میاندازند و وعده هفتههای آتی را میدهند. متقاضی خوششانس که باشد روپیه هند به جای سایر ارزها لبخند را بر لبانش مینشاند. اما این تازه آغاز سرگردانی و شاید بدبختی باشد؛ اتفاقی که این روزها دامن واردکنندگان روغن خام را گرفته و روپیه تحویلی به جای سایر ارزها روی دست آنها باد کرده است و کشتیهای حامل روغن خام ماههاست که روی آب بلاتکلیف هستند.
این ماجرا درباره کره نیز رخ داده است و به گفته رییس انجمن صنایع لبنی بیش از پنجماه است که 18هزار تن کره در گمرکهای کشور انبار شده است و مسئولان بانک مرکزی از تخصیص ارز به این محصول خودداری میکنند؛ همان مسئولانی که هفته پیش در جلسه غیرعلنی مجلس سینه صاف کرده و با صدایی بلند خبر از تامین ارز تمام کالاهای اساسی و مواد اولیه را دادند، دیروز نیز مدیر اداره نظارت ارز بانک مرکزی از افزایش 25درصدی تامین ارز کالاهای اساسی، مواد اولیه دارویی و تجهیزات پزشکی خبر داد. این اظهارات در حالی است که رییس انجمن روغن نباتی در گفتوگو با «بهار» با بیان این مطلب که بانک مرکزی در تامین ارز روغنخام و واردات روغن با مشکل مواجه شده است، گفت: در حال حاضر روغن مورد نیاز خود را از ذخایر استراتژیک وزارت صنعت دریافت میکنیم تا ارز مورد نیاز تخصیص داده شود.
باکری، دبیر انجمن صنایع لبنی، نیز در گفتوگو با «بهار» با بیان این مطلب که بعضی آمارها از وجود 22هزار تن کره در گمرک حکایت دارد، گفت: واردات کره با مشکل مواجه شده است و با گذشت پنجماه هنوز موفق به دریافت ارز مورد نیاز از بانک مرکزی نشدهایم. وی در ادامه با تاکید بر آثار منفی این اتفاق در قیمت کره در بازار ادامه داد: هماکنون بعضی شرکتهایی که کالایشان در گمرک است پیگیر دریافت ارز مرجع از بانک مرکزی هستند، اما تاکنون ابلاغیهای از سوی بانک مرکزی درباره تخصیص ارز مرجع برای کره دریافت نشده است.
کره گران میشود
یکی از دغدغههای این روزهای مردم افزایش چندینباره قیمتهاست که به نظر میرسد با اتفاق رخداده درباره کره، این افزایش قیمت در آیندهای نزدیک برای این محصول رقم خواهد خورد. بر همین اساس معاونت توسعه بازرگانی داخلی وزارت صنعت معدن و تجارت در نامهای به بانک مرکزی خواهان تخصیص ارز مرجع کرههای انبارشده در گمرک شده است تا مانع افزایش قیمتها در بازار باشد. به نظر میرسد سایر بخشهای دولتی بیشتر از بانک مرکزی نگران گرانیها شدهاند و نتیجه عملکرد اقتصادی خود را در گذشته دریافتهاند، اما رییس انجمن صنایع لبنی معتقد است در صورت تخصیص ارز مرجع نیز باید منتظر افزایش قیمتهای این کالا باشیم زیرا به گفته وی، به هر میزان کره دپوشده در گمرک دیر ترخیص شود جریمه میخورد (دموراژ یا هزینه نگهداری) و طبیعتا قیمت کره در بازار را افزایش خواهد داد.
وی ادامه داد: تاریخ مصرف کره وارداتی یکسال است که هماکنون نیز این کالا در سردخانههای منهای 45درجه گمرک شهید رضایی بندرعباس نگهداری میشود. به گفته باکری، بخش عمده کره وارداتی به ایران از کشورهای نیوزیلند، استرالیا، آلمان و هلند تامین میشود. باکری در واکنش به این ادعای بانک مرکزی که اعلام کرده است، عدم ترخیص 18هزار تن کره از گمرک ارتباطی با موضوع تخصیص ارز ندارد، گفت: موضوع کاملا مرتبط با عدم تخصیص ارز است و هیچ دلیلی غیر از تخصیص ارز به واردات برای ترخیصنشدن کره وجود ندارد. به هر حال به نظر میرسد بازار همچنان آبستن اتفاقات تلخوشیرین خواهد بود و واردکنندگان کالاهای اساسی و مواد اولیه روزهای دشواری را در پیش روی خواهند داشت.