
شرق- بورس در چند هفته گذشته در انتظار اخبار و تحولات جدید سیاسی بود. همین امر سبب شد تا شاهد روندی خنثی در این بازار باشیم. شاخص با بیمیلی هرچه تمامتر، سعی بیمزهای میکرد تا بتواند در مسیر صعودی، تنها گامهای کوچکی بردارد. اما هفته گذشته با انتشار اخبار جدید سیاسی و اقتصادی، جان دوبارهای به بورس دمیده شد.
رییس سازمان بورس هم هفته گذشته فعال بود. وی با اعلام خبر حذف معاملات «ددد» (به جز در عرضههای اولیه) و به موازات آن افزایش ساعت معاملات، نوید افزایش شفافیت معاملاتی را به سهامداران داد. مذاکرات هستهای آخر هفته از یکسو و جلسه دولت برای تغییر نرخ سود بانکی که در دقایق آخر مبدل به احتمال تغییر نرخ اوراق مشارکت شد از سوی دیگر، فعالان بازار را به تحرک بیشتری واداشت. پیشبینی فعالان بازار از مذاکرات سیاسی 1+5، مثبت بود و استقبال خریداران از سهام بورسی موید این نکته بود.
البته تاثیر این اخبار در هفته جاری تاثیر بسزایی بر این آینه اقتصادی خواهد داشت. برداشتهای مثبت از مذاکراتی که قبل از انجام محرمانه خوانده شد، میتواند مقدمات صعود رویایی شاخص را فراهم کند چرا که کاهش تحریمها و برقراری مبادلات اقتصادی، در کنار آرامش نسبی سیاسی و کاهش معضلات اقتصادی داخلی، میتواند زمینهساز رشد و تعالی بنگاههای اقتصادی باشد. این امر سبب میشود شاهد رشد و پویایی هرچه بیشتر در اقتصاد کشور و به دنبال آن شاهد روند صعودی در بازار سرمایه باشیم. واکنش سرمایهگذاران به اخبار در هفته گذشته، سبب شد شاخص با رشد سهدرصدی نسبت به هفته ماقبلش، به بیش از 75هزار و 800 واحد برسد. همچنین بازده بازار سرمایه از ابتدای سال تاکنون 99/4 درصد بوده است.
محمدرضا عسگری، یکی از کارشناسان بازار سرمایه با اشاره به تاثیر افزایش نرخ سود بانکی در قیمت سهامشان توضیح داد: «زمانی که حاشیه سود بانکیها افزایش یابد، حجم سودشان نیز بالا میرود. در واقع زمانی که بانکی مثلا با نرخ 22درصد تامین مالی میکند، به موازات نرخ تسهیلاتش را به 27درصد میرساند. بنابراین اگر این نرخ افزایش یابد، باید ببینیم که آیا بخش تولیدی قادر به بازپرداخت این وام با چنین نرخی خواهد بود یا خیر. در واقع باید دید که نرخ گردش سرمایه چقدر باید باشد تا توان بازپرداخت برای وام گیرندهها فراهم شود چرا که افزایش نرخ تسهیلات که به موازات افزایش نرخ سود رخ میدهد، میتواند موجبات عدم پرداخت وامها توسط وام گیرندگان را فراهم کند و به دنبال آن، مطالبات معوق بانکها نیز افزایش یابد.»
وی ادامه داد: «در واقع میتوان مدعی شد که افزایش نرخ سود بانکی میتواند به مثابه قیچی دولبهای باشد که از یک سو حجم سود را افزایش میدهد اما از سوی دیگر میتواند مشکلات دیگری به همراه داشته باشد. البته نباید از این نکته نیز غافل شویم که تنها بخشی از سودآوری شرکتهای صنعت بانکداری از وامدهی است و کارمزدهای السی و وجوه حاصل از سرمایهگذاریهایشان نیز مجراهای سودآوری آنها هستند. اما با توجه به شرایط کنونی اقتصاد و بورس، به نظر میرسد که روند سهام بانکیها در ماههای آینده، رو به صعود باشد.» این کارشناس بازار سرمایه در ادامه گریزی نیز به صنعت پتروشیمی زد و با اشاره به حاشیه سود 60درصدی این صنعت خاطرنشان کرد: «ایران کشور نفت و گاز است. بنابراین شرکتهای وابسته به صنایع نفتی همواره حاشیه سود بالایی دارند. حال اگر مثلا نرخ گاز و خوراکشان حتی تا 20درصد هم افزایش یابد و حاشیه سود 60درصدیشان را به 40درصد تقلیل دهد، باز هم این سود در کنار بازدهی سایر صنایع، بسیار بالاتر است. به نظر من سرمایهگذاری در این صنعت به دلیل حاشیه سودش، در بلندمدت میتواند عایدی خوبی نصیب سرمایهگذارانش کند.»
وی نظرش درخصوص معدنیها را نیز اینگونه ابراز کرد: «از دیدگاه بزرگان مالی، حاشیه سود میتواند یکی از ارکان تاثیرگذار برای انتخاب سهام برتر باشد. شرکتهای گروه معدنی نیز از حاشیه سود خوبی برخوردارند. در واقع هرچند بحث بهره مالکانه درخصوص این صنعت مطرح میشود اما بالا بودن حاشیه سودشان پررنگتر است. به نظر من فعالان بازار سرمایه باید بخشی از سهام سبد خود را به دو گروه معدنی و پتروشیمی اختصاص دهند.»
عسگری در ادامه اشارهای نیز به سیمانیها کرد و ابراز داشت: «حاشیه سود سیمانیها حدود 30درصد است. بخشی از سیمان ما به خارج صادر میشود که درآمد ارزی خوبی برای فعالان این صنعت به همراه دارد. اما از سوی دیگر مباحث هدفمندی و هزینههای حمل و نقل نیز به راحتی سود شرکتهای این صنعت را هدف میگیرد. در واقع با وجود اینکه شرکتهای سیمانی زیر ارزش جایگزینیشان هستند، عدم اختصاص بودجه مناسب به طرحهای عمرانی دولت از یک سو و کاهش میزان ساخت و ساز از سوی دیگر سبب میشود تا رشد سودآوری این صنعت تحتالشعاع قرار گرفته و اندکی آهسته شود.» عسگری در پایان درباره تاثیر حذف معاملات «ددد» در بورس اذعان کرد: «این احتمال وجود دارد که این حذف، سبب کندی معاملات شود. به همین منظور نیز ساعت مبادلات نیم ساعت افزایش یافت. اما این رویداد هرچند ممکن است در ابتدای مسیر شوکی به معاملات وارد آورد ولی، شفافیت را در بورس افزایش میدهد.»
رشد 99درصدی شاخص از ابتدای سال
هفته گذشته شاخص کل با 3/1درصد افزایش به 75هزار و 868 واحد رسید و توانست بازدهی 99/4درصدی را از ابتدای سال در پرونده معاملات خود به ثبت برساند. ارزش کل مبادلات انجام شده نیز در هفته پیش به 16هزار و 200میلیاردریال رسید که نسبت به هفته ماقبلش با 3/2درصد رشد همراه بود. اما حجم معاملات با کاهش 1/5درصدی به سههزارو637میلیون سهم رسید.
پتروشیمی
اغلب شرکتهای گروه پتروشیمی روزهای ابتدایی معاملاتشان را منفی بودند. فشار فروشندگان تا جایی بود که خریداران توان ایستادگی در برابرشان را نداشته و تن به سرخی نزول دادند. اما در روزهای آخر معاملاتی هفته گذشته، ورق پتروشیمیها برگشت و هرچند آرام، بر کوس افزایش کوبیدند. شبندر، تاپیکو، شتران و شبریز جملگی پایان هفته خوشی را برای سهامدارانشان رقم زدند. البته شنفت و خلیجفارس دو همگروهی پتروشیمیها بودند که پنج روز معاملاتیشان سبز بود و در حالی به تبادلاتشان پایان دادند که بلندای صف خریدشان به میلیون سهم میرسید.
فلزات اساسی
معاملات هفته گذشته فلزات اساسی بیشتر نبرد میان فروشندگان و خریداران بود. برخی روزها فشار فروشندگان سیر نزولی به قیمتها میداد و گاه سمبه خریداران پر زور بود و قیمت بر کوس افزایش میکوبید. فملی، فباهنر، کالسیمین وفایرا روز آخر معاملات، مثبت بودند. در مقابل فولاد، سرب و ذوب آخرین روز را منفی سپری کردند. اما در این گروه، فولاد خوزستان و خراسان تمام روزهای معاملاتیشان بر طبل افزایش کوبیدند و در مسیر سبز صعود گام برداشتند.
کانههای فلزی
شرکتهای این گروه هرچند روزهای ابتدایی معاملاتشان چراغ سبزی برای سرمایهگذاری و خرید سهام به شمار میآمد اما از اواسط هفته بنای ناسازگاری با سهامدارانشان را گذاشتند. هرچه خریداران تلاش کردند، نتوانستند سرخی نزول را به سبزی صعود بدل کنند. در این گروه، کروی، کگل، ومعادن و کاما روزهای آخر را منفی سپری کردند. تنها کچاد بود که در روز آخر بر خلاف همگروهیهایش، مثبت شد.