دکتر سید جلال ابراهیمی
تحلیلگر مسائل ترکیه
بدنبال باز شدن گذرگاه مرزی آکچاکاله ( آقچه قلعه ) عده زیادی که از شهر تل ابیض مرکز درگیری داعش و جنگجویان اتحاد دمکراتیک کرد فرار کرده اند به ترکیه وارد شدند . در بین گروه پناهنده مردان و زنان سالخورده ، زنان و کودکان بی سرپرست دیده می شوند . هم اکنون صدها تن در پشت مرزهای ترکیه به امید ورود بخاک ترکیه هستند .
یک میلیون و هفتصدوپنجاه هزار پناهنده سوری درترکیه در کمپ ها زندگی می کنند . سایر ملتجی ها حدود یک میلیون و چهارصد هزار نفر در بین ایلات و قبایل هم مرز سوریه و شهر های هم مرز زندگی می کنند که از این عده بیشترین آنها در شهر شانلی اورفا ، باستانی ترین شهر ترکیه در کنار رود برقمی برابر 465 هزار نفر و در استانبول 330 هزار نفر ، در شهر غازی آنتب 253 هزار نفر ، شهر شرناک 190 هزار نفر ، ختای 204 هزار نفر و جالب تر اینکه در شهر کوچک 86 هزار نفری مرز ترکیه و سوریه بنام کیلیس 128 هزار نفر یعنی 5/1 برابر جمعیت شهری ساکن ، زندگی می کنند و یا بهتر بگوییم برای زنده ماندن تلاش می کنند .
بیشترین پناهندگان نه از جنگهای داخلی سوریه بلکه از ترس داعش وارد ترکیه شده اند . داعش تمدن و فرهنگ سوریه را زیر سوال برده و هر آن احتمال حمله به اماکن تاریخی و آثار باستانی است .
در 2010 در جنگهای داخلی سوریه تمام دنیا نظر بر این داشت که اسد سقوط می کند و ترکیه و حزب AKP (عدالت و توسعه ) سیاست خود را بر سقوط اسد و کمک به مخالفان او قرار داد . در حالیکه زمان اشتباه سیاسی اردوغان را که در آن زمان نخست وزیر بود نشان داد .
اردوغان ، نخست وزیر وقت در 2010 گفت که اگر در سوریه کریز وجود دارد نمک آن در دست من است و این من هستم که بر زخم اسد نمک می پاشم .
ترکیه حقیقتی بنام پناهندگان سوریه ای را در داخل کشورش باید بپذیرد . سوریه ای های مهاجر یا پناهنده زیر هر عنوان هر نام و نشان چه صاحبان کارخانه ، کارگاه داران و اصناف که محل کار و خانه و زندگی خود را رها کرده و با اندکی سرمایه به ترکیه آمده اند و یا آنانکه با اضطرار بمبارانها که از سوی عربستان و با کمک های تسلیحاتی ترکیه با هر وسیله با ماشین و یا پای پیاده به شهرهای همجوارشان در ترکیه فرار کرده اند . اگر چه ترکیه و عربستان و سایر کشورها چون امارات متحده عربی کمک به جنگجویان ضد بشار اسد و گروههای شبه نظامی را نمیپذیرند و رسماً حاشا می کنند .
هم اکنون در ایالت های مختلف ترکیه تمام معیارهای شهر نشینی و تراکم جمعیت و عرضه و تقاضای مواد غذائی و مایحتاج عمومی را زیر سوال گرفته است و این امر آمار و ارقام بهداشت و درمان ، سلامت اجتماعی را آشفته تر کرده انجام کار با حقوق و دستمزد بسیار پائین از سوی سوریه ای ها بطور کلی بازار کار را بهم زده و از حیث آسیب شناسی ناهنجاری های خود را بوجود آورده است روزنامه جمهوریت در یک نوشته ای تحت عنوان ((سوریه ای های ما )) بقلم مصطفی بای بال آمار تکان دهنده ای از شرایط محیط زیست سوریه ای ها و بچه های خیابانی آنان ، دریوزگی و گدائی و سایر ناهنجاری هایی که بشریت باید شرمگین شود و برای کمک بپاخیزد و یا اینجوهایی برای این خانه بدوشها و نیمه سیران و گرسنگان بی سر پناه دور هم جمع شوند و بهر طریق ممکن دست یاری به کودکان ، زنان بی شوهر ، بچه های یتیم ، پیرمردان و پیرزنان که خانه و کاشانه خود را از دست داده اند دراز کند .
در روزنامه ملیت در مقاله ای بقلم قدری گوریل می نویسد :
در ترکیه یک میلیون و هفتصد و پنجاه و هشت هزار نفر سوری که پناهنده شده اند فقط ده درصد آنها می توانند بنویسند و بخوانند و از یک میلیون و هشتصد هزار نفر فقط نصف آن یعنی 900 هزار نفر زیر 18 سال هستند یعنی پر آسیب ترین زمان از حیث احتمال ناهنجاری ها ، سوء استفاده ها ی جسمی و جنسی و حقوق اجتماعی
داود اوغلو آن وقت که وزیر امور خارجه بود یعنی 2013 گفته بود که چند هفته بیشتر به سقوط اسد نمانده است حالا همه چیز برعکس شده حتی طرفداران اسد چند شهر و منطقه را دوباره باز پس گرفته اند .
شاید یکی از علل از دست دادن چندین کرسی از حزب عدالت و توسعه در مجلس ترکیه ، سیاست اشتباه و نادرست حزب عدالت در مورد سوریه بوده و هست .
در این میان تمامی نظر مامورین انتظامی و اجتماعی ترکیه بر این است که شرایط زیست گروههای سوریه ای که در پارکها و گوشه میادین با خانواده خود سفره فقیرانه ای باز کرده اند را توریست های خارجی نبینند . با آغاز فصل توریسم ترکیه با اتراق فوج به فوج سوریه ای ها در شهرهای توریستی با تصاویر فقر ، دریوزگی ، کارتن خوابی و مشکلات نظم و نسق شهری روبرو است .
