آرمان - با گذشت نزدیک به یک هفته از مصوبه ممنوعیت صادرات 52 قلم کالا، فعالان بخش خصوصی با اعلام نارضایتی خود از این وضعیت از بروز برخی مشکلات در صادرات کالاهای پتروشیمیایی و بی‌اعتباری ناشی از ضرب‌الاجل اجرای این بخشنامه، شفاف نبودن فهرست و تفاسیر مختلف ادارات گمرک و تشابه فهرست ممنوعه‌ها با دیگر کالاها و تبعات آن ابراز ناخرسندی کردند. به گفته برخی فعالان اقتصادی، اعلام فهرست کالاهای ممنوعه در حالی صورت گرفته است که سبب آسیب به اعتبار صادراتی ایران در بازارهای جهانی می‌شود.
انتقاد برخی از صادرکنندگان نیز از همین موضع بوده است که برخلاف ممنوعیت واردات کالاهای ثبت سفارش شده تا یکسال اجازه ورود به کشور را خواهند داشت، در موارد ممنوعیت صادرات، این ممنوعیت بلافاصله ابلاغ می‌شود. نمونه بارز این امر ممانعت از صادرات محصولات پتروشیمی و توقف 20 کامیون تخم مرغی است که بلافاصله بعد از صدور این بخشنامه جلوی صادرات آنها گرفته شده است. فارس گزارش داده که این نحوه تصمیم‌گیری باعث شده است کامیون‌هایی که محصولات پتروشیمی را از عسلویه به مقصد ترکیه بارگیری کرده بودند، در میان راه با ابلاغ مصوبه مواجه شده و کامیون‌ها پشت مرزهای ترکیه متوقف شوند.
به گفته کارشناسان این حوزه چنانچه این ممنوعیت ظرف یک هفته برطرف نشود خسارت‌هایی به صنعت پتروشیمی ایران خواهد زد، چنانکه برای محصولاتی که فروخته شده‌اند پیش پرداخت آنی دریافت شده است و پولی که به سختی وارد کشور شده، با همان مرارت باید به خریدار بازگردانده شود. بر این اساس این اقدام علاوه بر ایجاد مشکل شدید برای واحدهای تولیدکننده‌ای که بازاری در داخل ندارند، ایران را به یک عرضه‌کننده غیرقابل اعتماد در بازار جهانی تبدیل می‌کند و مشتریان محصولات پتروشیمی ایران از این به بعد به‌عنوان یک عرضه‌کننده نامطمئن به ایران نگاه خواهند کرد و هر لحظه منتظر خواهند بود تصمیمات لحظه‌ای، خریدهای آنها را ملغی کند. با این اقدامات اگرچه تحریم‌های آمریکا پس از یکسال تلاش نتوانسته بود مانع صادرات محصولات پتروشیمی از جمله پلیمر شود اما مصوبه سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان موفق شد صادرات پلیمر ایران را متوقف کند.
این موضوع تنها به محصولات پتروشیمیایی محدود نمی‌شود، چرا که در چند روز گذشته 20 تریلی تخم‌مرغ با مجوز صادراتی در مرزهای ایران متوقف شد. مدیرعامل اتحادیه مرغداران مرغ تخم‌گذار در گفت‌وگو با ایسنا در این خصوص گفته بود: اگر چه طبق تفاهم‌نامه‌ای با وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت جهاد کشاورزی، شرکت پشتیبانی امور دام و این اتحادیه مقرر شده بود که مسئولیت تنظیم بازار تخم‌مرغ به اتحادیه میهن واگذار شود. اما مسئولان به قرار‌داد و تعهد خود پایبند نبوده و به‌رغم این مصوبه، تخم‌مرغ را در فهرست کالاهای ممنوعه صادراتی قرار داده‌اند.
این امر باعث می‌شود تخم‌مرغ از صرفه اقتصادی خارج و گله‌های تخم‌گذار حذف شود و در آینده نزدیک با مشکل کمبود و افزایش قیمت تخم‌مرغ مواجه خواهیم شد. هدایت اصغری با گلایه از اینکه این بخشنامه باید تاریخ اجرایی داشته باشد، تصریح کرد: هیچ زمانی برای اجرای این ممنوعیت در نظر گرفته نشده و 20 تریلی تخم‌مرغ که مجوز صادرات را دارد و بهای آن رد و بدل شده است در مرزها مانده و از خروج آن جلوگیری می‌شود. سوال اصلی این است که چرا محصولات وارداتی پس از اخذ مجوز واردات و انجام ثبت و سفارش، شش ماه زمان برای واردات دارند اما ممنوعیت صادرات به‌صورت ضرب‌الاجلی اجرا می‌شود؟
نایب رئیس اتحادیه سالامبور و چرم منتقد دیگری است که مدعی است در ممنوعیت‌های صادراتی اشتباهاتی رخ داده است. محمد لاهوتی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه وت‌بلوی گوسفندی به اشتباه در فهرست کالاهای ممنوعه صادراتی قرار گرفته است، گفت: این ممنوعیت باعث کاهش شدید صادرات 200 میلیون دلاری کشور در این حوزه خواهد شد. ما سالانه 10 هزار تن کروم برای تولید وت بلو تولید می‌کنیم که تنها پنج هزار تن آن به مصرف داخل می‌رسد و پنج هزار تن مازاد آن را صادر می‌کنیم. نکته اصلی این است در حالی که تولید داخلی این محصول به اندازه کافی بوده و حتی بخشی از آن هم به دیگر کشورها صادر می‌شود اصلا چرا باید ارز مرجع به این گونه کالاها اختصاص یابد؟ از طرفی حتی اگر در تولید وت‌بلوی گوسفندی از کروم وارداتی با ارز مرجع هم استفاده شده باشد، تاثیر این استفاده کمتر از پنج درصد ارزش صادراتی این محصول است که این میزان نمی‌تواند تاتیر زیادی داشته باشد و فایده آن به مراتب بیش از هزینه آن خواهد بود.
نائب رئیس اتاق صنایع، معادن و بازرگانی و كشاورزی ایران نیز در گفت‌وگو با ایسنا با انتقاد از اینکه این اقدام بدون نظر‌خواهی از بخش خصوصی انجام شده است، گفت: با توجه به شرایط اقتصادی نباید با این‌گونه تصمیمات بر این التهابات افزود. اگر بررسی‌های بیشتر و دقیق‌تری صورت می‌گرفت برخی از كالاهای ذكر شده در این لیست شاید تغییر می‌كرد. از آنجایی که ما در این 52 قلم کالا صادرات قابل توجهی داشته‌ایم قطعا با ممنوعیت صادرات آنها با کاهش آمار صادرات مواجه می‌شویم. این در حالی است که ما اکنون به ارز حاصل از صادرات نیاز داریم.
