اتاق خبر: بانك مركزي نماگرهاي اقتصادي شماره 83 مربوط به سه ماهه چهارم سال 1394 را منتشر كرد .بررسي نرخ رشد متغيرهاي بخش پولي در اسفند پارسال نسبت به پايان سال 93 بيانگر آن است كه نقدينگي 30 درصد، ميزان پول به 13.2 درصد، شبه‌پول به 33.1درصد و سپرده‌هاي بخش غيردولتي به 31.2درصد رشد كرده است.
رشد 17درصدي پايه پولي
رقم پايه پولي به رقم 153 هزار و 570 ميليارد تومان در اسفند 94 رسيده كه نسبت به رقم 131هزار ميليارد توماني سال 93 معادل 22هزار ميليارد تومان افزايش داشته و 17.1درصد رشد كرده است. اين رشد در مقايسه با رشد 10.7درصدي سال 93 افزايش نشان مي‌دهد و بيانگر آن است كه بانك مركزي براي كاهش نرخ سود بازار بين بانكي و همچنين تامين منابع سال 94 اقتصاد كشور مجبور شده كه رشد پايه پولي را نسبت به سال قبل از آن افزايش دهد.
ضريب فزاينده 6.62
براين اساس با توجه به نقدينگي 1017هزار و 290 ميليارد توماني پايان سال 94 مي‌توان نتيجه گرفت كه ضريب فزاينده به عدد 6.62 رسيده و افزايش قابل توجهي داشته و از عدد 5.96 در سال 93 با 66 صدم واحد افزايش به 6.62 رسيده است.
رشد بالاي شبه‌پول
سهم شبه‌پول شامل سپرده‌هاي درازمدت و قرض‌الحسنه به 86.5درصد كل نقدينگي رسيده است. سهم پول نيز به 13.4درصد رسيده است.
رشد 13درصدي پول در مقايسه با رشد 33درصدي شبه‌پول كمتر بوده و رشد شبه‌پول بيش از رشد نقدينگي بوده است. همچنين رشد اسكناس و مسكوك در دست اشخاص به 5.8درصد محدود شده كه نشان‌دهنده استفاده بيشتر مردم از كارت‌هاي اعتباري و سپرده‌هايي است كه در كارت‌هاي الكترونيكي در قالب حساب‌هاي كوتاه‌مدت نگهداري مي‌كنند.
مجموعه سپرده‌هاي غيردولتي و مردمي در بانك‌ها نيز با رشد 31.2 درصدي به 980 هزار ميليارد تومان رسيده است.
بدهي 167هزار ميليارد توماني بخش دولتي
بدهي بخش دولتي شامل دولت و شركت‌هاي دولتي به سيستم بانكي شامل بانك مركزي و بانك‌هاي كشور به رقم 167 هزار و 690 ميليارد تومان رسيده كه رشد 14.4درصدي داشته است و از 146هزار ميليارد تومان در سال 93 به 167هزار ميليارد تومان در سال 94 رسيده و معادل 21هزار ميليارد تومان افزايش يافته است.
119هزار ميليارد تومان بدهي دولت به بانك‌ها
از اين رقم بدهي دولت به بانك‌ها معادل 119هزار ميليارد تومان با رشد 18.6درصدي بوده كه 19هزار ميليارد تومان بيشتر شده و بدهي دولت به بانك مركزي نيز معادل 18هزار ميليارد تومان با كاهش 0.7- درصد بوده است.
بدهي شركت‌هاي دولتي به بانك مركزي نيز معادل 27هزار ميليارد تومان با رشد 14.1درصدي و بدهي شركت‌هاي دولتي به بانك‌ها معادل 2.7هزار ميليارد تومان با كاهش 24- درصدي بوده است. اين آمارها نشان مي‌دهد كه همچنان معضل مهم بانك‌ها افزايش بدهي دولت به بانك‌هاست كه به مرز 120 هزار ميليارد تومان رسيده است.
كاهش بدهي بانك‌ها
اما با وجود رشد بدهي دولت به بانك‌ها كه 19هزار ميليارد تومان بيشتر شده و بدهي بخش دولتي به سيستم بانكي كه 21 هزار ميليارد تومان بيشتر شده، اما بدهي بانك‌ها به بانك مركزي كاهش يافته و البته دليل عمده آن احتمالا، تبديل اضافه برداشت بانك‌ها از بانك مركزي به خطوط اعتباري ارزان قيمت در سال 94 است كه بانك مركزي براي كاهش نرخ سود بازار بين بانكي، به بانك‌ها تسهيلات ارزان‌قيمت و خط اعتباري داده است و به جاي جريمه اضافه برداشت 34درصدي كه قبلا انجام مي‌شد، از آنها سود زير 20درصد و 18درصد دريافت كرده است.
براين اساس، بدهي بانك‌ها به بانك مركزي در پايان سال 94 رقم 83.61 هزار ميليارد تومان بوده است كه نسبت به رقم 85.8 هزار ميليارد توماني سال 93 معادل 2.5-درصد كاهش داشته است. بدهي بانك‌هاي تجاري با 26هزار ميليارد تومان كاهش 12- درصدي و بدهي بانك‌هاي تخصصي با 57هزار ميليارد تومان رشد 2.5درصدي داشته است.
افزايش 106هزار ميلياردي بدهي غيردولتي
بدهي بخش غيردولتي يا تسهيلات مردم به بانك‌ها نيز معادل 736هزار ميليارد تومان با رشد 16.7 درصدي بوده كه نسبت به سال قبل 106هزار ميليارد تومان بيشتر شده است.
مطالبات سيستم بانكي از بخش‌هاي دولتي و غير دولتي كه در دولت احمدي‌نژاد از كل نقدينگي بيشتر بود، در دولت روحاني ساماندهي شده و با رقم 904 هزار ميليارد تومان نسبت به نقدينگي 1017هزار ميليارد تومان كمتر بوده است.
سپرده قانوني
سپرده قانوني بانك‌ها نزد بانك مركزي نيز به 102 هزار ميليارد تومان در سال 94 رسيده كه رشد 19.9 درصدي داشته است.
اين رشد تقريبا 20 درصدي در مقايسه با سپرده‌هاي بخش غيردولتي در بانك‌ها كه رشد 31.2درصدي داشته كمتر بوده و نشان مي‌دهد كه بانك مركزي، از طريق سياست‌هاي جديد خود، بخشي از منابع بانك‌ها را آزاد كرده و سپرده قانوني كمتري را نگه داشته است.
رشد 9 درصدي اسكناس و مسكوك
رقم اسكناس و مسكوك منتشر شده با رقم 48 هزار و 770 ميليارد تومان رشد 9 درصدي داشته و اين رقم در مقايسه با نقدينگي 1017هزار ميليارد توماني كشور معادل 4.8درصد است كه كمتر از 5درصد كل نقدينگي است. از اين رقم 8.5 هزار ميليارد تومان آن نزد بانك‌ها و 37.2 هزار ميليارد تومان آن در دست اشخاص در بازار كسب‌وكار بوده است.
دلار آزاد 3466 تومان
در حالي كه متوسط نرخ دلار امريكا در بازار بين بانكي در سال گذشته برابر 2958 تومان بوده اما در پايان اسفند 94 اين نرخ به 3021 تومان رسيد.
نرخ متوسط نرخ دلار نيز در اسفندماه به 3466 تومان رسيده بود كه باعث شد فاصله نرخ دلار دولتي و نرخ دلار آزاد به رقم 445 تومان برسد.
تورم 11.9 درصد
بررسي تغييرات شاخص بهاي كالاها و خدمات مصرفي نشان مي‌دهد، متوسط نرخ تورم در سال 94 نسبت به سال 93 به 11.9درصد رسيد كه اين نرخ در اسفند 94 نسبت به ماه پيش از آن (بهمن) 0.7درصد و نسبت به اسفند ماه سال 1393 برابر 8.3درصد بوده است.
منبع: تعادل
95103
