در هفته های اخیر مسئله فیش های حقوقی بسیار داغ بود و بدترین برخورد با این پدیده می توانست این باشد که در آن تنها چند مدیر بانک و بیمه و مدیر دولتی که حقوق کلان دریافت کرده اند از کار برکنار شوند. فساد پدیده ای چند وجهی است و طبیعتا مبارزه با آن نیازمند شناخت تمام ابعاد و علل ایجاد آن است. در حالی که امروز تمام هجمه ها به سمت کسانی است که چنین حقوق هایی دریافت کرده اند اما 2 حقیقت مهم در این میان فراموش شده است. حقیقت اول این است که دستگاه های نظارتی در این مورد غفلت کرده اند و حقیقت مهمتر اینکه چه کسی به این مدیران اجازه دریافت چنین حقوقی را داده است؟ بررسی سوال دوم زاویه جدیدی از فساد در بخش دولتی را به نمایش می گذارد.
نام تکراری یک مدیر در میان اخراجی ها
اگر در میان لیست مدیران برکنار شده در ماجرای فیش های حقوقی، هیأت عامل صندوق توسعه ملی را کنار بگذارید اکثر مدیران باقی مانده مربوط به بانک ها و بیمه ها هستند. در این میان یک موضوع میان تمامی این مدیران مشترک است، همه آنها با امضا یک معاون بانک و بیمه وزارت امور اقتصادی و دارایی در این پست منصوب شده بودند. "م.پ" یکی از معاونین سابق علی طیب نیا است که امضای وی در پای حکم تمامی این مدیران به چشم می خورد. در حقیقت حمایت وی در زمان معاونت از برخی چهره ها باعث انتخاب آنها در سمت های حساسی شد که امروز مانند دومینو به خاطر فیش های حقوقی در حال سقوط هستند. وی در چند سال اخیر در تمامی عزل و نصب های بانک و بیمه نقش مستقیم داشته است و اتفاقا تخلفات گسترده ای که در بانک ها رخ داد همگی حاصل دوران طولانی مدیریت وی است.
مدیر بازنشسته امروز چه می کند؟
شاید علت اصلی که کمتر کسی به مسئله نقش این مدیر سابق وزارت امور اقتصادی و دارایی پرداخته است کنار رفتن وی قبل از علنی شدن این ماجراها از وزارت اقتصاد است. با وجود اینکه کنار رفتن وی با بازنشستگی همراه بود اما به نظر نمی رسد وی از تمامی سمت های دولتی کنار رفته باشد. وی پس از بازنشستگی به عنوان مدیرعامل و نائب رئیس هیأت مدیره شرکت مدیریت طرح و توسعه آینده پویا برگزیده شد. این شرکت یکی از شرکت های زیرمجموعه بانک ملی ایران است و "م.پ" از طرف شرکت صرافی ملی ایران به عضویت هیأت مدیره و سپس مدیرعاملی و ریاست هیأت مدیره برگزیده شد.
این انتخاب به واسطه ارتباطات بسیار گسترده وی با بانک ها در زمان معاونت وزارت وی صورت گرفت. برای درک بهتر اهمیت پستی که وی در دوران بازنشستگی در آن منصوب شد نگاهی به چند شرکت زیر مجموعه مدیریت طرح و توسعه آینده پویا می اندازیم:
- گروه صنعتی بلا
- سرمایه گذاری شفادارو
- کارخانجات صنعتی و تولیدی اتمسفر
- بهره برداری و صنایع چوب فریم
- کشت و صنعت و دامپروری پارس
- پترو شمیران
- المکاسب دبی
- سیمرغ
- فروشگاه های زنجیره ای رفاه
- چوب و کاغذ مازندران
- توسعه نیشکر و صنایع جانبی
این در حالی است که بر اساس قانون بازنشستگان حق ندارند در دستگاه های دولتی مجددا استخدام شود. از سوی دیگر بانک ملی هم یکی از شرکت های دولتی محسوب می شود و جدا از موضوع بنگاه داری بانک ها فشارهای زیادی از سوی دولتی ها برای استخدام "م.پ" وجود داشت.
این فرد تمام عمر کاری خود را به مدیریت دولتی پرداخته است و هیچ تخصصی در مدیریت شرکتی ندارد و به همین دلیل بسیاری از شرکت های زیرمجموعه این هلدینگ امروز با مشکلات زیادی به دلیل سوء مدیریت این فرد روبرو هستند. برای مثال چندین شرکت دارویی مهم زیرمجموعه بخش مدیریت ایشان است در حالی که کوچکترین تخصصی در زمینه دارو ندارند.
چرا بانک ملی پذیرفت؟
مدیران بانک ملی مخالف منصوب کردن این مدیر سابق دولتی در سمت مهمی بودند که اکثر شرکت های این بانک را تحت کنترل می گرفت اما رابطه های قوی "م.پ" در زمان معاونت وزارت باعث شد که بانک برای انتخاب وی تحت فشار قرار گیرد. در حقیقت در زمان معاونت بانک و بیمه وی قوانین و دستورالعمل های بیشماری درباره عدم بنگاه داری بانک ها مطرح شد که به خاطر سیاست های این فرد این برنامه ها به نتیجه نرسید و بانک ها به بنگاه داری ادامه دادند تا در زمان بازنشستگی همان مدیر از حقوق های سرشار این بنگاه های اقتصادی وابسته به بانک استفاده کند. توجیه وی این است که معاونین وزیر بازنشسته طبق قانون حق دارند در سمت های مختلف به کار بازگردند و اصولا بانک جزو دولت محسوب نمی شود که البته این موضوع خلاف واقع است. شاید مسائل اخیر بانک ملی که منجر به جا به جایی های زیادی در این بانک شده است عامل فشاری برای قبول یک چهره پرنفوذ دولتی در زمینه مدیریت بنگاه های بانک ها بوده است.
با این وجود شاید تنها یک فرد بتواند با این رویه برخورد کند. شخص وزیر امور اقتصادی و دارایی علی طیب نیا که مدت ها این فرد را به عنوان معاون در کنار خود می دید و سپس با حکم وی این فرد که از دوران احمدی نژاد در این وزارتخانه بود برکنار گشت. طیب نیا یا از فعالیت های این مدیر بانکی بی اطلاع است و یا "م.پ" تحت حمایت وی قرار دارد که گذر زمان این موضوع را به خوبی روشن خواهد کرد.
