اتاق خبر: مخالفان تاسیس این فروشگاه‌ها معتقدند از آنجایی که بیشتر سرمایه‌گذاران این فروشگاه‌ها خارجی هستند حجم زیادی از سرمایه ملی کشور خارج می‌شود. این در حالی است که موافقان تاسیس این فروشگاه‌ها بر این باورند که بازار گریزی از تاسیس این فروشگاه‌ها ندارد چراکه همچنان نمی‌توان با نظام توزیع سنتی بازار را اداره کرد. عضو هیات رییسه اتاق اصناف ایران می‌گوید: رواج فروشگاه‌های زنجیره‌ای در ایران از چندین سال پیش قابل پیش‌بینی بود چراکه دنیا به سمت تاسیس چنین فروشگاه‌هایی متمایل شده بود. ما دیگر در کشورهای توسعه یافته شاهد واحدهای صنفی با متراژ کم نیستیم. محمدعلی صدیقی علاء می‌افزاید: تمام تلاش اتاق اصناف این است که بازار را از شکل سنتی خارج کند و به تعبیری بازار را بروز کند. در واقع بحث نصب صندوق‌های مکانیزه فروش، در همین زمینه مطرح شد. وی در ادامه اظهار می‌کند: از دو منظر موافقان و مخالفان می‌توان تاسیس فروشگاه‌های زنجیره‌ای را تحلیل کرد؛ موافقان معتقدند تاسیس این فروشگاه‌ها در بازار امروزی اجتناب‌ناپذیر است و کسی یارای مقابله با این مسئله را ندارد. اما به نظر من مخالفان با یک نگاه سطحی و افق‌های دید کوتاه این مسئله را به ضرر جامعه می‌دانند. در صورتی که از دید من اینگونه نیست. صدیقی علاء بیان می‌کند: مکانیزم بازار براساس عرضه و تقاضاست. دیگر واحدهای کوچک صنفی نمی‌توانند مانند گذشته خود را مدیریت کنند اما راهی جلوی آنها گذاشته می‌شود که هم‌افزایی و تعامل با یکدیگر است.
وی در ادامه می‌افزاید: متاسفانه هر چه ما گفتیم عده‌ای گوش نکردند. در هر حال حاضر به مرحله‌ای رسیده‌اند که ناگزیر از پذیرش این مسئله شده‌اند و اگر بخواهند در بازار بمانند باید به این سمت و سو متمایل شوند. عضو هیات رییسه اتاق اصناف ایران می‌گوید: من معتقد هستم دیگر واحدهای کوچک به دلیل بالا بودن هزینه‌ها برای مصرف‌کنندگان و کسانی که آن واحد را اداره می‌کنند توجیه اقتصادی ندارند. اگر هزینه‌های یک واحد ۱۲متری را در نظر بگیرید مشاهده خواهید کرد که مایحتاج آن واحد با فروشگاه‌های ۱۰۰ متری برابر است. وی در ادامه اظهار می‌کند: چراکه هر دو واحد هزینه‌هایی چون استهلاک، مالیات، انرژی و... دارند. به نظر من بالا بودن هزینه‌های واحدهای صنفی کوچک دیگر توجیه اقتصادی ندارد و همین مسئله باعث شده مدیریت واحدهای صنفی کوچک درحال از بین رفتن باشند. صدیقی علاء بیان می‌کند: علاوه بر این بحث سرمایه نیز مد نظر است. به عنوان مثال اگر بخواهید از کشوری کالایی را وارد کنید ابتدا از شما می‌پرسند چه نشانی می‌خواهید؟ چه رنگی؟ و... در نهایت از شما خواهند پرسید چه تعداد از این کالا را می‌خواهید خریداری کنید؟
وی در ادامه اظهار می‌کند: در علم اقتصاد و بازار هر چه بیشتر از تولیدکنندگان کالایی را خریداری شود قیمت بیشتر کاهش پیدا می‌کند. اگر سرمایه چند واحد صنفی کوچک با هم جمع شود خریدها افزایش پیدا می‌کند در نتیجه سود بیشتری نصیب خریداران خواهد شد و آنها نیز با قیمت مناسب‌تری به مردم کالاها را عرضه می‌کنند. به نظر من تاسیس فروشگاه‌های بزرگ به نفع واحدهای صنفی و مصرف‌کنندگان است.
عضو هیات رییسه اتاق اصناف ایران می‌گوید: اگر با روش‌های نوین بازاریابی نکنیم محکوم به شکست خواهیم بود. نباید با نگرش سطحی عده‌ای به مسئله نگاه کنیم؛ این افراد فقط در پی حل مشکل امروز هستند و معتقدند با حذف خرده‌فروشان و تعطیلی چندین واحد صنفی در کشور بیکاری ایجاد می‌شود. وی در ادامه تصریح می‌کند: در کوتاه مدت ممکن است حذف خرده‌فروشان به ضرر جامعه باشد اما در درازمدت به نفع جامعه خواهد بود. اگر خیری به جامعه برسد در نهایت به نفع تمامی افراد خواهد بود. عضو هیات رییسه اتاق اصناف ایران در پایان درباره تاسیس اتحادیه فروشگاه‌های زنجیره‌ای می‌گوید: در ابتدا قرار بود مجوزها توسط سازمان صنعت، معدن و تجارت استان‌ها صادر شود. اما وزارت صنعت، معدن و تجارت اختیار خود را به اتاق اصناف واگذار کرد. درحال حاضر قانون ایجاد فروشگاه‌های زنجیره‌ای در اتاق اصناف وجود دارد و پروانه‌ها را نیز صادر می‌کنیم اما باید صبر کنیم تا به حد نصاب قانونی برسند و آن زمان مجوز اتحادیه کشوری فروشگاه‌های زنجیره‌ای را صادر می‌کنیم.
سرمایه‌گذاران خارجی
اما رییس اتحادیه سوپرمارکت‌داران و مواد پروتئینی می‌گوید: به نظر من این فروشگاه‌های زنجیره‌ای چند صباحی راه‌اندازی می‌شوند اما بعد از مدتی تعطیل می‌شوند و اینگونه خود و سرمایه ملی را از بین می‌برند. سعید درخشانی می‌افزاید: متاسفانه مغازه‌های ما این امکان را ندارد که تسهیلات فروشگاه‌های زنجیره‌ای را در اختیار مشتریان خود قرار دهد. درست است که این فروشگاه‌ها با تخفیف کالاهای خود را عرضه می‌کنند اما نشان‌های معتبری را در اختیار مشتری‌های خود قرار نمی‌دهند و به همین دلیل قیمت کالاهای آنها پایین‌تر است. وی در ادامه در پاسخ به این پرسش که آیا در حال حاضر بازار به سمت تاسیس فروشگاه‌های زنجیره‌ای متمایل شده است، می‌گوید: شاید این سخن درست باشد اما هر مغازه‌داری از نظر مالی توانایی تاسیس یک فروشگاه بزرگ را ندارد و در حال حاضر برای هر مغازه‌داری این امکان مالی وجود ندارد که با چند واحد دیگر تجمیع شود. درخشانی در ادامه اظهار می‌کند: من کاسب قبل از انقلاب هستم. قبل از انقلاب به ما دستور دادند هر متقاضی اگر ۳ یا ۴جواز را باطل کند جواز کسب سوپرمارکت را دریافت خواهد کرد. در حال حاضر امکان مالی برای بسیاری از مغازه‌داران وجود ندارد که جمع شوند و یک فروشگاه بزرگ را تاسیس کنند. وی تصریح می‌کند: همین مسئله باعث شده واحدهای ضعیف از بین بروند. در نهایت این مسئله به ضرر جامعه خواهد بود چراکه هر مغازه‌ای ۲ یا ۳ خانوار را نان می‌دهد. وقتی این واحدها تعطیل شوند به تعداد بیکارهای جامعه اضافه می‌شود. رییس اتحادیه سوپرمارکت‌داران و مواد پروتئینی، در پایان می‌گوید: من نمی‌دانم چرا از ابتدا این پیشنهاد ارائه نشد که چند مغازه با هم جمع شوند و یک فروشگاه بزرگ تاسیس کنند. در حال حاضر بیشتر سرمایه‌گذاران فروشگاه‌های بزرگ، خارجی هستند. این مسئله باعث می‌شود سرمایه‌های ملی خواه ناخواه خارج شود و عده‌ای از جوانان کشورمان بیکار شوند.
نکته پایانی
هر چند که بازار به سمت تاسیس فروشگاه‌های زنجیره‌ای متمایل است اما این مسئله باید با برنامه‌ریزی در کشور اجرایی شود. باید شرایطی فراهم شود که چندین خرده‌فروش با هم شریک شوند و یک فروشگاه بزرگ را تاسیس کنند. اگر اینگونه شود دیگر شاهد این مسئله نخواهیم بود که سرمایه‌گذاران این فروشگاه‌ها فقط خارجی‌ها باشند.
منبع: صمت
95102
