این سخنان بیشتر وجوه مختلف تصمیمات آمریکا مبنی بر خروج سوریه و افغانستان را روشن می‌سازد و تا حدودی چتر حمایتی آمریکا از اسرائیل را کاهش می‌دهد. البته شرایط سیاسی درون آمریکا تا به‌حال اجازه نداده هیچ رئیس‌جمهوری در صورت به خطر افتادن امنیت اسرائیل وارد عمل نشود. وجه دیگری که ترامپ بر آن تاکید کرد، دشمنی همیشگی با ایران بود و اظهار داشت شما سربازان اینجا هستید تا ایران را زیرنظر داشته باشید. به عبارت دیگر یکی از اهداف حضور نظامی آمریکا در عراق مهار و کنترل ایران از درون عراق است. اما سهم عراق در این سفر چه بود؟ از نگاه دولت و مردم عراق، دونالد ترامپ اهمیتی برای آنان قائل نبود که اصولا پس از ایجاد هماهنگی و با حفظ آداب تشریفات دیپلماتیک وارد عراق شود. بلکه عراق را به عنوان بخشی از حاکمیت خود و یا اشغال شده خود تلقی کرد که هروقت خواست بیاید و هر وقت خواست برود. آ‌ن‌طور که از اخبار عراق برمی‌آید، چند ساعت قبل از ورود ترامپ، مقامات آمریکایی به نخست‌وزیر عراق اطلاع داده‌اند و از او خواسته‌اند به پایگاه نظامی آمریکا رفته و در چادر نظامی با رئیس‌جمهور آمریکا ملاقات کند که احتمالا عادل المهدی، نخست وزیر عراق از ترس افکار عمومی و احزاب عراقی تن به چنین ملاقاتی نداده است. سخنگوی کاخ سفید اطلاع‌رسانی کرد که دونالد ترامپ با عادل المهدی تلفنی صحبت کرده و ترامپ از نخست وزیر عراق دعوت سفر به واشنگتن کرده که او هم پذیرفته است. این نشان از آن است که دولت عراق روابط معمول دیپلماتیک خود با آمریکا را ادامه می‌دهد و آمریکا هم به عراق کماکان بعد از 15 سال به عنوان سرزمین تحت اشغال می‌نگرد. تجربه تاریخی نشان داده عبور کشورهای اشغال شده از این مرحله به آسانی امکان ندارد، از یک‌سو باید منافع کشور اشغالگر به نوعی پایان برسد یا در مرحله‌ای برآورده شود و از سوی دیگر، ترکیبی از اقدامات حقوقی و واکنش‌های مردمی باعث شود کشور اشغالگر به اشغال خود پایان دهد. اما کشورهای اشغالگر با در اختیار داشتن برخی اهرم‌ها، می‌توانند کشور اشغال شده را قانع کنند که حضور نیروهای اشغالگر به نفع منافع و امنیت ملی آنهاست. به طور مثال دو کشور آلمان و ژاپن که شکست خورده جنگ دوم جهانی بودند مورد اشغال آمریکا قرار گرفتند که آمریکا در هر دو کشور در 73 سال گذشته دارای پایگاه‌های متنوع نظامی است. در آلمان واکنش مردمی و یا حزبی کمتر دیده می‌شود ولی در ژاپن، مردم به‌ویژه مردم اوکیناوا هر از گاهی تظاهرات می‌کنند و با طرح تخلفات نظامیان آمریکایی نسبت به شهروندان ژاپنی، از دولت خود درخواست خروج نیروهای اشغالگر را می‌کنند ولیکن آمریکا دولت مربوطه را با دلایل مختلف تاکنون قانع به ادامه حضور نظامی خود کرده است.

* استاد دانشگاه-حقوق بین‌الملل