گراني اين روزها تنها خبر در بازار ارز ايران نيست. خبر داغ اما كهنه، چند نرخي بودني است كه ظاهرا تك قيمتي شدن را به روياي شيرين تبديل كرده است. داستان ارز چندنرخي در اقتصاد ايران تقريبا به سال 59 باز مي‌گردد. سال‌هاي آغاز جنگ كه شرايط از حالت عادي خارج شده بود و ارز به قيمت دولتي به بخش‌هاي مختلف تزريق مي‌شد و البته همين ارز سر از بازار سياه در مي‌آورد اما پايان جنگ به معناي پايان دوران ارز چند نرخي نبود و دوران بعد از جنگ شرايط را بحراني‌تر كرد. در آن سال‌ها كاهش بهاي نفت و كمبود ارز فرآيند حركت نرخ ارز را به‌گونه‌اي رقم زده بود كه بين نرخ رسمي و نرخ بازار آزاد آن فاصله‌اي وجود داشت و اين فاصله، گرايش به درخواست ارز دولتي را كه ارزان‌تر بود، بيشتر مي‌كرد اما رواج ارز دونرخي و گاهي چندنرخي موجب بروز رانت‌هاي ويژه براي افراد خاص مي‌شد و زمينه فساد مالي را بيشتر مي‌كرد.
در چنين شرايطي روشن است مابه‌التفاوت نرخ ارز براي كساني كه سرمايه‌گذاري مي‌كردند منجر به ايجاد يك واحد صنعتي و در نهايت ايجاد اشتغال و به طور كلي تاثير در فرآيند توسعه كشور بود ولي در حوزه واردات منجر به ايجاد رانت‌هاي كلان مي‌شد. اين زخم ماند و كهنه شد و به عنوان يكي از تبعات دوران جنگ به امروز رسيد. به اين ترتيب در سال‌هايي كه گذشت وضعيت بهتر نشد و فقط تعداد نرخ‌هايي كه ارز به فروش مي‌رسيد بالاتر رفت. يعني اگر روزگاري دلار و پوند و يورو در بازار آزاد با دو نرخ فروخته مي‌شد، امروز تعداد نرخ‌ها به سه و بر اساس روايت بعضي از فعالان بازار به چهار هم رسيده است.
اهالي و حرفه‌اي‌هاي بازار در اين شرايط راه‌هاي متفاوتي پيشنهاد مي‌كنند، از تشديد نظارت‌ها گرفته تا تزريق ارز به قيمت دولتي اما بانك مركزي به نيابت از دولت، راه ديگري در نظر دارد «تك‌نرخي شدن قيمت‌ها»اما پرسش اينجاست كه آيا اين طرح قابليت اجرا دارد؟ اوايل امسال بانك مركزي يك‌بار در اين زمينه شانس خود را امتحان كرد و اولين قدم را برداشت اما نه با كاهش قيمت در بازار آزاد، بلكه با بالا بردن نرخ‌ها در بازار رسمي. همين موضع‌گيري ناگهاني هم باعث شد نخستين شوك همزمان با افزايش قيمت دلار تا مرز هزارو ۲۰۰تومان به بازار وارد شود. نتيجه اينكه بانك مركزي زير فشار ناشي از گراني مضاعف ناچار به عقب‌نشيني شد و قيمت‌ها را در بازار رسمي پله به پله كاهش داد.
به اين ترتيب معلوم نيست بانك مركزي با چه پشتوانه‌اي اميد دارد اين بار حرف خود را به كرسي بنشاند، در بازاري كه قيمت‌ها از مرز خطر گذشته‌اند و جاي پاي خود را محكم كرده‌اند. ديروز در بازار ارز قيمت دلار تا هزارو ۳۴۰تومان هم پيش رفت هر چند تا پايان روز پا پس كشيد و تا نرخ هزارو ۳۳۵تومان اصلاح شد. در مورد پوند و يورو هم وضع بر همين منوال بود.
خانزاده يكي از صراف‌هاي چهارراه استانبول بازار ديروز را آرام توصيف كرد و گفت در اين فصل بيشتر همه خريدار ارز بودند. همه ارز مي‌خرند تا از تلاطم‌هاي موجود سودي كسب كنند. در بازار سكه هم رشد قيمت‌ها ادامه دارد. سكه تمام بهار آزادي طرح قديم و جديد ديروز دو هزار تومان گران شد. به اين ترتيب هر سكه بهار آزادي طرح قديم ۶۲۷هزار تومان قيمت خورد و خريد سكه بهار آزادي طرح جديد هم ۶۱۸هزار تومان خرج روي دست مشتريانش گذاشت، البته قيمت سكه در ساعاتي از روز تا ۶۲۰هزار تومان هم بالا رفته بود.
در دومين روز كاري هفته و در آستانه عيد غدير نيم سكه بهار آزادي ۳۰۰هزار تومان ارزش داشت و ربع سكه هم ۱۵۳هزار تومان فروش مي‌رفت، به عبارت ديگر ارزش نيم و ربع سكه نسبت به روز شنبه هزار تومان گران شده بود.
خبر ديگر از بازار سكه هم اينكه طرح جمع‌آوري سكه‌هاي موسوم به پارسيان شدت گرفته است. در اين خصوص رييس اتحاديه طلا و جواهر و سكه تهران گفت: با نمايندگان بانك مركزي به تفاهم رسيديم كه سكه‌هايي كه هم اكنون ضرب مي‌شود هشت‌ضلعي و شش‌ضلعي يا به صورت بيضي و غيرمدور باشد و حالت دايره‌اي نداشته باشد و به همكاران نيز توصيه كرديم سكه‌هاي قديمي و ضرب شده دايره شكل را جمع‌آوري كنند و در بازار هم اقدام كرديم و سكه‌هاي رايج در بازار ديگر دايره‌اي نيست.
وفادار تاكيد كرد: البته سكه‌هاي طلاي پارسيان و غيره كه در دست مردم است، ارزش طلاي خود را دارد و قبلا تفاوت نرخ‌هاي خريد و فروش دو هزار تومان بود كه اكنون نيز همان اختلاف را دارد و همكاران ما اين سكه‌ها را به عنوان طلاي متفرقه و اسقاطي مي‌خرند و آب مي‌كنند. وي افزود: اين سكه‌ها متناسب با نرخ طلا قيمت‌گذاري مي‌شود و شهروندان مي‌توانند با سكه‌هاي جديد (غيردايره‌اي) هم عوض كنند و اگر مشكلي داشتند، به اتحاديه طلا و جواهر تهران مراجعه كنند تا مشكل را حل كنيم.
منبع :شرق
کد خبر:
11821
تاریخ انتشار: 23 آبان 1390 - 12:42
گراني اين روزها تنها خبر در بازار ارز ايران نيست. خبر داغ اما كهنه، چند نرخي بودني است كه ظاهرا تك قيمتي شدن را به روياي شيرين تبديل كرده است. داستان ارز چندنرخي در اقتصاد ايران تقريبا به سال 59 باز مي‌گردد. سال‌هاي آغاز جنگ كه شرايط از حالت عادي خارج شده بود و ارز به قيمت دولتي به بخش‌هاي مختلف تزريق مي‌شد و البته همين ارز سر از بازار سياه در مي‌آورد اما پايان جنگ به معناي پايان دوران ارز چند نرخي نبود و دوران بعد از جنگ شرايط را بحراني‌تر كرد. در آن سال‌ها كاهش بهاي نفت و كمبود ارز فرآيند حركت نرخ ارز را به‌گونه‌اي رقم زده بود كه بين نرخ رسمي و نرخ بازار آزاد آن فاصله‌اي وجود داشت و اين فاصله، گرايش به درخواست ارز دولتي را كه ارزان‌تر بود، بيشتر مي‌كرد اما رواج ارز دونرخي و گاهي چندنرخي موجب بروز رانت‌هاي ويژه براي افراد خاص مي‌شد و زمينه فساد مالي را بيشتر مي‌كرد.
در چنين شرايطي روشن است مابه‌التفاوت نرخ ارز براي كساني كه سرمايه‌گذاري مي‌كردند منجر به ايجاد يك واحد صنعتي و در نهايت ايجاد اشتغال و به طور كلي تاثير در فرآيند توسعه كشور بود ولي در حوزه واردات منجر به ايجاد رانت‌هاي كلان مي‌شد. اين زخم ماند و كهنه شد و به عنوان يكي از تبعات دوران جنگ به امروز رسيد. به اين ترتيب در سال‌هايي كه گذشت وضعيت بهتر نشد و فقط تعداد نرخ‌هايي كه ارز به فروش مي‌رسيد بالاتر رفت. يعني اگر روزگاري دلار و پوند و يورو در بازار آزاد با دو نرخ فروخته مي‌شد، امروز تعداد نرخ‌ها به سه و بر اساس روايت بعضي از فعالان بازار به چهار هم رسيده است.
اهالي و حرفه‌اي‌هاي بازار در اين شرايط راه‌هاي متفاوتي پيشنهاد مي‌كنند، از تشديد نظارت‌ها گرفته تا تزريق ارز به قيمت دولتي اما بانك مركزي به نيابت از دولت، راه ديگري در نظر دارد «تك‌نرخي شدن قيمت‌ها»اما پرسش اينجاست كه آيا اين طرح قابليت اجرا دارد؟ اوايل امسال بانك مركزي يك‌بار در اين زمينه شانس خود را امتحان كرد و اولين قدم را برداشت اما نه با كاهش قيمت در بازار آزاد، بلكه با بالا بردن نرخ‌ها در بازار رسمي. همين موضع‌گيري ناگهاني هم باعث شد نخستين شوك همزمان با افزايش قيمت دلار تا مرز هزارو ۲۰۰تومان به بازار وارد شود. نتيجه اينكه بانك مركزي زير فشار ناشي از گراني مضاعف ناچار به عقب‌نشيني شد و قيمت‌ها را در بازار رسمي پله به پله كاهش داد.
به اين ترتيب معلوم نيست بانك مركزي با چه پشتوانه‌اي اميد دارد اين بار حرف خود را به كرسي بنشاند، در بازاري كه قيمت‌ها از مرز خطر گذشته‌اند و جاي پاي خود را محكم كرده‌اند. ديروز در بازار ارز قيمت دلار تا هزارو ۳۴۰تومان هم پيش رفت هر چند تا پايان روز پا پس كشيد و تا نرخ هزارو ۳۳۵تومان اصلاح شد. در مورد پوند و يورو هم وضع بر همين منوال بود.
خانزاده يكي از صراف‌هاي چهارراه استانبول بازار ديروز را آرام توصيف كرد و گفت در اين فصل بيشتر همه خريدار ارز بودند. همه ارز مي‌خرند تا از تلاطم‌هاي موجود سودي كسب كنند. در بازار سكه هم رشد قيمت‌ها ادامه دارد. سكه تمام بهار آزادي طرح قديم و جديد ديروز دو هزار تومان گران شد. به اين ترتيب هر سكه بهار آزادي طرح قديم ۶۲۷هزار تومان قيمت خورد و خريد سكه بهار آزادي طرح جديد هم ۶۱۸هزار تومان خرج روي دست مشتريانش گذاشت، البته قيمت سكه در ساعاتي از روز تا ۶۲۰هزار تومان هم بالا رفته بود.
در دومين روز كاري هفته و در آستانه عيد غدير نيم سكه بهار آزادي ۳۰۰هزار تومان ارزش داشت و ربع سكه هم ۱۵۳هزار تومان فروش مي‌رفت، به عبارت ديگر ارزش نيم و ربع سكه نسبت به روز شنبه هزار تومان گران شده بود.
خبر ديگر از بازار سكه هم اينكه طرح جمع‌آوري سكه‌هاي موسوم به پارسيان شدت گرفته است. در اين خصوص رييس اتحاديه طلا و جواهر و سكه تهران گفت: با نمايندگان بانك مركزي به تفاهم رسيديم كه سكه‌هايي كه هم اكنون ضرب مي‌شود هشت‌ضلعي و شش‌ضلعي يا به صورت بيضي و غيرمدور باشد و حالت دايره‌اي نداشته باشد و به همكاران نيز توصيه كرديم سكه‌هاي قديمي و ضرب شده دايره شكل را جمع‌آوري كنند و در بازار هم اقدام كرديم و سكه‌هاي رايج در بازار ديگر دايره‌اي نيست.
وفادار تاكيد كرد: البته سكه‌هاي طلاي پارسيان و غيره كه در دست مردم است، ارزش طلاي خود را دارد و قبلا تفاوت نرخ‌هاي خريد و فروش دو هزار تومان بود كه اكنون نيز همان اختلاف را دارد و همكاران ما اين سكه‌ها را به عنوان طلاي متفرقه و اسقاطي مي‌خرند و آب مي‌كنند. وي افزود: اين سكه‌ها متناسب با نرخ طلا قيمت‌گذاري مي‌شود و شهروندان مي‌توانند با سكه‌هاي جديد (غيردايره‌اي) هم عوض كنند و اگر مشكلي داشتند، به اتحاديه طلا و جواهر تهران مراجعه كنند تا مشكل را حل كنيم.
منبع :شرق
کلید واژه ها :
