اتاق نیوز - طی چند دهه اخیر طیفی از مداحان نشان داده اند که تمایل دارند پا از دایره های سنتی و کارکردهای مذهبی فراتر گذاشته و نقشی در آینده و روندهای سیاسی ایفا کنند. برون نمایی های گفتاری که گاه در قالب تعریف و تمجید از فلان دسته و طیف نمود یافته و گاه در تقبیح و مذمت طیف و دسته ای دیگر؛ اما با همه حواشی ایجاد شده این سخنان و گفتارها در جریان حاشیه ای و فرعی قابل دسته بندی و ارزیابی است.
طی چند دهه اخیر طیفی از مداحان نشان داده‌اند که تمایل دارند پا از دایره‌های سنتی و کارکردهای مذهبی فراتر گذاشته و نقشی در آینده و روندهای سیاسی ایفا کنند. برون‌نمایی‌های گفتاری که گاه در قالب تعریف و تمجید از فلان دسته و طیف نمود یافته و گاه در تقبیح و مذمت طیف و دسته‌ای دیگر؛ اما با همه حواشی ایجاد شده این سخنان و گفتارها در جریان حاشیه‌ای و فرعی قابل دسته‌بندی و ارزیابی است. حال البته به نظر می‌رسد که طیفی از مداحان می‌خواهند از حاشیه به متن بیایند و در قالب کنشگران سیاسی به ایفای نقش بپردازند.
چندی پیش سعید حدادیان از ارائه لیست انتخاباتی مداحان گفت و به اصولگرایان اخطار و انذار داد که اگر در پی وحدت برنیایند، آنان لیست مستقلی ارائه خواهند داد، ساعتی بعد خبری تکذیب گونه از سوی وی در یکی از سایت‌های اصولگرا انعکاس یافت که خود به نوعی تایید خبر ارائه لیست از سوی مداحان بود. اظهارنظری که با واکنش‌های مختلفی روبه‌رو شد.
انذار با طعم حضور
اول شهریور ماه سایت جهان‌نیوز خبری انتشار داده و به نقل از سعید حدادیان، نسبت به تحرک اصلاح‌طلبان در فرآیند انتخابات هشدار داده و افتراق در جبهه اصولگرایی را عامل شکست در انتخابات مجلس دهم همانند انتخابات خرداد ۹۲ عنوان کرد. در بخشی از این خبر، وی نسبت به عملکردهای اصولگرایان در انتخابات‌های گذشته انتقاد و توصیه کرده بود که برای وحدت باید عده‌ای کوتاه بیایند. در خبر به نقل از حدادیان گفته شده بود: «اگر آقایان به وحدت نرسند مداحان لیست جداگانه‌ای خواهند داد.» این سخنان از آن حیث بی‌سابقه بود که این برای اولین بار بود که مداحان برای سیاستمداران نسخه پیچیده و به آنان انذار و اخطار داده و برای آنان راهبرد تعیین می‌کردند. دومین نکته هم موضوع ارائه لیست انتخاباتی از سوی مداحان به عنوان یک شاکله و جریان مستقل بود. جالب آنکه حدادیان ساعتی پس از انتشار این خبر و بازتاب‌های آن، ارائه لیست مستقل را تکذیب کرد، تکذیبی که خود تاییدی بر این خبر بود چرا که گفت: «اگر اصولگرایان به وحدت نرسند، امسال نیز مانند انتخابات گذشته، از لیست مسجد ارک که متشکل از منتخب لیست‌های اصولگراست، حمایت خواهیم کرد.» در این به ظاهر تکذیب هم وجه انذاری ماجرا باقی است و هم ارائه لیست؛ تنها سخن از سابقه‌دار بودن این موضوع گفته شده و گزینش از میان لیست‌های دیگر اصولگرایان که در ارائه لیست مستقل نیز غیر از این انتظاری نمی‌رفت.
واکنش‌های دیگر مداحان
پس از سخنان سعید حدادیان، رئیس خانه مداحان نیز پای به این وادی گذاشته و به طور تلویحی و البته با کنایه‌های تند به نمایندگان اصولگرا بر نقش‌آفرینی سیاسی مداحان مهر تایید زد. محسن طاهری ضمن آنکه تاکید کرد که حدادیان عضو خانه مداحان نیست، در خصوص حضور مداحان در عرصه سیاست تاکید کرد: «نباید بگویید در حوزه مداحی کسی نباید در بحث‌های سیاسی وارد شود. البته اگر روضه را با سیاست قاطی کنند ما خیلی موافق نیستیم.» وی در ادامه در اظهاراتی جالب تصریح کرد: «ما برای ورود به انتخابات مجلس برنامه خاصی نداریم، اما بندة نوعی از لحاظ سیاسی، بارم خیلی بیشتر از برخی حضرات است. ما یک بار مجلس رفته بودیم. نزدیک به چهار ساعت وقت مجلس بر سر یک واژه که آیا حضانت را با «ز» می‌نویسند یا با «ض» گرفته شده بود. اینطور داشت وقت مجلس گرفته می‌شد. اینها چه رجل‌های سیاسی هستند؟ کرسی‌های مجلس و قانونگذاری فقط حق اینهاست؟ اگر فردا روزی از جامعه مداحان و تشکیلات مداحی افرادی آمدند که واقعا از لحاظ شمّ سیاسی بالاتر از خیلی‌ها هستند چه اشکالی دارد؟» سخنانی که البته با واکنش برخی نمایندگان نیز روبه‌رو شد. در این میان مدیر روابط‌عمومی خانه مداحان پس از این سخنان در گفت‌وگو با رسانه‌ها، تاکید کرد: «قطعا خانه مداحان در نظر ندارد لیستی را برای انتخابات مجلس ارائه دهد. نباید از حضور مداحان در عرصه سیاست به سوءاستفاده از احساسات دینی مردم تعبیر شود.» وی در ادامه اضافه کرد: «ممکن است ما در میان مداحان سیاستمداران خوبی هم داشته باشیم که حتی صلاحیت بیشتری از برخی نمایندگان فعلی مجلس دارند. اگر به این تشخیص برسیم که باید برای انتخابات از سوی مداحان لیستی داده شود، این کار را می‌کنیم.» نکته تازه اما تکذیب و تاییدهایی که بیش از هر چیز گواهی می‌دهد برخی مداحان دیگر نمی‌خواهند فقط نظاره‌گر امور باشند و این ظرفیت و توان را در خود می‌بینند که نقش‌آفرینی جدی‌تری در عرصه سیاست و طیف اصولگرایان داشته باشند. واکنش مرتضی آقاتهرانی دبیر کل جبهه پایداری به سخنان حدادیان نیز که روز گذشته عنوان شد در نوع خود جالب توجه است؛ او هشدار مداحان را از سر دلسوزی خوانده و گفته است: «ما مخلص مداحان هستیم اما اینکه به نقل از مداحان گفته‌اند اگر اصولگرایان به وحدت نرسند، آنها لیست جدا خواهند داد نیز عملی نخواهد شد.» وی دلیل عملی نشدن لیست مداحان را تحقق وحدت اصولگرایان خوانده است. نکته‌ای که به‌رغم شعارها چندان مقرون به صحت نمی‌رسد و رجوع به اظهارات و اقدامات فعالان اردوگاه اصولگرایی با این سخنان در تناقض است.
ممنوعیت تبلیغات انتخاباتی از تریبون عمومی
با داغ شدن بحث ارائه لیست از سوی مداحان، محمدحسین مقیمی معاون سیاسی وزیر کشور و مسئول اجرایی انتخابات گفت: هر گروهی بخواهد در قالب تشکیلات رسمی، حزبی و قانونی فعالیت سیاسی داشته باشد، باید از کمیسیون ماده۱۰ احزاب مجوز بگیرد و در همان چارچوب فعالیت خود را انجام دهد. وی تاکید کرد: فعالیت سیاسی عمومی مردم نیاز به مجوز ندارد و افراد در قبال فعالیت خود پاسخگو هستند. وی افزود: گروهی مثل مداحان حق ندارند در حسینیه‌ها و مساجد که متعلق به عموم است، له یا علیه کسی برای انتخابات تبلیغ کنند، چراکه اگر بخواهند چنین کاری را انجام دهند باید به دیگران هم این اجازه داده شود. سخنانی که از یک طرف بر این نکته اشاره دارد که ارائه لیست در قالب تشکیلات سیاسی و قانونی نیاز به اخذ مجوز تشکیلات از مراجع ذیربط دارد و از طرف دیگر این نکته را مشخص می‌کند که فعالیت سیاسی له یا علیه افراد از تریبون‌های عمومی و متعلق به بیت‌المال محلی از اعراب نداشته و تخلف از حدود قانونی است.
در نهایت...
هیچ کس نمی‌تواند نسبت به علاقمندی یا مخالفت مداحی نسبت به یک طیف یا جریان سیاسی معترض باشد و مانع کنش شخصی وی شود اما وقتی سخن از منابر و تریبون‌های عمومی و هویت حرفه‌ای مداحان می‌شود، آنها نیز همچون سایر کنشگران جامعه ملزم به رعایت قانون و پرهیز از جهت گیری‌های سیاسی از تریبون‌های عمومی هستند همانگونه که دولتمردان یا شخصیت‌های نظامی موظف به انجام تعهدات و عدم ورود به مقولات سیاسی در قالب جایگاه رسمی و حقوقی خود هستند، مضاف بر آنکه انتظار از خادمان ائمه‌اطهار(ع) و مروجان فرهنگ دینی دو چندان‌تر است تا ساحت اعتقادات و مناسک مذهبی را به دور از مجادلات و تحولات سیاسی نگه دارند.
منبع: آرمان
