به گزارش اتاق خبر، در تازهترین اقدام این کشور برای افزایش همکاریهای دوجانبه نخستوزیر ارمنستان به ایران آمد و به بررسی روند همکاری با بخش خصوصی ایران پرداخت.
ارمنستان که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی دچار رکود اقتصادی شدیدی شد، پیش از این جدایی صنعت را تکیهگاه اقتصاد خود میدانست و در صنایعی مانند تولید مواد شیمیایی، تولید ماشینآلات صنعتی، فرآوری مواد غذایی، نساجی، تولید رزین و الکترونیک جایگاه مناسبی را در منطقه کسب کرده بود، اما پس از جدایی این کشور از اتحاد جماهیر شوروی مسئله وابستگی این صنایع به واردات مواد اولیه از کشورهای خارجی باعث تضعیف آنها شد. از سالهای آغازین دهه ۹۰ میلادی بار دیگر رشد ارمنستان آغاز شد، اما این بار به جای تمرکز بر بخشهای مختلف صنعتی پروژههای کلان در بخش نیروگاهی و ساختمانسازی مورد توجه سرمایهگذاران داخلی و خارجی قرار گرفت. علاوه بر این به دنبال عبور از بحران کمکم رشد صنعتی در ارمنستان با سرعت بیشتری مسیر خود را طی کرد و بخشهای انرژی، متالوژی و فرآوری غذا با بهبود نسبی در تولیدات خود مواجه شدند.
ارتباط تنگاتنگ صنعت و دانشگاه
بیش از ۱۰۰ موسسه علمی و تکنیکی در ارمنستان وجود دارد که رابطه تنگاتنگ با صنایع دارند و نتایج پژوهشهای آنها باعث ایجاد صنایع خاص و پیشرفته مانند مهندسی کنترل دقیق، شیمی آلی و... در ارمنستان شده است. عمده سرمایهگذاران خارجی در این کشور، روسیه، امریکا، کشورهای عضو اتحادیه اروپا، آرژانتین و ایران هستند و در این میان مهمترین کشورهای اروپایی که در ارمنستان مشغول به سرمایهگذاری هستند را فرانسه، آلمان و یونان تشکیل میدهند که بیشتر در زمینههای مخابرات، معادن و کشف آن، تولید صنایع غذایی و انرژی، برق، گاز و آب سرمایهگذاری کردهاند.
علاوه بر این فناوری اطلاعات این کشور در دهه اخیر رشدی چشمگیر داشته و این صنعت یکی از پویاترین و فعالترین بخشهای اقتصادی ارمنستان به شمار میآید. این صنعت جایگاهی خاص در کشور به خود اختصاص داده که از نیروی انسانی ماهر، پشتیبانی کامل دولت و پیشینهای خوب در امر تحقیق و توسعه برخوردار است. به دنبال آن ارمنستان در بخش بیوفناوری و علوم وابسته به آن فعالیتهای خوبی را تجربه کرده است. بیشتر شرکتهای ارمنی امروزه به دنبال بخش تحقیق و توسعه باصرفه و محل تولیدی مناسب هستند و براساس پیشبینیها و ارزیابیهای انجام شده در زمینه رشد مازاد کشورهای تازه استقلالیافته، صنعت بیوفناوری برای پیشرفت در این کشور ظرفیتی بالاتر دارد.
انرژی، نیروی محرکه صنعت
بخش انرژی نیز از توسعهیافتهترین بخشهای اقتصادی ارمنستان است که در سالهای اخیر یکی از مراکز مهم انرژی در منطقه در زمینه انرژی اتمی، ترمال و... تبدیل شده است. هرچند که ارمنستان چند سالی است در بخش نیروگاهی قدرتمند شده اما هنوز هم به دلیل ناتوانی در تامین سوخت اولیه این نیروگاهها به کشورهای همسایه خود به ویژه روسیه و به دنبال آن ایران وابسته است. همین موضوع باعث شده تا پای پیمانکاران روس و ایرانی به پروژههای نیروگاهی این کشور باز شود.
نیروگاه اتمی ارمنستان که به طور معمول با نام نیروگاه اتمی «متسامور» شناخته میشود در دهه ۷۰ میلادی و در غرب ایروان پایتخت این کشور ساخته شد. این نیروگاه با دو رآکتور هستهای VVER-۴۴۰ ساختهشد و از معدود نیروگاههای هستهای موجود است که بدون ساختار مهار اولیه ساختهشده و تامین برق این کشور را به عهده دارد. در حال حاضر نیروگاههای اتمی ارمنستان ۴۰ درصد از نیازهای برق این کشور را تامین میکنند و در کنار آن توربینهای آبی و گرمایی نیز هریک ۳۰ درصد از تامین برق ارمنستان را به عهده دارند، اما به دلیل فرسودگی نیروگاه «متسامور» و نیز نزدیکی به مناطق زلزلهخیز دولتمردان ارمنی به فکر ساخت نیروگاههای تازهتر و نیز تامین برق از طریق توربینهای آبی و گرمایی افتادهاند. با نگاهی به وضعیت اقتصادی این کشور کوچک نیاز به حضور سرمایهگذاری خارجی در روند توسعه نیروگاهی ارمنستان بهشدت حس میشود و بر همین اساس ارمنستان پای امضای قراردادهای گوناگونی با ایران، روسیه و سایر کشورهای علاقهمند به همکاری نشسته است.
پای ایران به صنعت ارمنستان باز شد
ایران و ارمنستان در طول سالهای گذشته و در ملاقاتهای متعدد بارها از علاقه خود به توسعه همکاریهای صنعتی و حضور در طرحهای نیروگاهی سخن گفته بودند، اما با برداشته شدن تحریمهای بینالمللی علیه ایران، فضا برای افزایش همکاریها بیشتر شد. در تازهترین دیدار وزیر نیروی ایران با هوویک آبراهامیان، نخستوزیر ارمنستان، از آمادگی بخش خصوصی ایران برای حضور در پروژههای نیروگاهی ارمنستان سخن گفته شد. یکی از مهمترین این طرحهای مشترک پروژه «آگارا» است که از سوی پیمانکاران ایرانی و در خاک ارمنستان طراحی شده و بنابر پیشبینیها تا ابتدای سال ۲۰۱۷ میلادی به مرحله بهرهبرداری خواهد رسید. علاوه بر این در سالهای قبل اجرای ۲ پروژه نیروگاهی «مگری» و «قره چیلر» در مرز مشترک ایران و ارمنستان به امضای دوطرف رسید که قرار شد تا پس از ۱۵ سال بهرهبرداری و در سال ۲۰۲۸م این دو نیروگاه به طرف ارمنی تحویل داده شود. طرف ارمنستانی در این پروژه سرمایهای به مبلغ ۵۶۰ میلیون دلار گذاشته و براساس این قرارداد نیروگاه برق آبی مگری بر رودخانه ارس توان تولید ۱۳۰ مگاوات برق را خواهد داشت.
رشد ناخالص داخلی این کشور در سال ۲۰۱۴ میلادی با کاهش ۳ درصدی به ۱۰ میلیارد دلار رسید که رقمی بسیار پایین است. در این میان اما بخش صنعتی با رشد به نسبت خوبی مواجه شده است. آنچه مسلم است همزمان با رشد بخش صنعت در ارمنستان، اشتغالزایی در این بخش نیز افزایش پیدا میکند. به عنوان نمونه در سال ۲۰۰۶ میلادی میانگین اشتغالزایی در این بخش ۱۵ درصد و در سال ۲۰۰۸ میلادی ۱۷ درصد عنوان شد که نشان از بهبود بخش صنعتی در این کشور دارد. این کشور به تازگی به دنبال راهکاری برای بهبود سیاستهای صنعتی خود و نوآوریهای تازه در این زمینه به سراغ اجرای طرحی به نام «صادرات و توسعه نوآوری صنعتی» رفته است. بر مبنای این طرح سازمانهای جدید به وسیله ابزارهایی که به ترویج این دسته از سیاستها میپردازند، میتوانند باعث تقویت ظرفیتهای دولتی در زمینه صنعت و سیاستهای نوآورانه شوند.
بنا بر این گزارش و با نگاهی به آمار منتشر شده از سوی بانک توسعه آسیا در این سالها صنعت در بخشهای عمرانی بیشترین سهم از نرخ رشد اقتصادی و اشتغالزایی را به خود اختصاص داده بود. علاوه بر این به دنبال رشد فناوری و توجهاتی که به حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات شده است، اپراتورهای تلفن همراه در ارمنستان نیز با رشد خوبی مواجه شد به طوری که امروزه به لطف رشد صنایع مخابراتی سهم صنعت افزایش یافته و از سهم کشاورزی کاسته شده است و به نظر میرسد صنایع نوین تا چند سال آینده سهم قابل توجهی از اقتصاد کوچک ارمنستان را به خود اختصاص دهند.
منبع: صمت