به گزارش اتاق خبر، تجارت موضوعی تعاملی است بنابراین در امر تجارت باید اجازه داد تا کشورهای مختلف با یکدیگر تعاملات تجاری داشته باشند و تجارت یک طرفه هیچ گاه ما را به اهداف صادراتی نخواهد رساند. برای ادامه و استمرار تجارت خارجی و توسعه آن با وجود رقبای مختلف باید شرایط را به گونهای فراهم کنیم تا بتوانیم موفق باشیم، زیرا در غیراین صورت با توجه به تولید سنتی و با توجه به نقاط ضعف موجود، ممکن است تجارت خارجی کشورمان با افت مواجه شود. واقعیت آن است که شرایط کشور به گونهای است که اگر در حوزههای مختلف صادرات را توسعه ندهیم به اهداف اقتصادیمان نخواهیم رسید، بنابراین باید با توجه به ظرفیت تولیدی و تقاضایی که در بازار داخلی و خارجی داریم، برای صادرات طرحی نو ایجاد کنیم و اوضاعمان را در تجارت خارجی تغییر دهیم. صادرات کشور عمدتا نفت است که البته بحث صادرات نفت یک بحث مجزا از صادرات کشور است، اما به جز نفت صادرات کشورمان عمدتا در حوزه پتروشیمی، فولاد، مواد غذایی، میوه و سبزیجات، لبنیات، صادرات خدمات فنی و مهندسی، برق، گاز و به عبارتی چند قلم کالای محدود است و به جز به عراق که انواع کالاهای عمومی صادر می شود صادرات ما به سایر کشورها همین اقلام محدود است. بازارهای صادراتی ما متنوع نیست و همان طور که ذکر شد اقلام صادراتی ما نیز محدود است، بنابراین با وجود بازار محدود و اقلام صادراتی محدود نمیتوانیم به اهداف توسعه صادراتی دست یابیم. اگرچه تا حدودی صادرات ما تغییراتی داشته است و در مقاطعی طی یک دهه اخیر شاهد رشد صادراتی بودهایم، اما ارزش صادراتی ما همواره رقم قابل توجهی نبوده است و اغلب میزان صادرات سالانه غیرنفتی ما رقمی بین 30 میلیارد دلار تا 40 میلیارد دلار بوده است و در سالهایی که صادرات خدمات فنی و مهندسی یا حوزه گردشگری رشد داشته ارقام صادراتی کمی بیشتر از ارقام مذکور شده است. ایران دارای 15 کشور همسایه در اطراف خود است که مجموعه صادرات و واردات این 15 کشور حدود 1200 میلیارد دلار است، بنابراین ما از یک ظرفیت 1200 میلیارد دلاری صادرات به 15 کشور همسایه برخوردار هستیم که با مختصر تحرکی میتوانیم حدود 300 میلیون دلار از این بازار را به خودمان اختصاص دهیم. سهم صادراتی ما برخلاف ظرفیت موجود صادراتی به کشورهای همسایه بسیار اندک است و این در حالی است که کیفیت کالاهای تولیدی ما مورد قبول کشورهای همسایه است، بنابراین با توجه به نوع ارتباطاتمان و ارتباطات سیاسی میتوانیم در ارتقای صادرات به این کشورها موفق باشیم، اما این کار نیاز به یک نگرش جدید دارد. شرط این نگرش جدید داشتن دو ویژگی برای کالاهای صادراتی است که یکی قیمت مناسب و قابل رقابت کالا و دیگری خدمات بعد از فروش و کیفیت بستهبندی است، بنابراین فعالان اقتصادی بخشی خصوصی باید خودشان را برای رقابت با رقبا در بازارهای مختلف آماده کنند. بازارهای صادراتی بازاری دستوری نیست، باید صادرکنندگان بتوانند در حوزههای مختلف با رقبایشان رقابت کنند و امکان رقابت نیز با کیفیت خوب محصولات تولیدی و صادراتی و خدمات پس از فروش به دست میآید. البته برای تجارت و صادرات باید بستر لازم برای فعالان اقتصادی فراهم باشد که این نیز باید توسط دولت و حاکمیت فراهم شود. وظایف حاکمیتی دولت در حوزه اقتصاد چهار عنوان دارد که در اصول حاکم در برنامه ششم توسعه این چهار عنوان یعنی سیاستگذاری، هدایت، نظارت و پشتیبانی آمده است. بنابراین اگر موضوع صادرات باشد، حاکمیت در این زمینه وظیفه دارد که سیاستگذاری صحیحی در حوزه صادرات چه در رابطه با قوانین و مقررات داخلی و چه در رابطه با تعامل با کشورهای هدف صادراتی داشته باشد. یعنی نوع روابط تجاری ما با کشورهای همسایه بگونهای باشد که آنها را متقاعد کند که کالاهای ما به کشور هدف صادر شود و در مقابل نیز از آنجا کالا برای ما صادر شود و به عبارتی طرفین تعامل منطقی با یکدیگر داشته باشند، بنابراین برای برقراری روابط تجاری بین دو کشور باید تعرفههای ترجیحی بین کشورها برقرار شود و این موضوع باید بین ایران و 15 کشور همسایه نیز اجرا شود و باید سیاستهای تجاری که منافع کشور را در زمینه صادرات و واردات دارد تامین میکند، وجود داشته باشد.
آرمان ملی