بانک مرکزی در ادامه روند انتشار هفتگی گزارش عملیات اجرایی سیاست پولی که در آن عملکرد بانک‌ها در بازار باز و بازار بین بانکی را مورد بررسی قرار می‌دهد، جدیدترین آمار و ارقام از این دو بازار را در وب‌سایت رسمی خود منتشر کرد.
بر اساس گزارش مذکور، در جریان هفتمین بازار باز سال جاری که در تاریخ 29 اردیبهشت‌ماه برگزار شد، تعداد 22 بانک و موسسه اعتباری غیربانکی شرکت کردند و موضع عملیاتی بانک مرکزی توافق بازخرید یا ریپو بود. همچنین مدت توافق بازخرید و حداقل نرخ ریپو مانند هفته‌های گذشته به ترتیب هفت روز و 23 درصد باقی ماند.
بازار باز یکی از روش‌های سیاست‌گذاری پولی است که بانک‌ها از طریق آن و با وثیقه‌گذاری اوراقی که در اختیار دارند، وجوه نقدی مورد نیاز خود را از بانک مرکزی دریافت می‌کنند. طی این عملیات، بانک‌ها اوراق در اختیار خود را به بانک مرکزی می‌فروشند و مبلغ مورد نیاز خود را دریافت می‌کنند. سپس بانک‌ها این اوراق را در سررسید و با نرخ سود مشخص بازخرید می‌کنند که به این عملیات ریپو می‌گویند.
بانک‌ها بار دیگر در ثبت سفارش ریپو رکورد زدند
آمار بانک مرکزی حاکی از آن هستند که در بازار باز این هفته، بانک‌ها 385 هزار و 490 میلیارد تومان ریپو ثبت کردند که این رقم رکورد جدیدی در تاریخ عملیات بازار باز محسوب می‌شود. این رکوردشکنی درحالی رخ داد که پیش از این، بالاترین رقم ثبت سفارش ریپو حدود 381 هزار میلیارد تومان بود که در نخستین بازار باز سال جاری رقم خورد.
لازم به ذکر است که کمترین رقم ثبت سفارش ریپو در سال جاری مربوط به بازار باز هفته گذشته بود که در آن معادل 372 هزار و 800 میلیارد تومان ریپو ثبت شد و فقط 12 هزار و 690 میلیارد تومان نسبت به رکورد تاریخی بانک‌ها که در جریان این هفته رقم خورد، کمتر بود؛ فاصله کم بین کمترین و بیشترین سفارش بانک‌ها در بازار باز حاکی از نیاز بالای بانک‌ها به نقدینگی و استقراض از بانک مرکزی باشد.
بانک مرکزی 290 هزار میلیارد تومان پول در بازار باز تزریق کرد
بانک مرکزی در پاسخ به درخواست بالای بانک‌ها در بازار باز 29 اردیبهشت‌ماه، رقم 290 هزار میلیارد تومان به این بازار تزریق کرد که این رقم نسبت به هفته گذشته با کاهش 10 هزار میلیارد تومانی همراه بود. همچنین از طریق ریپوهای سررسیده شده، رقم 301 هزار و 320 میلیارد تومان به منابع بانک مرکزی بازگشت. لازم به ذکر است که 95 هزار و 490 میلیارد تومان از سفارش بانک‌ها در بازار باز این هفته توسط بانک مرکزی پذیرفته نشد.
افزون بر آن، بررسی آمار بانک مرکزی از عملیات بازار باز سال 1404 حاکی از آن است که این بانک در هیچ یک از هفت حراج برگزار شده، رقمی بالاتر از 300 هزار میلیارد تومان به این بازار تزریق نکرده است و این در حالیست که رقم درخواست بانک‌ها همواره بالاتر از 370 هزار میلیارد تومان بوده است.
کاهش رقم وام‌گیری بانک‌ها به 302 هزار میلیارد تومان در بازار شبانه
در قسمت دیگری از گزارش منتشر شده توسط بانک مرکزی، به وضعیت اعتبارگیری قاعده‌مند بانک‌ها در جریان بازار شبانه پرداخته شده است. طبق گزارش بانک مرکزی، در جریان هفت روز منتهی به 29 اردیبهشت‌ماه 1404 بانک‌ها روزانه اعتباری بین 56 هزار تا 71 هزار میلیارد تومان اعتبار از بانک مرکزی دریافت کردند که در مجموع رقم دریافتی بانک‌ها در این هفته در بازار شبانه 302 هزار و 100 میلیارد تومان بود.
همچنین رقم 289 هزار و 530 میلیارد تومان نیز در جریان این هفته توسط بانک‌ها در بازار شبانه به منابع بانک مرکزی بازگشت.
بازار شبانه یا بازار بین بانکی، یکی دیگر از ابزارهای تامین مالی کوتاه‌مدت است که طی آن، بانک‌ها برای تسویه حساب‌های خود در پایان روز، از یکدیگر استقراض می‌کنند. با وجود این، بانک مرکزی نیز در شرایطی به منظور اعمال سیاست‌های خود و تامین نقدینگی مورد نیاز بانک‌ها در این بازار مداخله کرده و بخشی از نیاز بانک‌ها را تامین می‌کند.
