
محمدحسین برخوردار*
آرمان- با توجه به شعار خودکفایی که هر ساله بیان میشود با واردات بیش از 20 میلیارد دلاری در شش ماهه اول سالجاری روبهرو بودهایم که مغایر با این شعار به نظر میرسد. اما علت این حجم بالای واردات چیست؟ در پاسخ باید گفت که علل مختلفی دارد. که در درجه اول به وضعیت جغرافیایی کشور باز میگردد. ایران در منطقهای نیمه خشک قرار دارد و متاسفانه از منابع آب اندکی که در آن وجود دارد نیز استفاده بهینهای نمیشود.
مورد بعدی به کشاورزان ما بازمیگردد که آموزش کشاورزی حرفهای ندارند. باید در این زمینه سرمایهای برای آموزش کشاورزان در نظر گرفته شود. مورد بعدی به مکانیزه نبودن کشاورزی در کشور بازمیگردد. متاسفانه نوع کاشت و نوع وسایلی که برای کشاورزی مورد استفاده قرار میگیرد متناسب با خاک نیست. بهعنوان مثال در حال حاضر تراکتورهایی که در ایران وجود دارد تنها زمین را تا 3 متر شخم میزند اما برای بهرهبرداری از زمینها در ایران نیاز است که بین 4 متر تا 6 متر زمین شخم زده شود تا به عمل بیاید. در این زمینه باید وزارت جهاد کشاورزی ورود کند. متاسفانه تا به امروز وزارت کشاورزی فقط امضای طلایی میداد و خود وارد عمل نمیشد.
در هیچ کجا در جهان کشاورز را تنها نمیگذارند. مسئولان باید به کشاورزان، باغداران، دامداران و ... توجه کنند و مشکلات آنها را از نزدیک مورد بررسی قرار دهند. علت بعدی عدم خودکفایی کشور به زمینهای خرده مالکی در کشور مربوط میشود. در تولیدات کشاورزی، صنعتی، مرغداری، دامداری و ... در دنیا به صرفه نیست که روی زمینهای کوچک و خردهمالکی سرمایهگذاری شود. اما این به این معنا نیست که دولت زمینها را در دست گیرد اما تعاونیها و بخش خصوصی باید برای تجمیع زمینهای خردهمالکی اقدام کنند تا بهرهبرداری از زمینها صرفه اقتصادی داشته باشد. حداقل زمینی که برای کشاورزی سودآور خواهد بود 100هزار هکتار زمین است.
باید بودجه های در قالب تعاونی به کشاورزان داده شود تا دلالها وارد بازار نشوند. کشاورزان از قشر فقیر جامعه محسوب میشوند و سرمایه در گردش اندکی دارند، باید با حمایتهایی که صورت میگیرد خیال آنها را از نسلهای آینده نیز آسوده کرد تا فرزندان آنها هم به فکر کشاورزی باشند و از این مدار خارج نشوند.
در این زمینه فعالیت هایی نیز صورت گرفته است. بهعنوان مثال ما با کشورهایی همچون گرجستان که منابع آبی خوبی دارند، گفتوگو کردیم تا سرمایههای خود را در کشور ما سرمایهگذاری کنند اما متاسفانه به علت اینکه حمل و نقل دریایی با آنجا به صرفه نبود صرفنظر کردیم. اما در عین حال در همین زمینه با بخش خصوصی نیز وارد مذاکره شدیم و بستههای پیشنهادی نیز به دولت دادیم تا سرمایه در گردشی را در اختیار کشاورزان قرار دهند تا کشاورزی را برای آنها مقرون به صرفه کنند. در دولت قبل با وجود در اختیار داشتن برخی اقلام اساسی در کشور، اقدام به واردات آنها صورت گرفت. دولت قبلی به پشتوانه پول نفت، واردات را بیش از نیاز کشور انجام داد. در سالهایی که خشکسالی نبود و کالاهایی برای عرضه وجود داشت، متاسفانه اقدام به واردات صورت گرفت که در این زمینه باید دستگاههای نظارتی مثل مجلس جلوی آنها را میگرفت.
* رئیس مجمع واردات