
رييس انستيتو تحقيقات بينالمللي ماهيان خاوياري گفت: گنجينه با ارزش ژنتيكي ماهيان خاوياري در خطر انقراض را نميتوان با اعتبارات اندك و حمايتهاي جزئي حفظ كرد بلكه براي حل اين مشكل همت، مسووليت و حمايت فراسازماني بايد وجود داشته باشد.
محمد پوركاظمي در گفتوگو با ایسنا اظهار كرد:از عامل مهم تهديدكننده ذخاير ماهيان خاوياري، دستكاري نوع بشر در محيط زيست درياي خزر و رودخانههاي منتهي به آن مانند احداث سد، پل، توسعه نامتوازن صنعت و ورود آلايندهها به دريا است كه اين موضوع بتدريج روي ساختار ژنتيكي و فيزيولوژيكي ماهيان خاوياري اثر ميگذارد و شانس بقا و تداوم زيست ماهيان را كاهش ميدهد.
وي افزود: درحال حاضر 27 گونه ماهي خاوياري در دنيا وجود دارد که هفت گونه آن در درياي خزر و رودخانههاي منتهي به آن زيست کرده و 90 درصد خاويار جهان را تامين ميکنند، اما طبق آمار و نتايج تحقيقاتي، ذخاير بسياري از ماهيان خاوياري در دنيا درحال انقراض است.
پوركاظمي گفت: به علت افزايش فشار بيش از حد بر ذخاير ماهيان خاوياري هيچگونه سهميهاي براي 5 کشور حاشيه درياي خزر در سال 1390 درنظر گرفته نشده است زيرا متاسفانه ذخاير ماهيان خاوياري درياي خزر روند كاهشي خود را ادامه ميدهد و براساس برآوردها، اگر طي چند سال آينده اقدام جدي در اين خصوص صورت نگيرد،تا چند سال آينده ميزان استحصال خاويار درياي خزر به صفر خواهد رسيد.
وي هدف اصلي انستيتو تحقيقات بينالمللي ماهيان خاوياري را حفاظت از ذخاير ژنتيکي تاسماهيان درياي خزر و بهرهبرداري پايدار از آنها و همچنين ايجاد بستر لازم براي معرفي توانمنديهاي علمي کشور در زمينه تاسماهيان از طريق همکاريها و هماهنگيهاي مؤثر ملي، منطقهاي و بينالمللي و تاسيس مرکز مرجع تاسماهيان جهان عنوان کرد و افزود: خاويار خزر که شهرت جهاني دارد در معرض نابودي است به گونهاي که از 300 تن برداشت در دهه 60 به زير پنج تن در سالهاي اخير رسيده است.
وي با اشاره به اينکه دلايل متعددي براي کاهش ذخاير ماهيان خاوياري در درياي خزر وجود دارد، افزود: يکي از مهمترين دلايل، صيد بيرويه است، ولي در کنار آن بايد به کاهش منابع آب شيرين که وارد دريا ميشوند نيز توجه کرد که اين امر موجب شده تا شرايط لازم براي مهاجرت مولد به رودخانهها براي تخمريزي فراهم نشود.
پوركاظمي درباره اظهارات کارشناساني که تکثير مصنوعي را عاملي براي تهديد تنوع زيستي ماهيان خاوياري خزر مي دانند، افزود: در شرايط نرمال، تکثير طبيعي بهترين روش حفظ تنوع ژنتيکي است اما در شرايطي که تکثير طبيعي با اختلال مواجه شود و ذخاير شديدا کاهش يابد با خطر انقراض نسل ماهيان خاوياري مواجه خواهيم بود، نبود تکثير مصنوعي منجر به حذف اين آبزي در کوتاهترين زمان ممکن از درياي خزر خواهد شد.
وي همچنين افزود: ارزش کيفي خاويار و گوشت استحصال شده از ماهيان پرورشي با نمونههاي صيد شده در طبيعت تفاوت چنداني ندارد و ميزان درصد خاوياردهي در ماهيان خاوياري پرورشي در حالت طبيعي بيشتر است.
منبع:ایسنا