
اين روزها هرچند كه بسياري از مردم درگير و دار شب يلدا هستند اما به نظر ميرسد، مديران دولتي خيلي هم به ياد ندارند كه تنها چند شب به برگزاري يكي از اصيلترين جشنهاي ايراني باقيمانده است. معمولا مسوولان اقتصادي دولت در چنين روزهايي از برنامههايي سخن ميگويند كه قرار است تا حد زيادي بار اقتصادي را از روي دوش مردم بردارد و براي آنها مصرف را سادهتر كنند. آنها در هنگامه جشنهاي سنتي شعارهاي زيادي براي اقتصاد سر ميدهند و از بايدهاي زيادي پرده برميدارند. هرچند كه اين بايدها همواره در حد سخن گفتن در مقابل تريبونهاي رسمي باقي مانده ولي به هر حال مديران دولتي با برنامههايي كه ارايه ميدادند، اين گمان را ايجاد ميكردند كه شايد در آستانه شب يلدا قيمتها تا حد زيادي به آرامش برسند.
در يلداي امسال اما اگر بگوييم قيمتها در حد متعادلي قرار دارند، بدون شك موجب ناخشنودي بسياري از مخاطبان شدهايم. باور كنيد اين سياهنمايي نيست، چون قيمتها در فضاي اقتصاد آنقدر با واقعيتها سر و كار دارند كه همه شهروندان از زير و بم آن آگاه هستند. بدون شك اما بايد به اين شهروندان حق داد. شما در نظر بگيريد كه حقوق بگير يك دستگاه دولتي يا يك بنگاه اقتصادي خصوصي هستيد. متوسط دريافتي ماهانه براي اقشار كارمند و حقوق بگير را اگر 600 هزار تومان در ماه در نظر بگيريم، با وجود تورم 20 درصدي حتما برگزاري شب يلدا ميتواند يك ريسك اقتصادي باشد.
در حال حاضر فقط كالاي پسته متوسط قيمتي از 15هزار تومان تا 30هزار تومان دارد. وقتي آجيلفروشيهاي نه چندان لوكس، هر كيلو ميوه خشكشده را با متوسط نرخي معادل 28 هزار تومان تا 38 هزار تومان به فروش ميرسانند، مصرف محصولات شب يلدا با معادلات اقتصادي هماهنگ نخواهد بود. در چنين شرايطي استعفا از برگزاري مراسم شب يلدا ميتواند بهترين گزينه باشد. البته شايد مسوولان اقتصادي دولت با اشاره به يارانههاي پرداختي اين ادعا را قبول نكنند و همان طور كه وزير اقتصاد نيز بارها اشاره كرده است، بگويند يارانه 45 هزار و500 توماني شرايط اقتصادي دهكهاي با درآمد پايين را بهينه كرده است. ولي بايد گفت كه اين سخنان خارج از تعارفات اقتصادي دولت، در جايي نظير بازار يا آنجا كه حوزه اقتصاد رنگ واقعيتهاي اجتماعي به خود ميگيرد با چالشهاي بزرگ همراه ميشود.
در بازار شب يلدا، شهروندان زيادي به خبرنگار ما گفتند كه شب يلداي امسال را بدون مصرف كالاهاي يلدا برگزار ميكنند چون گراني امان از برنامههاي اقتصادي آنها براي يك زندگي ماهانه بريده است. شايد البته حق با آنها باشد. منظور از «آنها» نيز بدون شك حقوقبگيران و كارگراني هستند كه يا حقوقشان كفاف هزينههاي زندگي معمولي را نميدهد يا حتي جماعت نهچندان كوچكي از آنها حتي حقوق ماهانه خود را نيز به موقع دريافت نميكنند. در حال حاضر هر كيلو انار به عنوان ميوه نشانهدار شب يلدا از يكهزار و 200 تومان شروع ميشود و تا پنج و حتي ششهزار تومان نيز به فروش ميرسد. برخي از ميوهفروشها البته از انار 10هزار توماني نيز خبر ميدهند. به قول شهروندان انار يكهزارو 200توماني خاصيتي ندارد جز نمايش حضور انار بر سر سفره يلدا. درواقع آنها بر اين باورند كه خريد انار با اين قيمت كاري بيهوده است. به طور متوسط انار قابل مصرف به ازاي هر كيلو سههزار تومان تا چهارهزار تومان به فروش ميرسد. هركيلو انار هم البته در بهترين حالت از چهار انار تشكيل شده است. انارهاي كيلويي پنجهزار توماني نيز بيشتر از سه انار را در بر نميگيرد.
هندوانه، يكي ديگر از كالاهاي شب يلدا نيز در حال حاضر به يكهزار و 500 تومان نيز نزديك شده است. يعني هندوانه قابل مصرف را شهروندان به ازاي هر كيلو تا يكهزار و 500 و تا يكهزارو 800 (در برخي از مناطق) خريداري ميكنند. فارغ از اين دو ميوه قيمت هر كيلوگرم انگور شاهرود هزارو 200تومان، انگور بيدانه قرمز دوهزارتومان، انگور كندري سههزارو 500تومان، پرتقال تامسون هزارو 200تومان، پرتقال رسمي شمال هزارتومان، خرمالو دوهزارتومان، خيار رسمي 500تومان، خيار گلخانهاي هزارو 200تومان، نارنگي هزارو 400تومان، نارنگي شمال هزارو 200تومان و موز خوشهاي هزارو 300تومان است.
در اين بازار انواع سيب زرد نيز به طور متوسط هزارو 800تومان، سيب قرمز هزارو 500تومان، گلابي درگزي شمال دو هزارتومان، گلابي شاه ميوه سههزارو 500تومان، گريپ فروت هزارتومان، ليموشيرين هزارو 200تومان، سيب سبز هزارو 500تومان، انار دماوندي سههزارتومان به فروش ميرسند.
آجيل شب چله نيز در حال حاضر با كيفيت معمولي به طور متوسط به ازاي هر كيلو تا 18هزار تومان به فروش ميرسد.
آجيل مغز شيرين هم به طور متوسط كيلويي 22هزار تومان، آجيل مغز شور كيلويي 22هزار تومان، بادام هندي كيلويي 20هزار تومان، ميوه خشك كيلويي 24هزار تومان، آجيل شور مخصوص كيلويي 18هزار تومان، بادام زميني آستانه اعلا كيلويي 10 هزار تومان، مغز هسته اعلا كيلويي 9هزار تومان، توت وليان اعلا كيلويي 25هزار تومان، پسته اكبري درشت اعلا كيلويي 25هزار تومان، پسته اكبري دستچين كيلويي 22 هزار تومان، پسته كله قوچي كيلويي 19 هزار و 800 تومان، پسته اكبري شور اعلا كيلويي 18هزار تومان، پسته احمد آقايي شور اعلا 16هزار تومان، پسته فندقي شور اعلا 15هزار و 600 تومان، بادام كاغذي اصفهان كيلويي 14هزار تومان، گردو تبريز كيلويي كيلويي 23 هزار تومان، بادام شور اعلا كيلويي 14هزار تومان، آجيل هندي كيلويي 9هزار تومان، برگ قيصي تبريزي كيلويي 13 هزار تومان، انجير ريسهاي 12هزار تومان، انجير استهبان كيلويي 22هزار تومان، آجيل زمستاني كيلويي 22هزار تومان، آجيل زير خاكي كيلويي 22هزار تومان و زرشك پفكي نيز كيلويي 13هزار تومان به فروش ميرسد.
منبع:شرق