ايران از نظر موقعيت جغرافيايي در مسير كريدور شمال ـ جنوب و شرق به غرب قرار گرفته و به دليل چنين موقعيت ويژه‌اي اگر زيرساخت‌هاي مناسب جاده‌اي، ريلي، دريايي و هوايي آن فراهم شود و از سوي ديگر ناوگان‌هاي مناسب در بخش‌هاي ياد شده تقويت شود،مي‌تواند در منطقه پيشتاز باشد. اما در حال حاضر با وجود چنين پتانسيل‌هايي، صنعت حمل و نقل كشور به دليل برخي محدوديت‌ها و انحصارات،حركت رو به جلويي در ميان كشورهاي منطقه ندارد.مسعود خوانساري، رئيس كميسيون حمل و نقل اتاق بازرگاني تهران بر اين باور است كه بايد اجازه فعاليت به بخش خصوصي در صنعت حمل و نقل داده شود و با رفع انحصارات و حمايت واقعي از اين بخش، زمينه توسعه اين صنعت را فراهم كرد.وی در گفتگویی به سوالات خبرنگار اتاق نیوز در این زمینه پاسخ داد.
حذف یارانه ها چه تاثیراتی در بخش حمل و نقل داشته است؟
هدفمند کردن یارانه ها کار منطقی بود که باید انجام می شد اما نیاز به وقت و تدبیر بیشتری داشت. روالی که بیش از 30 سال در کشور اجرا می شد؛را نباید به یکباره و ناگهانی تغییر پیدا می کرد.حذف یارانه ها می تواند در جهت توسعه این صنعت مفید واقع شود.زیرا باعث افزایش رقابت بین شرکت های حمل و نقل شده و از سوی دیگر به مرور منجر به نوسازی ناوگان حمل و نقل کشور می شود.دلیل این امر هم آن است که هر چه ناوگان فرسوده تر و قدیمی تر باشد سوخت بیشتری مصرف می کند و از آن جا که با هدفمند کردن یارانه ها قیمت سوخت هم افزایش یافته است ؛بنابر این شرکت ها به منظور کاهش هزینه سوخت مصرفی خود به استفاده از تکنولوژی های جدید و به روز روی خواهند آورد.
-آیا این تغییرات رخ داده است؟
خیر-البته همه این ها می توانست از مزایای حذف یارانه ها باشد اما به دلیل این که قبل از فراهم آوردن شرایط مناسب اقدام به حذف یارانه ها کردند بسیاری از این امور تحقق پیدا نکرده است.
منظور از شرایط لازم چیست؟
اعطای تسهیلات مناسب به شرکت ها ونوسازی ناوگان همزمان با اجرای این قانون از مواردی است که اگر اجرا می شد در توسعه این صنعت نقش بسزایی داشت.راننده کامیون فرسوده ایی که در هر 100 کیلومتر 70 لیتر سوخت مصرف می کند ،با افزایش قیمت سوخت به ناچار قیمت ها را افزایش خواهد داد.از سوی دیگر تسهیلات مناسبی برای این بخش در نظر گرفته نشده است و تسهیلات موجود هم آنقدر گران است که راننده ها قدرت بازپرداخت آن راندارند.بنابر این با حذف یارانه هزینه خدمات این بخش هم افزایش پیدا کرد.
هدفمندسازی یارانه ها تبعات مثبتی برای این بخش داشته است؟
یکی از موضوعاتی که با حذف یارانه ها سامان گرفته است؛را می توان تردد بدون بار ماشین ها دانست. قبل از اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها به دلیل پائین بودن قیمت سوخت، ممکن بود ماشین ها هنگام بازگشت بدون بار و خالی بازگردند اما بعد از حذف یارانه ها دیگر برایشان به صرفه نیست که خالی بازگردند و به همین دلیل شرکت ناچار است ابتدا بازاریابی کرده و بعد از اطمینان از این که در مسیر بازگشت هم کالایی برای جا به جا شدن وجود دارد،حرکت خود را آغاز کنند. این امر باعث ایجاد انسجام بیشتر بین راننده و شرکت می شود.
- حذف یارانه ها در حمل و نقل ریلی هم تاثیر گذار بوده است؟مثبت یا منفی؟
چنانچه حذف یارانه ها با تدبیر بیشتری انجام می شد ؛حمل و نقل ریلی کشور توسعه پیدا می کرد. از آن جا که حمل و نقل ریلی سوخت ارزان تری دارد با افزایش تعداد واگن ها ،احداث خطوط جدید و نیز نوسازی قطار ها می شد این قسمت از صنعت حمل و نقل را توسعه داد که متاسفانه این امر هم صورت نگرفت. حمل و نقل ریلی در همه جای دنیا پیشرفت کرده ؛هم واگن ها به روز شده و هم سرعت قطارها چند برابر شده است.اما در کشور ما این بخش تغییرات زیادی به خود ندیده و به دلیل کهنه بودن واگن ها و سرعت بسیار پایین قطار ها مردم ترجیح میدهند با وسایل تندتری مانند هواپیما حرکت کنند و سریع تر به مقصد برسند.
_کدام بخش از حمل و نقل کمترین میزان تاثیرپذیری از حذف یارانه ها را دارد؟
از آن جا که در حمل و نقل دریایی از سوخت های آزاد و با قیمت بین المللی استفاده می شود بنابر این اجرای این قانون تاثیر چندانی بر این بخش از حمل و نقل نداشت و تنها شناور های کوچکی که یارانه دریافت می کردند با مشکل افزایش قیمت رو به رو شدند.
- بعد از هدفمندی یارانه ها چه حمایت هایی از این بخش صورت گرفت؟
بعداز اجرای این قانون حمایت خاصی ازاین بخش نشد و بودجه های وزارت راه و ترابری در زمینه جاده و ریل به مشکل برخورد.بنابر این نه تنها این بخش اعتبارات عمرانی دریافت نکرد بلکه بودجه آن صرف پرداخت یارانه های نقدی به مردم شد.
تحریم های بین المللی چه پیامدهایی برای این صنعت داشته و دارند؟
متاسفانه تحریم ها تاثیر زیادی بر این بخش به خصوص صنعت هواپیمایی گذاشت.در حال حاضر هواپیماهای زیر 12 سال وارد کشور نمی شود .ازسوی دیگر تمام هواپیماهای داخل کشور فرسوده اند و به دلیل تحریم مجبور به خرید هواپیماهای دست دوم با کارکرد بالای 12 سال هستیم که این امر منجر به کاهش ایمنی هواپیماها شده است.بیشترین مشکل هم در این زمینه در تامین قطعات است و می توان گفت روز به روز در این بخش به جای توسعه عقب گرد داریم.
حمل و نقل دریایی چطور؟آیا تحریم ها بر این بخش هم اثرگذار بوده است؟
قطعا بی تاثیر نبوده است.بعد از تشدید تحریم ها بسیاری از شرکت ها کمتر به بنادر ما می آیند و ترجیح می دهند بارهایشان را در بنادر همجوار تخلیه کنند.از سوی دیگر هزینه هایشان را هم افزایش داده اند.در حمل و نقل جاده ایی هم به دلیل سخت شدن نقل و انتقال پول مشکلات اساسی به وجود آمده است.
ورود شرکت های هواپیمایی به بخش حمل و نقل هوایی را چطور ارزیابی می کنید؟
زمانی شرکت هواپیمایی هما یکی از معتبر ترین شرکتهای هواپیمایی بود و باعث تاسف است که صنعت هواپیمایی ما به این روز افتاده وباید از کشوری مانند قطر هواپیما وارد کنیم.از سوی دیگر همانطور که همه می دانیم هواپیماهای کشور فرسوده اند و ایمنی اشان پایین است و باید هواپیماهای جدید جایگزین آن ها شوند. همچنین این امر باعث ایجاد رقابت بین شرکت های هواپیمایی شده و باعث می شود این شرکت ها سرویس بهتری به مشتریان خود ارایه دهند. قیمت بلیط هم تحت تاثیر این رقابت قرار خواهد گرفت.
آیا صنعت حمل و نقل از تسهیلات صندوق توسعه ارزی سهمی خواهد داشت یانه ؟
با بیان این که ارائه تسهیلات به بخش حمل و نقل از مدت ها پیش مطرح بوده است؛تا کنون این بحث به مرحله عمل نرسیده است؛اما در صورت تحقق در نوسازی ناوگان حمل و نقل بسیار اثر گذار خواهدبود.اگراین تسهیلات ارزان قیمت باشد می توان از آن درخرید هواپیما، کشتی و قطار سرمایه گذاری کرد.30 سال پیش ایران جزو کشور های برتر منطقه در زمینه حمل و نقل بوده ولی هر سال بیشتر از قبل جایگاه خود را از دست داده است. نبود تسهیلات ارزان قیمت ،گران بودن ماشین ها و عدم اجازه ورود ماشین های کارکرده نسبتا نو باعث شد تا ایران از کشور های همجوار خود در این زمنیه عقب بماند.
بخشی هم هست که پیشرفت راتجربه کرده باشد؟
شاید بتوان گفت کشتیرانی تنها بخشی است که در این سال ها توسعه نسبی داشته است. دلیل پیشرفت حمل و نقل دریایی این است که شرکت های سرمایه گذار در این زمینه وارد بازار رقابتی و آزاد شدند و از سرمایه های خارجی هم استفاده کردند.در واقع کنترل و تثبیت قیمت ها برای آن ها وجود نداشت و با یک مدیریت خوب توانستند بازارهای بین المللی را به دست آورند.
بخش خصوصی چه میزان از صنعت حمل ونقل را به خود اختصاص داده است؟
در حمل و نقل بیشترین سهم را بخش خصوصی دارد؛ما به دنبال عدم دخالت دولت در تصمیم گیری ها و واگذاری کامل فعالیت ها به بخش خصوصی هستیم وبنا داریم در کمیسیون حمل و نقل اتاق تهران طرحی در این خصوص تهیه و تدوین کنیم.
آزاده کاری
کد خبر:
17206
تاریخ انتشار: 12 دی 1390 - 13:25
ايران از نظر موقعيت جغرافيايي در مسير كريدور شمال ـ جنوب و شرق به غرب قرار گرفته و به دليل چنين موقعيت ويژه‌اي اگر زيرساخت‌هاي مناسب جاده‌اي، ريلي، دريايي و هوايي آن فراهم شود و از سوي ديگر ناوگان‌هاي مناسب در بخش‌هاي ياد شده تقويت شود،مي‌تواند در منطقه پيشتاز باشد. اما در حال حاضر با وجود چنين پتانسيل‌هايي، صنعت حمل و نقل كشور به دليل برخي محدوديت‌ها و انحصارات،حركت رو به جلويي در ميان كشورهاي منطقه ندارد.مسعود خوانساري، رئيس كميسيون حمل و نقل اتاق بازرگاني تهران بر اين باور است كه بايد اجازه فعاليت به بخش خصوصي در صنعت حمل و نقل داده شود و با رفع انحصارات و حمايت واقعي از اين بخش، زمينه توسعه اين صنعت را فراهم كرد.وی در گفتگویی به سوالات خبرنگار اتاق نیوز در این زمینه پاسخ داد.
حذف یارانه ها چه تاثیراتی در بخش حمل و نقل داشته است؟
هدفمند کردن یارانه ها کار منطقی بود که باید انجام می شد اما نیاز به وقت و تدبیر بیشتری داشت. روالی که بیش از 30 سال در کشور اجرا می شد؛را نباید به یکباره و ناگهانی تغییر پیدا می کرد.حذف یارانه ها می تواند در جهت توسعه این صنعت مفید واقع شود.زیرا باعث افزایش رقابت بین شرکت های حمل و نقل شده و از سوی دیگر به مرور منجر به نوسازی ناوگان حمل و نقل کشور می شود.دلیل این امر هم آن است که هر چه ناوگان فرسوده تر و قدیمی تر باشد سوخت بیشتری مصرف می کند و از آن جا که با هدفمند کردن یارانه ها قیمت سوخت هم افزایش یافته است ؛بنابر این شرکت ها به منظور کاهش هزینه سوخت مصرفی خود به استفاده از تکنولوژی های جدید و به روز روی خواهند آورد.
-آیا این تغییرات رخ داده است؟
خیر-البته همه این ها می توانست از مزایای حذف یارانه ها باشد اما به دلیل این که قبل از فراهم آوردن شرایط مناسب اقدام به حذف یارانه ها کردند بسیاری از این امور تحقق پیدا نکرده است.
منظور از شرایط لازم چیست؟
اعطای تسهیلات مناسب به شرکت ها ونوسازی ناوگان همزمان با اجرای این قانون از مواردی است که اگر اجرا می شد در توسعه این صنعت نقش بسزایی داشت.راننده کامیون فرسوده ایی که در هر 100 کیلومتر 70 لیتر سوخت مصرف می کند ،با افزایش قیمت سوخت به ناچار قیمت ها را افزایش خواهد داد.از سوی دیگر تسهیلات مناسبی برای این بخش در نظر گرفته نشده است و تسهیلات موجود هم آنقدر گران است که راننده ها قدرت بازپرداخت آن راندارند.بنابر این با حذف یارانه هزینه خدمات این بخش هم افزایش پیدا کرد.
هدفمندسازی یارانه ها تبعات مثبتی برای این بخش داشته است؟
یکی از موضوعاتی که با حذف یارانه ها سامان گرفته است؛را می توان تردد بدون بار ماشین ها دانست. قبل از اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها به دلیل پائین بودن قیمت سوخت، ممکن بود ماشین ها هنگام بازگشت بدون بار و خالی بازگردند اما بعد از حذف یارانه ها دیگر برایشان به صرفه نیست که خالی بازگردند و به همین دلیل شرکت ناچار است ابتدا بازاریابی کرده و بعد از اطمینان از این که در مسیر بازگشت هم کالایی برای جا به جا شدن وجود دارد،حرکت خود را آغاز کنند. این امر باعث ایجاد انسجام بیشتر بین راننده و شرکت می شود.
- حذف یارانه ها در حمل و نقل ریلی هم تاثیر گذار بوده است؟مثبت یا منفی؟
چنانچه حذف یارانه ها با تدبیر بیشتری انجام می شد ؛حمل و نقل ریلی کشور توسعه پیدا می کرد. از آن جا که حمل و نقل ریلی سوخت ارزان تری دارد با افزایش تعداد واگن ها ،احداث خطوط جدید و نیز نوسازی قطار ها می شد این قسمت از صنعت حمل و نقل را توسعه داد که متاسفانه این امر هم صورت نگرفت. حمل و نقل ریلی در همه جای دنیا پیشرفت کرده ؛هم واگن ها به روز شده و هم سرعت قطارها چند برابر شده است.اما در کشور ما این بخش تغییرات زیادی به خود ندیده و به دلیل کهنه بودن واگن ها و سرعت بسیار پایین قطار ها مردم ترجیح میدهند با وسایل تندتری مانند هواپیما حرکت کنند و سریع تر به مقصد برسند.
_کدام بخش از حمل و نقل کمترین میزان تاثیرپذیری از حذف یارانه ها را دارد؟
از آن جا که در حمل و نقل دریایی از سوخت های آزاد و با قیمت بین المللی استفاده می شود بنابر این اجرای این قانون تاثیر چندانی بر این بخش از حمل و نقل نداشت و تنها شناور های کوچکی که یارانه دریافت می کردند با مشکل افزایش قیمت رو به رو شدند.
- بعد از هدفمندی یارانه ها چه حمایت هایی از این بخش صورت گرفت؟
بعداز اجرای این قانون حمایت خاصی ازاین بخش نشد و بودجه های وزارت راه و ترابری در زمینه جاده و ریل به مشکل برخورد.بنابر این نه تنها این بخش اعتبارات عمرانی دریافت نکرد بلکه بودجه آن صرف پرداخت یارانه های نقدی به مردم شد.
تحریم های بین المللی چه پیامدهایی برای این صنعت داشته و دارند؟
متاسفانه تحریم ها تاثیر زیادی بر این بخش به خصوص صنعت هواپیمایی گذاشت.در حال حاضر هواپیماهای زیر 12 سال وارد کشور نمی شود .ازسوی دیگر تمام هواپیماهای داخل کشور فرسوده اند و به دلیل تحریم مجبور به خرید هواپیماهای دست دوم با کارکرد بالای 12 سال هستیم که این امر منجر به کاهش ایمنی هواپیماها شده است.بیشترین مشکل هم در این زمینه در تامین قطعات است و می توان گفت روز به روز در این بخش به جای توسعه عقب گرد داریم.
حمل و نقل دریایی چطور؟آیا تحریم ها بر این بخش هم اثرگذار بوده است؟
قطعا بی تاثیر نبوده است.بعد از تشدید تحریم ها بسیاری از شرکت ها کمتر به بنادر ما می آیند و ترجیح می دهند بارهایشان را در بنادر همجوار تخلیه کنند.از سوی دیگر هزینه هایشان را هم افزایش داده اند.در حمل و نقل جاده ایی هم به دلیل سخت شدن نقل و انتقال پول مشکلات اساسی به وجود آمده است.
ورود شرکت های هواپیمایی به بخش حمل و نقل هوایی را چطور ارزیابی می کنید؟
زمانی شرکت هواپیمایی هما یکی از معتبر ترین شرکتهای هواپیمایی بود و باعث تاسف است که صنعت هواپیمایی ما به این روز افتاده وباید از کشوری مانند قطر هواپیما وارد کنیم.از سوی دیگر همانطور که همه می دانیم هواپیماهای کشور فرسوده اند و ایمنی اشان پایین است و باید هواپیماهای جدید جایگزین آن ها شوند. همچنین این امر باعث ایجاد رقابت بین شرکت های هواپیمایی شده و باعث می شود این شرکت ها سرویس بهتری به مشتریان خود ارایه دهند. قیمت بلیط هم تحت تاثیر این رقابت قرار خواهد گرفت.
آیا صنعت حمل و نقل از تسهیلات صندوق توسعه ارزی سهمی خواهد داشت یانه ؟
با بیان این که ارائه تسهیلات به بخش حمل و نقل از مدت ها پیش مطرح بوده است؛تا کنون این بحث به مرحله عمل نرسیده است؛اما در صورت تحقق در نوسازی ناوگان حمل و نقل بسیار اثر گذار خواهدبود.اگراین تسهیلات ارزان قیمت باشد می توان از آن درخرید هواپیما، کشتی و قطار سرمایه گذاری کرد.30 سال پیش ایران جزو کشور های برتر منطقه در زمینه حمل و نقل بوده ولی هر سال بیشتر از قبل جایگاه خود را از دست داده است. نبود تسهیلات ارزان قیمت ،گران بودن ماشین ها و عدم اجازه ورود ماشین های کارکرده نسبتا نو باعث شد تا ایران از کشور های همجوار خود در این زمنیه عقب بماند.
بخشی هم هست که پیشرفت راتجربه کرده باشد؟
شاید بتوان گفت کشتیرانی تنها بخشی است که در این سال ها توسعه نسبی داشته است. دلیل پیشرفت حمل و نقل دریایی این است که شرکت های سرمایه گذار در این زمینه وارد بازار رقابتی و آزاد شدند و از سرمایه های خارجی هم استفاده کردند.در واقع کنترل و تثبیت قیمت ها برای آن ها وجود نداشت و با یک مدیریت خوب توانستند بازارهای بین المللی را به دست آورند.
بخش خصوصی چه میزان از صنعت حمل ونقل را به خود اختصاص داده است؟
در حمل و نقل بیشترین سهم را بخش خصوصی دارد؛ما به دنبال عدم دخالت دولت در تصمیم گیری ها و واگذاری کامل فعالیت ها به بخش خصوصی هستیم وبنا داریم در کمیسیون حمل و نقل اتاق تهران طرحی در این خصوص تهیه و تدوین کنیم.
آزاده کاری
