اتاق خبر - در اين يادداشت به قلم حسن محمدي آمده است: با بررسي تحليلي سخنان و مقالات وي تا يك روزپس ازپيروزي اخيرش درانتخابات اوليه 5 ايالت آمريكا كه او تلاش كرداصول سياست خارجي خودراتشريح كند،America First رابه گونه اي آشكار ملاحظه مي كنيم.ميلياردر اهل نيويورك كه خود را نامزد«تقريبامحرز»جمهوريخواهان و رقيب هيلاري كلينتون مي داند، از هم اكنون درسخنراني ها و مناظره هاي اش بيش ازديگران،هيلاري را خطاب قرار مي دهد و با«فاجعه محض»خواندن سياست خارجي باراك اوباما هيلاري را ادامه آن نوع سياست معرفي مي كند.
دراين نوشتارقصد ندارم به تحليل سخنان و شخصيت ترامپ بپردازم،بلكه مي خواهم خوانندگان رابه اين امر توجه دهم كه مخالفت اعضاي حزب جمهوري خواه وتلاش آنان براي حذف ترامپ،نمي تواند نشانه اي جزتغيير دراولويت هاي سياست خارجي ايالات متحده آمريكاباشد.
از رهگذرمطالعه تحليلي- علمي روندهاي ديپلماسي ازسال 2002 تاكنون و با توجه به روندهاي سياسي و ديپلماتيك منتهي به توافق وين، به نظرمي رسد ديپلماسي وفضاي ميان ذهني نخبگان آمريكا، پيش از آن كه نشان از تحولي ماهوي درسياست خارجي وارائه مدل جديدي ازديپلماسي داشته باشد،نمودگسست ازرويكرد تهاجمي در سياست خارجي دوره پيشين و شيفت به سياست تنش زدايي واعتمادسازي به ويژه با ايران است.
درواقع با اينكه در تحليل شخصيت دونالد ترامپ مي توان آن رايك جمهوريخواه واقعي دانست اما رفتارهاي جمهوريخواهان در برخوردباترامپ وحتي حمايت برخي جمهوريخواهان برجسته در حوزه هاي اقتصادي از هيلاري كلينتون نشان مي دهد.
جمهوريخواهان– حداقل در سياست خارجي- با آرمان هاي اوليه خود فاصله گرفته اند اما حزب نتوانسته است اين فاصله را براي اعضاي خود دروني كند.درهمين راستا هنگامي كه حزب درمقابل ترامپ،برخلاف انتظارها از تدكروز يا كيسيچ هم حمايت نمي كندوبازي با«پل رايان»راآغازمي كند،مشخص مي شود هيچ كدام ازكانديداهاي فعلي درقامت تحولات اخير جمهوريخواهان نيستند.
براين اساس نگارنده باتوجه به تغيير فضاي ميان ذهني نخبگان ديپلماسي آمريكا معتقد است اساس و راهبرد سياست خارجي دولت يازدهم هم در موضوع هسته‌اي، براعتمادسازي،تنش‌زدايي و تعامل مديريت شده با غرب به منظور رفع بي‌اعتمادي و بدبيني‌ها نسبت به برنامه صلح‌آميز هسته‌اي جمهوري اسلامي ايران استوار شده است؛ هماني كه دردولت هشتم واولين دوره مذاكرات هسته اي نيزازسوي ايران براي حل معضل هسته اي در پيش گرفته شد.
روساي جمهورايالات متحده آمريكا معمولادرفصل آخردوره خودعملكردشان را درمقابل مردم، نخبگان و متحدان به قضاوت مي گذارند و از اين طريق فضاي مناسبي رابراي تداوم پيشبرد منافع عمومي آمريكا درجهان براي رئيس جمهور بعدي فراهم مي كنند،مثلا ليندون جانسون يك سال قبل ازخروج ازكاخ سفيد واقعيت لزوم خروج از ويتنام را پذيرا شد. اين خروج در دوره نيكسون رئيس جمهور بعدي به واقعيت پيوست.
مي توان نتيجه گرفت شكل گيري يك چرخش در فصل آخر دوره رياست جمهوري يك رئيس جمهور نشانه اي ازپذيرش اشتباهات قابل توجه درسياست خارجي اوياتداوم بخش هاي موفق سياست خارجي اش، هم هست. ازاين منظر است كه مي توان ادعا كرد بخش نخبگان و تصميم سازان آمريكا ازآغازسال 2006 تداوم سياست خاورميانه اي بوش پسررادرراستاي منافع ملي آمريكا تشخيص ندادند ورئيس جمهور را واداركردند ازهمان سال بخش هاي قابل توجهي از سياست هاي خاورميانه اي خود را تغييردهد.
اما اينك به نظرمي رسد اوباما درحالي فصل آخردوره رياست جمهوري را سپري مي كند كه با افزايش شديد فشارهاي جمهوريخواهان نه تنها حاضربه تغييرسياست خارجي خود درهرسه حوزه روسيه (اوكراين)، خاورميانه،وشرق آسيا نشده است، بلكه به شدت روي درست بودن وموثربودن آنها براي تامين منافع ملي آمريكا هم اصراردارد به گونه اي كه برخي چهره هاي شاخص جمهوريخواه نيز از هم اكنون شكست سياست هاي نامزدهاي خود را در انتخابات آمريكا پذيرفته اند.يك اصل درسياست خارجي ايالات متحده آمريكا وجود داردوآن هم عدم وابستگي سياست خارجي به دولت ها درآمريكاست.
نخبگان و تصميم سازان ديپلماسي در ايالات متحده آمريكا وقتي در يك موضوع كلان كشورشان به جمع بندي برسند آن را ازطريق رئيس جمهور انجام مي دهند و اگراين تغييرات در آستانه تحولات در كاخ سفيد باشد تلاش مي كنند فردي به كاخ سفيد برودكه به سياست هاي مورد نظر نزديك باشد.به همين روي ادامه سياست هاي فعلي اوباما در خاورميانه و خاور دور كه همچنان در اولويت سياست خارجي آمريكا قرار دارد و آن راسياست درست تلقي مي كنندبايدادامه يابد.
دراين مسيرتفاوتي ندارد كه ترامپ رئيس جمهورشودياهيلاري كلينتون.فرد راه يافته به كاخ سفيد بايد سياست كلان مورد نظرراپيگيري كندامادغدغه هاي نخبگان آمريكا درخصوص ترامپ سرسختي هاي او درپذيرش واقعيت هاست به همين خاطر تصميم سازان جمهوريخواه دردوراهي هيلاري و ترامپ گرفتار شده اند.
منبع: پايگاه اينترنتي اميد هسته اي ايرانيان
94110
