آرمان ـ فصل، فصل بودجه است و نمایندگان مجلس در انتظار لایحه بودجه هستند. بودجه‌ای که طی سال‌های اخیر سر وقت به خط ایستگاه بهارستان نرسیده امسال نیز با همان کندی هفت سال اخیر در حال حرکت است. کم‌رمق‌تر و متفاوت‌‌تر از گذشته. این‌ها را در سخنان سخنگوی اقتصادی دولت در روز گذشته می‌توان دید که کارنامه بودجه سال 91 را در آستانه ارائه بودجه سال 92 ارائه کرد. آمارهای بی‌سابقه روز گذشته شمس‌الدین حسینی نشان داد که بی‌دلیل نیست مسئولان بر کاهش وابستگی بودجه سال 92 به درآمدهای نفتی تاکید می‌کنند.
دولت دهم سال‌های پردرآمد نفتی را طی کرد و حال در سال پایانی حامل این پیام است که وصول درآمدهای نفتی نصف شده است. هرچند به گفته اکبر ترکان، درآمدهای نفتی دولت نهم و دهم معادل حدود 600 هزار میلیارد تومان بیش از درآمدهای 100 سال اخیر ایران تا قبل از این دولت بوده اما انگار سال پایانی این دولت، بودجه نمی‌تواند مانند سال‌های حضور دولت نهم و دهم روی نفت حساب کند. این در حالی است که روز گذشته اخباری دیگر از فروش‌های جدید نفت ایران به کشورهای جدید منتشر شده است.
روز گذشته شمس‌الدین حسینی وزیر امور اقتصادی و دارایی در ارائه گزارشی با اعلام آمار رسمی از کسری بودجه سال 91 گفت: در بودجه امسال برای منابع درآمدی 144 هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده بود، اما به لحاظ محدودیت‌هایی که برای صادرات نفت پیش آمده است برآورد می‌شود 95 هزار میلیارد تومان محقق شود. این آمارها مبین پیش‌بینی کسری 49 هزار میلیارد تومانی سخنگوی اقتصادی دولت از بودجه امسال است.
به گزارش ایسنا، وی همچنین با بیان اینکه به دلیل تحریم‌ها، 50 درصد از وصول درآمدهای نفتی کشور کاهش یافته است، تصریح کرد: میزان تحقق نیافتن درآمدها در بخش‌های مختلف متفاوت است مثلا در بخش مالیات 85 درصد درآمدها محقق شده است و در گمرک هم وضع بد نیست، اما درخصوص درآمدهای نفتی با 50 درصد کاهش مواجه هستیم. سخنگوی اقتصادی دولت سرجمع محقق نشدن درآمدهای دولت را در سال‌جاری 40 درصد اعلام کرد و گفت: محدودیت‌ها باعث شده است دولت با اثربخشی بیشتری منابع را تخصیص دهد. حسینی در ادامه در مورد عملکرد در بخش عمرانی بودجه نیز توضیحاتی داد. این در حالی است که طبق آمارهای رسمی منتشر شده پیش از این میزان بودجه عمرانی اختصاص یافته در هشت ماهه نخست امسال تنها 16درصد اعلام شده است.
با وجود این، وزیر اموراقتصادی و دارایی اظهار کرد: برای تامین اعتبارات عمرانی علاوه بر منابع بودجه‌ای روش‌های دیگر تامین مالی مانند انتشار اوراق مشارکت، تهاتر و پرداخت مطالبات پیمانکاران از طریق سهام نیز مورد توجه قرار گرفته است، ضمن آنکه در لایحه بودجه سال آینده احکام منعطف‌تری برای واگذاری طرح‌های نیمه تمام به بخش خصوصی و حمایت شبکه بانکی و صندوق توسعه ملی از این بخش پیش‌بینی شده است. در این مورد غلامرضا تاجگردون، نایب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، نیز با بیان اینکه تراز عملیاتی و هزینه‌ای بودجه شش ماه اول سال‌جاری دولت منفی است، گفت: تراز هزینه‌ای بودجه بالای 300هزار میلیارد ریال منفی است و وقتی تراز عملیاتی منفی باشد بدان معناست که دولت هزینه‌های جاری را از درآمدهای نفت تامین کرده است. بر این اساس وزیر امور اقتصادی و دارایی در حالی جدیدترین آمار از کسری بودجه را ارائه داده که پیش از این معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهوری از اعلام رقم دقیق کسری بودجه امتناع ورزیده و رقم 54هزار میلیاردتومانی برای کسری بودجه را که رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی اعلام کرده بود تایید نکرده بود.
کاهش درآمد و افزایش فروش؟
سخنگوی اقتصادی دولت روز گذشته در حالی از نصف شدن درآمدهای وصولی نفت خبر داد که به نظر می‌رسد در فروش نفت ایران به تدریج گشایش‌های بیشتری به وجود خواهد آمد. روز گذشته مهر گزارش داد که با وجود تلاش اعراب منطقه خلیج‌فارس برای تصاحب بازارهای نفت ایران، به‌دلیل بازدهی و ضریب بالای بنزین و گازوئیل‌دهی نفت ایران در مقایسه با سایر نفت‌ها، علاوه بر افزایش صادرات طلای سیاه، برای چندمین بار مشتریان نفت تهران از تحریم آمریکا معاف شده‌اند. با وجود افزایش فشار تحریم‌های بین‌المللی و به ویژه ایالات متحده آمریکا روی مشتریان سنتی نفت ایران، اما هنوز کشورهای مختلف آسیایی و آفریقایی اقدام به واردات طلای سیاه از ایران می‌کنند.
بر این اساس، در روزهای گذشته 10 میلیون بشکه نفت خام صادراتی ایران به کشورهای کره جنوبی و تایوان صادر و روند سقوط صادرات این کالای استراتژیک هم در بازارهای ترکیه، آفریقای جنوبی، سریلانکا و برخی از کشورهای آسیایی متوقف شده است. با افزایش خرید نفت ایران توسط کشورهای مختلف جهان، دولت باراک اوباما مجبور شد برای چندمین بار متوالی کشورهای چین، هند، مالزی، کره جنوبی، سنگاپور، آفریقای جنوبی، سریلانکا و ترکیه را از تحریم‌های مالی علیه معاملات نفتی تهران برای شش ماه دیگر تمدید کند. طبق این گزارش یکی از مهم‌ترین دلایل افزایش صادرات نفت ایران با وجود تنگ‌تر شدن عرصه تحریم‌های بین‌المللی بالا بودن کیفیت نفت خام و بازدهی بالای این طلای سیاه در مقایسه با نفت سایر کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس و برخی از کشورهای عضو اوپک است.
در عین حال به نظر می‌رسد هرچند که در مقطع فعلی به گفته سخنگوی اقتصادی دولت درآمدهای نفتی وصولی ایران نصف شده اما حداقل در بودجه سال آینده شاید وضع بهتر بشود. با وجود این همچنان تاکید دولت بر کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی است و طبق گفته رئیس سازمان امور مالیاتی قرار است که میزان درآمدهای پیش‌بینی شده در بودجه سال آینده از 38 هزار میلیارد تومان امسال به رقمی تا حداکثر 48 هزار میلیارد تومان برسد.
از سوی دیگر مرکز پژوهش‌های مجلس نیز با بررسی و ارزیابی حوزه وظایف کمیسیون برنامه و بودجه راهکارهای اصلاحات در نظام بودجه‌ریزی ایران را تشریح کرد و یادآور شد: باز تعریف نقش قوه مقننه و مجریه در بودجه، اصلاح بنیادی قانون برنامه و بودجه مبتنی بر یک الگوی منسجم برمبنای نظری برای اداره امور عمومی ضروری است. دفتر مطالعات برنامه و بودجه مرکز پژوهش‌های مجلس با انتشار گزارشی درباره تشریح حوزه وظایف کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، اعلام کرد: نقش قوه مقننه در فرآیند بودجه در طول سه دهه اخیر موضوعی چالش برانگیز بوده است.
بر این اساس حضور موثر این قوه در فرآیند بودجه و استفاده از صلاحیت‌های تصویبی و نظارتی گسترده‌ای که مبتنی بر اصول قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در این باره دارد، نیازمند طراحی الگوی منسجم و علمی است که بتواند ضمن حفظ استقلال قوا، توازن لازم را برای استفاده از بودجه به عنوان مهم‌ترین ابزار سیاستگذاری سالانه در محدوده بخش عمومی فراهم آورد. طبق این گزارش، بررسی مسائل عمده کشور در حوزه برنامه‌ریزی، بودجه‌ریزی و نظام اداری نشان می‌دهد که فائق آمدن بر چنین مشکلاتی، با باز تعریف نقش قوه مقننه و قوه مجریه در بودجه و اصلاح بنیادی قانون برنامه و بودجه مبتنی بر یک الگوی منسجم که مبنای نظری برای اداره امور عمومی را فراهم کند امکانپذیر است.
کد خبر:
34793
تاریخ انتشار: 27 آذر 1391 - 12:08
آرمان ـ فصل، فصل بودجه است و نمایندگان مجلس در انتظار لایحه بودجه هستند. بودجه‌ای که طی سال‌های اخیر سر وقت به خط ایستگاه بهارستان نرسیده امسال نیز با همان کندی هفت سال اخیر در حال حرکت است. کم‌رمق‌تر و متفاوت‌‌تر از گذشته. این‌ها را در سخنان سخنگوی اقتصادی دولت در روز گذشته می‌توان دید که کارنامه بودجه سال 91 را در آستانه ارائه بودجه سال 92 ارائه کرد. آمارهای بی‌سابقه روز گذشته شمس‌الدین حسینی نشان داد که بی‌دلیل نیست مسئولان بر کاهش وابستگی بودجه سال 92 به درآمدهای نفتی تاکید می‌کنند.
دولت دهم سال‌های پردرآمد نفتی را طی کرد و حال در سال پایانی حامل این پیام است که وصول درآمدهای نفتی نصف شده است. هرچند به گفته اکبر ترکان، درآمدهای نفتی دولت نهم و دهم معادل حدود 600 هزار میلیارد تومان بیش از درآمدهای 100 سال اخیر ایران تا قبل از این دولت بوده اما انگار سال پایانی این دولت، بودجه نمی‌تواند مانند سال‌های حضور دولت نهم و دهم روی نفت حساب کند. این در حالی است که روز گذشته اخباری دیگر از فروش‌های جدید نفت ایران به کشورهای جدید منتشر شده است.
روز گذشته شمس‌الدین حسینی وزیر امور اقتصادی و دارایی در ارائه گزارشی با اعلام آمار رسمی از کسری بودجه سال 91 گفت: در بودجه امسال برای منابع درآمدی 144 هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده بود، اما به لحاظ محدودیت‌هایی که برای صادرات نفت پیش آمده است برآورد می‌شود 95 هزار میلیارد تومان محقق شود. این آمارها مبین پیش‌بینی کسری 49 هزار میلیارد تومانی سخنگوی اقتصادی دولت از بودجه امسال است.
به گزارش ایسنا، وی همچنین با بیان اینکه به دلیل تحریم‌ها، 50 درصد از وصول درآمدهای نفتی کشور کاهش یافته است، تصریح کرد: میزان تحقق نیافتن درآمدها در بخش‌های مختلف متفاوت است مثلا در بخش مالیات 85 درصد درآمدها محقق شده است و در گمرک هم وضع بد نیست، اما درخصوص درآمدهای نفتی با 50 درصد کاهش مواجه هستیم. سخنگوی اقتصادی دولت سرجمع محقق نشدن درآمدهای دولت را در سال‌جاری 40 درصد اعلام کرد و گفت: محدودیت‌ها باعث شده است دولت با اثربخشی بیشتری منابع را تخصیص دهد. حسینی در ادامه در مورد عملکرد در بخش عمرانی بودجه نیز توضیحاتی داد. این در حالی است که طبق آمارهای رسمی منتشر شده پیش از این میزان بودجه عمرانی اختصاص یافته در هشت ماهه نخست امسال تنها 16درصد اعلام شده است.
با وجود این، وزیر اموراقتصادی و دارایی اظهار کرد: برای تامین اعتبارات عمرانی علاوه بر منابع بودجه‌ای روش‌های دیگر تامین مالی مانند انتشار اوراق مشارکت، تهاتر و پرداخت مطالبات پیمانکاران از طریق سهام نیز مورد توجه قرار گرفته است، ضمن آنکه در لایحه بودجه سال آینده احکام منعطف‌تری برای واگذاری طرح‌های نیمه تمام به بخش خصوصی و حمایت شبکه بانکی و صندوق توسعه ملی از این بخش پیش‌بینی شده است. در این مورد غلامرضا تاجگردون، نایب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، نیز با بیان اینکه تراز عملیاتی و هزینه‌ای بودجه شش ماه اول سال‌جاری دولت منفی است، گفت: تراز هزینه‌ای بودجه بالای 300هزار میلیارد ریال منفی است و وقتی تراز عملیاتی منفی باشد بدان معناست که دولت هزینه‌های جاری را از درآمدهای نفت تامین کرده است. بر این اساس وزیر امور اقتصادی و دارایی در حالی جدیدترین آمار از کسری بودجه را ارائه داده که پیش از این معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهوری از اعلام رقم دقیق کسری بودجه امتناع ورزیده و رقم 54هزار میلیاردتومانی برای کسری بودجه را که رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی اعلام کرده بود تایید نکرده بود.
کاهش درآمد و افزایش فروش؟
سخنگوی اقتصادی دولت روز گذشته در حالی از نصف شدن درآمدهای وصولی نفت خبر داد که به نظر می‌رسد در فروش نفت ایران به تدریج گشایش‌های بیشتری به وجود خواهد آمد. روز گذشته مهر گزارش داد که با وجود تلاش اعراب منطقه خلیج‌فارس برای تصاحب بازارهای نفت ایران، به‌دلیل بازدهی و ضریب بالای بنزین و گازوئیل‌دهی نفت ایران در مقایسه با سایر نفت‌ها، علاوه بر افزایش صادرات طلای سیاه، برای چندمین بار مشتریان نفت تهران از تحریم آمریکا معاف شده‌اند. با وجود افزایش فشار تحریم‌های بین‌المللی و به ویژه ایالات متحده آمریکا روی مشتریان سنتی نفت ایران، اما هنوز کشورهای مختلف آسیایی و آفریقایی اقدام به واردات طلای سیاه از ایران می‌کنند.
بر این اساس، در روزهای گذشته 10 میلیون بشکه نفت خام صادراتی ایران به کشورهای کره جنوبی و تایوان صادر و روند سقوط صادرات این کالای استراتژیک هم در بازارهای ترکیه، آفریقای جنوبی، سریلانکا و برخی از کشورهای آسیایی متوقف شده است. با افزایش خرید نفت ایران توسط کشورهای مختلف جهان، دولت باراک اوباما مجبور شد برای چندمین بار متوالی کشورهای چین، هند، مالزی، کره جنوبی، سنگاپور، آفریقای جنوبی، سریلانکا و ترکیه را از تحریم‌های مالی علیه معاملات نفتی تهران برای شش ماه دیگر تمدید کند. طبق این گزارش یکی از مهم‌ترین دلایل افزایش صادرات نفت ایران با وجود تنگ‌تر شدن عرصه تحریم‌های بین‌المللی بالا بودن کیفیت نفت خام و بازدهی بالای این طلای سیاه در مقایسه با نفت سایر کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس و برخی از کشورهای عضو اوپک است.
در عین حال به نظر می‌رسد هرچند که در مقطع فعلی به گفته سخنگوی اقتصادی دولت درآمدهای نفتی وصولی ایران نصف شده اما حداقل در بودجه سال آینده شاید وضع بهتر بشود. با وجود این همچنان تاکید دولت بر کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی است و طبق گفته رئیس سازمان امور مالیاتی قرار است که میزان درآمدهای پیش‌بینی شده در بودجه سال آینده از 38 هزار میلیارد تومان امسال به رقمی تا حداکثر 48 هزار میلیارد تومان برسد.
از سوی دیگر مرکز پژوهش‌های مجلس نیز با بررسی و ارزیابی حوزه وظایف کمیسیون برنامه و بودجه راهکارهای اصلاحات در نظام بودجه‌ریزی ایران را تشریح کرد و یادآور شد: باز تعریف نقش قوه مقننه و مجریه در بودجه، اصلاح بنیادی قانون برنامه و بودجه مبتنی بر یک الگوی منسجم برمبنای نظری برای اداره امور عمومی ضروری است. دفتر مطالعات برنامه و بودجه مرکز پژوهش‌های مجلس با انتشار گزارشی درباره تشریح حوزه وظایف کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، اعلام کرد: نقش قوه مقننه در فرآیند بودجه در طول سه دهه اخیر موضوعی چالش برانگیز بوده است.
بر این اساس حضور موثر این قوه در فرآیند بودجه و استفاده از صلاحیت‌های تصویبی و نظارتی گسترده‌ای که مبتنی بر اصول قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در این باره دارد، نیازمند طراحی الگوی منسجم و علمی است که بتواند ضمن حفظ استقلال قوا، توازن لازم را برای استفاده از بودجه به عنوان مهم‌ترین ابزار سیاستگذاری سالانه در محدوده بخش عمومی فراهم آورد. طبق این گزارش، بررسی مسائل عمده کشور در حوزه برنامه‌ریزی، بودجه‌ریزی و نظام اداری نشان می‌دهد که فائق آمدن بر چنین مشکلاتی، با باز تعریف نقش قوه مقننه و قوه مجریه در بودجه و اصلاح بنیادی قانون برنامه و بودجه مبتنی بر یک الگوی منسجم که مبنای نظری برای اداره امور عمومی را فراهم کند امکانپذیر است.
