به گزارش اتاق خبر، در دامنههای اشترانکوه گیاهانی میرویند که شاید مانند آنها را در مکانهای دیگر نتوان یافت. این رشتهکوه مامن زیباترین پرندگان و جانوران است که خوشبختانه از سوی سازمان حفاظت محیطزیست، منطقه حفاظتشده اعلام شده و شکار در آن ممنوع است.
پدیده طبیعی یگانهای در این رشتهکوه وجود دارد که شاید بتوان آن را یکی از دیدنیترین عجایب طبیعی ایران به شمار آورد؛ تونلبرفی. برای دیدن تونل برفی جمعه ۱۸ تیر سفر خود را آغاز کردیم. برای رفتن به اشترانکوه، هر جای ایران که باشید، باید به شهرستان ازنا در لرستان بروید. مقصد نهایی روستای کمندان است. پس از رسیدن به شهرستان ازنا به سمت دهکده گردشگری درهتخت در جنوب ازنا حرکت کردیم، پس از عبور از چند روستا، به روستای سرسبز کمندان رسیدیم. در مسیر حرکت از روستاها، صبح با منظره بسیار جالبی روبهرو شدیم؛ اهالی روستاها گویی در زمانی خاص و با برنامهای همیشگی و منظم، جلوی خانههایشان را آب و جارو میکردند. در یک نگاه، همزمان چندین زن را میدیدی که آب و جاروکنان، کوچههایشان را صفا میدادند، گویی رسمی است دیرینه، برای شروع یک روز تازه.
روستای کمندان در کوهپایه اشترانکوه در ۲۵ کیلومتری ازنا قرار دارد. این روستا به دلیل دسترسی به آبهای سرشار اشترانکوه و چشمهسارهای فراوان، مراتع سرسبز و زیبایی دارد. رودخانه کمندان از میان روستا میگذرد. اطراف رودخانه از روستای کمندان تا ازنادره، پوشیده از پوششهای گیاهی و درختان بید است. در کنار رودخانه، بساط صبحانه را پهن میکنیم.
نسیم خنکی در سایهسار درختان بید، پوست را مینوازد. آب رودخانه درنهایت زلالی و سردی است.
سد کمندان در نزدیکیهای این روستا درحال احداث است. البته احداث این سد از ۱۰ سال پیش آغاز شده و گفته میشود تا پایان امسال آبگیری میشود.
هدف از طراحی و اجرای این سد تامین آب شرب شهرستانهای ازنا و الیگودرز و همچنین تامین آب موردنیاز ۷ هزار هکتار از اراضی کشاورزی پاییندست این سد است. با آبگیری این سد، خانههای مردم روستای کمندان باید جابهجا شود. مسئولان منطقه اعتبار ناکافی برای جابهجایی ساکنان روستا که حدود ۶۰ خانوار هستند را یکی از عوامل اصلی تاخیر در آبگیری سد کمندان میدانند. در ظاهر مردم روستای کمندان از این جابهجایی ناراضی هم نیستند چراکه در همان نزدیکیها باید خانهای نوساز تحویل بگیرند و هم اینکه آبگیری سد، موجب رونق محل زندگیشان میشود. بعد از اندکی استراحت در کنار رودخانه کمندان، به سمت کوهپایه اشترانکوه حرکت میکنیم. پس از رسیدن به دامنههای سرسبز اشترانکوه باید پیاده و با اتکا به گامهای خود مسیر را ادامه داد. مسیر از ازنادره شروع و تا ارتفاعات برفی اشترانکوه ادامه مییابد. در مسیر از کنار رودی که از آب شدن برفها جریان یافته، عبور میکنیم. هرازگاهی مجبور میشویم از رودخانه بگذریم. و چه آب خنکی... از اینجا تا تونل برفی یکساعت و نیم تا دو ساعت راه است.
در شروع حرکت از ازنادره، که یکی از زیباترین درههای اشترانکوه است، باید از شیبهای به نسبت تندی عبور کرد. اطراف دره از صخرههای بسیار بلند و گاه عمودی پوشیده شده است که جلوی تابش آفتاب را تا نزدیکیهای ظهر میگیرد. در مسیر، چشمههایی را میبینی که از زیر سنگها جوشیده و آب زلال و سردی را جاری میکند.
پس از حدود دو ساعت پیادهروی در طول دره و عبور از پیچ و خمهای آن، آرام آرام صخرههای پوشیده از برف خود را نشان میدهند. نزدیکتر که میشوی، صدای جاری شدن آب فضا را پرمیکند.
درواقع رودخانه از زیر حجمی عظیم از برف در جریان است. با بارش برف در زمستان، یخچالهای عظیمی از برف و یخ در ارتفاعات اشترانکوه ایجاد میشود، با آمدن بهار و تابستان، برفها بهتدریج ذوب میشوند و با جاری شدن آب از زیر تودههای گسترده برف، تونلی بسیار زیبا شکل میگیرد.
این آبهای روان، تونلی به عرض ۱۰ متر و ارتفاع تا ۳متر در زیر یخچالها ایجاد میکنند. تونل برفی تا بالای سراشیبی ادامه مییابد. در اوایل بهار طول این تونل به ۸۰۰ متر هم میرسد؛ اگرچه با گرم شدن هوا و ذوب برفها، طول تونل بهتدریج کمتر میشود.
بیرون تونل برفی هوا گرم و آفتابی است، وارد تونل که میشوی هوای خنک و دلپذیری به استقبال میآید. قطرههای خنک آب از سقف تونل برفی به سر و صورت میچکد. با منظرهای بیبدیل روبهرو میشوی. اطراف و بالای سر پوشیده از برف و یخ و زیرپا آبی خروشان و سرد است. غرق حیرت میشوی. به زحمت میتوانی دست خود را تا ۲۰ ثانیه در آب نگهداری. هیچ دلت نمیخواهد آنجا را ترک کنی. اما احتمال ریزش برف وجود دارد و باید برگردی. در پایان سفر فکر میکردم، قلهها و دامنههای برفی اشترانکوه، مسیر سرسبز رودخانه کمندان تا دامنه ازنادره و اراضی رنگارنگ تابستانه با آب فراوان، ظرفیت مناسبی برای توسعه گردشگری زمستانی و تابستانی دارد. راستی اگر گردشگری در این منطقه رونق یابد، آیا رودخانه کمندان و ازنادره، همچنان بدون کیسههای نایلونی و قوطیهای کنسرو باقی خواهند ماند؟
منبع: صمت
95102